Pearlwort

Ten artykuł dotyczy rośliny. Zobacz też: Karmnik dla ptaków. Hasło w Wikisłowniku

Karmnik (Sagina L.) – rodzaj roślin z rodziny goździkowatych. Obejmuje 21 gatunków^[4] występujących głównie w strefie chłodnego klimatu umiarkowanego na półkuli północnej, nieliczne gatunki rosną także w górach w strefie międzyzwrotnikowej^[5][3]. W Polsce rodzimych jest 6 gatunków: karmnik bezpłatkowy (S. apetala), kolankowaty (S. nodosa), nadmorski (S. maritima), ościsty (S. subulata), rozesłany (S. procumbens) i skalny (S. saginoides)^[6]. Kilka innych gatunków jest uprawianych, np. karmnik gładki (S. glabra), Normana (S. normaniana) i pośredni (S. intermedia)^[7].

Morfologia

Pokrój

Niewielkie rośliny jednoroczne, dwuletnie i byliny o pędach płożących, podnoszących się lub wzniesionych, o łodygach okrągłych lub kanciastych, pojedynczych lub rozgałęzionych, często tworzących mniej lub bardziej zwarte kobierce^[3][5].

Liście

Naprzeciwległe, równowąskie lub zbiegające do wierzchołka, na szczycie ostre lub ościste^[3][5].

Kwiaty

Pojedyncze lub zebrane w luźne wierzchotki szczytowe lub kątowe. Szypułki proste, wzniesione lub rozpostarte. Działki kielicha w liczbie 4 lub 5, zielone lub purpurowe, eliptyczne, do 1,5 mm długości. Płatki też w liczbie 4 lub 5, białe, u niektórych gatunków brak. Miodniki obecne są u nasady nitek pręcików. Tych jest 4, 5, 8 lub 10. Szyjek słupka jest od 4 do 5^[3][5].

Owoce

Torebki owalne lub kuliste, otwierające się 4 lub 5 odgiętymi ząbkami. Zawierają wiele (do 125) nasion^[3][5].

Systematyka

Pozycja według APweb (aktualizowany system APG III z 2009)

Należy do rodziny goździkowatych (Caryophyllaceae), rzędu goździkowców (Caryophyllales) w obrębie dwuliściennych właściwych. W obrębie goździkowatych należy do podrodziny Alsinoideae plemienia Alsineae^[8].

Pozycja według systemu Reveala (1993-1999)

Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch, podklasa goździkowe (Caryophyllidae Takht.), nadrząd Caryophyllidae Takht., rząd goździkowce (Caryophyllales Perleb), podrząd Caryophyllineae Bessey in C.K. Adams, rodzina goździkowe (Caryophyllaceae Juss.), plemię Sagineae Tanf., podplemię Sagininae Fenzl in Endl., rodzaj karmnik (Sagina L.)^[9].

Wykaz gatunków^[4]

• Sagina abyssinica Hochst. ex A. Rich.
• Sagina afroalpina Hedberg
• Sagina apetala Ard.– karmnik bezpłatkowy
• Sagina caespitosa Lange
• Sagina chilensis Naudin
• Sagina decumbens (Elliott) Torr. & A.Gray
• Sagina glabra (Willd.) Fenzl– karmnik gładki
• Sagina graminifolia Wedd.
• Sagina humifusa (Cambess.) Fenzl ex Rohrbach in Martius
• Sagina japonica (Sw.) Ohwi
• Sagina maritima G.Don – karmnik nadmorski
• Sagina maxima A. Gray
• Sagina micropetala Rauschert
• Sagina nivalis (Lindblad) Fr.– karmnik pośredni
• Sagina nodosa (L.) Fenzl – karmnik kolankowaty
• Sagina × normaniana Lagerh. – karmnik Normana
• Sagina pilifera (DC.) Fenzl
• Sagina procumbens L. – karmnik rozesłany
• Sagina sabuletorum (J.Gay) Lange
• Sagina saginoides (L.) H.Karst. – karmnik skalny
• Sagina subulata (Sw.) C.Presl – karmnik ościsty

Przypisy