Pinus orizabensis (lat. Pinus orizabensis) - şamkimilər fəsiləsinin şam ağacı cinsinə aid bitki növü.
_at_Bhandakthathaatch_(8000_ft)_I_IMG_7363.jpg){kind=small}
İynəyarpaqlılar ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. Etdiyiniz redaktələri mənbə və istinadlarla əsaslandırmağı unutmayın.
Pinus orizabensis (lat. Pinus orizabensis) - şamkimilər fəsiləsinin şam ağacı cinsinə aid bitki növü.
Pinus orizabensis, the Orizaba pinyon, is a pine in the pinyon pine group, endemic to central Mexico. It is considered also as a sub-species of Pinus cembroides which is classified as Pinus cembroides subsp. orizabensis D.K.Bailey. It has larger seeds than the type.
The range is localised, confined to a small area in the eastern Eje Volcánico Transversal range (Trans-Mexican Volcanic Belt), in the states of Puebla and Veracruz. It occurs at high altitudes, mostly from 2,200–2,800 metres (7,200–9,200 ft), in a cooler, moister climate than the other pinyon pines.
It is a small to medium-size tree, reaching 8–10 metres (26–33 ft) tall and with a trunk diameter of up to 50 cm. The bark is dark brown, thick and deeply fissured at the base of the trunk. The leaves ('needles') are in mixed fascicles of three and four, slender, 3–6 cm long, and deep green to blue-green, with stomata confined to a bright white band on the inner surfaces.
The cones are globose to ovoid, 4–7 cm long and 3–5 cm broad when closed, green at first, ripening yellow-brown when 16–18 months old, with only a small number of thin scales, typically 6-18 fertile scales. The cones open to 5–7 cm broad when mature, holding the seeds on the scales after opening.
The seeds are 12–15 mm long, with a thick shell, a pink endosperm, and a vestigial 2 mm wing; they are dispersed by the Mexican jay, which plucks the seeds out of the open cones. The jay, which uses the seeds as a major food resource, stores many of the seeds for later use, and some of these stored seeds are not used and are able to grow into new trees.
Pinus orizabensis is the most recent pinyon pine to be described, discovered by Dana K. Bailey in 1983 when examining an unusual pinyon cultivated at the Royal Botanic Gardens, Kew; it was found to match wild specimens from the Pico de Orizaba. At first it was described as a subspecies of Mexican pinyon, but further research by Bailey & Hawksworth and others has shown that it is better treated as a distinct species. Some botanists still include it in Mexican pinyon though, despite their occurring together in some sites without evidence of hybridisation. Orizaba pinyon shows better adaptation to rainy temperate climate like England than Pinus cembroides which grows in dryer habitats.
Pinus orizabensis is most closely allied to Johann's pinyon and Potosi pinyon, with which it shares the leaf structure with the stomata confined to the inner faces; it differs from these in the larger cones and seeds, and from the latter in fewer needles per fascicle (3-4 vs 5). Like these two, the white-glaucous inner surfaces of the needles make it a very attractive small tree, suitable for parks and large gardens.
The edible (pine nut) seeds are collected in Mexico to a small extent.
Pinus orizabensis, the Orizaba pinyon, is a pine in the pinyon pine group, endemic to central Mexico. It is considered also as a sub-species of Pinus cembroides which is classified as Pinus cembroides subsp. orizabensis D.K.Bailey. It has larger seeds than the type.
The range is localised, confined to a small area in the eastern Eje Volcánico Transversal range (Trans-Mexican Volcanic Belt), in the states of Puebla and Veracruz. It occurs at high altitudes, mostly from 2,200–2,800 metres (7,200–9,200 ft), in a cooler, moister climate than the other pinyon pines.
Pinus orizabensis er fura sem er einlend í mið Mexíkó. Hún hefur verið talin undirtegund af Pinus cembroides og þá skráð sem Pinus cembroides subsp. orizabensis D.K.Bailey. Hún er með stærri fræ en Pinus cembroides.
Útbreiðslan er takmörkuð, er á litlu svæði í austur Eje Volcánico Transversal (eldfjallabelti í Mexíkó), í ríkjunum Puebla og Veracruz. Hún vex hátt til fjalla, aðallega á milli 2.200–2.800m hæð, í svalara og rakara loftslagi en flestar aðrar pinyon furur.
Þetta er lítið til meðalstórt tré, að 8til 10 m hátt og með stofnþvermál að 50 sm. Börkurinn er dökkbrúnn, þykkur og með djúpum sprungum neðst á bolnum. Barrnálarnar eru ýmist 3 eða 4 saman í búnti, grannar 3 til 6 sm langar, og grænar til blágrænar, með loftaugun á hvítri rönd á innra yfirborði nálanna.
Könglarnir eru hnatt til egglaga, 4 til 7 sm langir og 3 til 5 sm lokaðir, grænir í fyrstu, og og verða gulbrúnir við þroska eftir 16 til 18 mánuði, með fáar köngulskeljar, yfirleitt eru 6 til 18 frjóar (með fræ). Þegar könglarnir opnast við þroska verða þeir 5 til 7 sm breiðir, og haldast fræin á þeim eftir opnun.
Fræin eru 12 til 15 mm löng, með þykkri skel, bleikri fræhvítu, og vængstubb um 2 mm langan; þeim er dreift af fuglinum Aphelocoma wollweberi, sem tínir fræin úr opnum könglunum. Fuglinn geymir mörg fræjanna til að nota síðar, og eru þau stundum ekki nýtt og verða að nýjum trjám.
Pinus orizabensis var uppgötvuð af Dana K. Bailey 1983 sem var að rannsaka övenjulega furu sem ver ræktuð í Royal Botanic Gardens, Kew; það kom í ljós að hún var eins og villtar furur frá Pico de Orizaba. Í fyrstu var henni lýst sem undirtegund af Pinus cembroides, en viðbótarrannsóknir af Bailey & Hawksworth og öðrum hefur sýnt að betur sett sem sjálfstæð tegund. Nokkrir höfundar halda sig enn við gömlu greininguna, þrátt fyrir að þær sýni engin merki þess að blandast þrátt fyrir að vaxa sumsstaðar saman. Hún er betur aðlöguð að hafrænu loftslagi eins og á Englandi en Pinus cembroides sem vex á þurrari svæðum.
Pinus orizabensis er skyldust P. johannis og P. culminicola, og er með loftaugun innan á blöðunum eins og þær; hún er hinsvegar með stærri köngla og fræ, og frá P. culminicola með færri nálar í búnti (3–4 á móti 5).
Ætum fræjunum (furuhnetur) er safnað lítið eitt í Mexíkó.
Pinus orizabensis er fura sem er einlend í mið Mexíkó. Hún hefur verið talin undirtegund af Pinus cembroides og þá skráð sem Pinus cembroides subsp. orizabensis D.K.Bailey. Hún er með stærri fræ en Pinus cembroides.
Útbreiðslan er takmörkuð, er á litlu svæði í austur Eje Volcánico Transversal (eldfjallabelti í Mexíkó), í ríkjunum Puebla og Veracruz. Hún vex hátt til fjalla, aðallega á milli 2.200–2.800m hæð, í svalara og rakara loftslagi en flestar aðrar pinyon furur.
Pinus orizabensis é uma espécie de pinheiro originária do Novo Mundo, sendo endémica da parte central do México. É também considerada uma subespécie de Pinus cembroides, sendo classificada como Pinus cembroides subsp. orizabensis D.K.Bailey.
Faz parte do grupo de espécies de pinheiros com área de distribuição na América Central, Caraíbas, México, sul do Arizona e Novo México.
Pinus orizabensis é uma espécie de pinheiro originária do Novo Mundo, sendo endémica da parte central do México. É também considerada uma subespécie de Pinus cembroides, sendo classificada como Pinus cembroides subsp. orizabensis D.K.Bailey.
Faz parte do grupo de espécies de pinheiros com área de distribuição na América Central, Caraíbas, México, sul do Arizona e Novo México.
