dcsimg
 
  en  
names in breadcrumbs
Image of Asiatic black bear
Creatures » … » Animal » … » Vertebrates » …

Terrestrial Vertebrates

Tetrapoda

Basque
show all Afrikaans Aragonese Azerbaijani Belarusian Catalan; Valencian Czech Danish German Diq Greek, Modern (1453-) English Esperanto Spanish; Castilian Estonian Basque Finnish French Western Frisian Galician Manx Hindi Croatian Interlingua (International Auxiliary Language Association) Indonesian Icelandic Italian Japanese Javanese Korean Latin Limburgan; Limburger; Limburgish Latvian Macedonian Malay Dutch; Flemish Norwegian Occitan (post 1500) Polish Portuguese Alemannic Scots Low Saxon North Frisian Asturian Cebuano Kabyle Romanian; Moldavian; Moldovan Russian Slovak Swedish Tagalog Turkish Ukrainian Vietnamese Zea Chinese

Tetrapoda ( Basque )

provided by wikipedia EU

Tetrapoda (grezieraz lau hanka) animalia ornodun klado bat da, lau adarrekin. Anfibio, narrasti, ugaztun eta hegaztiak tetrapodoak dira, baita sugeak edo hankarik gabeko anfibioak. Sarcopterigii taldetik eboluzionatu zuten Devoniar garaian.

Lau luzakin dituzten animalia ornodunez esaten da. Tetrapodoen luzakinak agerikoak edo atrofiatuak izan daitezke. Arrainak izan ezik gainerako ornodun guztiak dira tetrapodoak, anfibioak, narrastiak, hegaztiak eta ugaztunak alegia.[1]

Filogenia

Erroko tetrapodoak

Erroko tetrapodoak Tetrapodatik Dipnomorpha arrainetatik baino gertuago dauden animaliak dira, baina tetrapodoen koroa-taldea kenduta. Kladograma honek erroko tetrapodoen arteko harremana erakusten du[2].


Rhipidistia

Dipnomorpha Protopterus dolloi Boulenger2.jpg


Tetrapodomorpha

Kenichthys




Rhizodontidae Gooloogongia loomesi reconstruction.jpg



Canowindridae

Marsdenichthys




Canowindra




Koharalepis



Beelarongia






Megalichthyiformes

Gogonasus Gogonasus BW.jpg




Gyroptychius




Osteolepis Osteolepis BW.jpg




Medoevia



Megalichthyidae






Eotetrapodiformes Tristichopteridae

Spodichthys




Tristichopterus




Eusthenopteron Eusthenopteron BW.jpg




Jarvikina




Cabbonichthys




Mandageria



Eusthenodon










Tinirau




Platycephalichthys


Elpistostegalia

Panderichthys Panderichthys BW.jpg


Stegocephalia

Tiktaalik Tiktaalik BW.jpg



Elpistostege





Elginerpeton Elginerpeton BW.jpg




Ventastega




Acanthostega Acanthostega BW.jpg




Ichthyostega Ichthyostega BW.jpg




Whatcheeriidae Pederpes22small.jpg




Colosteidae Greererpeton BW.jpg




Crassigyrinus Crassigyrinus BW.jpg




Baphetidae



Tetrapodoak Seymouria BW.jpg




















Koroa-taldea

Tetrapodoen koroa-taldea gaur egun bizirk dauden tetrapodo guztien (anfibio, narrasti, hegazti eta ugaztun) azken arbaso komunaren eta bere ondorengo guztiak biltzen dituen taldea da.

Talde honetan hainbat desagertutako tetrapodo sartzea edo ez gaur egungo anfibioek edo Lissamphibiaren arteko harremanak zehaztearen araberakoa da. Gaur egun hiru hipotesi nagusi daude Lissamphibiari dagokionez. Temnospondyli hipotesian (TH), lissanbifioak Temnospondyli dissorofoideekin harremanduta daude, eta honek temnospondiloak tetrapodoen barnean kokatzea ekarriko luke. Lepospondyli hipotesian (LH), lisanfibioak talde honen ahizpa-taxoia lirateke, lepospondiloak tetrapodo eginez eta temnospondiloak erroko tetarpodo eginez. Hipotesi polifiletikoan (PH) igelak eta uhandreak bere kabuz eboluzionatu zuten temnospondilo dissorofoideetatik eta Apoda taldea Microsauria taldeko lepospondiloengandik; azken honetan bai lepospondiloak bai temnospondiloak tetrapodo izango lirateke[3][4].

Temnospondyli hipotesia (TH)

Hipotesi hau hainbat bariante kontuan hartuta egiten da, gehienetan lissanfibioak temnosponyli dissorofoideengandik etortzen direlarik, askota anfibamidae eta branchiosauridae aipatuz[5].

Temnospondyli hipotesia gaur egun babesle gehien dituena da, besteak beste Ruta et al (2003a,b), Ruta eta Coates (2007), Coates et al (2008), Sigurdsen eta Green (2011), eta Schoch (2013,2014)[6].

Kladograma honen jatorria Coates, Ruta eta Friedman (2008) da[7].

Tetrapoda koroa-taldea



Temnospondyli




Lissamphibia koroa taldeaThe tailless batrachians of Europe (Page 194) (Pelobates fuscus).jpg









EmbolomeriArcheria BW (white background).jpg




GephyrostegidaeGefyrostegus22DB.jpg




SeymouriamorphaKarpinskiosaurus1DB.jpg





DiadectomorphaDiadectes1DB (flipped).jpg



Amniota koroa taldeaZoology of Egypt (1898) (Varanus griseus).png





MicrosauriaHyloplesion.jpg




LysorophiaLysorophus.jpg




Adelospondyli




NectrideaDiplocaulus BW (flipped).jpg




Aistopoda













Lissamphibia talde totala
Amniota talde totala

Lepospondyli hipotesia

Kladograma hau Laurinen How Vertebrates Left the Water liburutik moldatu da[8]:

Stegocephalia ("Tetrapoda")

AcanthostegaAcanthostega BW (flipped).jpg



IchthyostegaIchthyostega BW (flipped).jpg




TemnospondyliEryops1DB.jpg




EmbolomeriArcheria BW (white background).jpg




SeymouriamorphaKarpinskiosaurus1DB.jpg



Reptiliomorpha

AmniotaZoology of Egypt (1898) (Varanus griseus).png



DiadectomorphaDiadectes1DB (flipped).jpg



Amphibia

Aistopoda



Adelogyrinidae





NectrideaDiplocaulus BW (flipped).jpg




LysorophiaLysorophus.jpg




LissamphibiaThe tailless batrachians of Europe (Page 194) (Pelobates fuscus).jpg











Erroko tetrapodoak
Amniota talde totala
Lissamphibia talde totala

Hipotesis polifiletikoa (PH)

Hipotesi honen arabera batrazioak (igelak eta uhandreak) temnospondilo dissoropfoideengatik eboluzionatu zuten, eta apodoak mikrosaurio lepospondiloetatik. Bi bariante daude, bata Carrollek eginekoa[9], eta bestea Andersonek[10].

Kladograma hau Schoch, Frobisch, (2009) lanetik moldatu da[11].

Tetrapoda

stem tetrapods




Temnospondyli

basal temnospondyls


Dissorophoidea

Amphibamidae



Igelak The tailless batrachians of Europe (Page 194) (Pelobates fuscus).jpg





Branchiosauridae Eryops1DB.jpg



Uhandreak Deutschlands Amphibien und Reptilien (Salamandra salamdra).jpg






Lepospondyli

Lysorophia Lysorophus.jpg




Apoda Syphonops annulatus cropped.jpg



Microsauria Hyloplesion.jpg









Seymouriamorpha Karpinskiosaurus1DB.jpg




Diadectomorpha Diadectes1DB (flipped).jpg



Amniota Zoology of Egypt (1898) (Varanus griseus).png







Erreferentziak

  1. ↑ Lur entziklopedietatik hartua.
  2. ↑ Swartz, Brian (2012-03-20) «A Marine Stem-Tetrapod from the Devonian of Western North America» PLOS ONE (3): e33683 doi:10.1371/journal.pone.0033683 ISSN 1932-6203 . Noiz kontsultatua: 2017-11-26.
  3. ↑ (Ingelesez) SIGURDSEN, TROND; GREEN, DAVID M. (2011-06-01) «The origin of modern amphibians: a re-evaluation» Zoological Journal of the Linnean Society (2): 457–469 doi:10.1111/j.1096-3642.2010.00683.x ISSN 0024-4082 . Noiz kontsultatua: 2017-11-26.
  4. ↑ J.), Benton, M. J. (Michael Vertebrate palaeontology (Fourth edition. argitaraldia) ISBN 9781118407646.
  5. ↑ Hearing and sound communication in amphibians Springer 2007 ISBN 9780387477961.
  6. ↑ The timetree of life Oxford University Press 2009 ISBN 9780191560156.
  7. ↑ Coates, Michael I.; Ruta, Marcello; Friedman, Matt (2008-10-31) «Ever Since Owen: Changing Perspectives on the Early Evolution of Tetrapods» Annual Review of Ecology, Evolution, and Systematics (1): 571–592 doi:10.1146/annurev.ecolsys.38.091206.095546 ISSN 1543-592X . Noiz kontsultatua: 2017-11-26.
  8. ↑ Michel,, Laurin, (2010) How vertebrates left the water University of California Press ISBN 9780520266476.
  9. ↑ Carroll, Robert L. (2007-05-01) «The Palaeozoic Ancestry of Salamanders, Frogs and Caecilians» Zoological Journal of the Linnean Society (suppl_1): 1–140 doi:10.1111/j.1096-3642.2007.00246.x ISSN 0024-4082 . Noiz kontsultatua: 2017-11-26.
  10. ↑ (Ingelesez) Anderson, Jason S. (2008-12-01) «Focal Review: The Origin(s) of Modern Amphibians» Evolutionary Biology (4): 231–247 doi:10.1007/s11692-008-9044-5 ISSN 0071-3260 . Noiz kontsultatua: 2017-11-26.
  11. ↑ Fröbisch, Nadia B.; Schoch, Rainer R. (2009-06-01) «Testing the Impact of Miniaturization on Phylogeny: Paleozoic Dissorophoid Amphibians» Systematic Biology (3): 312–327 doi:10.1093/sysbio/syp029 ISSN 1063-5157 . Noiz kontsultatua: 2017-11-26.
(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.log.warn("Gadget "ErrefAurrebista" was not loaded. Please migrate it to use ResourceLoader. See u003Chttps://eu.wikipedia.org/wiki/Berezi:Gadgetaku003E.");});
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipediako egileak eta editoreak
original
visit source
partner site
wikipedia EU

Tetrapoda: Brief Summary ( Basque )

provided by wikipedia EU

Tetrapoda (grezieraz lau hanka) animalia ornodun klado bat da, lau adarrekin. Anfibio, narrasti, ugaztun eta hegaztiak tetrapodoak dira, baita sugeak edo hankarik gabeko anfibioak. Sarcopterigii taldetik eboluzionatu zuten Devoniar garaian.

Lau luzakin dituzten animalia ornodunez esaten da. Tetrapodoen luzakinak agerikoak edo atrofiatuak izan daitezke. Arrainak izan ezik gainerako ornodun guztiak dira tetrapodoak, anfibioak, narrastiak, hegaztiak eta ugaztunak alegia.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipediako egileak eta editoreak
original
visit source
partner site
wikipedia EU
EOL is hosted by: