nimet breadcrumb-navigoinnissa
Amelanchier ovalis Medik. 1793, ye una especie fanerógama de la familia de les arrosaes.
Crez en zones montiegues y predreses de la cuenca occidental del Mediterraneu y los Alpes, hasta los 2.100 msnm d'altitú.
Ye un parrotal caducifoliu qu'algama un altor de 1 a 4 m. Les cañes son flexibles y resistentes; les fueyes son ovalaes y con marxe serrucháu. La inflorescencia asocede en panícules, ente abril y mayu, con dos a diez flores blanques. Los frutos son drupes globoses comestibles, de color azul a coritu.
La medicina tradicional atribúye-y a la fervinchu de la corteza con bicarbonatu de sodiu propiedaes como hipotensor, diuréticu, colerético, astrinxente y antiinflamatoriu. A les fueyes atribúyese-yos propiedaes hipotensoras y antipiréticas; a la cazumbre usar como diuréticu y antireumático.
Amelanchier ovalis describióse por Friedrich Kasimir Medikus y espublizóse en Geschichte der Botanik unserer Zeiten 79, nel añu 1793[2]
Númberu de cromosomes de Amelanchier ovalis (Fam. Rosaceae) y táxones infraespecíficos: Amelanchier ovalis Medik. = 2n=68.[3] Amelanchier ovalis subsp. ovalis Medik. = 2n=34.[4]
.
Esta páxina forma parte del wikiproyeutu Botánica, un esfuerciu collaborativu col fin d'ameyorar y organizar tolos conteníos rellacionaos con esti tema. Visita la páxina d'alderique del proyeutu pa collaborar y facer entrugues o suxerencies.
Girdəyarpaq irqa (lat. Amelanchier rotundufolia)[1] - gülçiçəyikimilər fəsiləsinin irqa cinsinə aid bitki növü.[2]
Əsasən cənubi, şərqi, qərbi Avropada Şimali Belqiya, Şimali Afrikada, Ön Asiyada, Mərkəzi Almaniyada geniş yayılmışdır. Qafqazda təbii və mədəni halda rast gəlinir.
Hündürlüyü 1-4 metrə çatan, çox hündür olmayan, yarpağı tökülən ağacdır. Möhkəm kök sistemlinə malikdir, 30-40 sm dərinliyə gedir, hətta qayalıqların çatlamasına səbəb olur. Çətri açıq yaşıldan tünd çəhrayıya qədər dəyişir. Yarpağı yumurtavari 8-15 mm uzunluqdadır. Çiçəkləri aprel, may aylarında yarpaqlama ilə eyni vaxtda açır. Avqust, sentyabr aylarında qara, göy rəngdə 5-15 mm diametrində olan meyvəsi yetişir.
Dəniz səviyyəsindən 2000 metr hündürlükdə, günəşli ərazilərdə bitir. Qışda 40-500C şaxtaya dözür, havanın temperaturu müsbət 5-70C-də çiçəkləyir. Torpağın turşuluğuna davamlıdır.
Böyük, Kiçik Qafqaz və Naxçıvan MR təbi halda yayılmışdır.
XVI əsrdən bəzək bitkisi kimi parklarda, bağlarda, canlı çəpərlərin salınmasında, meyvəsinin şirin dadına görə isə kulinariyada istifadə edilir. Ondan cem, mürəbbə, kampot, çaxır hazırlanır. Tərkibində C vitamini, kumarin, zəhərli maddələr, flavanol, gümüş, qurğuşun, kobalt vardır. Meyvəsindən yarımvitaminlər hazırlanır ki bu da əsəb xəstəliklərində, yuxusuzluqda istifadə edilir. Qabığı və yarpaqları səhiyyədə istifadə edilir.
Girdəyarpaq irqa (lat. Amelanchier rotundufolia) - gülçiçəyikimilər fəsiləsinin irqa cinsinə aid bitki növü.
El corner o pomerola (Amelanchier ovalis) és un arbust que es troba en tot el centre i sud d'Europa i que és típic de la vegetació mediterrània de la muntanya mitjana.
Pertany a la família de les rosàcies. Als Països Catalans es presenten les varietats botàniques ovalis i balearica.[2]
És un arbust caducifoli de branquillons joves tomentosos de fins a 4 metres d'alçada amb diverses tiges. Té fulles de 2 a 6 cm, llargament peciolades, ovals i serrades. Floreix d'abril a maig amb flors en raïms corimbiformes de pètals blancs molt allargats, i fructifica a l'estiu formant un fruit bru negrós de forma de poma, de 5 a 10 mm.[3]
Boscs caducifolis poc densos, boixedes, etc., sobretot en terrenys rocosos calcaris i a vegades en els silicis. Als Països Catalans, es troba entre els 600 (excepcionalment als 100 m) i els 1.700 m d'altitud.
La medicina tradicional atribueix a la infusió de l'escorça amb hidrogencarbonat de sodi propietats com a hipotensor, diürètic, colerètic, astringent i antiinflamatori. A les fulles, se les atribueix propietats hipotensores i antipirètiques. La saba, s'utilitza com a diürètica i antireumàtica.
El corner o pomerola (Amelanchier ovalis) és un arbust que es troba en tot el centre i sud d'Europa i que és típic de la vegetació mediterrània de la muntanya mitjana.
Pertany a la família de les rosàcies. Als Països Catalans es presenten les varietats botàniques ovalis i balearica.
Rundbladet bærmispel (Amelanchier ovalis) er en mellemstor, løvfældende busk med en åben, senere dog oval vækstform.
Barken er først hvidfiltet, så bliver den glat og mørkebrun, og på gamle grene er den grå eller gråbrun. Knopperne er spredtstillede, og de er smalle, spidse og rødbrune. Bladene er ægformede til ovale med fint takket rand. Først er de hvidfiltede på begge sider, men hen på sommeren falder hårede af oversiden, som bliver mørkegrøn, mens undersiden bliver ved med at være gråfiltet. Høstfarven er orange til rød.
Blomstringen sker i maj, hvor man kan se de hvide blomster sidde samlet i korte klaser. Den enkelte blomst har lange, hvide kronblade og talrige, gule støvdragere. Frugterne er blå-sorte bær, der smager sødligt og gerne efterstræbes af fugle.
Rodnettet former sig efter jordbundsforholdene, men i veldrænet jord består det af mange dybtgående hovedrødder med forholdsvist få finrødder. Planten kan danne rodskud.
Højde x bredde og årlig tilvækst: 2 x 2 m (25 x 25 cm/år).
Rundbladet bærmispel hører hjemme i de europæiske bjerge, hvor den findes på alle slags jordbund, dog mest på porøs kalk.
I Tyrol danner den plantesamfund nær skovgrænsen, og på bjerget Schliefwaldtobel, som ligger i Brandnertal, Vorarlberg, har man sydvestvendte skråninger med 25 % hældning i 1.120 m højde. Undergrunden består af dolomit, og overjorden er en rendzina, som er dannet oven på et gruset forvitringslag. Her findes arten sammen med bl.a. akselrøn, alm. berberis, alm. gyldenris, alpekugleblomst, alpestjerne, Brachypodium rupestre (en stilkaks-art), buksbommælkeurt, filthåret dværgmispel, fransk bjergfyr, grenet edderkopurt, håret alperose, kalkrørhvene, kranslilje, liden klokke, liljekonval, mørk akeleje, nikkende flitteraks, pilebladet tusindstråle, Sesleria varia (en blåaks-art), skinnende skabiose, skovhullæbe, skovjordbær, stor blåtop, storblomstret brunelle og tidlig timian.[1]
Rundbladet bærmispel (Amelanchier ovalis) er en mellemstor, løvfældende busk med en åben, senere dog oval vækstform.
Barken er først hvidfiltet, så bliver den glat og mørkebrun, og på gamle grene er den grå eller gråbrun. Knopperne er spredtstillede, og de er smalle, spidse og rødbrune. Bladene er ægformede til ovale med fint takket rand. Først er de hvidfiltede på begge sider, men hen på sommeren falder hårede af oversiden, som bliver mørkegrøn, mens undersiden bliver ved med at være gråfiltet. Høstfarven er orange til rød.
Blomstringen sker i maj, hvor man kan se de hvide blomster sidde samlet i korte klaser. Den enkelte blomst har lange, hvide kronblade og talrige, gule støvdragere. Frugterne er blå-sorte bær, der smager sødligt og gerne efterstræbes af fugle.
Rodnettet former sig efter jordbundsforholdene, men i veldrænet jord består det af mange dybtgående hovedrødder med forholdsvist få finrødder. Planten kan danne rodskud.
Højde x bredde og årlig tilvækst: 2 x 2 m (25 x 25 cm/år).
Die Gewöhnliche Felsenbirne (Amelanchier ovalis), auch Gemeine Felsenbirne, Felsenmispel oder Edelweißstrauch (Österreich) genannt, ist eine Pflanzenart aus der Familie der Rosengewächse (Rosaceae).
Der dornenlose, sommergrüne, reich verzweigte und dichtkronige Strauch erreicht Wuchshöhen zwischen ein und vier Metern. Die schlanken, rotbraun berindeten und anfangs spärlich filzig behaarten Zweige entwickeln einen meist aufrechten Wuchs. Die Rinde der Stämmchen zeigt im jungen Stadium eine dunkelbraune, später eine schwärzliche Färbung.
Die wechselständigen Laubblätter weisen eine eiförmige bis verkehrt-eiförmige Gestalt auf und stehen an etwa 15 mm langen Blattstielen. Der Blattrand zeigt eine deutliche, feine Zähnung, die Blattspitze kann entweder stumpf oder mit klar erkennbarer Spitze ausgebildet sein. Die jungen Blätter, welche an ihrer Blattunterseite noch weiß-filzig behaart sind, erreichen eine Größe von 2–4 × 2–3,5 cm. Charakteristisch für die Felsenbirne ist die orange bis dunkelrote Herbstfärbung ihrer Blätter.
Der aufrecht stehende, traubige Blütenstand besteht aus drei bis zehn Blüten, die zwischen April und Mai – vor dem Laubaustrieb – ausgebildet werden. Die Blüten entspringen weißfilzigen Knospen, deren Schuppen feine Wimpern tragen. Die Endknospe ist gewöhnlich spindelförmig. Die zwittrigen, radiärsymmetrischen und fünfzähligen Blüten werden von einem fünfblättrigen, grünen Kelch eingeleitet. Die bis zu 15 mm langen, schneeweißen, weit auseinanderstehenden und an ihrer Unterseite behaarten Kronblätter sind keilförmig bis lanzettlich zugeschnitten. An den Spitzen entwickeln sie gewöhnlich eine rosafarbene Tönung. Die Kronblätter umgeben etwa 20 Staubblätter, welche wiederum die fünf nicht miteinander verwachsenen Griffel der Blüte umsäumen. Der Fruchtknoten ist unterständig und setzt sich aus fünf Fruchtblättern zusammen. Diese bilden falsche Scheidewände aus, so dass zehn Fruchtfächer entstehen.
Die dicken, kugeligen Apfelfrüchte reifen im August. Sie tragen am Fruchtansatz die erhalten gebliebenen schmalen und abstehenden Kelchblätter. Der Durchmesser der Früchte beträgt circa 1 cm. Im reifen Zustand sind die Früchte dunkelrot bis schwarzblau gefärbt. Sie enthalten gewöhnlich zehn sichelförmige und glänzende Samen auf zehn Fruchtfächer verteilt.
Die Chromosomenzahl beträgt 2n = 34 oder 68.[1]
Die Gewöhnliche Felsenbirne wird von Insekten bestäubt (Entomophilie). Die Verbreitung der kleinen, harten Samen erfolgt über Tiere, die diese nach Genuss der Frucht wieder ausscheiden. Vegetative Vermehrung erfolgt gelegentlich über Wurzelsprosse.
Die Gewöhnliche Felsenbirne dient mehreren Schmetterlingsarten als Nektarpflanze, darunter dem Grünen Zipfelfalter (Callophrys rubi), einem Tagfalter, der auf der Vorwarnliste gefährdeter Arten geführt wird. Auch für die Raupen des gefährdeten Obsthain-Blütenspanners (Eupithecia insigniata) und des selten vorkommenden Trauerwidderchens (Aglaope infausta) stellt die Gewöhnliche Felsenbirne eine wertvolle Futterpflanze dar.
Das natürliche Verbreitungsgebiet umfasst die Gebirge Mittel-, Süd- und Osteuropas. Im Norden findet man sie bis Belgien und Mitteldeutschland, im Osten bis Polen und Rumänien. Des Weiteren besiedelt die Art auch die Gebirge Vorderasiens und Nordafrikas. In den südlichen Alpen steigt diese Art bis auf 2000 m. In den Allgäuer Alpen steigt sie im Tiroler Teil am Lachenkopf nahe der Jöchelspitze bis zu einer Höhenlage von 1945 Metern auf.[2]
Als Standort werden sonnige, trockene Steilhänge, Säume von Halbtrockenrasen sowie lichte Eichen- und Kiefernwälder bevorzugt. Die Gewöhnliche Felsenbirne gedeiht gerne in Südlagen und auf Fels auf kalkreichen Unterlagen; sie ist auch Spaltenwurzler und Rohbodenpionier und gilt als Charakterart der Felsenbirnen-Gebüsche (Cotoneastro-Amelanchieretum) innerhalb der Ordnung der Schlehengebüsche (Prunetalia). Sie kommt aber auch in Gesellschaften der Ordnung Quercetalia pubescentis oder der Verbände Erico-Pinion und Quercion roboris vor.[1]
Seit dem 16. Jahrhundert wird die Gemeine Felsenbirne auch als Zierpflanze in Grünanlagen und Gärten kultiviert. Häufiger finden jedoch amerikanische Arten wie die Kupfer-Felsenbirne (Amelanchier lamarckii) Verwendung in mitteleuropäischen Gärten.[3] Erst in jüngster Zeit erfreut sich auch die Gemeine Felsenbirne als Bestandteil von Hecken naturnaher Gärten zunehmender Beliebtheit.
Die mehlig-süß schmeckenden Früchte können zu Marmelade verarbeitet werden.
Blätter und Samen der Felsenbirne enthalten geringe Mengen cyanogener Glykoside (d. h. Blausäure abspaltender Glykoside). Nach dem Verzehr von unreifen Früchten oder großer Mengen zerkauter Samen können Magen-Darm-Beschwerden auftreten. Unzerkaute Samen werden unverdaut wieder ausgeschieden. Nach dem unbeabsichtigten Zerbeißen einiger Samen sind jedoch keine Vergiftungssymptome zu erwarten – ähnlich wie bei Apfelkernen, die auch cyanogene Glykoside enthalten.[4]
Amelanchier ovalis Medik. hat die Synonyme: Amelanchier rotundifolia Dum. Cours., Amelanchier vulgaris Moench, Crataegus rotundifolia Lam., Mespilus amelanchier L.
Man kann folgende Unterarten unterscheiden:
Weitere zum Teil auch nur regional gebräuchliche Bezeichnungen für die Gewöhnliche Felsenbirne sind oder waren: Butzenbirlesstrauch, Cipler (Unterengadin), Felsenbiren (Schwaben), Fliegenbeerstrauch, Flühbirenbaum (Bern, Graubünden), Gamsbeere (Pinzgau, Pongau, Werfen), Hirschbirle, Quandelbeerbaum (Tirol), Quantelbeerbaum und Quendelbeeren.[6]
Die Gewöhnliche Felsenbirne (Amelanchier ovalis), auch Gemeine Felsenbirne, Felsenmispel oder Edelweißstrauch (Österreich) genannt, ist eine Pflanzenart aus der Familie der Rosengewächse (Rosaceae).
A senera (Amelanchier ovalis) ye una planta d'a familia d'as rosacias que creixe en caixicars u en suelos rocosos d'a cuenca occidental d'a Mediterrania y os Alpes dica os 2.100 m d'altaria.
Ye un arbusto caducifolio que plega a una altaria d'1 m ta 4 m. As brancas son flexibles y resistents; as fuellas son ovalatas y con una marguin aserrata. A inflorescencia ye en paniculas, entre abril y mayo, con 2 a 10 flors blancas. Os fruitos son drupas globosas de color azul u negrenca.
A medecina tradicional li atribuye a la influsión d'a suya crosta con bicarbonato de sodio, propiedatz como hipotensor, diuretico, coleretico, astrinchent, antiinflamatorio. A las fuellas lis s'atribuyen propiedatz hipotensoras y antipireticas; s'emplega a suya sapia como diuretico y antireumatico.
En zonas con rocas masivas y con muita pendient on quasi no se desembolica un suelo prou profundo pa arbols u atras especies y con un clima mediterranio sub-humido de montanya as sereras pueden dominar as formacions vechetals, como se desvién en Aliaga y bells almendrons de Vadiello.
Os tochos de senera que se dicen "brecas" se fan servir pa unir os cabos d'os mandils.[1] Con senera se feba escobas rusticas ditas baleras[1] u baleyas.
A suya lenya se vendeba antes más en Zaragoza con o nombre de carrasquilla como hipotensora y pa tractar malautías de vuixiga[2].
A senera (Amelanchier ovalis) ye una planta d'a familia d'as rosacias que creixe en caixicars u en suelos rocosos d'a cuenca occidental d'a Mediterrania y os Alpes dica os 2.100 m d'altaria.
Ye un arbusto caducifolio que plega a una altaria d'1 m ta 4 m. As brancas son flexibles y resistents; as fuellas son ovalatas y con una marguin aserrata. A inflorescencia ye en paniculas, entre abril y mayo, con 2 a 10 flors blancas. Os fruitos son drupas globosas de color azul u negrenca.
A medecina tradicional li atribuye a la influsión d'a suya crosta con bicarbonato de sodio, propiedatz como hipotensor, diuretico, coleretico, astrinchent, antiinflamatorio. A las fuellas lis s'atribuyen propiedatz hipotensoras y antipireticas; s'emplega a suya sapia como diuretico y antireumatico.
Asɣeṛsif n weẓṛu (Isem usnan: Amelanchier ovalis) d talmest n yemɣi seg twacult n tnejjikt. Friedrich Kasimir Medikus 
d amdan amezwaru i yuran fell-as deg useggas n 1793.
Asɣeṛsif n weẓṛu (Isem usnan: Amelanchier ovalis) d talmest n yemɣi seg twacult n tnejjikt. Friedrich Kasimir Medikus d amdan amezwaru i yuran fell-as deg useggas n 1793.
Amelanchier ovalis, commonly known as snowy mespilus[2] (a name which is also attached to the related A. lamarckii) or serviceberry, is a deciduous shrub in the family Rosaceae. Its pome fruits are edible and can be eaten raw or cooked. The species is native to central and southern Europe, as well as North Africa and the Middle East.[3][4][5]
There are 25 species of the genus Amelanchier reported from the northern hemisphere, and A. ovalis is the only naturally occurring species of that genus within Europe.[6] A wide morphological variability has been reported for the flowers and leaves.[7] There are two subspecies which can be distinguished by the number of chromosomes:
Amelanchier ovalis is a thornless, summer-green shrub with an irregular spreading growth.[9] It reaches heights of 3 m (9.8 ft), rarely 5 m (16 ft). The branches are slim and tightly erect in younger growing stages, becoming extended afterwards.
Young shoots are thin and white-haired, older shoots are olive or reddish-brown. The buds have felted hairs which is typical for this species.[10] The leaves are round or egg-shaped and reach a length of 2 to 5 cm. The top side of the leaves is bald, the underside initially is hairy, but this is lost throughout the growing season.[11] The white flowers, which are herbaceous, develop lateral and terminal from previous years branches between April and May. The flowers build 3 to 8 erect inflorescences at the end of the shoots.[12]
The fruits are small (1 cm) and spherical, ripening between July and August. When ripe, the fruits become black and contain only a small amount of flesh.[6]
Amelanchier ovalis can be found in prealpine and submediterranean climates reaching from colline to sub-alpine zones.[13] The most southern place with recorded plants is in Morocco, the most eastern place is in Azerbaijan and the Caucasus. Plants have been observed in the Valais in Switzerland at an elevation of 2,000 m (6,600 ft), and in the Atlas Mountains at 2,800 m (9,200 ft). [7]
A. ovalis prefers sunny, dry steep slopes, light oak and pine forests and semi-dry grasslands. It grows well in south-facing positions, on rocks with calcareous substrates.[7]
Amelanchier ovalis grows in areas which are characterized by moderately dry alternating with moist conditions. It is drought resistant, and is for this reason an indicator species for dry conditions. Soil pH ranges from neutral to alkaline (pH 5.5 - 8.5).[14] Therefore, plants are found on limy grounds.[12]
Due to its pioneer features, Amelanchier ovalis is able to establish on nutrient poor and stony substrates, and can stabilize soils. For this reason, this species is used for land restoration, afforestation or reconstruction of habitats.[15]
Amelanchier ovalis is an important food source for different insect species providing nectar. The plants are dependent on insect pollination, because self-pollination is inhibited by early ripening of stamens.[12]
In a higher phenological stage of the plant, when plants have built ripe fruits, they are often eaten by birds or mammals.[12] Through that, seeds of A. ovalis are dispersed by these animals. Depending on the location A.ovalis can propagate vegetatively via root shoots.[12]
Gall mites of the genus Eriophyes and Aceria cause damage to buds and calyxes by gall formation on leaves. A. ovalis can also suffer from browsing by game and grazing livestock.[12] By contrast, the spotted wing drosophila (Drosophila suzukii) does not infest the fruit of the snowy mespilus.[16]
A. ovalis can be infested by various species of rust fungi (e.g. Gymnosporangium amelanchieris), and consequently serves as a host plant. Leaves, shoots, flowers and fruits can be affected. In most cases, the damage is insignificant, and the rust fungus does not threaten the survival of the shrub. However, depending on the type of infestation, fruit set may be reduced. A. ovalis is also a host plant of the fire blight pathogen Erwinia amylovora and is highly susceptible to it. In extreme cases, infection with fire blight can even lead to the death of the shrub.[12] In very dry years, a weak powdery mildew infestation could be observed.[16]
Amelanchier ovalis can be used for land restoration and afforestation, thanks to its pioneer features.[17] The berries can be eaten fresh, although they taste rather bland. More often they are processed for jam, compote or spirits.[12][16] Extracts from twigs, leaves and bark can be used for medicinal purposes, due to their richness in biologically active substances, such as polyphenols.[18][17]
Amelanchier ovalis, commonly known as snowy mespilus (a name which is also attached to the related A. lamarckii) or serviceberry, is a deciduous shrub in the family Rosaceae. Its pome fruits are edible and can be eaten raw or cooked. The species is native to central and southern Europe, as well as North Africa and the Middle East.
Amelanchier ovalis Medik. 1793 es una especie de plantas de los llamados guillomos de la familia de las rosáceas.
Es un arbusto caducifolio que alcanza una altura de 1 a 4 m. Las ramas son flexibles y resistentes; las hojas son ovaladas y con margen aserrado. La inflorescencia ocurre en panículas, entre abril y mayo, con dos a diez flores blancas. Los frutos son drupas globosas comestibles, de color azul a negruzco.
Número de cromosomas de Amelanchier ovalis (Fam. Rosaceae) y táxones infraespecíficos: Amelanchier ovalis Medik. = 2n=68.[7] Amelanchier ovalis subsp. ovalis Medik. = 2n=34.[8]
Crece en zonas boscosas y rocosas de la cuenca occidental del Mediterráneo y los Alpes, hasta los 2100 m de altitud.
Especie Silvestre en Régimen de Protección Especial. En Andalucía esta especie se conoce fundamentalmente de su mitad oriental y de la Subbética Cordobesa (Valdés et al., 1987). En Málaga solo se conocía en Sierra Almijara (Cabezudo et al., 2005) y no estaba reseñada para el área natural de Ronda. Incluida en la Lista Roja de la Flora Vascular de Andalucía (Cabezudo & Talavera, 2005) como Casi Amenazado (NT).[9]
Amelanchier ovalis fue descrita por Friedrich Kasimir Medikus y publicado en Geschichte der Botanik unserer Zeiten 79, en el año 1793.[10]
La medicina tradicional le atribuye a la infusión de la corteza con bicarbonato de sodio propiedades como hipotensor, diurético, colerético, astringente y antiinflamatorio. A las hojas se les atribuye propiedades hipotensoras y antipiréticas; a la savia se la usa como diurético y antirreumático.[cita requerida] 
Aviso médico
Los objetivos de este estudio fueron determinar si Amelanchier ovalis un arbusto caducifolio invernal de las regiones mediterráneas y sub-mediterráneas, tiene rasgos nutricionales y fenológicos en común con los árboles y arbustos de hojas caducas de zonas templadas y para determinar la restricciones de las condiciones ambientales mediterráneas en estos rasgos. Durante dos años, la fenología y las concentraciones de nitrógeno y fósforo se controlaron mensualmente en la corona de A. ovalis.[13]
Datos: Q159560
Multimedia:
Especies: Amelanchier ovalis
Amelanchier ovalis Medik. 1793 es una especie de plantas de los llamados guillomos de la familia de las rosáceas.
Euroopa toompihlakas (Amelanchier ovalis) on toompihlaka perekonda kuuluv taimeliik.
Kasvab 0,5–2 (3) m kõrguseks põõsaks.[1] Võrsed on nooremana karvased, seejärel paljad, läikivad ning punakaspruunid. Pungad on munaja kujuga, tipp on teritunud, seda katavad viltjaskarvased punakaspruunid soomused. Lehed on 2–4 cm pikkused, ümara kuni munaja või äraspidimunaja kujuga, teravaservalised ja tömpjad. Sügisel värvuvad lehed oranžiks kuni sarlakpunaseks. Õitsemine toimub maikuus. Õitseb hiljem kui teised toompihlaka liigid ning viljasumine on võimalik ka ainult oma õietolmuga.[2] Kroonlehed on valged, kuid tipp roosa.[1] Viljadel olevad tupplehed on püstised või nõrgalt tagasi käändunud. Viljad on rohelise viljalihaga, lääged ning viljades paiknevate suurte seemnete tõttu kuivad.
Euroopa toompihlaka alamliigid on järgmised:
Väikese saagikuse tõttu ei oma euroopa toompihlakas puuviljanduses suurt tähtsust.[2]
Looduslik päritolu on Kesk- ja Lõuna-Euroopa mäed, Väike-Aasia, Põhja-Aafrika.[1]
Saak on väheldane ning seetõttu kasvatatakse liiki pigem dekoratiivtaimena liivasel ja kuival kasvukohal.[2]
Euroopa toompihlakas (Amelanchier ovalis) on toompihlaka perekonda kuuluv taimeliik.
Amelanchier ovalis
L'Amélanchier à feuilles ovales, Amelanchier ovalis, est un arbrisseau de la famille des Rosacées appartenant au genre Amelanchier.
On l’appelle également amélavier ou amélanquier, en occitan amalenca, amalenquièr (et d'autres variantes). Son fruit est alors l’amalenca, bien que le terme valait avant pour l'arbre également. Le nom français provient de l'occitan, qui remonte au gaulois aballo « pomme » (TLF) avec suffixe diminutif germanique -ing.
Au Moyen Âge, on le trouvait souvent dans le jardin des simples des monastères, ou dans le jardin central des cloîtres. On le surnommait parfois l'arbre aux oiseaux.
C'est un arbrisseau de 1 à 3 mètres de hauteur dont les feuilles caduques sont ovales-arrondies (ovalis), et le revers blanc-duveteux.
Les fleurs sont blanches à 5 pétales, regroupées en petites grappes formant une corymbe. Les fruits sont globuleux, de couleur noire à bleue. Ce sont des piridions qui ressemblent à des baies. Appelés amélanches (nom féminin), ils sont sucrés et comestibles.
Détail des fleurs et feuilles
Feuilles et fruits
On le rencontre sur des coteaux secs et pierreux de l'étage collinéen et montagnard.
Dans le Midi de la France il est fréquent en Haute Provence calcaire au-dessus de 500 m; dans le secteur des gorges du Verdon à proximité de Castellane ; mais aussi sur des massifs plus méridionaux tels que la Sainte-Baume. Il a été vu à 2 100 m dans les Hautes-Alpes dans l'Oisans, le cirque de Gioberney au fond du Valgaudemar. En France, on le rencontre au sud d'une ligne Lorraine - Pyrénées Atlantiques sur les coteaux calcaires et secs exposés au sud. Préférant les climats méditerranéen et continentaux, il est totalement absent des régions de l'Ouest.
données d'après : Julve, Ph., 1998 ff. - Baseflor. Index botanique, écologique et chorologique de la flore de France. Version : 23 avril 2004.
Amelanchier ovalis
L'Amélanchier à feuilles ovales, Amelanchier ovalis, est un arbrisseau de la famille des Rosacées appartenant au genre Amelanchier.
On l’appelle également amélavier ou amélanquier, en occitan amalenca, amalenquièr (et d'autres variantes). Son fruit est alors l’amalenca, bien que le terme valait avant pour l'arbre également. Le nom français provient de l'occitan, qui remonte au gaulois aballo « pomme » (TLF) avec suffixe diminutif germanique -ing.
Au Moyen Âge, on le trouvait souvent dans le jardin des simples des monastères, ou dans le jardin central des cloîtres. On le surnommait parfois l'arbre aux oiseaux.
Prawy muchownik (Amelanchier ovalis) je kerk ze swójby róžowych rostlinow.
Prawy muchownik je w lěće zeleny, sylnje rozhałuzowany, kulowaty kerk, kotryž docpěwa wysokosć wot 1 hač 3 m. Wutwori wuběžki.
Króna je husta.
Kerk so z jeho korjenjemi hłuboko do skalnych škałobow předobywaja.
Skora je oliwozelena hač bruna. Młode hałuzy su na spočatku běłowołmojće kosmate, ale so pozdźišo wobnaža. Zymske pupki su jejkojte, husto pjelsćojće kosmate a docpěwaja dołhosć wot 5 hač do 7 mm. Zdónk docpěwa tołstosć wot 6 cm.
Łopjency su owalne hač kulowate, wótro rězane, na hornim boku blědozelene a nahe, na delnim boku na spočatku nažołć, našěr abo naběl pjelsćojte, pozdźišo nahe a docpěwaja dołhosć wot 2 hač 4 cm (2,5-5 cm) a šěrokosć wot hač do 3 cm. Měnjate łopjena njesu 8 hač 15 mm dołhi stołpik. Jich nazymske barbjenje je oranžowe hač čerwjene.
Pódlanske łopjena su małke, třiróžkaće prynkojte a z łopjenowym stołpikom zrosćene.
Kćěje wot apryla hač meje (junija). Kćenja su pjećličbne, so před łopjenami jewja a steja po třoch hač po sedmjoch w zrunanych kićach. Krónowe łopješka su linealne, běłe abo nažołć běle, zwonka cybate, docpěwaja dołhosć wot 1,5 hač 2 cm a wostanu hač do zrałoty płodow. Keluch je pjelsćojće kosmaty. Keluškowe łopješka su wusko-třiróžkate a krótše hač wuske krónowe łopješka. Próškowe łopješka su dwaceći. Pjeć płodowych łopješkow je zdźěla ze sobu zrosćene, při čimž kóžde płodowe łopješko wobsahuje jedne symjo.
Jabłukowe płody su dołho stołpikate, kulowate, kaž hróšatko wulke, zrałe čorne, namódreń zwobručowane a jědźne. Docpěwaja wulkosć wot 8 hač do 10 mm. Wone wot awgusta hač do septembra dozrawja. Jich wuschnjeny keluch je zwjetša wobroćeny.
Płody su prjedy z městnami jako narunanje za rózynki a rózynčki słužili. Wone so wot ptačkow, předewšěm wot dróznow žeru.
Rosće na skalach, skalnych wobkromach, w słónčnych dubowych a chójnowych lěsach. Ma radšo suche, bazowe, małowutkate, małohumusowe skalne a kamjentne pódy na dospołnje słónčnych, w lěće ćopłych, skalnych zwisach, w swětłych kerčinach a swětłych měšanych lěsach.
Často wustupuje hromadźe z kisalnikami, mnohokałačkatymi róžami, čećikatymi wišnjami, Prunus mahaleb) a brěčicami.
Rostlina je w horinach srjedźneje a južneje Europy, w Alpach hač do wysokosćow wot 1800 (2000) m, w Małej Aziji a w sewjernej Africe rozšěrjena, při čimž na wuchod hač do Luxemburgskeje a sewjerowuchodnje hač do Pólskeje wustupuje.
Prawy muchownik (Amelanchier ovalis) je kerk ze swójby róžowych rostlinow.
Amelanchier ovalis detto comunemente pero corvino è un arbusto appartenente alla famiglia delle Rosaceae.
Il nome del genere, Amelanchier, è la latinizzazione dell'occitano orientale amelanquièr, termine derivato dal nome del frutto (la melanque), di origine ligustica (melanka), dal significato di "bacca nera". Ovalis si riferisce invece alla forma delle foglie.
Arbusto cespuglioso alto massimo fino a 3 m, ma usualmente con un'altezza che va da 1-1,5 m, fusto e rami a corteccia rossastra cosparsi di peli corti e patenti o di tomento ad anelli. Foglie caduche, ovato-ellittiche con la pagina inferiore bianca tomentosa. Fiori bianchi al termine di brevi rami ascellari, in corte infiorescenze a racemo. Sepali corti, acuti e divergenti arrossati di sotto. Di forma molto tipica e inconfondibile, con 5 petali molto lunghi e stretti, molto distanziati tra loro, vellutati, con numerosi stami. Compaiono prima o contemporaneamente alle foglie. la fioritura avviene ad aprile. Frutti a pomo, sferici, di 1 cm di diametro, nero-blu opaco, contenenti una decina di semi; la maturazione si completa a luglio.
Pianta poco comune. Cresce spontaneo nei boschi radi, sui pendii e anche su luoghi rocciosi. Predilige terreni calcarei, mentre per quanto riguarda luce e acqua non ha particolari necessità, ma comunque come quasi tutte le piante montane non resiste ad una accentuata siccità estiva. Sopporta molto bene il freddo e in italia cresce fino a oltre 2000 metri di quota.
I frutti sono eduli (commestibili) e hanno un sapore simile alla pera, ma non sono molto appetibili per la scarsità di polpa e la quantità di semi; possono essere consumati freschi o usati per fare confetture, conserve e per aromatizzare la grappa. Una volta se ne ricavava anche una bevanda alcolica. L'amelanchier è un'ottima pianta mellifera, ma non si riesce a produrre miele per la sua scarsa diffusione.
È considerata sia una pianta medicinale che una pianta officinale: infusi di foglie o corteccia hanno proprietà antipiretiche, antinfiammatorie, antireumatiche, astringenti e diuretiche. Il legno dell'amelanchier è duro ed elastico e può venire utilizzato per ricavarne manici per attrezzi; è pure adatto ad essere tornito ed intarsiato per produrre oggetti di pregio.
Amelanchier ovalis detto comunemente pero corvino è un arbusto appartenente alla famiglia delle Rosaceae.
Paprastoji medlieva (lot. Amelanchier ovalis) – erškėtinių (Rosaceae) šeimos augalas. Natūraliai auga pietų, vakarų Europoje, Kaukaze, Artimuosiuose Rytuose.
Ta daugiametis 1-4 m aukščio krūmas. Lapai tamsiai žali, kiaušiniški, dantytais kraštais. Žiedai balti, susitelkę į kekes po 6-12. Žydi gegužės mėnesį. Vaisiai – melsvai juodos, sultingos, saldžios, ovališkos uogos, kurios sunoksta liepos mėnesį. Jos tinkamos valgymui, naudojamos kulinarijoje.
Lietuvoje paprastoji medlieva auginama soduose, skveruose, parkuose.
Augalo lapai, žievė, o ypač vaisiai turi vaistinių savybių. Uogų sultimis gydomi virškinimo sutrikimai, skalaujama ryklė peršalus, sergant dantų uždegimais.
Bendras krūmo vaizdas
Žiedai
Požymiai
Het Europees krentenboompje (Amelanchier ovalis) is een tot 5 m hoge struik uit de rozenfamilie (Rosaceae).
Het is de enige soort uit zijn geslacht die van nature in Europa voorkomt. De soort komt van nature voor in gebieden ten zuiden van de Alpen en in de berggebieden van Midden- en Oost-Europa. Deze soort houdt van kalkhoudende grond en komt voor in open bossen, rotsige gebieden en gebergten.
De groene bladeren zijn aanvankelijk overdekt met fijne haartjes, maar worden snel kaal. De bloeiwijze bestaat uit een rechtopstaande, behaarde, eindstandige tros met drie tot negen witte bloemen. Deze soort heeft de grootste bloemen van alle krentenboompjes. De vruchten zijn blauwzwarte bessen met een kroontje erop. De vrucht is sappig en zoet en derhalve zeer geliefd bij vogels.
Krentenboompjes komen in Nederland vooral in Drenthe en delen van Overijssel voor en zijn verwilderd. Ze worden ook wel Drents krentenboompje (Amelanchier laevis) genoemd, elders noemt men ze gewoon krent. In België werden ze aangeplant als begroeiing tussen de bermen van de autosnelwegen. Men plant ze vooral aan omwille van hun kleurenpracht in de herfst die slechts enkele dagen duurt.
In de 17e en 18e eeuw is de "krent" er ingevoerd. Krent komt vooral op licht vochtige zand- en zure grond voor. In het begin zijn nog zuivere soorten geplant.
Tegenwoordig is de soort nauwelijks meer te herleiden vanwege kruis- en zelfbestuiving en de grote fenotypische variatie, die binnen het geslacht voorkomt.
Het Europees krentenboompje is een kensoort voor het ligusterverbond (Berberidion vulgaris).
Mediabestanden die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina Amelanchier ovalis op Wikimedia Commons. 
Het Europees krentenboompje (Amelanchier ovalis) is een tot 5 m hoge struik uit de rozenfamilie (Rosaceae).
Het is de enige soort uit zijn geslacht die van nature in Europa voorkomt. De soort komt van nature voor in gebieden ten zuiden van de Alpen en in de berggebieden van Midden- en Oost-Europa. Deze soort houdt van kalkhoudende grond en komt voor in open bossen, rotsige gebieden en gebergten.
De groene bladeren zijn aanvankelijk overdekt met fijne haartjes, maar worden snel kaal. De bloeiwijze bestaat uit een rechtopstaande, behaarde, eindstandige tros met drie tot negen witte bloemen. Deze soort heeft de grootste bloemen van alle krentenboompjes. De vruchten zijn blauwzwarte bessen met een kroontje erop. De vrucht is sappig en zoet en derhalve zeer geliefd bij vogels.
Krentenboompjes komen in Nederland vooral in Drenthe en delen van Overijssel voor en zijn verwilderd. Ze worden ook wel Drents krentenboompje (Amelanchier laevis) genoemd, elders noemt men ze gewoon krent. In België werden ze aangeplant als begroeiing tussen de bermen van de autosnelwegen. Men plant ze vooral aan omwille van hun kleurenpracht in de herfst die slechts enkele dagen duurt.
In de 17e en 18e eeuw is de "krent" er ingevoerd. Krent komt vooral op licht vochtige zand- en zure grond voor. In het begin zijn nog zuivere soorten geplant.
Tegenwoordig is de soort nauwelijks meer te herleiden vanwege kruis- en zelfbestuiving en de grote fenotypische variatie, die binnen het geslacht voorkomt.
Amelanchier ovalis subsp. embergeri Favarger & Stearn Amelanchier ovalis subsp. ovalis Pankhurst (voorlopig aanvaard) Amelanchier ovalis var. cretica (Willd.) Fiori Amelanchier ovalis var. libanotica Browicz (voorlopig aanvaard) Amelanchier ovalis var. rhamnoides (Litard.) Briq. Amelanchier ovalis var. semiintegrifolia Hook. (voorlopig aanvaard) Amelanchier ovalis var. semiserrata C.Presl (voorlopig aanvaard) Amelanchier ovalis var. willdenoviana M.Roem. (voorlopig aanvaard) Amelanchier ovalis subvar. comafredensis O.Bolòs & Vigo (voorlopig aanvaard)Prydblåhegg (Amelanchier ovalis) er en løvfellende busk i rosefamilien.
Den blir opptil tre meter høy og har svart bark og dunete årsskudd. Den har ikke torner. Bladene er ovale og grovtannede, og om høsten blir bladene dyprøde. Blomstene er kremhvite og sitter i opprette klaser. Frukten er et blåsvart bær, som ser ut som et miniatyreple med varige begerblad. Busken vokser på steinete steder og åpen skog, for det meste oppe i høyden og på kalkstein. Arten er utbredt i Europa, Nord-Afrika og Sørvest-Asia og finnes nordover til Belgia, Tyskland og Polen.
Prydblåhegg (Amelanchier ovalis) er en løvfellende busk i rosefamilien.
Den blir opptil tre meter høy og har svart bark og dunete årsskudd. Den har ikke torner. Bladene er ovale og grovtannede, og om høsten blir bladene dyprøde. Blomstene er kremhvite og sitter i opprette klaser. Frukten er et blåsvart bær, som ser ut som et miniatyreple med varige begerblad. Busken vokser på steinete steder og åpen skog, for det meste oppe i høyden og på kalkstein. Arten er utbredt i Europa, Nord-Afrika og Sørvest-Asia og finnes nordover til Belgia, Tyskland og Polen.
Amelanchier ovalis é uma espécie de plantas com flor da família Rosaceae.
É uma espécie rupícola, que cresce em zonas de bosques, matagais e matos e zonas rochosas da bacia ocidental do Mar Mediterrâneo e nos Alpes, até os 2100 m de altitude.[1]
Em Portugal esta espécie é nativa de Portugal, sendo que a sua distribuição se confina ao Centro e Norte do país, nomeadamente na Beira Alta, Beira Baixa, Minho e Trás-os-Montes. Floresce entre Junho e Agosto.[1][2]
É um arbusto caducifólio que alcança una altura de 1 a 4 m. Os ramos são flexíveis e resistentes; as folhas são ovaladas e com uma margem serrada. A inflorescência ocorre em panículas, entre abril e maio, com duas a dez flores brancas. Os frutos são drupas globosas comestíveis, de cor azul a preto.
A medicina tradicional atribui à infusão da casca com bicarbonato de sódio, propriedades como hipotensor, diurético, colerético, adstringente e anti-inflamatório. Às folhas são atribuídas propriedades hipotensoras e antipiréticas; a seiva é usada como diurético e anti-reumático
Amelanchier ovalis foi descrita por Friedrich Kasimir Medikus e publicado em Geschichte der Botanik unserer Zeiten 79, no ano de 1793[3]
O número de cromossomas de Amelanchier ovalis (Fam. Rosaceae) e táxones infraespecíficos: Amelanchier ovalis Medik. = 2n=68.[4] Amelanchier ovalis subsp. ovalis Medik. = 2n=34.[5]
Amelanchier ovalis é uma espécie de plantas com flor da família Rosaceae.
Слаборозгалужена кущова рослина родини розових, заввишки 50 — 200 см. Молоді пагони опушені, пізніше вони голі, пурпурно-коричневі. Листки чергові, черешкові, округлоовальні або округло-яйцевидні, по краю зубчасті, зверху зелені, голі, знизу — білуваті, опушені; листкові пластинки на верхівці з невеликою виїмкою або загострені. Квітки правильні, двостатеві, 5-пелюсткові, зібрані в густі 3—6 (8)-квіткові китиці на верхівках облистнених гілок; пелюстки лінійно-ланцетні, білі. Плоди кулясті, спочатку червоні, стиглі — чорні, з сизуватою поволокою, соковиті. Цвіте у квітні — травні. Плоди достигають у липні — серпні.
Ірга круглолиста трапляється в Криму на відкритих кам'янистих місцях, осипах, у світлих лісах у середньому гірському поясі. По всій території України її вирощують у садах і парках як декоративну рослину.
З лікувальною метою використовують стиглі плоди, кору і листя. Стиглі плоди не опадають, що дає змогу збирати їх до перших заморозків. Знімають плоди без плодоніжок. Використовують їх свіжими або сушать на сонці чи в плодово-ягідних сушарках. Листя заготовляють у травні — червні, кору — восени. Рослина неофіцинальна.
Плоди ірги круглолистої містять дубильні речовини (0,5 %), флавоноли (30 мг %), стерини, аскорбінову кислоту (38,7 мг %), провітамін А (0,2—1,0 мг%), органічні кислоти (переважно яблучну), цукри (понад 11 %), мікроелементи (мідь, свинець і кобальт). У корі й листі є значна кількість дубильних речовин.
Як в'яжучий засіб свіжі плоди або сік ірги (часто в поєднанні з соками диких яблук і груш) використовують для лікування захворювань шлунково-кишкового тракту, пов'язаних з порушенням травлення. Завдяки наявності в плодах (β-ситостерину, який є антагоністом холестерину, їх вживають для профілактики атеросклерозу. Як полівітамінний засіб плоди ірги використовують для профілактики гіпо- та авіта- мінозів С і В. Відвари кори і листя мають в'яжучі й обволікаючі властивості й використовуються при шлунково-кишкових захворюваннях та для гоєння гнійних ран. Із свіжих плодів ірги виготовляють желе, варення, пастилу, компоти тощо. Сушені плоди використовують як замінник коринки.
Amelanchier ovalis là loài thực vật có hoa trong họ Hoa hồng. Loài này được Medik. mô tả khoa học đầu tiên.[1]
Amelanchier ovalis là loài thực vật có hoa trong họ Hoa hồng. Loài này được Medik. mô tả khoa học đầu tiên.
С XVI века ирга культивируется как декоративное растение в скверах и садах, в том числе как элемент для создания живых изгородей.
В средней полосе европейской части России распространена как плодовое и декоративное растение.
Плоды ирги имеют сладковатый вяжущий вкус, могут использоваться в кулинарии. Используют плоды в свежем виде и для переработки. Из них делают соки, желе, джем, повидло, варенье, компоты, кисели, наливку, вино. Сухие плоды — хорошая составная часть компотов и киселей из сухофруктов, придающая им красивую окраску[3].
Плоды ирги содержат до 12 % сахара[3], 0,5—1 % органических кислот (в основном яблочную), провитамин А, витамины С (до 40 мг%) и группы В, кумарины, стерины, дубильные вещества (до 0,8 %), флавонолы (до 40 %), микроэлементы (медь, свинец, кобальт)[4][6].
Ирга является самоплодным растением, даёт урожай до 15 кг с куста в десятилетнем возрасте[6], плоды созревают не одновременно.
Кора и листья ирги применяются в медицине, поскольку обладают фитонцидными свойствами. Плоды ирги — хорошее поливитаминное средство, используются в свежем виде для лечения авитаминоза, а также для укрепления нервной системы, против бессонницы[4]. Сок свежих плодов обладает вяжущими свойствами и используется как лечебный напиток при расстройствах кишечника[3].
Ирга круглолистная является хорошим медоносом[6], в районах массового произрастания обеспечивает пчёлам ранний весенний взяток мёда[7].
Природные насаждения ирги имеют почвозащитное и противоэрозионное значение[3].
Стебли, получаемые при прореживании насаждений, используют на трости и шомпола[3].
С XVI века ирга культивируется как декоративное растение в скверах и садах, в том числе как элемент для создания живых изгородей.
В средней полосе европейской части России распространена как плодовое и декоративное растение.
Плоды ирги имеют сладковатый вяжущий вкус, могут использоваться в кулинарии. Используют плоды в свежем виде и для переработки. Из них делают соки, желе, джем, повидло, варенье, компоты, кисели, наливку, вино. Сухие плоды — хорошая составная часть компотов и киселей из сухофруктов, придающая им красивую окраску.
Плоды ирги содержат до 12 % сахара, 0,5—1 % органических кислот (в основном яблочную), провитамин А, витамины С (до 40 мг%) и группы В, кумарины, стерины, дубильные вещества (до 0,8 %), флавонолы (до 40 %), микроэлементы (медь, свинец, кобальт).
Ирга является самоплодным растением, даёт урожай до 15 кг с куста в десятилетнем возрасте, плоды созревают не одновременно.
Кора и листья ирги применяются в медицине, поскольку обладают фитонцидными свойствами. Плоды ирги — хорошее поливитаминное средство, используются в свежем виде для лечения авитаминоза, а также для укрепления нервной системы, против бессонницы. Сок свежих плодов обладает вяжущими свойствами и используется как лечебный напиток при расстройствах кишечника.
Ирга круглолистная является хорошим медоносом, в районах массового произрастания обеспечивает пчёлам ранний весенний взяток мёда.
Природные насаждения ирги имеют почвозащитное и противоэрозионное значение.
Стебли, получаемые при прореживании насаждений, используют на трости и шомпола.
.JPG)
