Marasmius epiphyllus (Pers.) Fr. 1838

Ruotinahikas (Marasmius epiphyllus) on nahkamainen maidonvalkoinen nahikaslaji. Sen heltat ovat valkoiset. Jalka on punaruskea ja jauheinen. Sieni kasvaa lahoavilla lehdillä myöhäissyksyisin koko Suomessa yleisenä.^[2]

Lähteet

Marasmius epiphyllus (Pers.) Fr., Epicrisis systematis mycologici (Uppsala): 386 (1838)

Descrizione della specie

Cappello

Membranoso, convesso, appiattito, solcato radialmente, da bianco puro a bianco crema.

Lamelle

Distanti, ramificate, poco decorrenti, bianche.

Gambo

Filiforme, bianco verso il cappello, brunastro in basso.

Carne

Bianca nel cappello, biancastra nel gambo, insignificante.

Odore e sapore insignificanti.

Spore

10-11 x 3,5-4 µm, bianche in massa, fusiformi o oblungo-ellittiche.

Habitat

Fruttifica in autunno, su ramoscelli e piccioli di foglie morte, in luoghi muscosi o erbosi.

Commestibilità

Non commestibile, senza valore.

Etimologia

Dal greco epi = sopra e phyllon = foglia, per il suo habitat di crescita.

Sinonimi e binomi obsoleti

• Agaricus epiphyllus Pers., Synopsis Methodica Fungorum (Göttingen): 468 (1801)
• Androsaceus epiphyllus (Pers.) Pat., Hyménomyc. Eur. (Paris): 105 (1887)
• Marasmius plantaginis (R. Heim) Singer, Agaricales in Modern Taxonomy, Edn 4 (Koenigstein): 365 (1986)
• Micromphale epiphyllum (Pers.) Gray, A Natural Arrangement of British Plants (London) 1: 622 (1821)

Lapinis mažūnis (lot. Marasmius epiphyllus) – mažūninių (Marasmiaceae) šeimos, mažūnių (Marasmius) genties grybų rūšis.

• Augimo vieta

Ant nukritusių medžių lapų, ypač jų lapkočių, gyslų, žolių stiebų.

• Augimo laikas

Vasara, ruduo.

• Pagrindiniai požymiai

Kepurėlė vagotai raukšlėta, kotas rusvas.

Vaisiakūniai mažyčiai, gležni. Kepurėlė 0,5–1 cm skersmens, paplokščia, odiška, raukšlėtai vagota, balsva, kreminė. Lakšteliai labai siauri, šakotai raukšliški, stori, priaugtiniai, balsvi. Kotas iki 3 cm ilgio, siūliškas, rusvas, prie lakštelių baltas. Trama labai plona, membraniška, be ypatingo kvapo ir skonio. Sporos 8,5–10 (11)×3,5–5 μm.

Būdingi požymiai: balti, kreminiai, gležni vaisiakūniai, auga ant nukritusių lapų, ypač jų gyslų, lapkočių.

Gana dažnas. Vertingas paklotės saprotrofas. Labai panašus drebulinis mažūnis, bet šis auga tik ant drebulės lapų, taip pat neretas. Nevalgomas.

Literatūra

Lietuvos grybų atlasas, Vincentas Urbonas, Kaunas, Lututė, 2007, ISBN 978-9955-692-59-1, 171 psl.

Twardzioszek liściolubny (Marasmius epiphyllus (Pers.) Fr.) – gatunek grzybów należący do rodziny twardzioszkowatych (Marasmiaceae)^[1].

Systematyka i nazewnictwo

Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r^[2]. Synonimy naukowe^[3]:

Morfologia

Kapelusz

Średnica 4-10 mm, kształt początkowo parasolowaty, starsze kapelusze stają się spłaszczone i pomarszczone. Powierzchnia naga, mlecznobiała^[4]

Blaszki

Dochodzące do trzonu, wykrojone lub przyrośnięte. Są mlecznobiałe, bardzo wąskie i pofalowane, przypominające żyłki. Nie tworzą obroży wokół trzonu^[4].

Trzon

Cielistobrązowawy (początkowo biały), nitkowaty, oszroniony^[5].

Miąższ

Bardzo cienki, bez wyraźnego zapachu i smaku^[4].

Wysyp zarodników

Biały. Zarodniki o rozmiarach 10-11 x 3.5-4 µm. Podstawki z trzema sterygmami^[5].

Występowanie i siedlisko

Jest szeroko rozprzestrzeniony w Europie i Ameryce Północnej, poza tym podano jego stanowiska także w Maroku i Armenii^[6]. W Polsce jest częsty^[4].

Saprotrof. Owocniki wyrastają od lipca do listopada na ogonkach i nerwach opadłych i sczerniałych już liści, ale także na drewienkach, leżących gałązkach. Zazwyczaj występuje gromadnie. Szczególnie często spotykany na liściach jawora, buka, jesionu, dębu^[2][4].

Gatunki podobne

Jest wiele podobnych, drobnych gatunków twardzioszków żyjących na liściach i resztkach drzewnych. Twardzioszka liściolubnego dość łatwo można rozpoznać po wąskich (listewkowatych) i dochodzących do trzonu blaszkach oraz bardziej rozpostartym kapeluszu. Podobne są:

• twardzioszek obrożowy (Marasmius rotula). Ma białawy kapelusz, a jego blaszki zrastają się wokół trzonu tworząc charakterystyczny pierścień^[5]
• twardzioszek osikowy (Marasmius tremulae). Bardzo drobny, wyrasta na liściach osiki. Ma inne cechy mikroskopowe (m.in. podstawki dwuzarodnikowe a zarodniki walcowate)^[4]
• twardzioszek nalistny (Marasmius bulliardii). Ma barwę beżową lub ochrową, kapelusz półkolisty^[4]
• twardzioszek bukowy (Marasmius setaceus). Rośnie na liściach, jest mniejszy, kapelusz w środku ma często żółtawy i różni się cechami mikroskopowymi^[7].

Przypisy

Marasmius tenuiparietalis je grzib^[1], co go ôpisoł Singer 1969. Marasmius tenuiparietalis nŏleży do zorty Marasmius i familije Marasmiaceae.^[2][3] Żŏdne podgatōnki niy sōm wymianowane we Catalogue of Life.^[2]

Przipisy

• 1 Биологическое описание
  • 1.1 Сходные виды
• 2 Ареал и экология
• 3 Систематика
  • 3.1 Синонимы
• 4 Литература