damselflies articles - Encyclopedia of Life

Sorgin-orratz ( Basque )

provided by wikipedia EU

Sorgin-orratzak Odonata ordenako eta Zygoptera azpiordenako intsektuak dira. Burruntzien antzekoak dira, baina, pausaturik daudenean, sorgin-orratz helduek atzerantz oblikuoki bertikalean biltzen dituzte hegoak. Burruntziek, berriz, ez dituzte biltzen eta parakera horizontalean jartzen dituzte. Horrez gainera, zigopteroek gorputz argalago eta delikatuagoa daukate, eta geldiroago egiten dute hegan.^[1]

Biologia

Sorgin-orratzak mota askotako ur gezako habitatetan bizi eta ugaltzen diren intsektu haragijaleak dira. Arrautzak uretan erruten dituzte eta heldugabeak (naiade deitutakoak) urtar harrapariak dira. Naiadeek abdomenaren atzealdean kokatutako trakeobrankien bitartez hartzen dute arnasa. Zenbait hilabete edo urteren buruan, metamorfosia gertatzen da. Ondoren, hainbat egun edo astez uretatik urrun hegan ibili ostean, ur-masa batera hurbilduko dira ugaltzera. Bai ninfak, bai helduak, harrapariak dira. Helduek intsektu hegalariak jaten dituzte, batez ere, eta baita kakalardoak eta beldarrak ere. Larbek uretako ornogabeez eta ornodun txikiez (arrainkume eta zapaburuez) elikatzen dira.^[1]^[2]

Sailkapena

Erythromma najas naiade honek argi erakusten ditu sorgin-orratzen berezitasun larbarioak: gorputz luzeska eta delikatua, buruko antenak eta abdomenaren atzealdeko trakeobrankiak.^[2]

ITISen (Integrated Taxonomic Information System) arabera zigopteroak 12 familiatan banaturik daude:^[3]:

Erreferentziak

↑ ^a ^b Altonaga, Kepa Lehen animalia hegalariak: Txitxiburduntzi eta sorginorratzak (I) Elhuyar aldizkaria, 75. zenbakia, 1993ko irailak 1, CC-BY-SA-3.0, aldizkaria.elhuyar.eus . Noiz kontsultatua: 2019-09-23.
↑ ^a ^b Altonaga, Kepa Lehen animalia hegalariak (II): Ur gezetako gargantua txiki horiek Elhuyar aldizkaria, 76. zenbakia, 1993ko urriak 1, CC-BY-SA-3.0, aldizkaria.elhuyar.eus . Noiz kontsultatua: 2019-09-27.
↑ Zygoptera, itis.gov

Ikus, gainera

(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.log.warn("Gadget "ErrefAurrebista" was not loaded. Please migrate it to use ResourceLoader. See u003Chttps://eu.wikipedia.org/wiki/Berezi:Gadgetaku003E.");});

license: cc-by-sa-3.0
copyright: Wikipediako egileak eta editoreak

original: visit source
partner site: wikipedia EU

Sorgin-orratz: Brief Summary ( Basque )