Der Harzige Sägeblättling (Neolentinus adhaerens[1], Syn. Lentinus adhaerens) ist eine Pilzart aus der Familie der Blättlingsverwandten (Gloeophyllaceae).
Der Harzige Sägeblättling bildet 3–6 cm breite Fruchtkörper von variabler Form, die gewölbt, gebuckelt, genabelt oder trichterförmig ausgebildet sein können. Die Hutoberfläche ist samtig-feinfilzig, mit einem zuerst bernsteinbraunen, später rötlichen, harzig-klebrigen Überzug. Die Farbe der Oberseite ist zuerst ein schmutziges Weiß, oder Hellbeige, das bei älteren Exemplaren zu nussbraun nachdunkelt. Die anfangs weißlichen später stroh- bis ledergelben Lamellen sind breit, sind am Stiel buchtig ausgerandet und laufen strichartig am Stiel herab. Die im Alter braunrandige Lamellenscheide ist feingesägt bis schartig und sondert harzige Tropfen ab. Das Sporenpulver ist weiß. Der Stiel ist 2–5 cm lang und 0,5 bis 1,2 cm dick, er steht zentral oder etwas exzentrisch und mit einer Art „Wurzel“ im Substrat verankert, er ist feinfilzig, klebrig und blass ocker gefärbt.
Der Harzige Sägeblättling ist ein saprophytischer Holzbewohner, der Nadelholz in Mitteleuropa, bevorzugt Fichte und Weißtanne, besiedelt. Die Art tritt gesellig an morschen Stubben und liegenden Stämmen auf. Die Art kommt in schattigen Tannen-, Fichten-Buchen-, Fichten-Tannen- und Fichtenwäldern auf frischen, meist sauren Böden vor.
Die Fruchtkörper erscheinen hauptsächlich von Juli bis Dezember, bei geeignetem Wetter auch in der übrigen Zeit.
Der Harzige Sägeblättling tritt in Nordamerika, Nordafrika (in Marokko in einer nichtharzenden Variante Lentinus adhaerens var. inadhaerens gefunden) und Europa auf, er ist überall selten. In Europa ist die Art aus Süd- und Südost-, Mittel- und Westeuropa bekannt, sie kommt hier in mediterranen bis gemäßigten, subozeanischen Gebieten vor. In Deutschland ist sie vor allem im Süden verbreitet und wird nördlich des 51. Breitengrades sehr selten.
Der Harzige Sägeblättling ist nicht essbar, als wirtschaftlich bedeutsamer Holzzerstörer tritt er nicht in Erscheinung.
Der Harzige Sägeblättling (Neolentinus adhaerens, Syn. Lentinus adhaerens) ist eine Pilzart aus der Familie der Blättlingsverwandten (Gloeophyllaceae).
Capel fin a 6 cm, da bombà a nombrilà, da bes ciàir a baross, bianch glutinos. Lamele motobin larghe, crema giaunastr.
Fil denticolà. Gamba da sentral a dës-centrà, feltrà colanta. Carn gorëgna, americanta.
A chërs ëdzora a suche e bòsch, dzortut ëd conìfera.
A venta mai mangé un bolè trovà se un a l'é nen un bon conossidor dij bolè!
As peul nen mangesse.
Capel fin a 6 cm, da bombà a nombrilà, da bes ciàir a baross, bianch glutinos. Lamele motobin larghe, crema giaunastr.
Fil denticolà. Gamba da sentral a dës-centrà, feltrà colanta. Carn gorëgna, americanta.
AmbientA chërs ëdzora a suche e bòsch, dzortut ëd conìfera.
Comestibilità A venta mai mangé un bolè trovà se un a l'é nen un bon conossidor dij bolè!
As peul nen mangesse.
Twardziak lepki (Neolentinus adhaerens (Alb. & Schwein.) Redhead & Ginns) – gatunek grzybów z rodziny żagwiowatych (Polyporaceae)[1].
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Neolentinus, Polyporaceae, Polyporales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozowali w 1805 r. J.B. Albertini i L. Schwinitz, nadając mu nazwę Agaricus adhaerens. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę, nadali mu w 1985 r. Redhead i Ginns, przenosząc go do rodzaju Neolentinus[1].
Synonimów naukowych ma ponad 20. Niektóre z nich[2]:
Polską nazwę zaproponowali Barbara Gumińska i Władysław Wojewoda w 1983 r. Wówczas gatunek ten klasyfikowany był do rodzaju Lentinus (twardziak). Wcześniej (w 1936 r.) Teodorowicz opisywał ten gatunek pod nazwą łyczak przylgnięty[3]. Po przeniesieniu go do rodzaju Neolentinus obydwie polskie nazwy stały się niespójne z nazwą naukową.
Średnica do 6 cm, kształt początkowo wypukły, potem lekko wklęsły, na koniec lejkowaty. Brzeg ostry, u wyrośniętych okazów pofalowany. Skórkę trudno zedrzeć. Powierzchnia początkowo o barwie szarobeżowej, potem płowoorzechowej i brązowej, z ciemniejszymi, promienistymi przebarwieniami. Charakterystyczną cechą jest wydzielanie przez skórkę żywiczno-oleistej substancji, która zasychając pozostawia błyszczące, jak gdyby lakierowane plamy[4].
Rzadkie, grube i zbiegające na trzon, o barwie od kremowej przez żółtawobrązową do pomarańczowobrązowej. Występują międzyblaszki. Krawędzie różnorodne; gładkie, piłkowane lub ząbkowane, o tej samej barwie co blaszki[4]. Wydzielają taką samą żywiczno-oleistą substancję, jak skórka kapelusza[5].
Wysokość do 7 cm, grubość do 1,5 cm. Jest centralny lub ekscentryczny, walcowaty, przy podstawie grubszy, twardy. Powierzchnia pokryta odstającymi włókienkami, w górnej części żółtawobeżowa, w dolnej czerwonobrązowa[4].
Bardzo twardy, jasno beżowy, tylko w warstwie bezpośrednio pod skórką ciemniejszy, brązowawy. Ma przyjemny, grzybowy zapach, ale w smaku jest gorzkawy[4].
System strzępkowy dimityczny. Strzępki szkieletowe o długości do 700 μm, rzadko rozgałęziające się, o grubości 3–4,5 μm i końcach nitkowato zwężających się. Strzępki łącznikowe o szerokości 2,5–9 μm, ze sprzążkami. Występują dobrze widoczne pleurocystydy. Charakterystycznymi cechami odróżniającymi ten gatunek od gatunków z rodzaju Panus są: wąskie strzępki w warstwie skórki, na trzonie i krawędziach blaszek, oraz wystające ponad hymenium końce pleurocystyd wydzielające żywiczno-oleistą substancję łatwo rozpuszczalną w KOH[6].
Zarodniki według Pilata mają rozmiar 6–8 (rzadko 10) × 2,5–3 (rzadko 4) μm, są nieamyloidalne, z drobnoziarnistą zawartością. Podstawki o rozmiarach 30–45 × 5–8 μm. Pleurocystydy rozwidlające się na wierzchołkach, cienkościenne, o długości 40–12 μm i szerokości 6–10 μm, wystające na 36–50 μm ponad hymenium i zawierające amyloidalne, drobne ziarnistości. Cheilocystydy o długości 160 μm i szerokości 1,7–2 μm, na końcach rozwidlające się[6].
Znany jest tylko w Ameryce Północnej i Europie[7]. W polskiej literaturze naukowej podano liczne jego stanowiska[3].
Występuje w lasach iglastych i mieszanych, szczególnie w lasach sosnowych. Rozwija się na martwym drewnie sosen, jodeł i świerków, również na drewnie konstrukcyjnym (belki, słupy). Owocniki wytwarza od lutego do listopada[3].
Twardziak lepki (Neolentinus adhaerens (Alb. & Schwein.) Redhead & Ginns) – gatunek grzybów z rodziny żagwiowatych (Polyporaceae).
Neolentinus adhaerens je grzib[2], co go nojprzōd ôpisoł Alb. & Schwein., a terŏźnõ nazwã doł mu Redhead & Ginns 1985. Neolentinus adhaerens nŏleży do zorty Neolentinus i familije Polyporaceae.[20][21] Żŏdne podgatōnki niy sōm wymianowane we Catalogue of Life.[20]
Neolentinus adhaerens je grzib, co go nojprzōd ôpisoł Alb. & Schwein., a terŏźnõ nazwã doł mu Redhead & Ginns 1985. Neolentinus adhaerens nŏleży do zorty Neolentinus i familije Polyporaceae. Żŏdne podgatōnki niy sōm wymianowane we Catalogue of Life.