Prawy muchownik (Amelanchier ovalis) je kerk ze swójby róžowych rostlinow.
Prawy muchownik je w lěće zeleny, sylnje rozhałuzowany, kulowaty kerk, kotryž docpěwa wysokosć wot 1 hač 3 m. Wutwori wuběžki.
Króna je husta.
Kerk so z jeho korjenjemi hłuboko do skalnych škałobow předobywaja.
Skora je oliwozelena hač bruna. Młode hałuzy su na spočatku běłowołmojće kosmate, ale so pozdźišo wobnaža. Zymske pupki su jejkojte, husto pjelsćojće kosmate a docpěwaja dołhosć wot 5 hač do 7 mm. Zdónk docpěwa tołstosć wot 6 cm.
Łopjency su owalne hač kulowate, wótro rězane, na hornim boku blědozelene a nahe, na delnim boku na spočatku nažołć, našěr abo naběl pjelsćojte, pozdźišo nahe a docpěwaja dołhosć wot 2 hač 4 cm (2,5-5 cm) a šěrokosć wot hač do 3 cm. Měnjate łopjena njesu 8 hač 15 mm dołhi stołpik. Jich nazymske barbjenje je oranžowe hač čerwjene.
Pódlanske łopjena su małke, třiróžkaće prynkojte a z łopjenowym stołpikom zrosćene.
Kćěje wot apryla hač meje (junija). Kćenja su pjećličbne, so před łopjenami jewja a steja po třoch hač po sedmjoch w zrunanych kićach. Krónowe łopješka su linealne, běłe abo nažołć běle, zwonka cybate, docpěwaja dołhosć wot 1,5 hač 2 cm a wostanu hač do zrałoty płodow. Keluch je pjelsćojće kosmaty. Keluškowe łopješka su wusko-třiróžkate a krótše hač wuske krónowe łopješka. Próškowe łopješka su dwaceći. Pjeć płodowych łopješkow je zdźěla ze sobu zrosćene, při čimž kóžde płodowe łopješko wobsahuje jedne symjo.
Jabłukowe płody su dołho stołpikate, kulowate, kaž hróšatko wulke, zrałe čorne, namódreń zwobručowane a jědźne. Docpěwaja wulkosć wot 8 hač do 10 mm. Wone wot awgusta hač do septembra dozrawja. Jich wuschnjeny keluch je zwjetša wobroćeny.
Płody su prjedy z městnami jako narunanje za rózynki a rózynčki słužili. Wone so wot ptačkow, předewšěm wot dróznow žeru.
Rosće na skalach, skalnych wobkromach, w słónčnych dubowych a chójnowych lěsach. Ma radšo suche, bazowe, małowutkate, małohumusowe skalne a kamjentne pódy na dospołnje słónčnych, w lěće ćopłych, skalnych zwisach, w swětłych kerčinach a swětłych měšanych lěsach.
Často wustupuje hromadźe z kisalnikami, mnohokałačkatymi róžami, čećikatymi wišnjami, Prunus mahaleb) a brěčicami.
Rostlina je w horinach srjedźneje a južneje Europy, w Alpach hač do wysokosćow wot 1800 (2000) m, w Małej Aziji a w sewjernej Africe rozšěrjena, při čimž na wuchod hač do Luxemburgskeje a sewjerowuchodnje hač do Pólskeje wustupuje.
Prawy muchownik (Amelanchier ovalis) je kerk ze swójby róžowych rostlinow.
Kćějacy prawy muchownikPłody praweho muchownikaHabitus praweho muchownika