Laccaria laccata (Scop.) Cooke 1884

La pentinella rosada o pimpinella rosada^[1] (Laccaria laccata) deu el seu nom científic al seu aspecte llis i brillant que sembla envernissat.

Morfologia

Tant el barret com el peu i les làmines d'aquest bolet prenen una coloració entre brunenca i rosada, com ara de carn. El barret fa de 2 a 6 cm de diàmetre, convex al principi i estès a la fi, amb la vora ondulada i el marge aparentment estriat per la visió de les làmines per transparència.

Làmines espaiades, gruixudes, recobertes d'un polsim blanquinós, les espores madures, en els exemplars ben desenvolupats.

Peu prim i fibrós, sovint sinuós, tenaç.

Carn molt escassa, d'un rosa pàl·lid, més fosca en els exemplars hidratats, dolça.

Hàbitat

Surt a qualsevol tipus de bosc i és molt abundant a la tardor.

Comestibilitat

És un bolet comestible poc apreciat, ja que no té a penes carn i és força insípid. S'aprofita en barreges de bolets.

Possibles confusions amb altres bolets

És possible confondre-la amb altres espècies d'aquest mateix gènere, entre les quals hi ha la pentinella morada (Laccaria amethystina) de semblant fesomia però d'un bell color ametista, n'és la més comuna i de millor qualitat a la cuina.

Referències

Bibliografia

• Pascual, Ramon; Llimona, Xavier; Nistal, Miquel; Cuello, Pilar i Cuello, Josep: Els bolets. Edicions Intercomarcals, S.A, Col·leccions Temàtiques, volum I, Manresa, 1994. ISBN 84-88545-06-1, plana 89.
• Arora, David, 1986: Mushrooms Demystified. Ten Speed Press: Berkeley, CA. ISBN 0-89815-169-4.

Enllaços externs

• Fotografia i descripció d'aquest bolet. (anglès)
• Fotografies de pentinelles rosades en diferents estadis de desenvolupament.
• Fotografies i informació d'aquesta espècie de bolet. (anglès)
• La pentinella rosada a l'Index Fungorum. (anglès)

Lakovka obecná (Laccaria laccata (Scop. ex Fr.) patří do čeledi lanýžovcovitých. Je hojná v jehličnatých a smíšených lesích. V literatuře je uváděna jako jedlá prostřední jakosti.

Vzhled

Makroskopický

Klobouk dosahuje velikosti 20 až 40 (60) milimetrů, v mládí skoro hladkým a lysým, později trochu vločkatým, až jemně šupinkatým, sklenutým, někdy s pupkem uprostřed, někdy s okrajem trochu nepravidelným až vzhůru zdviženým.

Lupeny jsou masově červené, řídké, tlusté. V dospělosti vypadají jako bíle pomoučené od bezbarvých výtrusů.

Třeň dosahuje rozměrů 30 až 120 × 3 až 10 milimetrů, je zbarvený podobně jako klobouk, všude stejně tlustý, často nerovný, dole nepatrně ztluštělý, k podkladu přirostlý bílou plstí.

Dužnina je zbarvená stejně jako klobouk houby, často je bledší, vodnatá. Oschlá je trochu světlejší, bez nápadné chutě a vůně.

Mikroskopický

Výtrusy jsou nápadného tvaru (kulaté a ostnité), bezbarvé.

Výskyt

Roste hlavně na okrajích lesů, na lesních cestách, lukách a také v lesích. Je to velmi proměnlivý druh, a to jak zbarvením plodnic, tak velikostí. Fruktifikuje od června do října.

Rozšíření

Lakovka obecná roste v celém mírném pásu severní polokoule a v severní Africe a v Austrálii.

Odkazy

Reference

Literatura

• ČIHAŘ, Jiří. Příroda v ČSSR. 3. rozšířené vyd. Praha: Práce, 1988, s. 426.
• ERHARTOVI, Josef a Marie. Houbařský atlas. Vimperk: Tina Vimperk, 1994, s. 380. ISBN 80-85618-31-1.
• PILÁT, Albert a Otto UŠÁK. Kapesní atlas hub. Praha: Státní pedagogické nakladatelství, 1968, s. 191.

Externí odkazy

• Obrázky, zvuky či videa k tématu lakovka obecná ve Wikimedia Commons

Der Rötliche Lacktrichterling oder Rote Lackpilz (Laccaria laccata) ist eine Pilzart aus der Familie der Heidetrüffelverwandten (Hydnangiaceae).

Merkmale

Makroskopische Merkmale

Der Rötliche Lacktrichterling bildet relativ kleine Fruchtkörper aus, die beim Abtrocknen stark verblassen können (Hygrophanität). Der Hut hat 1–6 cm Durchmesser, jung gewölbt und später abgeflacht bis eingedrückt in der Mitte. Er erscheint feucht oder jung teils in diversen Schattierungen von lachspink, (ziegel-)rot oder orangefarbene oder (pinklich-)braune Töne; trocken (und/oder älter) erscheint er eintöniger und blasser und kann recht ausgewaschen, farblos und trist aussehen. Die Oberfläche ist glatt bis feinschuppig, Der Rand ist anfangs eingerollt und wellt sich später. Die unregelmäßig und weit stehenden Lamellen sind herablaufend oder angeheftet und haben eine ähnliche Farbe wie der Hut, wobei sie mit zunehmender Reife der Sporen weißer werden. Das Sporenpulver erscheint weiß. Der zylindrische, zäh-faserige Stiel ist 5–10 cm lang, 6–10 mm dick und ähnlich wie der Hut gefärbt. Das dünne Fleisch (Trama) hat wenig Geschmack und einen schwachen würzigen Geruch.^[1][2][3][4]

Hutunterseite des Rötlichen Lacktrichterlings mit den durch Sporenreifung blasser werdenden Lamellenflächen

Mikroskopische Merkmale

Die Sporen sind leicht elliptisch geformt mit Durchmessern von 6 bis 10 Mikrometern und bis zu 1 Mikrometer langen Stacheln auf der Oberfläche.

Artabgrenzung

Der Rötliche Lacktrichterling ist sehr variabel, weil er bei Trockenheit sein Aussehen verändert, und ist daher schwer zu bestimmen. Es gibt mehrere bekannte Varietäten. Für Esser gefahrlose Verwechslungen sind mit anderen Arten aus derselben Gattung möglich. Die häufigsten davon sind der Zweifarbige Lacktrichterling (Laccaria bicolor) mit violettlichen Lamellen und einem lilafarbenen Myzelfilz an der Stielbasis und der Braunrote Lacktrichterling (L. proxima), der in Amerika nicht vorkommt.^[5] Er ist meist größer und kräftiger, sein Hut ist oft feinschuppig. Außerdem tritt er in nasseren Gebieten auf und seine Sporen sind schmaler.

Bei nur oberflächlicher Betrachtung kann der Rötliche Lacktrichterling mit einigen teilweise auch giftigen Arten verwechselt werden, beispielsweise aus den Gattungen der Schleierlinge oder Risspilze sowie der Helmlinge, Nabelinge oder Schwindlinge.^[6] Das beste Unterscheidungsmerkmal stellen die Lamellen dar.

var. pallidifolia hat runde Sporen.

Ökologie und Phänologie

Er wächst in verteilten Gruppen in bewaldeten Gebieten und in Heideland oft auf nährstoffarmen Böden. Er ist in allen nördlichen Gemäßigten Zonen weit verbreitet, bevorzugt tendenziell jedoch kühleres Wetter. Er bildet Mykorrhiza-Symbiosen mit verschiedenen Baumarten, darunter Kiefern-, Buchen- und Birkengewächse. Lacktrichterlinge werden von manchen als Pionierarten (vergleiche Pionierpflanze) angesehen.

Er kommt recht häufig vor und fruchtet von Juni bis November.

Verbreitung

Der Rötliche Lacktrichterling ist in Europa und Nordamerika^[6] und bis Mexiko und Costa Rica weit verbreitet. In Nordamerika ist die von Charles Horton Peck beschriebene rundsporige Varietät pallidifolia die meistanzutreffende, in Mitteleuropa kommt ebenfalls fast ausschließlich diese Varietät vor.

Bedeutung

Wenngleich recht klein, ist er essbar (wie alle Lacktrichterlinge) und mild von Geschmack. Er ist ein traditionelles Lebensmittel der Zapoteken, der Urbevölkerung auf dem Gebiet des mexikanischen Bundesstaates Oaxaca, und trägt bei ihnen den uneindeutigen Namen „Beshia ladhi biinii“.^[7]

Systematik und Taxonomie

Es gibt mehrere beschriebene Varietäten vom Rötlichen Lacktrichterling. Er stellt die Typusart der weltweit verbreiteten Gattung der Lacktrichterlinge (Laccaria) dar, deren genaue Eingliederung im System der Lamellenpilze noch unklar ist, wobei sie derzeit der Familie der Heidetrüffelverwandten (Hydnangiaceae) zugerechnet wird. Er wurde auch schon der Gattung der Trichterlinge (Clitocybe) oder der Familie der Ritterlingsverwandten (Tricholomataceae) zugeordnet.

Die erste wissenschaftliche Veröffentlichung dieser Art erfolgte 1772 unter dem Namen Agaricus laccatus und stammt von dem Tiroler Naturkundler Giovanni Antonio Scopoli.^[8] Sie erhielt 1884 von Mordecai Cubitt Cooke ihren heutigen wissenschaftlichen Namen. Das Artepitheton laccata leitet sich von dem lateinischen Adjektiv laccatus her, was so viel wie „lackiert“ oder „glänzend“ bedeutet.^[9], obwohl dies dem Aussehen dieses Pilzes mit seinen matten Oberflächen keineswegs entspricht.

Quellen

1. ↑ Roger Phillips: Mushrooms. A comprehensive guide with over 1,250 detailed photographs of mushrooms and other fungi. Macmillan, 2006, ISBN 0-330-44237-6, S. 102 (englisch).
2. ↑ Markus Flück: Welcher Pilz ist das? 3. Auflage. Franckh-Kosmos, Stuttgart 2009, ISBN 978-3-440-11561-9, S. 178.
3. ↑ Hans E. Laux: Der große Kosmos-Pilzführer. Alle Speisepilze mit ihren giftigen Doppelgängern. Franckh-Kosmos, Stuttgart 2001, ISBN 3-440-08457-4, S. 128.
4. ↑ Hans E. Laux: Essbare Pilze und ihre giftigen Doppelgänger. Pilze sammeln – aber richtig. Kosmos Verlag, Stuttgart 2005, ISBN 3-440-10240-8, S. 43.
5. ↑ Jean-Louis Lamaison, Jean-Marie Polese: The Great Encyclopedia of Mushrooms. Könemann, Tandem Verlag, 2008, ISBN 978-3-8331-1239-3, S. 83 (französisch, Originaltitel: Grand guide encyclopédique des champignons. Übersetzt von Josephine Bacon (Chanterelle Translations, London)).
6. ↑ ^{a b} David Arora: Mushrooms Demystified. A Comprehensive Guide to the Fleshy Fungi. Hrsg.: Ten Speed Press. Berkeley, Kalifornien 1986, ISBN 0-89815-169-4, S. 172 (englisch).
7. ↑ Roberto Garibay-Orijel, Javier Caballero, Arturo Estrada-Torres, Joaquín Cifuentes: Understanding cultural significance, the edible mushrooms case. In: Journal of Ethnobiology and Ethnomedicine. Band 3, Nr. 4, 11. Januar 2007, S. 4, doi:10.1186/1746-4269-3-4, PMID 17217539, PMC 1779767 (freier Volltext) – (englisch).
8. ↑ Giovanni Antonio Scopoli: Flora Carniolica. 2. Auflage. Joannis Thomae Trattner, Wien 1772, S. 444 (Latein, archive.org).
9. ↑ Sven Nilsson, Olle Persson: Fungi of Northern Europe (= Penguin nature guides. Band 2: Gill-Fungi). 1. Auflage. Penguin, 1978, ISBN 0-14-063006-6, S. 36 (englisch).

Weblinks

– Sammlung von Bildern, Videos und Audiodateien

Bitte die Hinweise zum Pilzesammeln beachten!

Лаахтаах тэллэй (лат. Laccaria laccata (Fr.) Berk.}et Br., нууч. Лаковица лаковая (розовая)) — үрдүкү тэллэйдэргэ киирэр сиэнэр таҥалайдаах тэллэй.

Сииктээх сэбирдэхтээх, инньэлээх ойуурдарга муох анныгар үүнэр.

Оҥоһуутун ойуулааһын

Туттуллуута

Үксүн тута сиэнэр.

Быһаарыылар

Laccaria laccata, commonly known as the deceiver, or waxy laccaria, is a white-spored species of small edible mushroom found throughout North America and Europe. It is a highly variable mushroom (hence 'deceiver'), and can look quite washed out, colorless and drab, but when younger it often assumes red, pinkish brown, and orange tones. The species is often considered by mushroom collectors to be a 'mushroom weed' because of its abundance and plain stature.

Taxonomy

The deceiver was first described by Tyrolian naturalist Giovanni Antonio Scopoli in 1772 as Agaricus laccatus,^[1] before being given its current binomial name by Mordecai Cubitt Cooke in 1884. The specific epithet is derived from the Latin adjective laccatus 'varnished' or 'shining'.^[2] Clitocybe laccata is an old alternative name. Var. pallidifolia, described by Charles Horton Peck, is the most common variety found in North America.

It is the type species of the cosmopolitan mushroom genus Laccaria; where their relations lie among the gilled mushrooms is unclear, but they are currently classified in the family Hydnangiaceae.

The deceiver gets its common name from its variable appearance. Other names include lacklustre laccaria, and, by the Zapotec people, Beshia ladhi biinii (also the name of other members of Laccaria).^[3]

Description

The deceiver is a small mushroom with a cap measuring 2–6 cm (1–2.5 in) in diameter, convex when young and later flattening or even depressed in the center. It can be various shades of salmon pink, brick-red, or shades of orange or brown when moist or young, and duller and paler when dry. The fibrous stipe is 2–10 cm (1–4 in) high and 3–10 mm (0–0.5 in) wide. The irregular gills are widely spaced and decurrent or adnexed, and of similar color to the cap, though whiten with spores as the mushroom matures. The spore print is white, and the round spiny spores are 7–10 μm in diameter. The flesh is thin and has little taste.^[4][5]

Formerly considered a subspecies by French mycologist René Maire, the close deceiver (Laccaria proxima) is a European relative with a fine scaly cap and found in wetter habitats.^[6] Microscopically, its spores are narrower and more oval-shaped.

In California, what was thought to be L. laccata under eucalyptus has turned out to be the Australian species Laccaria fraterna.^[7] Other similar species include Laccaria amethysteo-occidentalis and Laccaria bicolor.^[5]

• 

  Cap

• 

  Cap

• 

  Gills and stipe

• 

  Gills

• 

  L. laccata as Agaricus laccatus in Illustrations of British Fungi (Hymenomycetes), to serve as an atlas to the "Handbook of British Fungi".

Distribution and habitat

Laccaria laccata is found in scattered troops in wooded areas, and on heathland often in poor soil. It is very common in all of the northern temperate zones, but tends to favor cool weather. L. laccata is mycorrhizal with several types of trees, including members of the Pinaceae (Pines), Fagaceae (Beech), and Betulaceae (Birch). It is found across Europe and North America,^[8] south into Mexico and Costa Rica. Laccaria species are mycorrhizal, and thought by some to be pioneer species.

Edibility

Although small, the deceiver is edible and mild-tasting.^[9] The tough stalks are usually not eaten.^[5] It is one of many mushrooms traditionally eaten by the Zapotec people of Oaxaca in Mexico.^[3] However, it is important to distinguish it from potentially lethal small brown mushrooms.^[8]

References

Lohisieni (Laccaria laccata) on pieni, lohen- tai roosanpunainen lohisienilaji. Sen heltat ovat roosan väriset. Jalka on lakin värinen tai vaaleampi. Sieni kasvaa lehti- ja havumetsissä ja soissa rahkasammaleen joukossa. Se on koko Suomessa yleinen.^[2]

Lähteet

Laccaire laqué, Clitocybe laqué

Laccaria laccata, le Laccaire laqué, est une espèce de champignons basidiomycètes, comestible, de la famille des Hydnangiacées. C'est l'espèce type du genre Laccaria.

Description

Le chapeau va de 2 à 5 cm. Il est globuleux puis convexe, légèrement ombiliqué, enfin étalé.

La cuticule est fauve-orangé, lisse et un peu pruineuse.

Les lames sont inégales et espacées, rose-orangées, devenant pruineuses par la sporée blanche.

Le stipe, de 5 à 8 cm, est grêle, ferme, fibreux, tortueux et strié, de la couleur du chapeau.

La chair est mince, rose carné

L'odeur et sa saveur sont faibles.

Caractéristique hygrophane

Il s'agit, comme tous les Laccaria, d'un champignon très hygrophane et donc, sans même parler de ses nombreuses variétés ni des espèces proches, extrêmement variable en consistance et en couleur selon le temps qu'il a fait.

Habitat

Assez commun, il pousse de l'été à l'automne dans les endroits les plus humides des bois de feuillus comme de conifères, souvent dans la mousse, parfois en troupes nombreuses et en compagnie de son cousin le Laccaire améthyste. Champignon pionnier, excellent mycorhizien.

Comestibilité

Bien que peu charnu, le laccaire laqué est un bon comestible, comparable au marasme des Oréades. Certains jugent le laccaire améthyste plus savoureux, il est surtout plus joli. L'un comme l'autre s'accommodent parfaitement en mélange avec d'autres espèces, idéalement quelques chanterelles en tube dont ils partagent parfois les emplacements. Ils en prennent alors aussi le parfum.

L'espèce a la capacité de concentrer du césium 137^[1].

Espèces proches et risques de confusion

Outre une dizaine de variétés, le Laccaire laqué est le chef de file de plusieurs espèces proches telles que Laccaria proxima (comme son nom l'indique), Laccaria tortilis ou encore Laccaria bicolor, au pied violet, sorte d'état intermédiaire avec Laccaria amethystea. Au niveau macroscopique, elles ne se distinguent souvent que par des petits écarts de teinte ou de taille.

Il peut également se confondre, plus ou moins dangereusement, avec des marasmes, des omphalines, voire des mycènes roses, de petits inocybes ou dermocybes. Le meilleur critère d'identification est sans doute l'aspect des lames, espacées, concolores au chapeau en plus clair, blanchissant par les spores, mais les risques de confusion subsistent : contrairement à l'améthyste, le laccaire laqué, que les Anglais appellent the deceiver (le trompeur), n'est pas un champignon pour des débutants.

Galerie

• 
• 
• 
• 
• Laccaria amethystina âgé

Laccaria laccata (Scop.) Cooke, Grevillea 12(no. 63): 70 (1884)^[1] è un fungo di piccola taglia, abbastanza comune, appartenente alla famiglia Tricholomataceae.

Descrizione della specie

Cappello

1-4,5 di diametro, convesso poi appianato e spesso depresso al centro

margine

in curvato da giovane poi rivolto in alto e spesso eroso, ondulato, striato in trasparenza, dentellato

cuticola

igrofana, di colore bruno-arancio assume colorazioni più chiare per la siccità, fibrillosa, finemente forforacea

Lamelle

Adnate, a volte subdecorrenti, larghe, spaziate, rosastre-vinacee, con il filo intero, intercalate da lamellule.

Gambo

3-6 x 0,2-0,6 cm, cilindrico, a volte leggermente ingrossato alla base, cartilagineo, con la superficie fibrillosa-striata negli esemplari giovani, concolore al cappello, con micelio bianco alla base, velo assente.

Carne

Sottile, leggermente tenace ed elastica, concolore al cappello, immutabile.

Odore

leggermente fruttato

Sapore

leggermente rafanoide.

Habitat

Simbionte, stabilisce micorrize con latifoglie o conifere; cresce solitario o in gruppi.

Reazione chimica

KOH

negativo sul cappello.

Microscopia

Spore

bianche in massa, 7-10 x 7-9 µm, da subglobose a globose, ornate di spine lunghe 1-2 µm, non amiloidi, apicolate

Basidi

tetrasporici, clavati

Cheilocistidi

generalmente presenti, filamentosi, cilindrici o subclavati, 55 x 7,5 µm.

Commestibilità

Commestibile, ma di scarso valore alimentare.

Etimologia

Dal persiano lak = vernice, cioè attinente alla vernice.

Nomi comuni ^[2]

• (FR) Clitocybe laqué
• (EN) Deceiver, Lackluster laccaria
• (DE) Rötlicher Lacktrichterling
• (ES) Lacaria lacada
• (EU) Lakaria arrunt
• (CA) Pentinella rosada, Pimpinella morada

Specie simili

Si può confondere con la mortale Galerina marginata, che ha però le lamelle più ravvicinate, e con alcune specie di Cortinarius di piccola taglia.

Sinonimi e binomi obsoleti

• Agaricus amethysteus Bull., Herb. Fr. 5: tab. 198 (1785)
• Agaricus farinaceus Huds., Fl. Angl., Edn 2 2: 616 (1778)
• Agaricus incanus Bull., Herb. Fr. 6: tab. 570, fig. L-M (1786)
• Agaricus janthinus Batsch, Elench. fung. (Halle): 79, tab. 5:20 (1783)
• Agaricus laccatus Scop., Fl. carniol., Edn 2 (Wien) 2: 448 (1772)
• Agaricus rosellus Batsch, Elench. fung., cont. prim. (Halle): 121 (1786)
• Camarophyllus laccatus (Scop.) P. Karst., Hattsvampar: 231 (1882)
• Clitocybe laccata (Scop.) P. Kumm., Führ. Pilzk. (Zwickau): 122 (1871)
• Collybia laccata (Scop.) Quél., Flore mycologique de la France et des pays limitrophes: 237 (1888)
• Laccaria affinis (Singer) Bon, Docums Mycol. 13(no. 51): 49 (1983)
• Laccaria amethystea (Bull.) Murrill, N. Amer. Fl. (New York) 10(1): 1 (1914)
• Laccaria anglica (Singer) Bon & Haluwyn, Docums Mycol. 11(no. 44): 22 (1981)
• Laccaria bicolor var. subalpina (Singer) Pázmány, Notulae Botanicae, Horti Agrobotanici Cluj-Napoca 20-21: 14 (1991) [1990-1991]
• Laccaria farinacea (Huds.) Singer, in Singer & Moser, Beih. Sydowia 7: 8 (1973)
• Laccaria scotica (Singer) Bon & Haluwyn, Docums Mycol. 11(no. 44): 23 (1981)
• Laccaria tetraspora var. scotica Singer, Bull. trimest. Soc. mycol. Fr. 83: 114 (1967)
• Omphalia amethystea (Bull.) Gray, Nat. Arr. Brit. Pl. (London) 1: 614 (1821)
• Omphalia farinacea (Huds.) Gray, Nat. Arr. Brit. Pl. (London) 1: 616 (1821)
• Omphalia laccata (Scop.) Quél., Enchir. fung. (Paris): 26 (1886)
• Omphalia rosella (Batsch) Gray, Nat. Arr. Brit. Pl. (London) 1: 613 (1821)
• Russuliopsis laccata (Scop.) J. Schröt., in Cohn, Krypt.-Fl. Schlesien (Breslau) 3.1(33–40): 622 (1889)

Note

Bibliografia

• (EN) Kuo, M., Laccaria laccata, in MushroomExpert.Com, dicembre 2010. URL consultato il 31 ottobre 2012.
• Carlo Papetti, Giovanni Consiglio e Giampaolo Simonini (a cura di), Atlante fotografico dei Funghi d'Italia Vol.I, Associazione micologica Bresadola, 1999.

Lakuotoji lakabudė (lot. Laccaria laccata) – baltikinių (Tricholomataceae) šeimos, lakabudžių (Laccaria) genties grybų rūšis.

• Augimo vieta

Miškai, parkai, žolėtos vietos.

• Augimo laikas

Pavasaris, vasara, ruduo.

• Pagrindiniai požymiai

Vaisiakūniai tamprūs. Lakšteliai reti, stori.

Vaisiakūniai smulkūs. Kepurėlė 1–3 cm, retai užauga iki 5 cm skersmens, smulkiai plaušuota ar net žvyneliuota, oranžiškai ruda, rožiškai ruda ar kūno spalvos. Lakšteliai reti, stori, priaugtiniai. Kotas 3–7 (10)×0,3–1,5 cm, tamprus, vagotas. Lakšteliai ir kotas kepurėlės spalvos. Trama grybų kvapo, nekarti. Sporos 7–10×7–8 μm, dygliuotos, beveik apvalios.

Būdingi požymiai: vaisiakūniai rožiškai rudi, nedideli, dygsta visuose Lietuvos miškuose, net ir tada, kai kiti grybai neauga.

Dygsta pavieniui ar grupelėmis. Valgoma, menkavertė. Labai dažna.

Literatūra

Lietuvos grybų atlasas, Vincentas Urbonas, Kaunas, Lututė, 2007, ISBN 978-9955-692-59-1, 108 psl.

Vikiteka

De gewone fopzwam (Laccaria laccata) is een paddenstoel uit de familie Hydnangiaceae. De naam fopzwam geeft al aan dat deze soort moeilijk te herkennen is. Dat geldt zeker voor wat de kleur van de hoed betreft. Een beter kenmerk vormen de lamellen.

Eigenschappen

Hoed

De hoed heeft een doorsnede van 2-4 cm en is gewelfd tot licht klokvormig. Soms is de hoed in het centrum verdiept. Het oppervlak is licht schubbig. Bij vocht is de hoed roodbruin met een gestreepte rand, bij droogte is deze geelachtig bruin.

Steel

De steel is 4-5 cm hoog en 5 mm dik. Deze is taai, roodachtig bruin en vaak gebogen.

Eetbaarheid

De fopzwam is eetbaar en heeft een milde smaak. Het wordt traditioneel gegeten door Zapoteken van Oaxaca (staat) in Mexico.

Lamellen en sporen

De lamellen staan ver uit elkaar en zijn dik, rozeachtig tot vleeskleurig. Ze hebben een enigszins wasachtig uiterlijk. De sporen zijn wit.

Habitat

De gewone fopzwam komt voor in loof- en naaldbossen en op heidevelden, in de herfst.

Zie ook

• Amethistzwam (Laccaria amethystina)

Vos an lenga piemontèisa Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì.

Costo artìcol a l'é mach në sboss. Da finì.

Ambient

Da finì.

Comestibilità

A venta mai mangé un bolè trovà se un a l'é nen un bon conossidor dij bolè!
Da finì.

Arferiment bibliogràfich për chi a veul fé dj'arserche pì ancreuse

• Laccaria affinis (Singer) Bon
• [= Laccaria laccata var. pallidifolia (Peck) Peck]

Aiuto per
la lettura Ayuda para
la lectura Help for
Reading Rintré ant
la Piòla Contaté
j'Aministrator Lìber për
Amprende Coression
ortogràfica Tastadura
piemontèisa Portaj
e Proget Agiut pr'ij
Contributor Travajòt
sempi

Vos an lenga piemontèisa Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì.

Capel fin a 4 cm, da seuli a forforà, da òcra groson a brun rosà ciàir, strià. Lamele reusa peui brun rosà. Gamba àuta fin a 10 cm e larga fin a 0,4 cm., dël midem color.

Ambient

A chërs ant ij bòsch, ant ij pòst dëscoatà.

Comestibilità

A venta mai mangé un bolè trovà se un a l'é nen un bon conossidor dij bolè!
Sensa anteresse alimentar.

Arferiment bibliogràfich për chi a veul fé dj'arserche pì ancreuse

• Laccaria laccata (Scop. : Fr.) Berkeley & Broome

Aiuto per
la lettura Ayuda para
la lectura Help for
Reading Rintré ant
la Piòla Contaté
j'Aministrator Lìber për
Amprende Coression
ortogràfica Tastadura
piemontèisa Portaj
e Proget Agiut pr'ij
Contributor Travajòt
sempi

Blaszki i trzon lakówki pospolitej

Kapelusz lakówki pospolitej

Starsze okazy

Lakówka pospolita (Laccaria laccata (Scop.) Cooke) – gatunek grzybów z rodziny piestróweczkowatych (Hydnangiaceae)^[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Laccaria, Hydnangiaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi^[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w roku 1772 Scopoli nadając mu nazwę Agaricus laccatus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w roku 1884 Cooke, przenosząc go do rodzaju Laccria^[1]. Ma około 90 synonimów nazwy naukowej^[2]:

Nazwę polską nadali Barbara Gumińska i Władysław Wojewoda w 1968. W polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był też jako bedłka mączasta, bedłka fioletowa, serojeszkówka fioletowa, serojeszkówka fiołkowa, lejkówka fioletowa^[3].

Morfologia

Kapelusz

Średnicy 1-5 cm, za młodu wypukły z podwiniętym brzegiem, później płaski, na koniec wklęsły i faliście powyginany. Kolor pomarańczowy, rdzawobrązowy, cielistoróżowy lub rózowy, czasami, ale rzadko pomarańczowoochrowy lub oliwkowoochrowy. Jest higrofaniczny; w stanie wilgotnym jest przeświecająco żłobkowany, w stanie suchy żłobkowanie jest niewidoczne^[4][5].

Blaszki

Rzadko rozstawione, szeroko przyrośnięte, barwy łososiowej lub brązowoczerwonawej. Czasami zbiegające przy trzonie^[4].

Trzon

Wysokość 2-8 cm,, cylindryczny, smukły, często skręcony,podłużnie nieco włóknisty, u podstawy porośnięty białą grzybnią. Barwa taka sama, jak kapelusza^[5].

Miąższ

W kapeluszu bladoczerwonawy, w trzonie silniejszy, bardziej różowy. Smak i zapach niewyraźny^[5].

Wysyp zarodników

Biały. Zarodniki okrągłe do szerokoeliptycznych, o rozmiarach 7-10 µm, z kolcami długości do 2 µm. Podstawki 4-zarodnikowe^[6].

Występowanie i siedlsiko

Jest szeroko rozprzestrzeniony w Ameryce Północnej, Azji i Europie, występuje także w Afryce Północnej i w Australii^[7]. W Polsce jest szeroko rozprzestrzeniony i bardzo pospolioty^[3].

Rośnie w różnego typu lasach, także na ich obrzeżach i w parkach. Wchodzi w mikoryzę z drzewami, między innymi sosnowatymi, bukowatymi i brzozowatymi, często masowo występuje w szkółkach leśnych. Czasami rośnie również poza lasami, w trawach, nawet w miejscach bezdrzewnych^[5]. owocniki wytwarza od czerwca do listopada^[3].

Znaczenie

Grzyb mikoryzowy^[3]. Grzyb jadalny. Nadaje się do zup i sosów, ale tylko kapelusze. Trzony ze względu na łykowatość nie nadają się do spożycia^[8]. Kapelusze są jednak małe, z tego też względu użytkowa wartość tego grzyba jest niewielka^[7].

Gatunki podobne

• lakówka okazała (Laccaria proxima). Ma większy owocnik, o blaszkach zazwyczaj różowych,
• lakówka dwubarwna (Laccaria bicolor) mająca podstawę trzonu z fioletową grzybnią^[9].
• zasłonak purpurowoblaszkowy (Cortinarius semisanguineus), który ma gęsto ustawione blaszki i rdzawobrązowy wysyp zarodników. Trujący^[9].

Przypisy

Laccaria laccata (Giovanni Antonio Scopoli, 1772 ex Mordecai Cubitt Cooke, 1884),^[1] denumită în popor pâlnie brumată,^[2] puiuț,^[3] sau ciupercă de mușchi^[4] este o specie de ciuperci comestibile din încrengătura Basidiomycota în familia Hydnangiaceae și de genul Laccaria care coabitează, fiind un simbiont micoriza (formează micorize pe rădăcinile arborilor). Această specie foarte comună se dezvoltă în România, Basarabia și Bucovina de Nord în mod general pe soluri mai sărace în substanțe nutritive, în grupuri numeroase - foarte rar și solitar, în locuri umede și răcoroase din păduri de conifere și de foioase, adesea pe marginea drumurilor, prin pășuni și parcuri, preferând simbioza cu rădăcinile de alun, arin negru, brad, carpen, fag, larice, mesteacăn pitic sau pin. La vreme potrivită apare din iunie până în octombrie (noiembrie).^[5][6]

Numele epitetului este derivat din cuvântul latin (latină laccatus= lăcuit, strălucitor), deși această proprietate nu corespunde în niciun fel aspectului acestei ciuperci cu suprafața ei mată.^[7]

Descriere

Bres.: Clitocybe laccata, img. 1

• Pălăria: Ea are un diametru de 2-5 (7) cm, este destul de subțire, inițial convexă, apoi întinsă cu centrul pălăriei deprimat (în formă de pâlnie sau ombilic). Marginea este umedă și ușor brăzdată, la maturitate încrețită grosolan și ondulată neregulat. Cuticula este mat fibroasă până fin solzoasă. Culoarea tinde între ocru-maroniu deschis, peste ruginiu până la roșiatic, dar există și exemplare cu cuticulă rozalie câteodată cu tonuri pronunțat violete. Ea se decolorează la bătrânețe, devenind chiar albicioasă. Buretele este foarte variabil deoarece modifică aspectul său în stare uscată și, prin urmare, este foarte dificil de determinat
• Lamelele: Ele sunt groase, ceva ondulate, clar distanțate între ele, cu lamele intermediare și incomplete, decurente la picior, la maturitate bombate, de aceeași culoare cu pălăria și acoperite în vârstă de o pulbere fină, albicioasă de spori.
• Sporii: Ei sunt rotunjori până ovoidali, punctați țepos, sub microscop hialini (translucizi), cu o mărime de 7-9,5 x 6-7,5 microni. Pulberea lor este albicioasă cu ușoare tonuri liliacee.
• Piciorul: El este mereu mai lung ca diametrul pălăriei cu o înălțime de 5-10 cm și cu o lățime de 0,4-1 cm destul de subțire, fiind plin, fibros, cilindric, adesea sinuos, curbat și fără inel. El este de aceeași culoare cu pălăria.
• Carnea: Ea este subțire în partea pălăriei și fibroasă în cea a piciorului, de culoarea pălăriei și piciorului respectiv. Mirosul este plăcut și aromatic (amintind ușor de cel al Clitocybe nebularis) și gustul dulceag.^[5][6]
• Reacții chimice: Cuticula și piciorului se colorează cu Hidroxid de potasiu maro și carnea cu tinctură de Guaiacum slab albăstrui.^[8]

• L. laccata, lamele și picior

• L. laccata tânără

• L. laccata bătrâne

• L. laccata roșiatică

• L.laccata rozalie

Confuzii

Buretele poate fi confundat cu multe alte specii, între altele cu forme mai deschise ale Laccaria amethystina (comestibilă),^[9] Laccaria proxima (comestibilă),^[10] Clitocybe rivulosa (mortală, mai deschisă, cu lamele dense și fără miros), mai departe cu Collybia dryophyla sin. Gymnopus dryophilus (comestibilă, dar de valoare scăzută),^[11] Collybia peronata sin. Gymnopus peronatus (necomestibilă, foarte iute),^[12] Cortinarius semisanguineus (otrăvitor, miros slab de iod sau ridiche, gust amar),^[13] Inocybe cookei (otrăvitor, miros slab fructuos),^[14] Inocybe geophylla var. lilacina (otrăvitoare),^[15] Laccaria tortilis (comestibilă),^[16] Marasmius alliaceus sin. Mycetinis alliaceus, (burete de condimentare, crește mai mult prin păduri luminoase de fagi, miros puternic de usturoi),^[17] Marasmius oreades (comestibil)^[18] Marasmius lupuletorum sin. Marasmius torquescens (necomestibil, cu miros plăcut dar foarte fibros, crește pe bușteni de fagi, piciorul fiind albastru-negricios)^[19] sau Marasmius wynnei (necomestibil, pe trunchiuri în putrefacție, cu tonuri mai violete, gust și miros cam neplăcut de țărână).^[20]

Specii asemănătoare în imagini

• !!!Clitocybe rivulosa!!!

• Collybia dryophila sin. Gymnopus dryophilus

• !Collybia peronata sin. Gymnopus peronatus!

• !! Inocybe cookei!!

• !!Inocybe lilacina!!

• Laccaria tortilis

• !!Cortinarius semisanguineus!!

• Laccaria-amethystina-381

• Laccaria proxima

• Marasmius oreades

• Marasmius alliaceus sin. alliaceus

• !Marasmius lupuletorum sin. torquescens!

• !Marasmius wynnei!

Valorificare

Pâlnia brumată este o ciupercă destul de delicioasă. Deși mică, crește mereu în cantități respectabile. Astfel este adesea culeasă și consumată, dar confuzia cu ciuperci otrăvitoare sunt posibile (datorită marii variabilități). Ea poate fi preparată și consumată ca buretele de rouă.^[21][22]

Note

Bibliografie

• Marcel Bon: “Pareys Buch der Pilze”, Editura Kosmos, Halberstadt 2012, ISBN 978-3-440-13447-4
• Bruno Cetto: „Der große Pilzführer”, vol. 1-7, vezi sub "Note"
• Rose Marie Dähncke: „1200 Pilze in Farbfotos”, Editura AT Verlag, Aarau 2004, ISBN 3-8289-1619-8
• Ewald Gerhard: „Der große BLV Pilzführer“ (cu 1200 de specii descrise și 1000 fotografii), Editura BLV Buchverlag GmbH & Co. KG, ediția a 9-a, München 2018, ISBN 978-3-8354-1839-4
• Jean-Louis Lamaison & Jean-Marie Polese: „Der große Pilzatlas“, Editura Tandem Verlag GmbH, Potsdam 2012, ISBN 978-3-8427-0483-1
• Hans E. Laux: „Der große Pilzführer, Editura Kosmos, Halberstadt 2001, ISBN 978-3-440-14530-2
• Till E. Lohmeyer & Ute Künkele: „Pilze – bestimmen und sammeln”, Editura Parragon Books Ltd., Bath 2014, ISBN 978-1-4454-8404-4
• Meinhard Michael Moser: „Röhrlinge und Blätterpilze - Kleine Kryptogamenflora Mitteleuropas” ediția a 5-ea, vol. 2, Editura Gustav Fischer, Stuttgart 1983
• Linus Zeitlmayr: „Knaurs Pilzbuch”, Editura Droemer Knaur, München-Zürich 1976, ISBN 3-426-00312-0

Legături externe

• Materiale media legate de Pâlnie brumată la Wikimedia Commons
• Laccaria laccata, film

Den mykologiska karaktären hos laxskivling:

hymenium:
skivor

hatt:
välvd

skivtyp:
vidfästa

ätlighet:
ätlig

fot:
bar

sporavtryck:
vit

ekologi:
mykorrhiza

Laxskivling (Laccaria laccata) är en svampart i ordningen skivlingar som tillhör familjen Tricholomataceae. Den växer i både barrskogar och lövskogar.

Fruktkroppen uppträder under sommaren och hösten, från juli till november. Hatten blir 2–5 centimeter bred och är rosabrun eller något köttrödaktig. Dess form är välv till utbredd. Unga exemplar har en mer välvd hatt än äldre exemplar som har en mer utbredd hatt. Ovansidan av hatten är matt och kan vara lite småfjällig och ofta har hatten en strimmig kant.

Svampens skivor är glest sittande och vidfästade. Färgen på skivorna är laxrosa och det är efter detta som svampen är namngiven. Foten är rosabrun i färgen och blir omkring 3–8 centimeter hög med en diameter på 4–8 millimeter. Dess smak och doft är båda milda.

Källor

• Nylén, Bo. Svampar i Norden och Europa, 2000.

Noter

1. ^ Contu, M. (2003) Il genere Laccaria (Basidiomycota, Agaricales) in Italia, con note sulle rimanenti specie in Europa, In: Boll. Gruppo Micol. 'G. Bresadola' (Trento) 46(1):5–59 + colour f
2. ^ Pázmány, D. (1991) Espèces de Laccaria en Transilvanie, In: Notulae Botanicae, Horti Agrobotanici Cluj–Napoca 20–21:5–16
3. ^ Bon, M. (1990) Mycologie Alpine. 24/27 Août 1989 - 'Les Menuires', In: Bull. trimest. Féd. Mycol. Dauphiné-Savoie 29(no. 116):25–30
4. ^ Contu (1985) , In: Mycotheca veneti 1(2):7
5. ^ Bon (1983) , In: Docums Mycol. 13(no. 51):50
6. ^ Bon (1983) , In: Docums Mycol. 13(no. 51):49
7. ^ Bon & Haluwyn (1981) , In: Docums Mycol. 11(no. 44):23
8. ^ Bon & Haluwyn (1981) , In: Docums Mycol. 11(no. 44):22
9. ^ Singer (1977) , In: Pl. Syst. Evol. 126:365
10. ^ Singer (1973) , In: Beih. Sydowia 7:9
11. ^ Singer & Moser (1973) , In: Beih. Sydowia 7:8
12. ^ Singer (1967) , In: Bull. trimest. Soc. mycol. Fr. 83:114
13. ^ Singer (1967) , In: Bull. trimest. Soc. mycol. Fr. 83:110
14. ^ Singer (1967) , In: Bull. trimest. Soc. mycol. Fr. 83:111
15. ^ Singer (1943) , In: Annls mycol. 41(1/3):17
16. ^ ”CABI databases”. http://www.speciesfungorum.org. Läst 24 januari 2013.
17. ^ Murrill (1914) , In: N. Amer. Fl. (New York) 10(1):1
18. ^ Peck (1912) , In: Bull. N.Y. St. Mus. 157:92
19. ^ Peck (1890) , In: Ann. Rep. N.Y. St. Mus. 43:38
20. ^ Cohn (1889) , In: Krypt.-Fl. Schlesien (Breslau) 3.1(33–40):622
21. ^ Quél. (1888) , In: Flore mycologique de la France et des pays limitrophes:237
22. ^ Quél. (1886) , In: Enchir. fung. (Paris):26
23. ^ P.A. Karsten (1882) , In: Hattsvampar:231
24. ^ Berk. & Broome (1871) , In: J. Linn. Soc., Bot. 11(no. 56):518
25. ^ P. Kumm. (1871) , In: Führ. Pilzk. (Zwickau):122
26. ^ Gray, Samuel Frederick (1821) , In: Nat. Arr. Brit. Pl. (London):824 pp.
27. ^ Gray (1821) , In: Nat. Arr. Brit. Pl. (London) 1:616
28. ^ Gray (1821) , In: Nat. Arr. Brit. Pl. (London) 1:614
29. ^ Gray (1821) , In: Nat. Arr. Brit. Pl. (London) 1:615
30. ^ Pers. (1801) , In: Syn. meth. fung. (Göttingen) 2:453
31. ^ Pers. (1801) , In: Syn. meth. fung. (Göttingen) 2:339
32. ^ Bull. (1792) , In: Hist. Champ. France (Paris) 1:473, tab. 162; 507
33. ^ Batsch (1786) , In: Elench. fung., cont. prim. (Halle):121
34. ^ Bull. (1785) , In: Herb. Fr. 5:tab. 198
35. ^ Batsch (1783) , In: Elench. fung. (Halle):79, tab. 5:20
36. ^ Huds. (1778) , In: Fl. Angl., Edn 2 2:616
37. ^ [a b] Scop. (1772) , In: Fl. carniol., Edn 2 (Wien) 2:448

Externa länkar

• Wikimedia Commons har media som rör Laxskivling.
  Bilder & media

Denna svampartikel saknar väsentlig information. Du kan hjälpa till genom att tillföra sådan.

• 1 Будова
• 2 Поширення та середовище існування
• 3 Практичне використання
• 4 Примітки
• 5 Джерела

1. ↑ E. Lawrence, S. Harniess Mushroom and other fungi. Identification guides British & European. // Flame tree publishing. London, 2007. — 384 p. — P. 256.

Систематика
на Викивидах

Изображения
на Викискладе

Ла́ковица ла́ковая, или ро́зовая (лат. Laccaria laccata) — гриб из рода Лаковица семейства Рядовковые. Растёт в лесах на влажной почве.

Биологическое описание

Шляпка до 5 см диаметром, выпуклая, в центре с впадиной, неправильно округлая, с гигрофанным краем, мелкочешуйчатая или шероховатая, розовомясного или жёлто-рыжеватого цвета, позже выцветает и становится белёсой. Пластинки приросшие или слабонисходящие, толстые, широкие, восковидные, с белым мучнистым налётом. Ножка тонкая, ровная, одного цвета со шляпкой, просвечивается. Споровый порошок белый.

Съедобность

Гриб съедобен.

Литература

• Сержанина Г. И. Шляпочные грибы Белоруссии. — Минск: Наука и техника, 1984.

Ссылки

• Laccaria laccata var. laccata at the Field Museum of Natural History website

紅蠟蘑 科学分类 界： 真菌界 Fungi 门： 担子菌门 Basidiomycota 纲： 傘菌綱 Agaricomycetes 目： 伞菌目 Agaricales 科： 軸腹菌科 Hydnangiaceae 属： 蠟蘑屬 Laccaria 种： 紅蠟蘑 L. laccata 二名法 Laccaria laccata
(Scop.) Cooke

紅蠟蘑（學名：Laccaria laccata），俗稱欺騙者（the deceiver）或蠟質蠟蘑（waxy laccaria），是一種擔子菌門真菌，隸屬於蠟蘑屬。這種真菌分布於世界各地，也是偶見土棲共生野菇之一種。該種菌類生長於春天至秋天的中低海拔闊葉林區，數天生，肉質具有蠟質，去柄後可食用。^[1]

分類

紅蠟蘑最早是由蒂羅爾真菌學家喬瓦尼·安東尼奧·斯科波利（英语：Giovanni Antonio Scopoli）於1772年描述的^[2]，其學名為紅傘菌（Agaricus laccatus）。^[3]後來，英國真菌學家莫迪凱·丘比特·庫克（英语：Mordecai Cubitt Cooke）於1884年將其學名改為現名。其學名中的「laccata」源自拉丁文詞彙「laccatus」，意思是「塗漆」或「閃耀」。^[4]紅蠟蘑還有不少綽號，除了誘惑者和蠟質蠟蘑外，還有失色蠟蘑（lacklustre laccaria）。^[5]

在成為獨立物種之前，紅蠟蘑一直都被誤以為是条柄蜡蘑（Laccaria proxima）。^[6] 在加利福尼亞州，澳洲真菌橘红蜡蘑（Laccaria fraterna）亦都一直被誤以為是紅蠟蘑。^[7]

描述

橙紅的紅蠟蘑

紅蠟蘑的菌蓋直徑能達6厘米（2.4英寸），呈橙色、棕色、橙紅色、磚紅色等，但隨著年齡增加會變暗。^[8]其菌蓋呈凸面狀，但是隨著年齡增加會變成扁平狀或下陷狀。其菌褶呈不規則狀，顏色與菌蓋相同，且它們之間的間距很大，其子實層是連生的或自基部沿蕈柄向下生長的。^[9]其菌柄高5–10厘米（2–4英寸），厚0.6–1厘米，呈棕色、橙色等，且呈纖維狀。其孢子印呈白色，而其帶刺的擔孢子的直徑則為7–10微米。其菌肉較薄，且僅有淡淡的味道。^[10]

分佈及生境

紅蠟蘑通常在樹木繁茂的地區零散地出現，且不時會在貧瘠土地或荒原上生長。這種真菌在北半球的溫帶地區常見，但較適合在寒冷環境中生長。^[11]這種真菌是透過外生菌根的方式依附著多種樹木生長，其中包括松樹、山毛櫸和樺木。這種真菌廣泛地分佈在歐洲和北美洲。^[12]

可食性

雖然體形細小，但是紅蠟蘑是可供食用的，並且有著溫和的味道。^[13]儘管如此，這種真菌與不少有毒真菌的外形相似，故並不建議食用。^[12]這種真菌也是墨西哥瓦哈卡州萨波特克人的傳統食物之一。^[5]

參考文獻

キツネタケ（狐茸、学名Laccaria laccata）はヒドナンギウム科キツネタケ属の菌類。英語圏ではdeceiver、waxy laccariaなどと呼ばれている。可食のキノコで、北アメリカ、ヨーロッパなどに見られる。子実体は変化しやすく、洗いざらしたように淡褐色で色がうすく見えるものもあるが、若い物はもっと赤、橙、桃色などの色のような茶色である。胞子は白い。この種はキノコ狩りをする人々からその数と、平凡な形から"mushroom weed"（キノコの雑草）と呼ばれている。

分類学[編集]

最初にこのキノコの記述が見られるのはチロル人のジョヴァンニ・アントニオ・スコポリが1772年にハラタケ属に分類しAgaricus laccatusとして記したものであると言われており^[1]、1884年にモーデカイ・キュヴィット・クックが現在の学名をつけた。laccatusはラテン語で「光り輝く」を意味する形容詞が語源となっている^[2]。古い文献にはカヤタケ属に分類されてClitocybe laccataとされていることもある。チャールズ・ホートン・ペックの記述した変種var. pallidifoliaは北アメリカに一般的に見られる変種である。

世界中で見られる種である。この種は他の襞のあるキノコやキシメジ科と関係があると考えられていたが、最近ヒドナンギウム科に分類されるようになった。

形態に変異があることから deceiver (欺くもの)という英名をつけられた。その他にも Lacklustre laccaria（つやのないキツネタケ）等とも称され、サポテカ人はキツネタケ属の他の種も含めベシア・ラディ・ビイニイ（Beshia ladhi biinii）と呼ぶ。^[3]

特徴[編集]

小さなキノコで、傘の大きさはおおよそ6cmである。傘は饅頭型をしており、老いるにつれて傘を開き平坦になっていく。また、最終的に杯のような形になる場合もある。傘が湿っているときや、若い物はサーモンピンク、煉瓦色、赤茶色、茶色等多様に変化する。乾燥したもの、老齢のものは若干白くにごり、色が鈍くなる。

柄は繊維状で長さは5-10cm、幅は0.6-1cmである。

襞は不規則で、襞同士の間は広い。襞は垂生か直生で、色は傘に似る。

熟成した胞子は白い色をしている。胞子紋は白く、胞子は丸くとげがあり、直径7-10マイクロメートル。

肉は薄く、味はほとんどない。^[4]

近縁種[編集]

フランスの菌類学者ルネ・メールが亜種と考えたオオキツネタケ（Laccaria proxima）はヨーロッパに自生する近縁種で、細かい鱗のあるかさをもち、湿った環境下で見つけられる^[5]。胞子は楕円形に近い。

カリフォルニア州で発見されたユーカリの下に生えるキツネタケは、オーストラリア原産の Laccaria fraterna だと判明した^[6]。

分布・生息地[編集]

キツネタケは森林、原野や土の少ない場所など様々な場所に散見される。北半球ではとても一般的であり、涼しい気候を好みがちである。キツネタケは菌根を持つ種類であり、幾つかの種はマツ科、ブナ科、カバノキ科などの木に生える。ヨーロッパ、北アメリカ^[7]、メキシコ、コスタリカなどでみられる。キツネタケ属のキノコは菌根を持ち、遷移の初期段階から侵入してくるパイオニア種であると考えられている。

食用[編集]

小さいがまろやかな味の食用キノコであるが、かたくて不味いとする資料も普通に見かける(福井のきのこ他)。しかし、本種に似て致死毒をもつ小さな茶色いキノコが他に存在するため、種の判別は非常に重要である^[7]。

このキノコはメキシコのオアハカ州に住むサポテカ人が伝統的に食べている種でもある。^[3]

脚注[編集]

1. ^ Scopoli, Giovanni Antonio (1772). Flora Carniolica (2 ed.). p. 444.
2. ^ Nilson S & Persson O (1977). Fungi of Northern Europe 2: Gill-Fungi. Penguin. p. 36. ISBN 0-14-063006-6.
3. ^ ^{a b} Garibay-Orijel R, Caballero J, Estrada-Torres A, Cifuentes J (January 2007). (fulltext) “Understanding cultural significance, the edible mushrooms case”. Journal of Ethnobiology and Ethnomedicine 3 (4): 4. doi:10.1186/1746-4269-3-4. http://www.pubmedcentral.nih.gov/articlerender.fcgi?artid=1779767 (fulltext)
4. ^ Roger Phillips (2006). Mushrooms. Pan MacMillan. p. 102. ISBN 0-330-44237-6.
5. ^ Lamaison, Jean-Louis; Polese, Jean-Marie (2005). The Great Encyclopedia of Mushrooms. Könemann. p. 83. ISBN 3-8331-1239-5.
6. ^ [1]
7. ^ ^{a b} David Arora (1986). Mushrooms Demystified. Ten Speed Press. p. 172. ISBN 0-89815-169-4.

関連項目[編集]