Colugos

Els cinocefàlids (Cynocephalidae) formen l'única família vivent en l'actualitat de l'ordre dels dermòpters (lèmurs voladors). Comprèn dos gèneres monotípics, és a dir, amb una única espècie a cada gènere. Una de les espècies, el lèmur volador de les Filipines (Cynocephalus volans), és considerada vulnerable.

Cynocephalidae hija klassi ta' mammiferi plaċentati, eżattament il-kolugi, tal-kontinent tal-Asja mifruxin fin-naħa tax-Xlokk u fuq bosta gżejjer.

Din il-familja qiegħda klassifikata fil-klassi Mammalia, fis-sottoklassi Theria, fl-infraklassi Eutheria, fis-superordni Euarchontoglires u fl-ordni Dermoptera ma' tliet familji oħra (għalkemm sa ftit żmien ilu ma' dawn kien hemm il-familja Paramomyidae ukoll, li llum il-ġurnata hija kkunsidrata bħala familja tal-ordni Plesiadapiformes), li huma Mixodectidae, Plagiomenidae u Thylacaeluridae).

Il-familja Cynocephalidae hija l-unika familja tal-ordni Dermoptera li għandha rappreżentanti ħajjin. F'din il-familja hemm tliet ġeneri li huma, Dermotherium li huwa estint u Cynocephalus u Galeopterus li huma estanti. Kull wieħed minn dawn talaħħar huwa rappreżentat bi speċi waħda biss ħajja.

Lista tal-ispeċi tal-familja Cynocephalidae

• • Familja Cynocephalidae
    • Ġeneru Cynocephalus (Boddaert,1768)
      • Cynocephalus volans (Linnaeus, 1758)
    • Ġeneru Dermotherium (Ducrocq et al., 1992) (estint)
      • Dermotherium chimaera (Marivaux et al., 2006) (estinta)
      • Dermotherium major (Ducrocq et al., 1992) (estinta)
    • Ġeneru Galeopterus (Thomas,1 908)
      • Galeopterus variegatus (Audebert, 1799)

Referenzi

• Stafford, Brian J. (November 16, 2005). Wilson, D. E., and Reeder, D. M. (eds) Mammal Species of the World, 3rd edition, Johns Hopkins University Press.
• Ronald M. Nowak: Walker’s Mammals of the World. 2. Auflage. The Johns Hopkins University Press, Baltimore 1999, S. 250–252, ISBN 0-8018-5789-9.

Cynocephalidae sunt mammalia arborea et prolabentia, in Asia Meridio-Orientali endemica. Sunt tantum duae species vivae, quae omnem familiam Cynocephalidarum et ordinem Dermopterorum comprehendunt.

Systema taxinomicum

• Imperium: Eucaryota
  • Regnum: Animalia
    • Gradus: Metazoa
      • Subgradus: Eumetazoa
        • Subregnum: Bilateria
          • Infraregnum: Eucoelomata
            • Supraphylum: Deuterostomia
              • Infraphylum: Chordonia
                • Phylum: Chordata
                  • Subphylum: Vertebrata
                    • Infraphylum: Gnathostomata
                      • Supraclassis: Tetrapoda
                        • Infraclassis: Amniota
                          • Ramus: Mammaliaformes
                            • Classis: Mammalia
                              • Subclassis: Theriiformes
                                • Infraclassis: Holotheria
                                  • Supralegion: Trechnotheria
                                    • Legion: Cladotheria
                                      • Sublegion: Zatheria
                                        • Infralegion: Tribosphenida
                                          • Supracohort: Theria
                                            • Cohort: Placentalia
                                              • Superordo: Euarchontoglires
                                                • Ordo: Dermoptera
                                                  • Familia: Cynocephalidae

Notae

Galeopterus variegatus

Vliegende katten (Cynocephalidae), soms ook vliegende maki's genoemd, zijn de enige levende familie van de zoogdierorde huidvliegers (Dermoptera). Er bestaan twee soorten in twee geslachten, die voorkomen op de Soenda-eilanden en de Filipijnen.

De familie omvat de volgende geslachten:

• Filipijnse vliegende kat (Cynocephalus volans)
• Dermotherium†
• Maleise vliegende kat (Galeopterus variegatus)

Lotokotowate^[2] (Cynocephalidae) – rodzina ssaków łożyskowych z rzędu latawców błędnie nazywanych latającymi lemurami (z ang. flying lemurs). Lotokoty nie są lemurami i nie latają, lecz szybują. Ze względu na podobieństwa zaliczane były dawniej do nietoperzy.

Zasięg występowania

Przedstawiciele tej rodziny zamieszkują lasy deszczowe południowo-wschodniej Azji łącznie z Filipinami.

Charakterystyka

Ssaki te są dość zagadkową grupą zwierząt. Są to zwierzęta wielkości kota (30-40 cm długości), nadrzewne i roślinożerne. Osiągają 1-2 kg masy ciała. Ich cechą charakterystyczną jest obszerny fałd skórny rozpięty między kończynami i stanowiący powierzchnię nośną, którą wykorzystują przy przeskakiwaniu z drzewa na drzewo. Ten fałd skórny tworzą dwie warstwy owłosionej skóry. Dzięki takiemu przystosowaniu lotokoty są zdolne do wykonywania lotów ślizgowych na odległość kilkudziesięciu metrów przy niewielkiej utracie wysokości. Rekordowy lot wynosił 136 m^[3]. Lotokotowate prowadzą nocny tryb życia. Dzień spędzają w dziuplach. Ciąża trwa 2 miesiące. Samica rodzi 1-2 młode.

Systematyka

Lotokotowate stanowią grupę siostrzaną z wiewiórecznikami (tupajami) i są blisko spokrewnione z naczelnymi^[4].

Do rodziny należą tylko dwa współcześnie żyjące gatunki oraz jeden rodzaj gatunków wymarłych:

• Cynocephalus Boddaert, 1768
  • lotokot filipiński^[2], kaguan (Cynocephalus volans)
• Galeopterus Thomas, 1908
  • łasicolot malajski^[2] (Galeopterus variegatus, wcześniej Cynocephalus variegatus)
• †Dermotherium Ducrocq et al., 1992

Spotykane w literaturze synonimy:

• Colugidae Miller, 1906
• Galeopithecidae Gray, 1821
• Galeopteridae Thomas, 1908

Przypisy

Bibliografia

1. Kowalski Kazimierz: Ssaki, zarys teriologii. Warszawa: PWN, 1971.
2. Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.): Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) (ang.). Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 23 grudnia 2007].

Letuchovité alebo poletuchovité (Cynocephalidae, Galeopithecidae, Colugidae, Galeopteridae) sú jediná recentná čeľaď letúch.

Domorodé označenie letuchy indomalajskej je „kolugo“. Vývojovo sú letuchy príbuzné s primátmi.

Charakteristika

Letuchy dosahujú veľkosť mačky, majú veľké oči, končistý nos, silné pazúry na lezenie. Oči sú namierené dopredu, zabezpečujú dokonalé priestorové videnie a orientáciu v priestore.

Sú to nočné živočíchy, deň prespia v dutinách, pritlačené na kmeň alebo zavesené na vetvách..

Charakteristickým znakom je kožná široká blana (patagium) lemujúca celé telo od krku po koniec chvosta. Je natiahnutá aj medzi prstami. Roztiahnuté patagium letuchám umožňuje plachtiť do pomerne veľkej vzdialenosti (aj 130 m so stratou výšky iba 10 m) zo stromu na strom. Patagium roztiahnu po skoku zo stromu tak, že roztiahnu nohy a ruky. Smer letu sa mení pomocou svaloviny v kožnom leme. Patagium je pokryté hnedastou alebo sivou srsťou s nepravidelnými škvrnami a pre nehybné letuchy pritlačené k vetvám je výborným krycím zafarbením. Na rozdiel od netopiera letucha nelieta, iba plachtí.

Bývajú v dažďových lesoch juhovýchodnej Ázie. Žijú samotársky, prípadne v malých voľných skupinách. Rodia jediné mláďa zavesené na matke (aj počas plachtenia).

Sú bylinožravé, živia sa lístím, púčikmi, výhonkami, kvetmi a plodmi.

Systém

Letuchovité:

• rod †Dermotherium
• rod letucha/staršie poletucha (Cynocephalus, Colugo, Dermopterus, Galeolemur, Galeopithecus, Galeopus, Pleuropterus)
  • (?)letucha veľká alebo poletucha veľká^[1] (Cynocephalus volans, Cynocephalus temminckii, Lemur volans)
  • letucha indomalajská alebo letucha väčšia alebo (?) poletucha indomalajská/väčšia (Cynocephalus variegatus, Galeopithecus variegatus)

Pozor na zámenu s češtinou, kde sa ako poletucha označuje to, čo sa v slovenčine označuje ako poletuška.

Poznámka

Малайский шерстокрыл

Филиппинский шерстокрыл