Kopułek łąkowy (Cuphophyllus pratensis (Fr.) Bon) – gatunek grzybów z rodziny wodnichowatych (Hygrophoraceae)[1].
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Cuphophyllus, Hygrophoraceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1818 r. Elias Fries nadając mu nazwę Agaricus pratensis. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1984 r. Marcel Bon, przenosząc go do rodzaju Cuphophyllus[1].
Synonimów naukowych jest ponad 70. Niektóre z nich[2]:
Polską nazwę podali Barbara Gumińska i Władysław Wojewoda w 1968 r[3]. Niektóre atlasy podawały nazwę wilgotnica łąkowa[4][5]). Obydwie te nazwy polskie są jednak niespójne z aktualną nazwą naukową, według Index Fungorum gatunek ten bowiem nie należy już ani do rodzaju Camarophyllus (kopułek), ani Hygrocybe (wilgotnica), lecz do rodzaju Cuphophyllus.
Średnica od 2 do 7 cm, młody – wypukły, następnie wypukły do płaskiego. Jego powierzchnia jest falista, pośrodku słaby grabek, ewentualnie wgłębienie, gładka, sucha, matowa. U odmiany pallida ma kolor jasny; od białego do jasnokremowego, u odmiany pratensis w różnych odcieniach żółtego i pomarańczowego[4].
Szerokie, rzadkie, dość daleko zbiegające po trzonie, ostrze gładkie, kolor nieco jaśniejszy od kapelusza[5].
Wysokość od 2,5 do 5,5 cm, średnica od 6 do 12 mm, cylindryczny, zwężony ku podstawie, powierzchnia sucha, gładka, podłużnie włókienkowata. Pełny, elastyczny, kolor – jak w kapeluszu lub nieco jaśniejszy[4].
Gruby w centrum kapelusza, wąski ku brzegom, kremowo – pomarańczowy, smak łagodny, brak zapachu[5].
Biały. Zarodniki elipsoidalne, gładkie. Rozmiar 6-7 x 4-5 μm[6].
Najwięcej stanowisk opisano w Europie, ale notowany jest w wielu kontynentach: w Ameryce Północnej, Środkowej i Południowej, w Azji i na Nowej Zelandii[7]. Dość pospolity jest w Alpach, w Niemczech podlega ochronie[5]. W Polsce gatunek rzadki. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status R – gatunek potencjalnie zagrożony z powodu ograniczonego zasięgu geograficznego i małych obszarów siedliskowych[8].
Owocniki wyrastają pojedynczo lub w grupach, w trawie, na pastwiskach, na łąkach i przy brzegach lasów. W Europie Środkowej jeszcze dość częsty gatunek, gdzie indziej rzadki.. Częściej występuje na pogórzu i w górach[4].
Grzyb jadalny[5][6]. Można go przyrządzić na różne sposoby z przeznaczeniem do bezpośredniego spożycia.
Najbardziej jest podobny tzw. kopułek śnieżny (Cuphophyllus virgineus) , ale jest mniejszy i bardziej delikatny[4]. Podobna jest też wodnicha gajowa (Hygrophorus nemoreus), wyrastająca w lasach liściastych (dąb). Kapelusz ma ciemniej brązowo zabarwiony, biały miąższ.
Kopułek łąkowy (Cuphophyllus pratensis (Fr.) Bon) – gatunek grzybów z rodziny wodnichowatych (Hygrophoraceae).
