dcsimg

İlanbaşı ( Azerbaijani )

provided by wikipedia AZ

İlanbaşı (lat. Dracocephalum)[1]dalamazkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.[2]

Növləri

Azərbaycanın dərman bitkiləri

Digər növləri

Mənbə

  1. Nurəddin Əliyev. Azərbaycanın dərman bitkiləri və fitoterapiya. Bakı, Elm, 1998.
  2. Elşad Qurbanov. Ali bitkilərin sistematikası, Bakı, 2009.
Inula britannica.jpeg İkiləpəlilər ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Vikipediya müəllifləri və redaktorları
original
visit source
partner site
wikipedia AZ

İlanbaşı: Brief Summary ( Azerbaijani )

provided by wikipedia AZ

İlanbaşı (lat. Dracocephalum) — dalamazkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Vikipediya müəllifləri və redaktorları
original
visit source
partner site
wikipedia AZ

Dracocephalum ( Catalan; Valencian )

provided by wikipedia CA

Dracocephalum és un gènere que agrupa aproximadament 45 espècies d'angiospermes herbàcies i perennes que pertany a la família de les lamiàcies, anomenat Dracocèfal.

Distribució

Gènere natiu de les regions atemperades de l'hemisferi nord. La seua regió abarca des de l'est d'Europa fins a Sibèria.

Cultiu

Resistent al fred i fàcil de cultivar en climes atemperats en un sòl prou fèrtil, amb una necessitat d'humitat abundant en primavera i estiu. Un lloc assolellat però protegit serà el millor per a ells. Es pot propagar per divisió de grups, poden arribar a créixer fins a uns 15-19 centímetres.

Espècies


Enllaços externs

 src= A Wikimedia Commons hi ha contingut multimèdia relatiu a: Dracocephalum Modifica l'enllaç a Wikidata  src= Podeu veure l'entrada corresponent a aquest tàxon, clade o naturalista dins el projecte Wikispecies.
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autors i editors de Wikipedia
original
visit source
partner site
wikipedia CA

Dracocephalum: Brief Summary ( Catalan; Valencian )

provided by wikipedia CA

Dracocephalum és un gènere que agrupa aproximadament 45 espècies d'angiospermes herbàcies i perennes que pertany a la família de les lamiàcies, anomenat Dracocèfal.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autors i editors de Wikipedia
original
visit source
partner site
wikipedia CA

Včelník ( Czech )

provided by wikipedia CZ

Včelník (Dracocephalum) je rod kvetoucích rostlin z čeledi hluchavkovitých, kde je řazen do podčeledi Nepetoideae.

Výskyt

Je to rod euroasijského původu a je tvořen přibližně 45 druhy. Převážná většina se jich vyskytuje v Číně a asijském Rusku, podstatně méně jich roste v Evropě a po jednom se nachází v přírodě Severní Ameriky a severní Afriky.

V České republice roste jako původní rostlina jediný druh - včelník rakouský (Dracocephalum austriacum), který náleží mezi kriticky ohrožené druhy květeny ČR.[1][2] Některé další druhy jsou pěstovány jako zahradní byliny.

Popis

Rostliny tohoto rodu bývají jednoleté nebo vytrvalé. Jejich holé nebo jemně chlupaté lodyhy, které u báze někdy dřevnatí, bývají jednoduché nebo rozvětvené, přímé neb vystoupavé. Vstřícné řapíkaté nebo přisedlé listy bývají podlouhle vejčité, kopinaté, celokrajné nebo dlanitosečné či peřenosečné, jejich úkrojky 1 až 15 mm široké jsou po obvodě celistvé nebo zubaté.

Stopkaté dvoupyské květy vyrůstají v lichopřeslenech. Kalich s nestejnými pěti zubatými plátky je trubkovitý nebo zvonkovitý, obvykle nevýrazně dvoupyský. Horní pysk kalichu je trojzubý, střední z nich bývá nejdelší. Dvoupyská koruna s útlou trubkou na konci rozšířenou bývá modrá, fialová, růžová nebo vzácně bílá. Horní dvoulaločný pysk koruny je často vyklenutý, dolní trojlaločný mívá střední lalok největší. Tyčinky jsou čtyři, dvě horní zadní jsou delší, jejich prašníky jsou lysé. Svrchní semeník srostl ze dvou plodolistů a má čtyři oddíly, čnělka nese jednu dvoulaločnou bliznu. Květy jsou opylovány hmyzem. Plod je poltivý, obsahuje čtyři vejčité tvrdky které jsou nevýrazně trojboké, obvykle hladké a někdy po navlhčení slizovatí.

Význam

Rostliny včelníku obsahují ve květech hodně nektaru, jsou považovány za medonosné. Některé druhy, např. včelník moldavský, slouží v lidovém lékařství jako rostliny tlumící bolest a psychické potíže, z kvetoucích natí se vaří čaje. S jinými druhy se můžeme ojediněle setkat v zahradách, např. se včelníkem skalním, jehož husté nazelenalé rostliny s modrými květy nacházejí uplatnění mezi skupinami nízkých trvalek.[3][4][5]

Reference

  1. SLAVÍK, Bohumil (editor). Květena České republiky 6. Praha: Academia, 2000. ISBN 80-200-0306-1. (česky)
  2. ČEŘOVSKÝ, J. et al. Červená kniha 5: Vyšší rostliny. Bratislava: Príroda a. s., 1999. ISBN 80-07-01085-8. (česky)
  3. BERTOVÁ, Lydia; GOLIAŠOVÁ, Kornélia. Flóra Slovenska V/1: Dracocephalum [online]. VEDA, Vydavateľstvo Slovenskej akadémie vied, Bratislava, SK, 1993 [cit. 2015-01-06]. S. 303-304. Dostupné online. ISBN 80-224-0349-0. (slovensky)
  4. Flora of China: Dracocephalum [online]. Missouri Botanical Garden, St. Louis, MO & Harvard University Herbaria, Cambridge, MA, USA [cit. 2015-01-06]. Dostupné online. (anglicky)
  5. Dracocephalum [online]. Kew, Royal Botanic Gardens, Richmond, UK [cit. 2015-01-06]. Dostupné online. (anglicky)

Externí odkazy

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia autoři a editory
original
visit source
partner site
wikipedia CZ

Včelník: Brief Summary ( Czech )

provided by wikipedia CZ

Včelník (Dracocephalum) je rod kvetoucích rostlin z čeledi hluchavkovitých, kde je řazen do podčeledi Nepetoideae.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia autoři a editory
original
visit source
partner site
wikipedia CZ

Drachenköpfe (Pflanzen) ( German )

provided by wikipedia DE

Die Drachenköpfe (Dracocephalum) sind eine Pflanzengattung in der Familie der Lippenblütler (Lamiaceae). Die etwa 70 Arten kommen hauptsächlich in Asien vor.

Beschreibung

 src=
Illustration aus Sturm des Nordischen Drachenkopf (Dracocephalum ruyschiana)
 src=
Zygomorphe Blüte im Detail des Marokkanischen Drachenkopf (Dracocephalum renati)
 src=
Klausen des Felsen-Drachenkopf (Dracocephalum rupestre)

Vegetative Merkmale

Drachenkopf-Arten sind meist ausdauernde, seltener einjährige krautige Pflanzen. Der Stängel ist aufrecht oder niederliegend.[1]

Die gegenständig angeordneten Laubblätter sind an der Stängelbasis lang gestielt, weiter oben sind sie gestielt oder sitzend. Die Blattspreiten sind einfach bis fiederschnittig und gekerbt bis ganzrandig.[1][2]

Generative Merkmale

Die Scheinquirle sind in dichten köpfchenförmigen oder ährigen Blütenständen angeordnet, oder liegen weiter auseinander. Die Tragblätter sind meist scharf gesägt oder stachelig und nur selten ganzrandig.[1]

Die zwittrigen Blüten sind zygomorph und fünfzählig mit doppelter Blütenhülle. Die fünf Kelchblätter sind röhrig oder glockig-röhrig verwachsen. Die Kelchröhre ist stark oder leicht gebogen. Der Kelch besitzt 15 Nerven und ist zweilippig. Die fünf Kelchzähne sind fast gleich, manchmal ist der mittlere Zahn der oberen Kelchlippe breiter als die benachbarten Zähne. Die Kante der Einschnitte zwischen den Kelchzähnen ist verdickt. Die blau-lilane, rosafarbene, violette oder seltener weiße Krone ist zweilippig. Die fünf Kronblätter sind verwachsen. An der Basis ist die Kronröhre verengt und am Schlund geweitet. Die Oberlippe ist stark oder leicht gebogen. Die Unterlippe ist dreilappig, wobei der mittlere Lappen der größte ist. Es sind vier Staubblätter vorhanden, von denen die beiden hinteren länger als die beiden vorderen sind. Die Staubbeutel sind kahl oder selten behaart. Die Spitze der Griffel ist gleichmäßig zweigeteilt.[1]

Die vier Klausen sind länglich, glatt und manchmal klebrig.[1][2]

 src=
Blütenbesuch beim Argun-Drachenkopf (Dracocephalum argunense)

Systematik und Verbreitung

Die Erstveröffentlichung der Gattung Dracocephalum erfolgte 1753 durch Carl von Linné in Species Plantarum, Band 2, Seite 594–596. Typusart ist Dracocephalum moldavica L.[3] Synonyme für Dracocephalum L. sind Cephaloma Neck., nom. inval., Dracontocephalium Hassk., Fedtschenkiella Kudr., Moldavica Fabr., Ruyschia Fabr. nom. superfl. und Ruyschiana Mill.[4][5]

Die Gattung Dracocephalum gehört zur Untertribus Nepetinae aus der Tribus Mentheae in der Unterfamilie Nepetoideae innerhalb der Familie der Lippenblütler (Lamiaceae).[4] Nah verwandt ist die Gattung Nepeta L.[1]

Die Gattung Dracocephalum kommt hauptsächlich in alpinen und semiariden Gebieten des gemäßigten Asien vor; daneben sind einige Arten auch in Europa und je eine in Nordamerika und Nordafrika heimisch. In China gibt es etwa 35 Arten.[1]

Nutzung

Einige Arten der Drachenkopf-Arten werden als Zierpflanzen genutzt.[6]

Quellen

Xi-wen Li, Ian C. Hedge: Lamiaceae Lindley. In: Wu Zheng-yi & Peter H. Raven (Hrsg.): Flora of China. Verbenaceae through Solanaceae. Band 17. Science Press und Missouri Botanical Garden Press, Beijing und St. Louis 1994, ISBN 0-915279-24-X, Dracocephalum Linnaeus, S. 124 (englisch, textgleich online wie gedrucktem Werk – Abschnitte Beschreibung und Verbreitung).

Einzelnachweise

  1. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y Xi-wen Li, Ian C. Hedge: Lamiaceae Lindley. In: Wu Zheng-yi & Peter H. Raven (Hrsg.): Flora of China. Verbenaceae through Solanaceae. Band 17. Science Press und Missouri Botanical Garden Press, Beijing und St. Louis 1994, ISBN 0-915279-24-X, Dracocephalum Linnaeus, S. 124 (englisch, textgleich online wie gedrucktem Werk – Abschnitte Beschreibung und Verbreitung).
  2. a b Dracocephalum bei Tropicos.org. In: Flora of Pakistan. Missouri Botanical Garden, St. Louis.
  3. Dracocephalum bei Tropicos.org. Missouri Botanical Garden, St. Louis Abgerufen am 16. Januar 2018.
  4. a b c Dracocephalum im Germplasm Resources Information Network (GRIN), USDA, ARS, National Genetic Resources Program. National Germplasm Resources Laboratory, Beltsville, Maryland.
  5. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah Rafaël Govaerts (Hrsg.): Dracocephalum. In: World Checklist of Selected Plant Families (WCSP) – The Board of Trustees of the Royal Botanic Gardens, Kew, abgerufen am 16. Januar 2018.
  6. Eckehart J. Jäger, Friedrich Ebel, Peter Hanelt, Gerd K. Müller (Hrsg.): Exkursionsflora von Deutschland. Begründet von Werner Rothmaler. Band 5: Krautige Zier- und Nutzpflanzen. Springer, Spektrum Akademischer Verlag, Berlin/Heidelberg 2008, ISBN 978-3-8274-0918-8.

Weblinks

 src=
– Sammlung von Bildern, Videos und Audiodateien
Symbol einer Weltkugel Karte mit allen verlinkten Seiten: OSM | WikiMap
 title=
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autoren und Herausgeber von Wikipedia
original
visit source
partner site
wikipedia DE

Drachenköpfe (Pflanzen): Brief Summary ( German )

provided by wikipedia DE

Die Drachenköpfe (Dracocephalum) sind eine Pflanzengattung in der Familie der Lippenblütler (Lamiaceae). Die etwa 70 Arten kommen hauptsächlich in Asien vor.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autoren und Herausgeber von Wikipedia
original
visit source
partner site
wikipedia DE

Аркароту ( Kirghiz; Kyrgyz )

provided by wikipedia emerging languages
 src=
Dracocephalum moldavica.

Аркароту (Dracocephalum) - өсүмдүктөрдүн эрин гүлдүүлөр тукумунун уруусу, көп жылдык чөп. Тамыр-сабактуу, сабактары 10-30 см, төрт кырдуу, тик же жерге төшөлүп өсөт. Жалбырактары узун же кыска саптуу. Түндүк Америкада, Азияда, Европада кеңири таралган. Кыргнда 16 түрү өсөт. Аркароту - балдуу өсүмдүк. Нектары тунук, түссүз, лимон жыттуу, канттуулугу 60%га жетет. Айрым түрлөрү дары-дармек алуу жана кооздук үчүн өстүрүлөт.

Колдонулган адабияттар

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia жазуучу жана редактор

Аркароту: Brief Summary ( Kirghiz; Kyrgyz )

provided by wikipedia emerging languages
 src= Dracocephalum moldavica.

Аркароту (Dracocephalum) - өсүмдүктөрдүн эрин гүлдүүлөр тукумунун уруусу, көп жылдык чөп. Тамыр-сабактуу, сабактары 10-30 см, төрт кырдуу, тик же жерге төшөлүп өсөт. Жалбырактары узун же кыска саптуу. Түндүк Америкада, Азияда, Европада кеңири таралган. Кыргнда 16 түрү өсөт. Аркароту - балдуу өсүмдүк. Нектары тунук, түссүз, лимон жыттуу, канттуулугу 60%га жетет. Айрым түрлөрү дары-дармек алуу жана кооздук үчүн өстүрүлөт.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia жазуучу жана редактор

Инегуйпря тикше ( Erzya )

provided by wikipedia emerging languages

Инегуйпря тикше[1], лиякс: чопачапря тикше[1] — (лат. Dracocéphalum, руз. Змееголо́вник) — тикшень касовкс Сэнь тюсонь цецянсетнень (Lamiaceae).

Лемесь Dracocephalum саеви (грек. δράκων, эрз. гуй, руз. дракон, змея) ды (κεφαλή эрз. пря, руз. голова) валтнестэ. Даль Оладимир сёрмады (руз. «драконова голова»)[2].

Тикшень лемтне

Фотокувт

Лисьм.:

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 Русско-эрзянский ботанический словарь (названия сосудистых): Ок. 1600 назв. /А. М. Гребнева, В. В. Лещанкина.— Саранск: Тип. «Крас. Окт.», 2002.— 60 с.— Рус, эрзян. ISBN 5-7493-0433-7.,(руз.),(эрз.)
  2. Дракон // Толковый словарь живого великорусского языка : в 4 т. / авт.-сост. В. И. Даль. — 2-е изд. — СПб. : Типография М. О. Вольфа, 1880—1882. (руз.)
  3. Агафонова Н. А., Алёшкина Р. А., Гребнева А. М., Имайкина М. Д., Мосин М. В., Рузанкин Н. И., Тихонова Т. М., Цыганкин Д. В., Харитонова А. М., Цыпайкина В. П.; Гаврилова Т. Г. (отв. секретарь). Вейсэ, башка, тешкс вельде (Слитно, раздельно, через дефис). Словарь трудностей эрзянского языка. Саранск, 2001. - 172с. (руз.), (эрз.)
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia authors and editors

Dracocephalum

provided by wikipedia EN

Dracocephalum is a genus of about 60[1] to 70 species[2][3] of flowering plants in the family Lamiaceae, native to temperate regions of the Northern Hemisphere. These flowers, collectively called dragonhead, are annual or perennial herbaceous plants or subshrubs, growing to 15 to 90 centimeters tall.

Selected species

[4]

References

  1. ^ Sonboli, A., et al. (2011). Molecular characterization of Iranian Dracocephalum (Lamiaceae) species based on RAPD data. Acta Biologica Szegediensis 55(2), 227-30.
  2. ^ Lazarević, P., et al. (2009). On the distribution of Dracocephalum ruyschiana (Lamiaceae) in the Balkan Peninsula. Phytologia Balcanica 15(2), 175-79.
  3. ^ Dracocephalum. Flora of China.
  4. ^ "Dracocephalum L." The Plant List; Version 1. (published on the internet). Royal Botanic Gardens, Kew and Missouri Botanical Garden. 2010. Retrieved November 16, 2012.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia authors and editors
original
visit source
partner site
wikipedia EN

Dracocephalum: Brief Summary

provided by wikipedia EN

Dracocephalum is a genus of about 60 to 70 species of flowering plants in the family Lamiaceae, native to temperate regions of the Northern Hemisphere. These flowers, collectively called dragonhead, are annual or perennial herbaceous plants or subshrubs, growing to 15 to 90 centimeters tall.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia authors and editors
original
visit source
partner site
wikipedia EN

Dracocephalum ( Spanish; Castilian )

provided by wikipedia ES

Dracocephalum , es un género de plantas fanerógamas perteneciente a la familia Lamiaceae, nativo de las regiones templadas del hemisferio norte. Comprende 200 especies descritas y de estas, solo 74 aceptadas.[2]

Descripción

Son plantas herbáceas anuales o perennes o sub arbustos que alcanzan 15-90 cm de altura.

Taxonomía

El género fue descrito por Carlos Linneo y publicado en Species Plantarum 2: 594. 1753.[3]​ La especie tipo es: Dracocephalum moldavica L.

Especies aceptadas

A continuación se brinda un listado de las especies del género Dracocephalum aceptadas hasta septiembre de 2014, ordenadas alfabéticamente. Para cada una se indica el nombre binomial seguido del autor, abreviado según las convenciones y usos.

Referencias

  1. «Dracocephalum». Royal Botanic Gardens, Kew: World Checklist of Selected Plant Families. Consultado el 31 de marzo de 2010.
  2. «Dracocephalum». The Plant List. Consultado el 23 de septiembre de 2014.
  3. «Dracocephalum». Tropicos.org. Missouri Botanical Garden. Consultado el 23 de septiembre de 2014.

Bibliografía

  1. Flora of China Editorial Committee. 1994. Flora of China (Verbenaceae through Solanaceae). 17: 1–378. In C. Y. Wu, P. H. Raven & D. Y. Hong (eds.) Fl. China. Science Press & Missouri Botanical Garden Press, Beijing & St. Louis.
  2. Nasir, E. & S. I. Ali (eds). 1980-2005. Fl. Pakistan Univ. of Karachi, Karachi.

 title=
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autores y editores de Wikipedia
original
visit source
partner site
wikipedia ES

Dracocephalum: Brief Summary ( Spanish; Castilian )

provided by wikipedia ES

Dracocephalum , es un género de plantas fanerógamas perteneciente a la familia Lamiaceae, nativo de las regiones templadas del hemisferio norte. Comprende 200 especies descritas y de estas, solo 74 aceptadas.​

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autores y editores de Wikipedia
original
visit source
partner site
wikipedia ES

Tondipea ( Estonian )

provided by wikipedia ET

Tondipea (Dracocephalum L.) on taimede perekond huulõieliste sugukonnast.

Perekonda kuulub umbes 45 liiki, mille levilaks on põhjapoolkera parasvööde. Esindatud on nii üheaastased taimed kui ka püsikud. Haabituselt on tegu 15–90 cm kõrguste rohttaimede ja poolpõõsastega.

Eestis on levinud kaks liiki:

Kultuurtaimena kasvatatakse moldaavia tondipead.

Liike

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Vikipeedia autorid ja toimetajad
original
visit source
partner site
wikipedia ET

Tondipea: Brief Summary ( Estonian )

provided by wikipedia ET

Tondipea (Dracocephalum L.) on taimede perekond huulõieliste sugukonnast.

Perekonda kuulub umbes 45 liiki, mille levilaks on põhjapoolkera parasvööde. Esindatud on nii üheaastased taimed kui ka püsikud. Haabituselt on tegu 15–90 cm kõrguste rohttaimede ja poolpõõsastega.

Eestis on levinud kaks liiki:

Dracocephalum thymiflorum – karvane tondipea (paiguti) Dracocephalum ruyschiana – sile tondipea (paiguti)

Kultuurtaimena kasvatatakse moldaavia tondipead.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Vikipeedia autorid ja toimetajad
original
visit source
partner site
wikipedia ET

Ampiaisyrtit ( Finnish )

provided by wikipedia FI

Ampiaisyrtit (Dracocephalum) on huulikukkaiskasveihin kuuluva suku, jossa on 50 lajia. Ne ovat yksi- ja monivuotisia ruohovartiskasveja tai pieniä ainavihreitä pensaita. Suurin osa lajeista esiintyy Euraasiassa, muutamat Pohjois-Afrikassa ja Pohjois-Amerikassa. Ampiaisyrttien lehdet ovat usein aromaattisen tuoksuiset.[1] Neljä eri ampiaisyrttilajia, ketoampiaisyrtti, amerikanampiaisyrtti, isoampiaisyrtti ja siperianampiaisyrtti esiintyvät Suomessa luonnonvaraisina, ne ovat tulokaskasveja tai viljelyjäänteitä.[2]

Lukuisia ampiaisyrttilajeja viljellään monivuotisina koristekasveina. Yksivuotista tuoksuampiaisyrttiä käytetään mausteyrttinä.[3]

Lajeja

Lähteet

  1. Brickell, Christopher & Cathey, H. Marc (editors): A to Z Encyclopedia of Garden Plants (The American Horticultural Society). DK Publishing 2004. ISBN 0-7566-0616-0
  2. Hämet-Ahti, Leena, Suominen, Juha, Ulvinen, Tauno & Uotila, Pertti (toim.): Retkeilykasvio, 4. painos. Luonnontieteellinen keskusmuseo, Kasvimuseo. Helsinki 1998. ISBN 951-45-8167-9
  3. a b Räty, Ella (toim.): Viljelykasvien nimistö. Puutarhaliiton julkaisuja nro 363. Helsinki 2012. ISBN 978-951-8942-92-7

Aiheesta muualla

Tämä kasveihin liittyvä artikkeli on tynkä. Voit auttaa Wikipediaa laajentamalla artikkelia.
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedian tekijät ja toimittajat
original
visit source
partner site
wikipedia FI

Ampiaisyrtit: Brief Summary ( Finnish )

provided by wikipedia FI

Ampiaisyrtit (Dracocephalum) on huulikukkaiskasveihin kuuluva suku, jossa on 50 lajia. Ne ovat yksi- ja monivuotisia ruohovartiskasveja tai pieniä ainavihreitä pensaita. Suurin osa lajeista esiintyy Euraasiassa, muutamat Pohjois-Afrikassa ja Pohjois-Amerikassa. Ampiaisyrttien lehdet ovat usein aromaattisen tuoksuiset. Neljä eri ampiaisyrttilajia, ketoampiaisyrtti, amerikanampiaisyrtti, isoampiaisyrtti ja siperianampiaisyrtti esiintyvät Suomessa luonnonvaraisina, ne ovat tulokaskasveja tai viljelyjäänteitä.

Lukuisia ampiaisyrttilajeja viljellään monivuotisina koristekasveina. Yksivuotista tuoksuampiaisyrttiä käytetään mausteyrttinä.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedian tekijät ja toimittajat
original
visit source
partner site
wikipedia FI

Pčólnik ( Upper Sorbian )

provided by wikipedia HSB

Pčólnik[1][2] (Dracocephalum ) je ród ze swójby cycawkowych rostlinow (Lamiaceae).

Wobsahuje sćěhowace družiny:

Noty

  1. 1,0 1,1 Prawopisny słownik, Hornjoserbski słownik, ISBN 3-7420-1920-1, strona 326
  2. 2,0 2,1 W internetowym słowniku: Drachenkopf
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia authors and editors
original
visit source
partner site
wikipedia HSB

Pčólnik: Brief Summary ( Upper Sorbian )

provided by wikipedia HSB

Pčólnik (Dracocephalum ) je ród ze swójby cycawkowych rostlinow (Lamiaceae).

Wobsahuje sćěhowace družiny:

Šwedski pčólnik (Dracocephalum ruyschiana) Turkowski pčólnik (Dracocephalum moldavica)
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia authors and editors
original
visit source
partner site
wikipedia HSB

Dracocephalum ( Italian )

provided by wikipedia IT

Dracocephalum L., 1753 è un genere di piante della famiglia delle Lamiaceae.[1]

Etimologia

Il nome del genere deriva da due parole greche per "drago" e "testa" ( = testa di drago) e fa riferimento alla particolare forma della corolla di queste piante.[2][3]

Il nome scientifico della specie è stato definito da Linneo (1707 – 1778), conosciuto anche come Carl von Linné, biologo e scrittore svedese considerato il padre della moderna classificazione scientifica degli organismi viventi, nella pubblicazione "Species Plantarum - 2: 594"[4] del 1753.[5]

Descrizione

 src=
Il portamento
Dracocephalum nutans

Il portamento di queste piante è erbaceo annuale o perenne, o anche subarbustivo. In genere sono piante aromatiche.[3][6][7][8][9][10]

Radici

Le radici sono del tipo fascicolato.

Fusto

La parte aerea del fusto è legnosa, eretta (o prostrata) con peli lanosi addensati soprattutto ai nodi. La sezione del fusto è tetragona (quadrangolare) a causa della presenza di fasci di collenchima posti nei quattro vertici.

Foglie

Le foglie lungo il fusto sono disposte in modo opposto (in genere a 2 a 2) e ogni coppia successiva è disposta ad angolo retto rispetto alla sottostante (disposizione decussata). Sono picciolate o da subsessili a sessili (soprattutto verso l'alto). La forma della lamina delle foglie è intera (semplice) con contorno lineare oppure lineare-lanceolato oppure è divisa in lacinie lineari (pennatosette). Le stipole sono assenti.

Infiorescenza

Le infiorescenze sono formate da alcuni fiori (2 - 4) raccolti in più verticilli (o verticillastri) sovrapposti formanti nell'insieme una infiorescenza cilindrica e compatta di tipo tirsoide. Le brattee dell'infiorescenza sono simili alle foglie ma più piccole; a volte sono colorate.

Fiore

I fiori sono ermafroditi, zigomorfi, tetrameri (4-ciclici), ossia con quattro verticilli (calicecorollaandroceogineceo) e pentameri (5-meri: la corolla e il calice, ossia il perianzio, sono a 5 parti). Lunghezza del fiore: 35 – 45 mm.

  • Formula fiorale. Per la famiglia di queste piante viene indicata la seguente formula fiorale:
X, K (5), [C (2+3), A 2+2] G (2), supero, 4 nucule[7][9]
  • Calice: il calice del fiore è del tipo gamosepalo e bilabiato (subzigomorfo), con forme da tubolari a campanulate e terminate con 5 denti (o lobi) acuti disuguali con struttura più o meno 3/2. Il tubo è diritto o lievemente incurvato. La superficie del calice, pubescente, è percorsa da una decina (da 13 a 15) di nervature longitudinali. I lobi possono essere aristati. Nel labbro superiore il lobo mediano è più largo; in quello inferiore i lobi sono più corti.
  • Corolla: la corolla, gamopetala, è a simmetria bilabiata (zigomorfa) con struttura 1/3 (oppure 2/3) terminante con 4 lobi patenti (i due petali superiori sono concresciuti). Il tubo è cilindrico-campanulato appena incurvato ed è ricoperto in parte dal calice. Il labbro superiore è patente-ricurvo (simile ad un cappuccio); il labbro inferiore ha tre lobi: uno grande centrale e due minori laterali. I lobi sono appena smarginati. La parte interna della corolla è priva dell'anello di peli. Il colore è azzurro-violetto, rosa o bianco.
  • Androceo: gli stami sono quattro (manca il mediano, il quinto) didinami (una coppia è più lunga); sono tutti fertili e generalmente sono inclusi nel tubo corollino (raramente sono sporgenti). I filamenti, adnati alla corolla, sono paralleli e ravvicinati al labbro superiore della corolla. Le antere, hanno forme più o meno arrotondate, mentre le teche, pelose o glabre, sono due e divaricate (divergono di 180°). I granuli pollinici sono del tipo tricolpato o esacolpato.
  • Gineceo: l'ovario è supero (o anche semi-infero) formato da due carpelli saldati (ovario bicarpellare) ed è 4-loculare per la presenza di falsi setti divisori all'interno dei due carpelli. La placentazione è assile. Gli ovuli sono 4 (uno per ogni presunto loculo), hanno un tegumento e sono tenuinucellati (con la nocella, stadio primordiale dell'ovulo, ridotta a poche cellule).[11]. Lo stilo inserito alla base dell'ovario (stilo ginobasico) è del tipo filiforme e più o meno lungo come gli stami. Lo stigma è bifido con lobi subuguali. Il nettario è un disco alla base e intorno all'ovario più sviluppato anteriormente e ricco di nettare.

Frutti

Il frutto è uno schizocarpo composto da 4 nucule (tetrachenio) secche, con forme da ovoidi a oblunghe fortemente trigone, con superficie liscia e glabra. L'endosperma è scarso o assente.

Riproduzione

Distribuzione e habitat

Questo genere comprende piante distribuite nell'Europa centrale ed orientale, in Asia, in Nord Africa (una specie) e in Nord America (una specie). Tutte prediligono luoghi aridi e tendono a divenire infestanti o ruderali anche al di fuori del loro territorio nativo.

Entrambe le specie presenti sul territorio italiano si trovano sull'arco alpino. La tabella seguente mette in evidenza alcuni dati relativi all'habitat, al substrato e alla distribuzione delle specie alpine[13].

Ecologia

Le due specie del territorio italiano sono rare in quanto confinate in limitate zone xerotermiche a clima continentale. Probabilmente sono specie di origine terziaria, ma mentre nel bacino pannonico e sarmatico l'areale si è contratto a causa delle oscillazioni climatiche, nelle Alpi il genere Dracocephalum è reimmigrato nel periodo caldo susseguente all'ultima glaciazione.[8]

Tassonomia

La famiglia di appartenenza del genere (Lamiaceae), molto numerosa con circa 250 generi e quasi 7000 specie[9], ha il principale centro di differenziazione nel bacino del Mediterraneo e sono piante per lo più xerofile (in Brasile sono presenti anche specie arboree). Per la presenza di sostanze aromatiche, molte specie di questa famiglia sono usate in cucina come condimento, in profumeria, liquoreria e farmacia. La famiglia è suddivisa in 7 sottofamiglie: il genere Dracocephalum è descritto nella tribù Mentheae (sottotribù Nepetinae) appartenente alla sottofamiglia Nepetoideae.[6][14].

Nell'ambito della famiglia il genere Dracocephalum si distingue per i seguenti caratteri:[8]

  • il calice normalmente è bilabiato (zigomorfo) e privo di denti spinosi;
  • la superficie del calice è percorsa da 13 - 15 nervature longitudinali;
  • la corolla normalmente è zigomorfa ed ha due labbra ben sviluppate (bilabiata);
  • il labbro superiore della corolla ha la forma di un cappuccio;
  • la parte interna della corolla è priva di peli;
  • gli stami sono 4 e tutti fertili;
  • gli stami sporgono poco dal tubo corollino.

I numeri cromosomici delle specie di questo genere sono variabili: 2n = 10, 12, 14, 18, 20, 36 e 72.[6]

Il genere tradizionalmente è suddiviso in tre sottogeneri:[6]

  • subgenere Dracocephalum: gli stami sono inclusi; le antere sono glabre. (Questo subgenere a sua volta è suddiviso in sette sezioni).
  • subgenere Fedtschenkiella (Kudr.) Schischk.: gli stami sono sporgenti; le antere sono glabre.
  • subgenere Ruyschiana (Mill.) Briq.: gli stami sono inclusi; le antere sono pubescenti.

Specie della flora spontanea italiana

Nella flora spontanea italiana sono presenti solamente due specie di questo genere:[8][15]

Specie presenti in Europa e Mediterraneo

In Europa sono presenti le seguenti specie:[16]

Elenco completo delle specie

Il genere Dracocephalum comprende le seguenti specie:[1]

Sinonimi

L'entità di questa voce ha avuto nel tempo diverse nomenclature. L'elenco seguente indica alcuni tra i sinonimi più frequenti:[16]

  • Cephaloma Neck.
  • Dracontocephalium Hassk.
  • Fedtschenkiella Kudr.
  • Moldavica Fabr.
  • Ruyschia Fabr.
  • Ruyschiana Mill.

Usi (Giardinaggio)

Risale al 1596 i primi impieghi di queste piante nel giardinaggio italiano. In particolare si coltivava la "melissa della Moldavia" o "melissa turca" (Dracocephalum moldavica). Più tardi, nel 1759, fu introdotta dalla Siberia anche la Dracocephalum grandiflorum.[3]

Alcune specie

Note

  1. ^ a b (EN) Thymus, in The Plant List. URL consultato l'11 aprile 2017.
  2. ^ David Gledhill 2008, pag. 146.
  3. ^ a b c Motta 1960, Vol. 2 - pag. 54.
  4. ^ BHL - Biodiversity Heritage Library, su biodiversitylibrary.org. URL consultato l'11 aprile 2017.
  5. ^ The International Plant Names Index, su ipni.org. URL consultato l'11 aprile 2017.
  6. ^ a b c d Kadereit 2004, pag. 252.
  7. ^ a b c Tavole di Botanica sistematica, su dipbot.unict.it. URL consultato il 7 settembre 2015 (archiviato dall'url originale il 4 marzo 2016).
  8. ^ a b c d Pignatti, vol. 2 – pag. 473.
  9. ^ a b c Judd, pag. 504.
  10. ^ Strasburger, pag. 850.
  11. ^ Musmarra 1996.
  12. ^ Pignatti, vol. 2 – pag. 437.
  13. ^ AA.VV., Flora Alpina. Volume secondo, Bologna, Zanichelli, 2004, pag.134.
  14. ^ Olmstead 2012.
  15. ^ Conti et al. 2005, pag. 88.
  16. ^ a b EURO MED - PlantBase, su ww2.bgbm.org. URL consultato il 13 aprile 2017.

Bibliografia

  • David Gledhill, The name of plants (PDF), Cambridge, Cambridge University Press, 2008. URL consultato il 13 aprile 2017 (archiviato dall'url originale il 4 marzo 2016).
  • Eduard Strasburger, Trattato di Botanica. Volume secondo, Roma, Antonio Delfino Editore, 2007, ISBN 88-7287-344-4.
  • Judd S.W. et al, Botanica Sistematica – Un approccio filogenetico, Padova, Piccin Nuova Libraria, 2007, ISBN 978-88-299-1824-9.
  • Alfio Musmarra, Dizionario di botanica, Bologna, Edagricole, 1996.
  • Richard Olmstead, A Synoptical Classification of the Lamiales, 2012. URL consultato il 1º maggio 2019 (archiviato dall'url originale il 17 settembre 2019).
  • Kadereit J.W, The Families and Genera of Vascular Plants, Volume VII. Lamiales., Berlin, Heidelberg, 2004.
  • Sandro Pignatti, Flora d'Italia. Volume 2, Bologna, Edagricole, 1982, ISBN 88-506-2449-2.
  • D.Aeschimann, K.Lauber, D.M.Moser, J-P. Theurillat, Flora Alpina. Volume 2, Bologna, Zanichelli, 2004.
  • F.Conti, G. Abbate, A.Alessandrini, C.Blasi, An annotated checklist of the Italian Vascular Flora, Roma, Palombi Editore, 2005, ISBN 88-7621-458-5.
  • Giacomo Nicolini, Enciclopedia Botanica Motta., Milano, Federico Motta Editore., 1960.

 title=
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autori e redattori di Wikipedia
original
visit source
partner site
wikipedia IT

Dracocephalum: Brief Summary ( Italian )

provided by wikipedia IT

Dracocephalum L., 1753 è un genere di piante della famiglia delle Lamiaceae.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autori e redattori di Wikipedia
original
visit source
partner site
wikipedia IT

Dracocephalum ( Latin )

provided by wikipedia LA
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Et auctores varius id editors
original
visit source
partner site
wikipedia LA

Dracocephalum: Brief Summary ( Latin )

provided by wikipedia LA

Dracocephalum est genus circa quadraginta et quinque specierum plantarum florentium familiae Lamiacearum, in temperatis Hemisphaerae Septentrionalis regionibus endemicarum. Eae sunt plantae annuae vel perennes vel suffrutices, quae ad 15–90 cm altae crescunt.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Et auctores varius id editors
original
visit source
partner site
wikipedia LA

Žiomenė ( Lithuanian )

provided by wikipedia LT

Žiomenė (Dracocephalum) – notrelinių (Lamiaceae) šeimos augalų gentis. Genties pavadinimas kilęs iš graikiškai drakon, drakaina – slibinas, smakas ir kephale – galva; žiedai panašūs į slibino galvą su išsižiojusiais nasrais. Tai daugiametės, rečiau vienmetės žolės, kartais puskrūmiai. Rūšys paplitusios Europoje, Azijoje ir Šiaurės Amerikoje.

Gentyje 60–70 rūšių. Lietuvoje auga 4 rūšys:


Vikiteka

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Vikipedijos autoriai ir redaktoriai
original
visit source
partner site
wikipedia LT

Dragehodeslekta ( Norwegian )

provided by wikipedia NO

Dragehodeslekta (Dracocephalum) er en slekt i leppeblomstfamilien. I Norge er det kun dragehode som er opprinnelig viltvoksende, men flere andre arter dukker opp som innførte ugras, eller som rømlinger fra hager.

De er ett- eller flerårige urter. Stengelen er opprett og kan være glatt eller dunhåret. Bladene er linjeformede eller avlangt eggrunde. Blomstene er som regel blå.

De fleste artene vokser til fjells eller i halvtørre strøk i tempererte deler av Asia; i Kina er det 35 arter. Men de finnes også i Europa, Nord-Amerika og Nord-Afrika.

Arter i Norge

Litteratur

  • C. Grey-Wilson og M. Blamey; norsk utgave T. Faarlund og P. Sunding (1992). Teknologisk Forlags store illustrerte flora for Norge og Nord-Europa. Teknologisk Forlag. ISBN 82-512-0355-4.

Eksterne lenker

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia forfattere og redaktører
original
visit source
partner site
wikipedia NO

Dragehodeslekta: Brief Summary ( Norwegian )

provided by wikipedia NO

Dragehodeslekta (Dracocephalum) er en slekt i leppeblomstfamilien. I Norge er det kun dragehode som er opprinnelig viltvoksende, men flere andre arter dukker opp som innførte ugras, eller som rømlinger fra hager.

De er ett- eller flerårige urter. Stengelen er opprett og kan være glatt eller dunhåret. Bladene er linjeformede eller avlangt eggrunde. Blomstene er som regel blå.

De fleste artene vokser til fjells eller i halvtørre strøk i tempererte deler av Asia; i Kina er det 35 arter. Men de finnes også i Europa, Nord-Amerika og Nord-Afrika.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia forfattere og redaktører
original
visit source
partner site
wikipedia NO

Pszczelnik (roślina) ( Polish )

provided by wikipedia POL

Pszczelnik (Dracocephalum L.) – rodzaj roślin należący do rodziny jasnotowatych. Należy do niego około 75 gatunków[3][4]. Występują one głównie w Azji (na wschodzie sięgając po Japonię), w Europie rodzime są trzy gatunki, jeden w Afryce Północnej i jeden w Ameryce Północnej[4][5][6]. W Polsce rodzimym gatunkiem jest tylko pszczelnik wąskolistny D. ruyschiana, kilka innych gatunków jest uprawianych lub zawlekanych i przejściowo dziczeje (pszczelnik drobnokwiatowy D. parviflorum, pszczelnik macierzankowy D. thymiflorum i pszczelnik mołdawski D. moldavicum)[7]. Niektóre gatunki są uprawiane jako rośliny ozdobne ze względu na okazałe kwiaty. Są też wykorzystywane jako rośliny miododajne i lokalnie w ziołolecznictwie[4].

Morfologia

Pokrój
Byliny, rośliny jednoroczne i niewielkie krzewy osiągające do 0,9 m wysokości[6].
Liście
Ulistnienie naprzeciwległe. Liście zwykle aromatyczne, pojedyncze i całobrzegie, karbowane, ząbkowane lub wcinane[6].
Kwiaty
Zebrane w nibyokółkach skupionych w szczytowej części pędu. Kielich zrosłodziałkowy, dwuwargowy – z górną wargą z trzema ząbkami i dolną z dwoma. Korona fioletowoniebieska, biała lub różowa. U nasady zrośnięte płatki tworzą rurkę rozszerzającą się ku gardzieli. Warga górna zakończona jest dwiema łatkami, a dolna trzema, z których środkowa jest największa. Cztery pręciki w dwóch parach, z których górna jest dłuższa. Wystają z rurki korony, ale zwykle schowane są pod górną wargą. Zalążnia złożona z dwóch owocolistków, dwukomorowa, w każdej komorze z dwoma zalążkami. Szyjka słupka pojedyncza, z dwudzielnym znamieniem o równych ramionach[6].
Owoce
Czterodzielne rozłupnie, rozpadające się na cztery pojedyncze rozłupki[6].

Systematyka

Synonimy taksonomiczne

Moldavica Fabricius[2], Fedtschenkiella Kudr.[8]

Pozycja taksonomiczna

Rodzaj z podplemienia Nepetinae, z plemienia Mentheae z podrodziny Nepetoideae z rodziny jasnotowatych (Lamiaceae Lindl.)[8].

Wykaz gatunków[3][9]

Przypisy

  1. Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website (ang.). 2001–. [dostęp 2010-03-31].
  2. a b Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-01-30].
  3. a b Dracocephalum. W: The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2019-03-08].
  4. a b c David J. Mabberley: Mabberley's Plant-Book. Cambridge University Press, 2017, s. 310. ISBN 978-1-107-11502-6.
  5. Geoff Burnie i inni: Botanica. Rośliny ogrodowe. Könemann, 2005. ISBN 3-8331-1916-0.
  6. a b c d e Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 281. ISBN 0-333-74890-5.
  7. Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
  8. a b Genus: Dracocephalum L.. W: Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2019-03-08].
  9. Wiesław Gawryś: Słownik roślin zielnych. Kraków: Officina botanica, 2008, s. 72-73. ISBN 978-83-925110-5-2.
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL

Pszczelnik (roślina): Brief Summary ( Polish )

provided by wikipedia POL
 src= Pszczelnik wąskolistny

Pszczelnik (Dracocephalum L.) – rodzaj roślin należący do rodziny jasnotowatych. Należy do niego około 75 gatunków. Występują one głównie w Azji (na wschodzie sięgając po Japonię), w Europie rodzime są trzy gatunki, jeden w Afryce Północnej i jeden w Ameryce Północnej. W Polsce rodzimym gatunkiem jest tylko pszczelnik wąskolistny D. ruyschiana, kilka innych gatunków jest uprawianych lub zawlekanych i przejściowo dziczeje (pszczelnik drobnokwiatowy D. parviflorum, pszczelnik macierzankowy D. thymiflorum i pszczelnik mołdawski D. moldavicum). Niektóre gatunki są uprawiane jako rośliny ozdobne ze względu na okazałe kwiaty. Są też wykorzystywane jako rośliny miododajne i lokalnie w ziołolecznictwie.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL

Dracocephalum ( Portuguese )

provided by wikipedia PT
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autores e editores de Wikipedia
original
visit source
partner site
wikipedia PT

Dracocephalum: Brief Summary ( Portuguese )

provided by wikipedia PT

Dracocephalum L. é um gênero botânico da família Lamiaceae, nativo das regiões temperadas do hemisfério norte.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autores e editores de Wikipedia
original
visit source
partner site
wikipedia PT

Dracocephalum ( Romanian; Moldavian; Moldovan )

provided by wikipedia RO

Dracocephalum este un gen de plante din familia Lamiaceae.

Specii

Cuprinde 40 de specii:

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia autori și editori
original
visit source
partner site
wikipedia RO

Dracocephalum: Brief Summary ( Romanian; Moldavian; Moldovan )

provided by wikipedia RO

Dracocephalum este un gen de plante din familia Lamiaceae.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia autori și editori
original
visit source
partner site
wikipedia RO

Маточник ( Ukrainian )

provided by wikipedia UK

Назва

Назва походить від грецьких слів drakon — «змія» і kephalos — «голова», тобто голова змії. Форма квіток цієї рослини нагадує голову змії з розкритою пащею.

Опис

Багаторічні або рідко однорічні трави, що іноді внизу дерев'яніють.

Рослина досягає до 50-70 см заввишки. Кореневище тонке, стрижневе, з тонкими відгалуженнями корінців. Стебло пряме, гіллясте, чотирьохгранне. Листки довгасті, яйцевидні, супротивні.

Квітки великі, світло-синього або фіолетового кольору, розташовані у несправжніх мутовках в пазухах верхніх листків, що утворюють щільне кулясте або пухке довгасте суцвіття. Чашечка трубчаста або трубчасто-дзвоникувата, з 15 жилками, п'ятизубчаста, пряма або вигнута, двогуба, з тризубчастою верхньою губою, зубці якої в 2-3 рази коротше ланцетних зубців нижньої губи, або ж чашка невиразно двогуба, із зубцями майже однакової довжини. При основі зубців майже завжди є потовщена складка, всі зубці чашечки зазвичай з різко виступаючими поперечними жилками (анастомозами). Віночок з вузькою при основі, розширеною догори губкою і двогубим відгином, верхня губа пряма або злегка зігнута, на верхівці виїмчаста або глибоко надрізана, нижня трилопатева, з більшою середньої лопаттю. Тичинок 4, з них 2 верхні трохи довші нижніх, рівні або ж зрідка сильно виставляються з віночка. Пиляки голі або волосисті, двогнізді, з гніздами, що розходяться. Стовпчик нагорі з двома рівними шилоподібними частками. Період цвітіння — червень — липень. Плоди — довгасті, гладенькі горішки коричневого або бурого кольору, з'являються в серпні — вересні.

Поширення

Рослина має широкий ареал поширення. Росте в більшості географічних зон планети, починаючи від зони холоду, до субтропічної зони. Зустрічається в Європі, Азії, Америці. Спеціально його вирощують в Індії, на Тибеті, в Китаї. У країнах Західної Європи змієголовник висаджують на міських клумбах як декоративну рослину. Ним засівають цілі поля, для застосування в медицичних та інших цілях.

Маточник в Україні

В Україні зустрічається принаймні чотири види змієголовника — австрійський (Dracocephalum austriacum L.), городній (Dracocephalum moldavica L.), вузьколистий (Dracocephalum ruyschiana L.) і чебрецевий (Dracocephalum thymiflorum L.). Маточники австрійський[2] і Рюйша[3] занесені до Червоної книги України. З 2000-х років в Україні почали культивувати маточник городній як ефіроолійну, пряну та лікарську рослину.[4]

Застосування

Маточник широко застосовують як лікарську рослину. Його також використовують в різних галузях харчової промисловості, таких як: консервна, кондитерська, виготовлення алкогольної і слабоалкогольної продукції. У свіжому та сушеному вигляді його додають його в салати, супи, борщі. Маточник добре підкреслює смак м'яса та риби. Також він входить до рецептури деяких ковбас. Траву рослини додають при маринуванні або солінні помідорів, огірків, кавунів. За ароматом маточник перевершує мелісу, його додають в чай, компот, пінник, желе. Рослину додають для посилення смаку і запаху вермуту і деяких інших вино-горілчаних виробів та безалкогольних газованих напоїв. Маточник є добрим медоносом, за якістю, смаку одержуваного з нього меду, він перевершує багато інших медоносів, таких як меліса, липа, акація. Мед виходить світлим, з чудовим лимонним ароматом. З одного гектара можна отримати до 700 кг меду. У парфумерній та косметологічній промисловості екстракт маточника додають при виробництві мила, шампунів, кремів і парфумів. З листя і насіння добувають ефірну олію.

Перелік видів



Примітки

  1. Dracocephalum // Ю. Кобів. Словник українських наукових і народних назв судинних рослин (Серія «Словники України»). — Київ : Наукова думка, 2004. — 800 с. — ISBN 966-00-0355-2.
  2. Змієголовник австрійський в Червоній книзі України
  3. Змієголовник Рюйша в Червоній книзі України
  4. Котюк Л. А. Якісний і кількісний склад ефірної олії змієголовника молдавського (Dracocephalum moldavica L.) залежно від фенологічних особливостей та фаз розвитку / Л. А. Котюк // Физиология растений и генетика. — 2014. — Т. 46, № 6. — С. 541—548.

Джерела

Посилання

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Автори та редактори Вікіпедії
original
visit source
partner site
wikipedia UK

Маточник: Brief Summary ( Ukrainian )

provided by wikipedia UK

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Автори та редактори Вікіпедії
original
visit source
partner site
wikipedia UK

Dracocephalum ( Vietnamese )

provided by wikipedia VI

Dracocephalum là một chi thực vật có hoa trong họ Hoa môi (Lamiaceae).[1]

Loài

Chi Dracocephalum gồm các loài:

Hình ảnh

Chú thích

  1. ^ The Plant List (2010). Dracocephalum. Truy cập ngày 26 tháng 9 năm 2013.

Liên kết ngoài


Hình tượng sơ khai Bài viết về tông hoa môi Mentheae này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia bằng cách mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn.
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia tác giả và biên tập viên
original
visit source
partner site
wikipedia VI

Dracocephalum: Brief Summary ( Vietnamese )

provided by wikipedia VI

Dracocephalum là một chi thực vật có hoa trong họ Hoa môi (Lamiaceae).

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia tác giả và biên tập viên
original
visit source
partner site
wikipedia VI

Змееголовник ( Russian )

provided by wikipedia русскую Википедию
Царство: Растения
Подцарство: Зелёные растения
Отдел: Цветковые
Надпорядок: Asteranae
Семейство: Яснотковые
Подсемейство: Котовниковые
Триба: Мятные
Род: Змееголовник
Международное научное название

Dracocephalum L.

Виды Wikispecies-logo.svg
Систематика
на Викивидах
Commons-logo.svg
Изображения
на Викискладе
ITIS 32488NCBI 39166EOL 70870GRIN g:3963IPNI 331573-2

Змееголо́вник (лат. Dracocéphalum) — род травянистых растений семейства Яснотковые (Lamiaceae).

Цветки по форме напоминают змеиную голову, отсюда и латинское название — Dracocephalum, от греч. δράκων (дракон, змея) и κεφαλή (голова). У Владимира Даля в его Словаре в качестве русского названия рода приводится название «драконова голова»[2].

Биологическое описание

Листья цельнокрайные, зубчатые, лапчатые или перисто-рассчённые.

Цветки голубые, красноватые, редко белые; чашечка пятизубчатая, с более крупным верхним зубцом, или двугубая; венчик двугубый, верхняя губа вогнутая, выемчатая, нижняя трёхлопастная; тычинки двусильные.

Плод — гладкий орешек.

Распространение и экология

Насчитывается около сорока видов, растущих большей частью в Европе и Северной Азии. Один вид — в Северной Америке.

В Европейской России встречается несколько видов[3].

Культивирование

Некоторые виды разводятся как полезные растения, например, Змееголовник канарский (Dracocephalum canariense) (лимонная травка), родом с Канарских островов; цветки его очень ароматны, а листья сильно пахнут камфорой и скипидаром и употребляются как нервно-успокоительное средство.

Змееголовник молдавский (Dracocephalum moldavica) (турецкая мелисса) с белыми или голубыми цветками — очень ароматное растение, пахнущее мелиссой, дико растёт в Турции, Молдавии, в Северной Азии.

Некоторые виды змееголовника разводятся как декоративные растения.

Классификация

Таксономия

Род Змееголовник входит в подсемейство Котовниковые (Nepetoideae) семейства Яснотковые (Lamiaceae) порядка Ясноткоцветные (Lamiales).


ещё 14 семейств (согласно Системе APG II) ещё более 80 родов порядок Ясноткоцветные подсемейство Котовниковые около 70 видов отдел Цветковые, или Покрытосеменные семейство Яснотковые род Змееголовник ещё 44 порядка цветковых растений (согласно Системе APG II) еще 7 подсемейств

Виды

По информации базы данных The Plant List (на август 2016) род включает 74 вида[4]:

Примечания

  1. Об условности указания класса двудольных в качестве вышестоящего таксона для описываемой в данной статье группы растений см. раздел «Системы APG» статьи «Двудольные».
  2. Дракон // Толковый словарь живого великорусского языка : в 4 т. / авт.-сост. В. И. Даль. — 2-е изд. — СПб. : Типография М. О. Вольфа, 1880—1882.
  3. Маевский П. Ф. Флора средней полосы европейской части России. — М.: КМК, 2006.
  4. Dracocephalum (англ.). The Plant List. Version 1.1. (2013). Проверено 4 августа 2016.
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Авторы и редакторы Википедии

Змееголовник: Brief Summary ( Russian )

provided by wikipedia русскую Википедию

Змееголо́вник (лат. Dracocéphalum) — род травянистых растений семейства Яснотковые (Lamiaceae).

Цветки по форме напоминают змеиную голову, отсюда и латинское название — Dracocephalum, от греч. δράκων (дракон, змея) и κεφαλή (голова). У Владимира Даля в его Словаре в качестве русского названия рода приводится название «драконова голова».

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Авторы и редакторы Википедии

青兰属 ( Chinese )

provided by wikipedia 中文维基百科

青兰属学名Dracocephalum)是唇形科下的一个属,为一年生多年生草本植物。该属共有约60种,主要分布于亚洲温带[1]

参考文献

  1. ^ 中国种子植物科属词典. 中国数字植物标本馆. (原始内容存档于2012-04-11).

外部链接

小作品圖示这是一篇與植物相關的小作品。你可以通过编辑或修订扩充其内容。
 title=
license
cc-by-sa-3.0
copyright
维基百科作者和编辑

青兰属: Brief Summary ( Chinese )

provided by wikipedia 中文维基百科

青兰属(学名:Dracocephalum)是唇形科下的一个属,为一年生多年生草本植物。该属共有约60种,主要分布于亚洲温带

license
cc-by-sa-3.0
copyright
维基百科作者和编辑