Die Familie der Gespinstblattwespen (Pamphiliidae) gehört zur Unterordnung der Pflanzenwespen (Symphyta). Zur Familie werden etwa 300 Arten gezählt, wovon 60 in Europa vorkommen[1], zwei Drittel aller Arten sind aus Ostasien bekannt[2]. Alle Arten leben innerhalb der Holarktis.
Die Tiere haben einen verhältnismäßig großen Kopf. Die langen Fühler sind fadenförmig und bestehen aus 18 bis 36 Gliedern[3]. Die Mandibeln sind auffallend groß und kräftig. Der Thorax ist dreiteilig; das erste Segment, der Prothorax, ist am Hinterrand nur sehr leicht ausgebuchtet, der Mesothorax groß und kräftig entwickelt, der Metathorax deutlich kleiner. Die Flügel sind groß und reich geadert. Der Hinterleib ist deutlich abgeflacht und breit, die Tergite sind seitlich gekielt; die ersten beiden in der Mitte geteilt. Der Legebohrer der ♀ ist sehr kurz und ragt kaum über das Hinterleibsende hinaus, die männlichen Genitalien sind orthandrisch (nicht gedreht wie bei den meisten anderen Pflanzenwespengruppen). Viele Arten sind kontrastreich gezeichnet, einige auffallend bunt gefärbt. Die Hauptflugzeit der meisten Arten in Mitteleuropa ist der Mai; die Tiere sind rasante Flieger[4].
Die Larven haben schlecht ausgebildete Thorakalbeine, ihre Bauchbeine fehlen vollständig. Sie haben siebengliedrige Fühler.
Die Weibchen legen ihre Eier einzeln oder in Gruppen an den Futterpflanzen ab, dazu wird ein kleiner Schnitt erzeugt, an welchen die Eier gelegt werden.
Wie die meisten anderen Pflanzenwespen leben die Larven phytophag von den Blättern von Laub- oder Nadelhölzern. Bei einigen Arten leben die Larven gesellig in gemeinsam gesponnenen Gespinsten, in dem sich mit fortschreitender Entwicklung Kot ansammelt, weshalb sie gelegentlich als „Kotsack-Blattwespen“ bezeichnet werden. Bei den meisten Arten leben die Larven aber alleine.
Die Larven aus der Unterfamilie Cephalciinae leben ausschließlich auf Nadelgehölzen aus der Gruppe der Kieferngewächse. Einige Arten können in der Forstwirtschaft Schäden anrichten[5][6][7][8][9] (Auswahl). Auffallend ist, dass manche Arten bestimmte Alterstadien oder Höhenzonen ihrer Nahrungspflanzen bevorzugen; die Kiefernschonungs-Gespinstblattwespe (Acantholyda erythrocephala) ist regelmäßig nur an jungen Kiefern bis etwa 3 m Höhe zu finden.
Die Larven aus der Unterfamilie Pamphiliinae leben an Bedecktsamern, besonders aus den Familien Rosengewächse, Birkengewächse und Weidengewächse. Zur Aufklärung der Lebensweise der Arten der Gattung Pamphilius haben neben Walter Stritt[10][11][12][13][14] viele weitere Autoren[15][16] (Auswahl) beigetragen. Die einzeln lebenden Larven schneiden Blätter ihrer Nahrungspflanzen in Streifen und wickeln sie zu Wohnröhren oder -tüten auf, die sie mit Gespinstfäden fixieren. Solche Röhren sind z. B. an Zitterpappel häufig zu finden – weit häufiger als gemeinhin die zugehörigen Imagines gefunden werden können.
Die Birnen-Gespinstblattwespe, Neurotoma saltuum, die mit ihrer auffälligen Lebensweise gelegentlich als „Schädling“ bezeichnet wird, ist normalerweise sehr selten[17]. Dies trifft auch auf die meisten anderen Arten zu[18]. Allerdings mehren sich Hinweise, dass die behauptete „Seltenheit“ bei einigen europäischen Arten durch ihre Lebensweise in hohen Baumkronen ein Beobachtungsartefakt ist. Auch schon als Schädling genannt wurde Pamphilius silvaticus, eine der wenigen häufigeren Arten der Gattung[19].
Die Verpuppung findet nicht in einem Kokon, sondern im Erdboden statt, wo die Tiere auch überwintern.
(Quelle:[20])
Die Gattungen und Arten können mit Viitasaari, M. (2002) bestimmt werden.
Die Familie der Gespinstblattwespen (Pamphiliidae) gehört zur Unterordnung der Pflanzenwespen (Symphyta). Zur Familie werden etwa 300 Arten gezählt, wovon 60 in Europa vorkommen, zwei Drittel aller Arten sind aus Ostasien bekannt. Alle Arten leben innerhalb der Holarktis.
Pamphiliidae (sometimes incorrectly spelled Pamphilidae) is a small wasp family within Symphyta, containing some 200 species from the temperate regions of North America and Eurasia. The larvae feed on plants (often conifers), using silk to build webs or tents, or to roll leaves into tubes in which they feed, thus earning them the common names leaf-rolling sawflies or web-spinning sawflies. Some species are gregarious and the larvae live in large groups. Fossils of Pamphiliidae have been dated to the Jurassic period.[1]
They are distinguished from the closely related Megalodontesidae by their simple, filiform antennae.
The family is currently divided into three subfamilies based on phylogenetic analysis of both extant and extinct species.[2]
{{cite book}}
: CS1 maint: others (link) Pamphiliidae (sometimes incorrectly spelled Pamphilidae) is a small wasp family within Symphyta, containing some 200 species from the temperate regions of North America and Eurasia. The larvae feed on plants (often conifers), using silk to build webs or tents, or to roll leaves into tubes in which they feed, thus earning them the common names leaf-rolling sawflies or web-spinning sawflies. Some species are gregarious and the larvae live in large groups. Fossils of Pamphiliidae have been dated to the Jurassic period.
They are distinguished from the closely related Megalodontesidae by their simple, filiform antennae.
Los panfilíidos (Pamphiliidae, a veces escrita incorrectamente Pamphilidae) son una pequeña familia de himenópteros sínfitos de las regiones templadas de Norteamérica y Eurasia. Son de cuerpo robusto, de menos de 15 mm de longitud.
Las larvas se alimentan de plantas, a menudo coníferas, y usan una seda para construir redes o tiendas o para enrollar las hojas en forma de tubos. Se alimentan dentro de estas construcciones. Una especie, Neurotoma inconspicua se alimenta del ciruelo y otra especie, Pamphilium persicum, de durazneros.
Contiene alrededor de 200 especies. No son muy comunes y no tienen mayor importancia económica.[1]
Los panfilíidos (Pamphiliidae, a veces escrita incorrectamente Pamphilidae) son una pequeña familia de himenópteros sínfitos de las regiones templadas de Norteamérica y Eurasia. Son de cuerpo robusto, de menos de 15 mm de longitud.
Las larvas se alimentan de plantas, a menudo coníferas, y usan una seda para construir redes o tiendas o para enrollar las hojas en forma de tubos. Se alimentan dentro de estas construcciones. Una especie, Neurotoma inconspicua se alimenta del ciruelo y otra especie, Pamphilium persicum, de durazneros.
Contiene alrededor de 200 especies. No son muy comunes y no tienen mayor importancia económica.
Võrgendivaablased (Pamphiliidae) on sugukond kiletiivalisi putukaid.
Võrgendivaablased (Pamphiliidae) on sugukond kiletiivalisi putukaid.
Les Pamphiliidae sont une famille d'hyménoptères.
Selon ITIS (12 octobre 2019)[1] :
Les Pamphiliidae sont une famille d'hyménoptères.
I Pamfilidi (Pamphiliidae Cameron, 1890) sono una famiglia di insetti dell'ordine degli Imenotteri.[1]
Hanno un capo cospicuo, lunghe antenne assottigliate e composte di numerosi segmenti, addome ampio e depresso, ali vigorose.
Le larve dispongono di antenne singolarmente sviluppate e di deboli zampe; sono prive invece di pseudozampe.
Essi vivono in grovigli o tubuli di seta, gregarie o solitarie, su piante legnose.
La sottofamiglia Cephalciinae comprende specie strettamente legate a conifere della famiglia delle Pinacee.
La famiglia comprende i seguenti generi[1]
I Pamfilidi (Pamphiliidae Cameron, 1890) sono una famiglia di insetti dell'ordine degli Imenotteri.
De spinselbladwespen (Pamphiliidae) zijn een familie uit de orde van de vliesvleugeligen (Hymenoptera).
De spinselbladwespen (Pamphiliidae) zijn een familie uit de orde van de vliesvleugeligen (Hymenoptera).
Spinnvepser (Pamphiliidae) hører til blant plantevepsene og er en familiegruppene av årevingene. De finnes i eller ved bar- og løvskog. Larvene lever av å gnage på blader av busker og trær. Utviklingen tar vanligvis ett år. Larvene spinner ofte bladene sammen, til et «hus» de kan bo i, og herav kommer navnet.
Spinnvepser er mellom 10 og 15 millimeter lange. Kroppen er kraftig, bred og forholdsvis flat, uten en innsnørt «midje». De fleste er mørke på farge og har gjerne et litt metalliske farger. Flere arter har gule flekker på kroppen.
Vingene er klare eller svakt røykfarget. Vingemerket og årenettet er tydelig. Vingespennet er mellom 10 og 15 millimeter.
Hodet er bredt. Antennene er trådformet.
Spinnvepser finnes i eller ved bar- og løvskog.
Flygetiden er om sommeren.
Hunnen legger eggene rett på næringsplanten. Plantevepser skjærer et snitt i bladet, hvor hun plasserer egget. Bladet lukker seg omkring egget, som er beskyttet mot predatorer og dårlig vær. Egget er sylindrisk, omtrent tre millimeter langt.
Larven er radikalt forskjellige fra de voksne, både i levevis og i kroppsbygning. Den lever lever av å gnage på blader av busker og trær og spinner ofte bladene sammen, og herav kommer navnet.
Spinnvepser tilhører gruppen av insekter med fullstendig forvandling (holometabole insekter), som gjennomgår en metamorfose i løpet av utviklingen. Mellom larvestadiet og det voksne stadiet er et puppestadie, en hvileperiode, der vepsens indre og ytre organer endres. Larvens bøyelige og myke kropp omdannes til en puppe med et hardt skall. Når skallet er hardt begynner omdanningen fra larve til den voksne (imago) vepsen. De indre organer brytes i varierende grad ned til en cellemasse. En omorganisering skjer og dyret bygges opp igjen. Utviklingen tar vanligvis ett år.
Spinnvepser finnes på den nordlige halvkule. Flere arter i Norge.
Spinnvepser (Pamphilidae) er i tradisjonell systematikk plassert i gruppen plantevepser, men denne regnes ofte som en parafyletisk gruppe. Det vil si at gruppen Pamphilioidea er av søstergruppene til stilkvepsene, slik at stilkveps stammer fra treveps.[1]
Spinnvepser (Pamphiliidae) hører til blant plantevepsene og er en familiegruppene av årevingene. De finnes i eller ved bar- og løvskog. Larvene lever av å gnage på blader av busker og trær. Utviklingen tar vanligvis ett år. Larvene spinner ofte bladene sammen, til et «hus» de kan bo i, og herav kommer navnet.
Niesnujowate[2][3], osnujowate[4] (Pamphiliidae) – rodzina owadów z rzędu błonkówek, z podrzędu rośliniarek[1].
Owady o średniej wielkości, osiągają długość 8-18 mm. W ubarwieniu owadów dorosłych przeważają ciemne barwy, z jaśniejszym wzorem. Charakteryzują się krępą budową ciała i silnie spłaszczonym odwłokiem[4]. Ich czułki są cienkie, nitkowate[5][4]. Skrzydła przedniej pary odznaczają się wyraźnie falistą żyłką analną[6]. Drugi z tergitów odwłoka jest podzielony przez środek[6], a ponadto tergity od drugiego do ósmego są po bokach ostro zagięte nad przetchlinkami[6][5].
Gąsienicowate larwy tych owadów są fitofagami, żerującymi na liściach (foliofagi). Wyposażone są gruczoły przędne. Z wytwarzanych nici formują na liściach oprzędy i sieci. Przedstawiciele Cephalciinae żerują na igłach nagonasiennych z rodziny sosnowatych, a pozostałe rodzaje współczesne na roślinach okrytonasiennych, których liście uprzednio zawijają w rolki. W pojedynczym oprzędzie żerować może jedna (gatunki samotne) lub wiele larw[7][6].
Wiele niesnujowatych uznawanych jest za ważne szkodniki w sadownictwie i leśnictwie np. osnuja gwiaździsta, osnuja świerkowa i osnuja sadzonkowa[8].
Owady głównie holarktyczne[6], zasiedlające strefę umiarkowaną i borealną Eurazji i Ameryki Północnej. Na południe sięgają do Meksyku, Mjanmy i Indii[7]. W Polsce stwierdzono 38 gatunków[2] (zobacz: niesnujowate Polski).
Rodzina niesnujowatych obejmuje 330 gatunków współczesnych oraz 8 wymarłych, zgrupowanych w 10 rodzajach współczesnych[6][9] i 5 rodzajach wymarłych, w tym[7][9]:
Niesnujowate znane są w zapisie kopalnym od jury środkowej, a najstarsze ich skamieniałości należą do gatunku Scabolyda orientalis i pochodzą sprzed około 165 milionów lat[6]. Wszystkie gatunki mezozoiczne należą do podrodziny Juralydinae, a z eocenu obok wymienionej podrodziny znany jest jeszcze rodzaj Ulteramus. W oligocenie żył rodzaj Tapholyda, a z miocenu pochodzą skamieniałości żyjącego również współcześnie rodzaju Acantholyda. Brak w zapisie kopalnym Pamphiliinae[7]. Analizy filogenetyczne Wanga i innych z 2016 wskazują, że po przeniesieniu rodzaju Neurotoma do Juralydinae wszystkie podrodziny są monofiletyczne, a Juralydinae zajmują pozycję bazalną[6].
Niesnujowate, osnujowate (Pamphiliidae) – rodzina owadów z rzędu błonkówek, z podrzędu rośliniarek.
Spinnarsteklar (Pamphiliidae) är en familj i insektsordningen steklar. Spinnarsteklar lever i eller nära barrskog och lövskog och livnär sig som larver på att gnaga på barr och blad från träd och buskar. Ofta spinner larverna samman bladen med trådar, därav familjens namn.
Spinnarsteklar har en kroppslängd på mellan 10 och 15 millimeter. Kroppen är kraftig, bred och förhållandevis platt och saknar en tydligt insnörd midja. Huvudet är brett och antennerna är trådformade. De flesta arter är mörka och har ofta lite metalliska färger. Flera arter har gula fläckar på kroppen.
Vingarna är genomskinliga eller svagt rökfärgade och tydligt ådrade. Vingspannet är mellan 10 och 15 millimeter.
Spinnarsteklar finns på norra halvklotet.
Spinnarsteklar finns i eller vid barrskog och lövskog. Flygtiden är om sommaren. De genomgår fullständig förvandling med fyra utvecklingsstadier, ägg, larv, puppa och imago.Honan lägger äggen direkt på näringsväxtens blad. Äggen placeras i ett snitt på bladet så att de är skyddade från predatorer och dåligt väder. Ett ägg är cirka tre millimeter långt.
Spinnarsteklar (Pamphiliidae) är en familj i insektsordningen steklar. Spinnarsteklar lever i eller nära barrskog och lövskog och livnär sig som larver på att gnaga på barr och blad från träd och buskar. Ofta spinner larverna samman bladen med trådar, därav familjens namn.
Паутинные пилильщики, или пилильщики-ткачи, или паутинные пилильщики-ткачи[1] (лат. Pamphiliidae) — семейство перепончатокрылых насекомых из группы пилильщиков. Включает около 300 видов.
Встречаются в Северной Америке и Евразии.
Мандибулы крупные серповидные, асимметричные. Усики жгутиковидные с 18-24 члениками. Личинки без брюшных ножек, развиваются на лиственных (Pamphiliinae) или хвойных (Cephalciinae) деревьях.
Паутинные пилильщики, или пилильщики-ткачи, или паутинные пилильщики-ткачи (лат. Pamphiliidae) — семейство перепончатокрылых насекомых из группы пилильщиков. Включает около 300 видов.