Horses, Rhinoceroses, And Tapirs

Perissodactyla (Yunani: περισσός, perissós, "tidak sekata", + δάκτυλος, dáktylos, "jari") merupakan sebuah order mamalia yang telapuknya mempunyai bilangan jari yang ganjil (1, 3, atau 5 batang).^[2] Selalunya, jari tengah di setiap telapuknya lebih besar daripada jari-jari lain. Ahli Perissodactyla lazimnya merupakan haiwan peragut yang besar-besar, tetapi tidak seperti ahli Artiodactyla berjari genap yang ruminan, ianya mempunyai perut yang agak ringkas kerana menapai di usus belakang, mencerna selulosa tumbuhan di dalam usus daripada dalam perut. Antara ahlinya ialah kuda, tenuk, dan badak sumbu.

Taksonomi

Ahli-ahli order ini terbahagi kepada dua suborder:

• Hippomorpha, ungulat berjari ganjil yang kini berupa pelari laju berkaki panjang dengan sebatang jari sekaki. Satu-satunya famili dalam suborder ini ialah Equidae (yang hanya tinggal genus Equus), terdiri daripada kuda, kuda belang, keldai, dan spesies-spesies berkaitan. Makhluk pupus Brontotheriidae yang seakan-akan badak sumbu turut tergolong dalam suborder ini. Kedua-dua keluarga mungkin keturunan Palaeotheriidae.
• Ceratomorpha, memiliki beberapa batang jari yang berfungsi; lebih berat dan bergerak lebih perlahan daripada Hippomorpha. Suborder ini ada dua famili yang wujud, iaitu: Tapiridae (tapir) dan Rhinocerotidae (badak sumbu). Chalicotheriidae yang pupus mungkin tergolong dalam suborder ini.

Tiga famili Perissodactyla yang masih wujud digolongkan seperti berikut:

• Order Perissodactyla
  • Suborder Hippomorpha
    • Famili Equidae: kuda dan sekutu-sekutunya, tujuh spesies dalam satu genus
      • Kuda liar, Equus ferus
        • Tarpan, Equus ferus ferus
        • Kuda Przewalski, Equus ferus przewalskii
        • Kuda jinak, Equus ferus caballus
      • Keldai liar Afrika Equus africanus
        • Keldai jinak Equus africanus asinus
      • Onager atau keldai Asia, Equus hemionus
      • Kiang atau keldai liar Tibet, Equus kiang
      • Kuda belang dataran, Equus quagga
      • Kuda belang gunung, Equus zebra
        • Kuda belang gunung Cape, Equus zebra zebra
        • Kuda belang gunung Hartmann, Equus zebra hartmannae
      • Kuda belang Grevy, Equus grevyi
  • Suborder Ceratomorpha
    • Famili Tapiridae: tenuk, empat spesies dalam satu genus
      • Tenuk Brazil, Tapirus terrestris
      • Tenuk gunung, Tapirus pinchaque
      • Tenuk Baird, Tapirus bairdii
      • Tenuk Malaysia, Tapirus indicus
    • Famili Rhinocerotidae: badak sumbu, lima spesies dalam empat genus
      • Badak sumbu hitam, Diceros bicornis
      • Badak sumbu putih, Ceratotherium simum
      • Badak sumbu India, Rhinoceros unicornis
      • Badak sumbu Jawa, Rhinoceros sondaicus
      • Badak sumbu Sumatra, Dicerorhinus sumatrensis

Rujukan