مشتركات

Oczarowate (Hamamelidaceae R. Br. in Abel ) – rodzina roślin obejmująca 26 rodzajów z około 86 gatunkami^[2]. Występują one w rozproszeniu na obszarach pod wpływem klimatu tropikalnego i umiarkowanego, głównie na wschodnich i południowo-wschodnich krańcach Azji, poza tym w Ameryce Środkowej, wschodniej części Ameryki Północnej i wschodniej części Afryki^[1]. Mają duże znaczenie jako rośliny ozdobne, zwłaszcza przedstawiciele rodzajów leszczynowiec i oczar. Cenionego w meblarstwie drewna dostarczają rośliny z rodzajów Distylium i Exbucklandia. Oczar wirginijski jest rośliną leczniczą^[2].

Morfologia

Pokrój

Drzewa i krzewy^[2].

Liście

Zimozielone lub zrzucane na zimę. Najczęściej skrętoległe, rzadko naprzeciwległe lub niemal naprzeciwległe. Liście ogonkowe z parą lub pojedynczym przylistkiem u nasady. Blaszka niepodzielona i pierzasto użyłkowana, rzadziej trójklapowe i dłoniasto użyłkowane^[2].

Kwiaty

Skupione w szczytowe lub wyrastające w kątach liści różne typy kwiatostanów: kłosy i główki, rzadziej grona i wiechy. Kwiaty jedno- lub obupłciowe, wsparte przysadkami. Zwykle promieniste (grzbieciste tylko u Rhodoleia). Dno kwiatowe różne – płytko lub silnie wgłębione. Działki kielicha w liczbie czterech lub pięciu, czasem całkiem zredukowane. Jeśli obecne to zwykle trwałe. Płatki korony często nieobecne lub wydłużone taśmowato w liczbie czterech lub pięciu. Pręciki są cztery, jest ich pięć lub wiele, w ostatnim przypadku zwykle w dwóch okółkach, z których wewnętrzny to płonne prątniczki. Zalążnia dolna do górnej, powstaje z dwóch owocolistków, które na szczycie są wolne i każdy zwieńczony jest własną szyjką słupka i znamieniem^[2].

Owoce

Skórzaste lub drewniejące torebki otwierające się dwiema lub czterema klapami, zawierające nasiona, czasem oskrzydlone^[2].

Systematyka

Pozycja rodziny według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG IV z 2016)

Oczarowate tworzą grupę siostrzaną dla rodzin grujecznikowatych i Daphniphyllaceae, wraz z którymi wchodzą w skład rzędu skalnicowców^[1].

Powiązania filogenetyczne rodziny w obrębie rzędu skalnicowców:

skalnicowce

Peridiscaceae

piwoniowate Paeoniaceae

altyngiowate Altingiaceae

oczarowate Hamamelidaceae

grujecznikowate Cercidiphyllaceae

Daphniphyllaceae

gruboszowate Crassulaceae

Aphanopetalaceae

Tetracarpaeaceae

Penthoraceae

wodnikowate Haloragaceae

iteowate Iteaceae

agrestowate Grossulariaceae

skalnicowate Saxifragaceae

Pozycja w systemie Reveala (1994-1999)

Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch, podklasa oczarowe Takht., nadrząd Hamamelidanae Takht., rząd oczarowce (Hamamelidales Griseb.), rodzina oczarowate (Hamamelidaceae R. Br. in Abel)^[3].

Podział rodziny^[1][3]:

• Podrodzina Exbucklandoideae Harms – 3 rodzaje z 14 gatunkami występującymi w południowo-wschodniej Azji
  • rodzaj Exbucklandia R.W.Br.
  • rodzaj Rhodoleia Champ. ex Hook.
  • rodzaj Mytilaria Lecomte
• Podrodzina Disanthoideae Harms – jeden monotypowy rodzaj z Japonii
  • rodzaj Disanthus Maxim.
• Podrodzina Hamamelidoideae Burnett – 23 rodzaje z 78 gatunkami
  • rodzaj Chunia H.T.Chang
  • rodzaj Corylopsis Siebold & Zucc. – leszczynowiec
  • rodzaj Dicoryphe Thouars
  • rodzaj Distyliopsis P.K.Endress
  • rodzaj Distylium Siebold & Zucc.
  • rodzaj Embolanthera Merr.
  • rodzaj Eustigma Gardner & Champ.
  • rodzaj Fortunearia Rehder & E.H.Wilson
  • rodzaj Fothergilla L. – fotergilla
  • rodzaj Hamamelis L. – oczar
  • rodzaj Loropetalum R.Br. ex Rchb.
  • rodzaj Maingaya Oliv.
  • rodzaj Matudaea Lundell
  • rodzaj Molinadendron P.K.Endress
  • rodzaj Neostrearia L.S.Sm.
  • rodzaj Noahdendron Endress, B.Hyland & Tracey
  • rodzaj Ostrearia Baill.
  • rodzaj Parrotia C.A. Mey. – parocja
  • rodzaj Parrotiopsis (Nied.) C.K.Schneid.
  • rodzaj Sinowilsonia Hemsl.
  • rodzaj Sycopsis Oliv.
  • rodzaj Tetrathyrium Benth.
  • rodzaj Trichocladus Pers.

Przypisy