Zgrzytnica[1] (Agapanthia) – rodzaj chrząszczy z rodziny kózkowatych i podrodziny zgrzypikowych (Lamiinae). Obejmuje około 75 opisanych gatunków[2].
Kózki te mają przedplecze wyniesione, poprzeczne lub nieco dłuższe niż szerokie, opatrzone z przodu i z tyłu poprzecznym wyżłobieniem. Ich pokrywy są wyniesione i walcowate, na wierzchołku zaokrąglone lub lekko spiczaste[3], o prawie równoległych bokach[4]. Ich czułki są złożone z 12 członów[4], smukłe, u samic są nieco dłuższe od ciała, a u samców znacznie od niego dłuższe. Pierwszy człon czułków sięga środka przedplecza. Człony czułków porośnięte są długimi, grubymi włoskami, a często mają także pędzelek włosków w części wierzchołkowej[3]. Zgrzytnice mają dość krótkie odnóża[3][4].
Larwy zgrzytnic przechodzą rozwój w kłączach i łodygach roślin zielnych[4].
Przedstawiciele rodzaju zasiedlają Palearktykę i krainę orientalną[2].
Rodzaj ten wprowadził w 1835 roku Jean Guillaume Audinet-Serville, dzieląc go na działy Phoebe i Agapanthia s.str. – pierwszy umieszczany jest współcześnie w innym plemieniu, natomiast do drugiego Serville zaliczył 4 gatunki, umieszczane wcześniej w rodzaju Saperda. W 1838 John Obadiah Westwood wyznaczył Saperda cardui gatunkiem typowym. W 1930 Pławiszczikow wyróżniał 40 gatunków Agapanthia, sklasyfikowanych w 10 grupach gatunkowych. Pod koniec XX wieku kilku autorów wdrożyło do systematyki rodzaju cechy genitalne obu płci[5]. W 2004 Carlo Pesarini i Andrea Sabbadini dokonali rewizji rodzaju, w której wydzielili z niego 3 gatunki do własnych rodzajów monotypowych, a pozostałe podzielili na 7 podrodzajów[6]. Rewizja ta została skrytykowana przez Gianfranco Samę jako opierająca się na cechach zewnętrznych, a nie na relacjach filogenetycznetych, które wydają się być najlepiej odzwierciedlone w budowie narządów rozrodczych samic – tejże zupełnie w owej rewizji nie uwzględniono. W 2008 Sama zaproponował oparty o narządy rozrodcze obu płci podział na 2 podrodzaje: Agapanthia i Epoptes, dzieląc pierwszy z nich na 3 grupy gatunkowe[5].
W bazie BioLib.cz, bazując na pracy Pessariniego i Sabadiniego, zastosowano następujący podział[7]:
Zgrzytnica (Agapanthia) – rodzaj chrząszczy z rodziny kózkowatych i podrodziny zgrzypikowych (Lamiinae). Obejmuje około 75 opisanych gatunków.
Kózki te mają przedplecze wyniesione, poprzeczne lub nieco dłuższe niż szerokie, opatrzone z przodu i z tyłu poprzecznym wyżłobieniem. Ich pokrywy są wyniesione i walcowate, na wierzchołku zaokrąglone lub lekko spiczaste, o prawie równoległych bokach. Ich czułki są złożone z 12 członów, smukłe, u samic są nieco dłuższe od ciała, a u samców znacznie od niego dłuższe. Pierwszy człon czułków sięga środka przedplecza. Człony czułków porośnięte są długimi, grubymi włoskami, a często mają także pędzelek włosków w części wierzchołkowej. Zgrzytnice mają dość krótkie odnóża.
Larwy zgrzytnic przechodzą rozwój w kłączach i łodygach roślin zielnych.
Przedstawiciele rodzaju zasiedlają Palearktykę i krainę orientalną.
_male_(4365396044).jpg)
_(13983201998).jpg)
.jpg)
