Guidance for identification (German text)
Drobnołuszczak pomarszczony (Pluteus phlebophorus) – gatunek grzybów należący do rodziny łuskowcowatych (Pluteaceae)[1].
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Pluteus, Pluteaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1813 r. L.P.Fr. Ditmar nadając mu nazwę Agaricus phlebophorus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1871 r. P. Kumm., przenosząc go do rodzaju Pluteus[1].
Nazwę drobnołuszczak pomarszczony zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r. W polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten wcześniej opisywany był jako łuskowiec pomarszczony, jednak według Wojewody nazwa ta jest myląca, grzyb ten nie posiada bowiem typowych dla łuskowców łusek[3].
Średnica 2-5,5 cm, kształt u młodych okazów półkulisty,lub nieco stożkowaty, potem rozpostarty, w końcu płaski zniewielkim garbkiem. Powierzchnia gładka, delikatnie pomarszczona, a czasami prążkowana przy brzegu. Barwa brązowa, ciemniejsza na środku. Po potarciu kapelusz staje się matowy[4].
Dość gęste, wybrzuszone, o szerokości do 0,6 cm, kosmkowate, o różowej barwie. Ostrza białawe[4].
Wysokość 3,5–5 cm, grubość 0,2–0,7cm, kształt walcowaty, przy podstawie rozszerzony. Początkowo jest pełny, później rurkowaty. Powierzchnia włókienkowata, biaława, w stanie wilgotnym szarawa lub żółtawa, szczególnie u dołu[4].
Biały lub brązowawy o słabym smaku i zapachu rzodkwi[4].
Wysyp zarodników różowy. Zarodniki szerokoelipsoidalne lub kuliste, gładkie, o rozmiarach 6–8 × 5–7 μm. Licznie występują maczugowate, workowate lub szerokowrzecionowate cheilocystydy o rozmiarach 46–70 × 14–25 μm. Niektóre z nich posiadają w środku brązowy pigment. Nieliczne pleurocystydy są workowate, lub osadzone na trzonku. Skórka kapelusza zbudowana jest z palisadowo ułożonych strzępek o wąskomaczugowatym, kulistawym i gruszkowatym kształcie i rozmiarach 33–60 × 20–38 μm[4]. W środku posiadają pigment[4].
Opisano występowanie tego gatunku głównie w Europie. Poza tym podano izolowane stanowiska w stanie Michigan w USA, na Hawajach i na Korsyce[5]. W Europie Środkowej jest częsty[6]. W Polsce jego częstość występowania i rozprzestrzenienie nie są znane[3].
Wyrasta bezpośrednio na ziemi, lub na martwym drewnie drzew liściastych[6]. Związany jest z drzewami: olsza, topola osika i dąb[3].
Saprotrof[3]. Wartość spożywcza nie jest znana, z tego też względu należy go uważać za grzyb niejadalny[6].
Rozróżnienie tego gatunku od innych, podobnych drobnołuszczakow jest trudne, nawet przy pomocy analizy mikroskopowej. Za najbardziej charakterystyczną cechę uważa się gęste i drobne pomarszczenie powierzchni kapelusza, przez co wygląda on, jak gdyby był wilgotny Jest jednak kilka gatunków drobnołuszczaków też mających pomarszczony kapelusz, m.in.: drobnołuszczak żółtooliwkowy (Pluteus chrysophaeus), drobnołuszczak brązowoostrzowy (Pluteus luctuosus), drobnołuszczak szarostopowy (Pluteus thomsonii), drobnołuszczak żółtonogi (Pluteus romellii)[4]. Identyczny kolor kapelusza ma drobnołuszczak jeleni (Pluteus cervinus), jednak ma niepomarszczony kapelusz i wyraźnie włóknisty trzon[6].
Drobnołuszczak pomarszczony (Pluteus phlebophorus) – gatunek grzybów należący do rodziny łuskowcowatych (Pluteaceae).
Nätskölding (Pluteus phlebophorus) är en svampart[5] som beskrevs av Cooke . Nätskölding ingår i släktet Pluteus och familjen Pluteaceae.[6][7][8] Arten är reproducerande i Sverige.[8] Inga underarter finns listade i Catalogue of Life.[6]
Nätskölding (Pluteus phlebophorus) är en svampart som beskrevs av Cooke . Nätskölding ingår i släktet Pluteus och familjen Pluteaceae. Arten är reproducerande i Sverige. Inga underarter finns listade i Catalogue of Life.
Pluteus phlebophorus Cooke (nom. illeg.)
СинонимыПлюте́й жилковатый (Pluteus phlebophorus) — гриб рода Плютей. В системе рода Плютей С. П. Вассера этот вид относится к секции Celluloderma подрода Hispidocelluloderma. Считается несъедобным[1] или малоизвестным съедобным грибом.[2]
Шляпка диаметром 2—6 сантиметров, тонкомясистая, от конической до выпукло-распростёртой формы, с бугорком. Поверхность матовая, радиально- разветвлённо- или сетчатоморщинистая, морщинистость сильнее выражена в центре, янтарно-коричневая, тёмно-коричневая или дымчато-бурая. Край гладкий.
Пластинки свободные, широкие, частые, от беловато-розового до розового цвета со светло-розовым краем.
Ножка 3—9×0,2—0,6 см, цилиндрическая, центральная, к основанию слегка расширяется, сплошная, с возрастом полая. Поверхность беловатая, в нижней части сероватая или серовато-желтоватая с беловатым опушением, продольно-волокнистая.
Мякоть беловатая, на срезе не изменяется, с кислым вкусом и неприятным запахом.
Остатки покрывал отсутствуют, споровый порошок розовый.
Споры гладкие, широкоэллипсоидные или яйцевидные, 5—7(8)×4,5—6(7) мкм.
Кожица шляпки состоит из булавовидных или округлых клеток размерами 35—85×20—45 мкм, содержащих коричневый пигмент. Покровы ножки состоят из бесцветных или желтоватых цилиндрических гиф шириной 5—20 мкм.
Базидии четырёхспоровые, размерами 20—40×7—10 мкм, тонкостенные, булавовидные, бесцветные.
Хейлоцистиды размерами 30—70×15—30 мкм, различной формы, тонкостенные, бесцветные или пигментированные, многочисленные. Плевроцистиды 50—130×15—30 мкм, бутылковидные с чётким апикулярным придатком или веретеновидные, бесцветные или с коричневым пигментом, тонкостенные.[2][1]
Наиболее близкие виды — плютей золотисто-окрашенный (Pluteus chrysophaeus) и плютей карликовый (Pluteus nanus), они отличаются признаками шляпки и микроскопических структур.[2]
Сапротроф на пнях, остатках древесины лиственных деревьев, на почве, растёт в лиственных лесах. Известен во многих странах Европы от Британских островов до Прибалтики, Белоруссии и Украины (кроме Пиренейского полуострова и Балкан); в Азии (Израиль, Грузия); в Северной Африке (Тунис, Марокко)[2]; в Северной и Южной Америке.[1] Встречается редко.
Сезон в северной умеренной зоне: июнь — октябрь.
Плюте́й жилковатый (Pluteus phlebophorus) — гриб рода Плютей. В системе рода Плютей С. П. Вассера этот вид относится к секции Celluloderma подрода Hispidocelluloderma. Считается несъедобным или малоизвестным съедобным грибом.
Синонимы Agaricus phlebophorus Ditm. 1813 basionym Pluteus chrysophaeus var. phlebophorus (Ditm.) Quél. 1888 Pluteus nanus subsp. phlebophorus (Ditm.) Konrad & Maubl. 1924 Pluteus chrysophaeus sensu auct. — омоним для Pluteus chrysophaeus (Schaeff.) Quél. 1872 — Плютей золотисто-окрашенный