dcsimg

Ruprехti itburnu ( Azerice )

wikipedia AZ tarafından sağlandı

Ümumi yayılması:

Ermənistanda təbii arealı vardır.

Azərbaycanda yаyılmаsı:

Kiçik Qafqazın (Daşkəsən rayonu) şimal ərazilərində təbii halda yayılmışdır.

Stаtusu:

Azərbaycanın nadir bitkisidir. NT.

Bitdiyi yеr:

Orta və yuxarı dağ qurşaqlarında meşə kənarlarında cəngəlliklərdə, daşlı uçrumlarda, çay kənarlarında rast gəlinir.

Təbii еhtiyаtı:

Azərbaycanda arealı geniş deyildir.

Bioloji xüsusiyyətləri:

Hündürlüyü 2-3 m olan sıx qollu budaqlı koldur. Bitkinin qopartikanları dağınıq bizvari olub qaidə hissəsi enliləşmişdir. Yarpaqları iri, 7-9 sm uzunluğundadır. Yarpaqcıqlar 5-7 ədəd olub, 4-5 sm uzunluğunda 2-3 sm enində olur.Yarpaqcıqları oval şəkilli, uzunsov ellips şəkilli, üst hissədə tutqun, boz yaşıl, alt hissədə isə solğun rəngdə olur və vəzili tükcklüdür. Çiçəkləri azçiçəkli bitki qrupunda toplanmışdır. Çiçək saplağı 1-1,2 sm olub, meyvə halında aşağıya doğru sallanır. Ləçəkləri tünd çəhrayı rəngdə olur. Meyvəsi yetişəndə tökülmür. Meyvələri yumru və ya armudvarı olub, 2-3 sm uzunluğundadır. İyun-iyul ayları arasında çiçək açır.

Çохаlmаsı:

Təbiətdə generativ yolla çoxalır.

Təbii еhtiyаtının dəyişilməsi səbəbləri:

Bаşlıcа оlаrаq insаn fəаliyyətidir.

Bеcərilməsi:

Məlumat yoxdur.

Qəbul еdilmiş qоrumа tədbirləri:

Xüsusi qəbul edilmiş qoruma tədbiri yoxdur.

Zəruri qоrumа tədbirləri:

Аzərbаycаnın “Qırmızı Kitabı”na dахil еdilməsi zəruridir.

Məlumat mənbələri:

  • Деревья и кустарники СССР. т.3.1954;
  • Флора Азербайджана. т.5. 1954; Azərbaycanın ağac və kolları. III cild. 1970;
  • Azərbaycanın “Qırmızı” və “Yaşıl Кitabları”na tövsiyə olunan bitki və bitki formasiyaları. 1996;
  • Azərbaycan florasının konspekti. I-III cildlər. 2005; 2006; 2008;
  • Naxçıvan Muxtar Respublikası florasının taksonomik spektri. 2008;
  • Naxçıvan MR-nın flora müxtəlifliyi və onun nadir növ-lərinin qorunması. 2011.

İstinadlar

  1. "Azərbaycanın Nadir Ağac və kol bitkiləri", Bakı: "Elm", 2014, 380 səh.
  2. “Azərbaycan dendraflorasi” I cild, Baki, “Elm”, 2011, 312 səh.

Xarici keçidlər

http://dendrary.in-baku.com/?page_id=112

lisans
cc-by-sa-3.0
telif hakkı
Vikipediya müəllifləri və redaktorları
orijinal
kaynağı ziyaret et
ortak site
wikipedia AZ

Yumşaq itburnu ( Azerice )

wikipedia AZ tarafından sağlandı


Təbii yayılması

Albaniya, Belgiya, İngiltərə, Daniya, Finlyandiya, Fransa, İrlandiya, İsveçrə, İspaniya, Bosniya və Qerseqovina, Çernoqoriya, Xorvatiya, Serbiya, Portuqaliya, Norvegiya, Polşa, Estoniya, Latviya və Litva, Rusiya, Belorusiya, Almaniya, Ukrayna, Gürcüstan, Ermənistan, Türkiyədə yayılmışdır. İlk dəfə Britaniya botaniki Ceyms Edvard Smit tərəfindən 1813-cü ildə təsvir edilmişdir.

Botaniki təsviri

Hündürlüyü 0,5-1,5 m olan, gövdəsi iynələrlə örtülmüş, yarpağı tökülən koldur. Yarpaqları mürəkkəb, oval və ya ellipsvari formalı, yumşaq, cüt dişli, boz-yaşıl rənglidir, alt tərəfi vəzicikli tükcüklərlə örtülmüşdür, növbəli yerləşir. Yarpaqların ətri qatranlıdır. İyun-iyulda çiçəkləyir. Çiçəkləri iri, tək və ya 2-3 ədəd çiçək qrupuna yığılmış, ləçəkləri dişli, rəngi çəhrayı və ya açıq bənövşəyidir. Meyvəsi vəzicikli-tükcüklü, şarşəkilli, qırmızı rəngli qozadır. Xromosomların sayı - 2n=28

Ekologiyası

Quru, qayalı yamaclarda, otlaqlarda, meşə kənarında rast gəlinir.

Azərbaycanda yayılması

Naxçıvan MR-da təbii halda yayılmışdır.

İstifadəsi

Dekorativ bitki kimi becərilir. Meyvələrindən mürəbbə hazırlanır.

Məlumat mənbəsi

  1. Tofiq Məmmədov (botanik) "Azərbaycan Dendroflorası IV cild": Bakı: "Elm"-2018. http://dendrologiya.az/?page_id=112
  2. Azərbaycanın ağac və kolları. Bakı: Azərb.SSR EA-nın nəşriyyatı, 1964, 220 s.
  3. Əsgərov A.M. Azərbaycanın ali bitkiləri.Azərbaycanın florasının konspekti II cild. Bakı: Elm, 2006,283 s.
  4. Talıbov T.H.,İbrahimov Ə.Ş.Naxçıvan Muxtar Respublikası florasının taksonomik spektri. Naxçıvan:Əcəmi,2008,350s.
  5. Гроссгейм А.А. Флора Кавказа. Баку: Аз. ФАН, 1939, т.1.401с.
  6. Гроссгейм А.А. Флора Кавказа. Баку: Аз. ФАН, 1962 т.6.378с.
  7. Дерувья и кустарники СССР.М.Л.: АН СССР, 1960 Т.5.543с.
  8. "Abşeronun ağac və kolları".Bakı: "Elm və təhsil", 2010.
lisans
cc-by-sa-3.0
telif hakkı
Vikipediya müəllifləri və redaktorları
orijinal
kaynağı ziyaret et
ortak site
wikipedia AZ

Zaqatala itburnu ( Azerice )

wikipedia AZ tarafından sağlandı

Zaqatala itburnu lat. Roza zakatalensis

IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu “Təhlükəli həddə yaxın olanlar” kateqoriyasına aiddir –NT. Azərbaycanın nadir, prioritet endemik növüdür. [1][2]

Regional IUCN Statusu: NT[3]

Qısa morfoloji təsviri

1,5 m hündürlükdə koldur. Gövdə çoxsaylı deyil və qövsvari əyilmişdir. Yarpaqcıqları xırda, 1,5-2 sm uzunluğunda, 0,7-0,8 sm enində, sarımtıl yaşıl, əsası və ucu sıxılmışdır. Çiçəkləri xırda, tək və ya 2-3 ədəddir. Çiçəkləri ağımtıl-çəhrayı rənglidir. Meyvə ellipsivari, yetişmiş halda narıncı-qırmızıdır.[4]

Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsusiyyətləri

Çiçəkləməsi may, meyvə əmələgətirmə dövrü iyun aylarına təsadüf edir. Daşlı-çınqıllı yamaclarda yayılmışdır. Farmakologiyaya daxil olan dərmn bitkisidir. Xalq təbabətində istifadə olunur.

Bioloji xüsusiyyətləri

Hündürlüyü 0,8-1,5 m-ə qədər olan bozumtul qonur əyilmiş budаqlаrа malik xırda kollardır. Qopartikanları xırda olub qaidə hissəsi enliləşəndir. Yarpaqları 1-2 sm uzunluğunda kiçik yarpaq cıqlardan təşkil olunmuşdur. Yаrpаqаltıqlаrı dar və çılpaq, yaşılımtıl sarı rənglidir. Çiçəklər ağ və ya çəhrayımtıldır. Çiçəkləri kiçik olub, tək-tək və-ya 2-3 ədədi bir yerdə olur. Meyvəsi armudvаrı, çılpаq, narıncı qırmızıdır. Meyvə yoğun qaidəsinə doğru nazikləşən qırmızı saplağa malikdir. Маy ayında çiçəkləməyə başlayır və iyulda meyvə verir.

Ümumi yayılması

Qafqazda quru bozqır yamaclarda təbii arealı vardır.

Azərbaycanda yayılması

Böyük Qafqazın qərb hissəsi (Zaqatala rayonu- Axoxdərəsi, Car kəndinin ətrafı; Balakən və Zaqatala arasındakı yolda; Şəki rayonu –Baş Zəyzit kəndinin ətrafı. [1][2][4][5]

Bitdiyi yеr

Aşağı və orta dağ qurşaqlarında quru bozqırlaşmış daşlı qayalı yamaclarda yayılmışdır.

Təbii ehtiyatı

Azərbaycanda dar bir arealı vardır.

Çoxalması

Təbiətdə generativ və vegetativ yolla çoxalır. Təbii ehtiyatının dəyişilməsi səbəbləri: Başlıca olaraq insan fəaliyyətidir.

Becərilməsi

Məlumat yoxdur.

Qəbul edilmiş qoruma tədbirləri

Xüsusi mühafizə tədbirləri tərtib edilməmişdir. Yasaqlıqların təşkili vacibdir.

Sayı və tendensiyası

Populyasiyanın təbii ehtiyyatı azalır. Əhali tərəfindən həddindən artıq toplanılması azalma tendensiyasını artırır [1][2][5].

Məhdudlaşdırıcı amillər

Meyvələrin intensiv toplanılması və iqlimdir.[1]

Zəruri qoruma tədbirləri

Azərbaycanın “Qırmızı Kitabı”na daxil edilib.

Mühafizə tədbirləri

Xüsusi mühafizə tədbirləri aparılmayıb. Yasaqlıqların təşkili vacibdir.[1][2]

İstinadlar

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Azərbaycan Respublikasının Qırmızı kitabı Nadir və nəsli kəsilməkdə olan bitki və göbələk növləri II nəşr, Bakı-2013
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 http://redbook.az
  3. Schtaz G., Shulkina T., Solomon J., 2013
  4. 4,0 4,1 Флора Азербайджана, 1954
  5. 5,0 5,1 Tərtibçilərin məlumatları

Mənbə

  • Деревья и кустарники СССР. т.3.1954;
  • Флора Азербайджана. т.5. 1954;
  • Azərbaycanın ağac və kolları. III cild. 1970;
  • Красная Книга СССР. 1984;
  • Azərbaycanın “Qırmızı Kitabı” 1989;
  • Azərbaycanın “Qırmızı” və “Yaşıl Кitabları”na tövsiyə olunan bitki və bitki formasiyaları. 1996;
  • Azərbaycan florasının konspekti. I-III cildlər. 2005; 2006; 2008.
  • "Azərbaycanın Nadir Ağac və kol bitkiləri", Bakı: "Elm", 2014, 380 səh.
  • “Azərbaycan dendraflorasi” I cild, Baki, “Elm”, 2011, 312 səh.
  • Tofiq Məmmədov, Elman İsgəndər, Tariyel Talıbov.

Xarici keçidlər

http://dendrary.in-baku.com/?page_id=112

lisans
cc-by-sa-3.0
telif hakkı
Vikipediya müəllifləri və redaktorları
orijinal
kaynağı ziyaret et
ortak site
wikipedia AZ

Zaqatala itburnu: Brief Summary ( Azerice )

wikipedia AZ tarafından sağlandı

Zaqatala itburnu lat. Roza zakatalensis —

IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu “Təhlükəli həddə yaxın olanlar” kateqoriyasına aiddir –NT. Azərbaycanın nadir, prioritet endemik növüdür.

Regional IUCN Statusu: NT

lisans
cc-by-sa-3.0
telif hakkı
Vikipediya müəllifləri və redaktorları
orijinal
kaynağı ziyaret et
ortak site
wikipedia AZ

Weiche Rose ( Almanca )

wikipedia DE tarafından sağlandı

Die Weiche Rose (Rosa mollis)[1] ist eine Pflanzenart aus der Gattung Rosen (Rosa) innerhalb der Familie der Rosengewächse (Rosaceae). Sie ist von Europa bis Westasien weitverbreitet.

Beschreibung

Erscheinungsbild und Blatt

Die Weiche Rose wächst als selbstständig aufrechter Strauch und erreicht Wuchshöhen von bis zu 1 Meter. Die Rinde der Zweige ist rötlich und bereift. Die Stacheln sind gleichartig, dünn und ziemlich gerade.[2]

Die wechselständig angeordneten Laubblätter sind in Blattstiel und Blattspreite gegliedert. Die Blattspreite ist unpaarig gefiedert mit fünf oder sieben Fiederblättchen. Die Fiederblättchen sind bei einer Länge von 1 bis 3,5 Zentimetern[2] mehr elliptisch als die von Rosa villosa[1], doppelt gesägt. Die Oberseite der Fiederblättchen ist anliegend behaart und die Unterseite seidig behaart[3] sowie mit wenigen bis vielen Drüsenhaaren.[2] Das Endblättchen ist höchstens 3 Zentimeter lang.[1]

Blüte und Frucht

Die Blütezeit reicht von Juni bis Juli. Die Blüten stehen einzeln oder bis zu viert zusammen. Die Blütenstiele, der Blütenbecher und die Hagebutten haben nur wenig Drüsenborsten und keine Stachelborsten. Die zwittrigen Blüten sind bei einem Durchmesser von 4 bis 5 Zentimetern radiärsymmetrisch und fünfzählig mit doppelter Blütenhülle. Die fünf Kelchblätter sind etwas gefiedert, drüsenborstig und nach der Anthese noch auf der Hagebutte vorhanden. Die fünf freien Kronblätter sind rosafarben. Die relativ kurzen Griffel[2] besitzen mit einer Breite von meist etwa 1,6 (1,2 bis 2,2) Millimetern einen relativ weiten Griffelkanal[1].

Der Fruchtstiel ist manchmal nur spärlich mit gestielten Drüsen besetzt.[1][3] Die bei Reife meist nicht herabhängenden,[1] scharlachroten Hagebutten sind bei einem Durchmesser von 1 bis 1,5 Zentimetern kugelig.[2] Die Hagebutte ist von den fünf aufrechten, haltbaren Kelchblättern gekrönt.[3]

Chromosomensatz

Die Chromosomengrundzahl beträgt x = 7; es liegt Tetraploidie vor, also 2n = 28.[4][5][6][3]

Vorkommen und Gefährdung

Die Weiche Rose kommt in Europa (mit Ausnahme der Apenninenhalbinsel) in der Türkei und in Westasien vor. Es gibt in Europa Fundorte in Portugal, Spanien, Frankreich, England, Irland, auf den Faroer Inseln, in Belgien, Dänemark, Norwegen, Schweden, Finnland, in den Baltischen Staaten, im europäischen Teil Russlands, in der Ukraine, in Kaukasien, Transkaukasus, in der Schweiz, in Deutschland, Polen, Albanien und im früheren Jugoslawien.[7] Das Hauptverbreitungsgebiet der Rosa mollis ist Skandinavien.[8] In Deutschland gibt es Einzelfunde in Niederbayern (unbeständig), im südwestlichen Franken (unbeständig),[5] am Vogelsberg, bei Gießen sowie in der Lausitz.[9]

Die Weiche Rose gilt in der Roten Liste der gefährdeten Arten Deutschlands von 1996 als nicht gefährdet. In den deutschen Bundesländern Mecklenburg-Vorpommern sowie Schleswig-Holstein ist sie vom Aussterben bedroht.[9][7]

Rosa mollis ist in weiten Teilen der Schweiz ausgestorben und kommt nur noch in den Westlichen Zentralalpen im Kanton Wallis vor; sie gilt dort als stark gefährdet.[3]

Als Standorte bevorzugt sie trockene, nährstoffreiche, steinige Abhänge, Weideflächen und Waldränder.

Systematik

Die Erstbeschreibung von Rosa mollis erfolgte 1812 durch James Edward Smith in Smith und Sowerby: English Botany, Volume 35, Tafel 2459. Synonyme für Rosa mollis Sm. sind: Rosa pomifera subsp. mollis (Sm.) Christ, Rosa villosa subsp. mollis (Sm.) Hook. f., Rosa dubitabilis Lindstr., Rosa heldreichii Boiss. & Reut., Rosa huteri Heinr.Braun, Rosa mollissima Fr. non Willd., Rosa pulchella Woods non Willd., Rosa ruprechtii Boiss., Rosa zakatalensis Gadzh., Rosa kitaibelii Borbás.[10][11][12]

Rosa mollis gehört zur Untersektion Vestitae (auch Filzrosen genannt[7]) aus der Sektion Caninae in der Untergattung Rosa innerhalb der Gattung Rosa. Nah verwandte europäische Arten aus der Untersektion Filzrosen (Vestitae) sind Weiche Rose (Rosa mollis), Samt-Rose (Rosa sherardii) und Apfel-Rose (Rosa villosa).[13] Rosa mollis ist morphologisch mit der nahe verwandten Rosa villosa sehr ähnlich und kann beispielsweise im Schweizer Valais mit dieser Hybriden bilden.[8]

Trivialnamen in anderen Sprachen

Trivialnamen in anderen Sprachen sind: in französisch: Rosier à feuilles molles; in italienisch: Rosa a foglie flosce.[3]

Quellen

Einzelnachweise

  1. a b c d e f Weiche Rose. FloraWeb.de
  2. a b c d e Andreas Roloff, Andreas Bärtels: Flora der Gehölze: Bestimmung, Eigenschaften und Verwendung. 4. Auflage, Eugen Ulmer, Stuttgart (Hohenheim), 2014, ISBN 978-3-8001-8246-6.
  3. a b c d e f Datenblatt bei InfoFlora dem nationalen Daten- und Informationszentrum der Schweizer Flora.
  4. Rosa mollis bei Tropicos.org. In: IPCN Chromosome Reports. Missouri Botanical Garden, St. Louis.
  5. a b Datenblatt mit Verbreitung in Bayern bei Steckbriefe zu den Gefäßpflanzen Bayerns des Botanischen Informationsknoten Bayern.
  6. S. Klotz, I. Kühn, W. Durka (Hrsg.), 2002: Datenblatt bei BiolFlor - Eine Datenbank zu biologisch-ökologischen Merkmalen der Gefäßpflanzen in Deutschland.
  7. a b c Datenblatt Filzrosen mit Weiche Rose (Rosa mollis) bei Flora-de: Flora von Deutschland (alter Name der Webseite: Blumen in Schwaben) von Thomas Meyer.
  8. a b Kurze Informationen zu Rosa mollis / Rosa villosa von der Universität Gießen.
  9. a b Michael Hassler, Bernd Schmitt: Pflanzenwelt von Deutschland.
  10. Rosa mollis bei Tropicos.org. Missouri Botanical Garden, St. Louis Abgerufen am 22. November 2014.
  11. Rosa mollis im Germplasm Resources Information Network (GRIN), USDA, ARS, National Genetic Resources Program. National Germplasm Resources Laboratory, Beltsville, Maryland. Abgerufen am 22. November 2014.
  12. Arto Kurtto, 2009: Rosaceae (pro parte majore). Datenblatt bei Euro+Med Plantbase - the information resource for Euro-Mediterranean plant diversity.
  13. Alexandra Kellner, Christiane M. Ritz, Volker Wissemann: Low genetic and morphological differentiation in the European species complex of Rosa sherardii, R. mollis and R. villosa (Rosa section Caninae subsection Vestitae). In: Botanical Journal of the Linnean Society, Volume 174, 2014, S. 240–256. Volltext-online.

Weblinks

 src=
– Sammlung von Bildern, Videos und Audiodateien
Symbol einer Weltkugel Karte mit allen verlinkten Seiten: OSM | WikiMap
 title=
lisans
cc-by-sa-3.0
telif hakkı
Autoren und Herausgeber von Wikipedia
orijinal
kaynağı ziyaret et
ortak site
wikipedia DE

Weiche Rose: Brief Summary ( Almanca )

wikipedia DE tarafından sağlandı

Die Weiche Rose (Rosa mollis) ist eine Pflanzenart aus der Gattung Rosen (Rosa) innerhalb der Familie der Rosengewächse (Rosaceae). Sie ist von Europa bis Westasien weitverbreitet.

lisans
cc-by-sa-3.0
telif hakkı
Autoren und Herausgeber von Wikipedia
orijinal
kaynağı ziyaret et
ortak site
wikipedia DE

Rosa mollis ( İngilizce )

wikipedia EN tarafından sağlandı

Rosa mollis is a species of wild rose.[1] Common name: soft downy-rose.[2] It is most closely related to Rosa villosa.[3]: 98  Rosa mollis can be distinguished from Rosa villosa by its longer leaves and pruinose stem, which is absent in the latter.[4] Rosa mollis usually blossoms in Germany for approximately 5 weeks from the end of June to July[5]

It is native to the Caucasus[1] and parts of Europe: the British Isles, Scandinavia, and the lands around the Baltic. It has been commonly reported in isolated areas throughout the rest of Europe; this fact has prompted the editors of Atlas Florae Europaeae to raise the question whether these may not be cases of misidentification of either Rosa villosa or Rosa sherardii.[3]: 101–2 

Description

References

  1. ^ a b "Rosa mollis Sm. | Plants of the World Online | Kew Science". Plants of the World Online. Retrieved 4 February 2021.
  2. ^ Rosa mollis Sm.
  3. ^ a b Kurtto, Arto; Lampinen, Raino; Junikka, Leo (2004). Atlas florae Europaeae, distribution of vascular plants in Europe. 13: Rosaceae (Spiraea to Fragaria, excl. Rubus). Helsinki: Committee for mapping the flora of Europe and Societas Biologica Fennica. ISBN 978-951-9108-14-8.
  4. ^ Kellner, Alexandra; Ritz, Christiane M; Wissemann, Volker (2013-12-20). "Low genetic and morphological differentiation in the European species complex of Rosa sherardii , R. mollis and R. villosa ( Rosa section Caninae subsection Vestitae ): Population Genetics in Dog Roses ( Vestitae )". Botanical Journal of the Linnean Society. 174 (2): 240–256. doi:10.1111/boj.12124 – via Wiley Online Library.
  5. ^ Kellner, Alexandra; Ritz, Christiane M.; Wissemann, Volker (2012-10-19). "Hybridization with invasive Rosa rugosa threatens the genetic integrity of native Rosa mollis: Hybridization in Rosa". Botanical Journal of the Linnean Society. 170 (3): 472–484. doi:10.1111/j.1095-8339.2012.01298.x – via Wiley Online Library.
lisans
cc-by-sa-3.0
telif hakkı
Wikipedia authors and editors
orijinal
kaynağı ziyaret et
ortak site
wikipedia EN

Rosa mollis: Brief Summary ( İngilizce )

wikipedia EN tarafından sağlandı

Rosa mollis is a species of wild rose. Common name: soft downy-rose. It is most closely related to Rosa villosa.: 98  Rosa mollis can be distinguished from Rosa villosa by its longer leaves and pruinose stem, which is absent in the latter. Rosa mollis usually blossoms in Germany for approximately 5 weeks from the end of June to July

It is native to the Caucasus and parts of Europe: the British Isles, Scandinavia, and the lands around the Baltic. It has been commonly reported in isolated areas throughout the rest of Europe; this fact has prompted the editors of Atlas Florae Europaeae to raise the question whether these may not be cases of misidentification of either Rosa villosa or Rosa sherardii.: 101–2 

lisans
cc-by-sa-3.0
telif hakkı
Wikipedia authors and editors
orijinal
kaynağı ziyaret et
ortak site
wikipedia EN

Mola rozo ( Esperanto )

wikipedia EO tarafından sağlandı

La Mola rozo (Rosa mollis)[1] estas plantspecio el al genro Rozoj (Rosa) ene de la familio de la rozacoj (Rosaceae). Ĝi nature kreskas de Eŭropo ĝis okcidenta Azio.

Priskribo

Habito kaj folio

La mola rozo kreskas kiel vertikala arbusto kaj atingas kreskoalton de unu metron. La ŝelo de la branĉoj estas ruĝeca kaj prujna. La pikaĵoj estas egallongaj, mallarĝaj kaj preskau rektaj.[2]

La alterne sidantaj folioj estas nepare plumaj kun kvin aŭ sep folietoj. La folietoj havas longecon de 1 ĝis 3,5 centimetrojn[2] kaj estas eliptaj kaj duoble segildentaj [1]. La supra surfaco estas hara kaj la malsupra surfaco velure hara [3] , kaj estas glandaj haroj.[2].[1]

Floro kaj frukto

La flortempo estas junio ĝis julio. La floroj staras unuope aŭ kvarope. La petioloj, la receptaklo kaj la rozfrukto havas malmultaj glandaj haroj kaj neniu rigidharoj. La duseksaj floroj estas de 4 ĝis 5 cm grandaj radiosimetriaj kaj kvinnombraj kun duobla involukro. La kvin sepaloj estas iomete plumaj, glandharaj kaj restas ĉe la frukto. La kvin liberaj petaloj estas roseaj. La relative mallonga pistilo[2] estas ofte 1,6 (1,2 ĝis 2,2) milimetroj [1].

La pedunklo kelktempe havas kelkajn glndojn.[1][3] La globaj, skarlataj rozfruktoj havas diametron de 1 ĝis 1,5 cm.[2],[1] [3]

Kromosomoj

La kromosomonombro estas x = 7; la planto estas kvarploida 2n = 28.[4][5][6][3]

Disvastigo kaj endanĝerigo

La mola rozo troviĝas preskaŭ ĉie en Eŭropo kun escepto de la Apenina duoninsulo. Oni povas trovi ĝin ĝis Turkio kaj okcidenta Azio. [7] [8][5] [9]

Nur en la germana federaciaj landoj Meklenburgio-Antaŭpomerio kaj Ŝlesvigo-Holstinio ĝi estas minacata.[9][7]

Rosa mollis formortis en vastaj partoj de Svislando, kie ĝi ankoraŭ nur kreskas en la kantono Valezo. Tie ĝi estas forte minacata.[3]

Ĝi preferas sekajn, nutraĵoriĉaj deklivoj, herbejoj kaj arborandoj.

Sistematiko

La unua priskribo de Rosa mollis okazis 1812 fare de James Edward Smith en Smith & Sowerby: English Botany, 35 volumo, tabulo 2459. sinonimoj por Rosa mollis SM. estas: Rosa pomifera subsp. mollis (SM.) CHRIST, Rosa villosa subsp. mollis (SM.) HOOK. F., Rosa dubitabilis LINDSTR., Rosa heldreichii BOISS. & REUT., Rosa huteri HEINR.BRAUN, Rosa mollissima FR. non WILLD., Rosa pulchella WOODS non WILLD., Rosa ruprechtii BOISS., Rosa zakatalensis Gadzh., Rosa kitaibelii Borbás.[10][11][12]

Rosa mollis apartenas al la subsekcio Vestitae [7]) el la awkcio Caninae en la subgenro Rosa. Proksime parencaj eŭropaj specioj estas la velura rozo (Rosa sherardii) kaj la pomrozo (Rosa villosa).[13] Rosa mollis estas morfologie tre simila al Rosa villosa kaj formas kun tiu specio hibridoj en la svisa kantono Valezo.[8]

Referencoj

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Mola rozo. W: FloraWeb.de. germane
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Andreas Roloff, Andreas Bärtels: Flora der Gehölze: Bestimmung, Eigenschaften und Verwendung. 4. Auflage, Eugen Ulmer, Stuttgart (Hohenheim), 2014, ISBN 978-3-8001-8246-6.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Datenblatt bei InfoFlora dem nationalen Daten- und Informationszentrum der Schweizer Flora.
  4. Mola rozo ĉe Tropicos.org. En: IPCN Chromosome Reports. Missouri Botanical Garden, St. Louis
  5. 5,0 5,1 Datenblatt mit Verbreitung in Bayern bei Steckbriefe zu den Gefäßpflanzen Bayerns des Botanischen Informationsknoten Bayern.
  6. S. Klotz, I. Kühn, W. Durka (Hrsg.), 2002: Datenblatt bei BiolFlor - Eine Datenbank zu biologisch-ökologischen Merkmalen der Gefäßpflanzen in Deutschland.
  7. 7,0 7,1 7,2 Datenblatt Filzrosen mit Weiche Rose (Rosa mollis) bei Flora-de: Flora von Deutschland (alter Name der Webseite: Blumen in Schwaben) von Thomas Meyer.
  8. 8,0 8,1 Kurze Informationen zu Rosa mollis / Rosa villosa von der Universität Gießen.
  9. 9,0 9,1 Michael Hassler, Bernd Schmitt: Pflanzenwelt von Deutschland.
  10. Mola rozo ĉe Tropicos.org. Missouri Botanical Garden, St. Louis
  11. Mola rozo en Germplasm Resources Information Network (GRIN), USDA, ARS, National Genetic Resources Program. National Germplasm Resources Laboratory, Beltsville, Maryland.
  12. Arto Kurtto, 2009: Rosaceae (pro parte majore). Datenblatt bei Euro+Med Plantbase - the information resource for Euro-Mediterranean plant diversity.
  13. Alexandra Kellner, Christiane M. Ritz, Volker Wissemann: Low genetic and morphological differentiation in the European species complex of Rosa sherardii, R. mollis and R. villosa (Rosa section Caninae subsection Vestitae). In: Botanical Journal of the Linnean Society, Volume 174, 2014, S. 240–256. Volltext-online.

lisans
cc-by-sa-3.0
telif hakkı
Vikipedio aŭtoroj kaj redaktantoj
orijinal
kaynağı ziyaret et
ortak site
wikipedia EO

Mola rozo: Brief Summary ( Esperanto )

wikipedia EO tarafından sağlandı

La Mola rozo (Rosa mollis) estas plantspecio el al genro Rozoj (Rosa) ene de la familio de la rozacoj (Rosaceae). Ĝi nature kreskas de Eŭropo ĝis okcidenta Azio.

lisans
cc-by-sa-3.0
telif hakkı
Vikipedio aŭtoroj kaj redaktantoj
orijinal
kaynağı ziyaret et
ortak site
wikipedia EO

Pehme kibuvits ( Estonyaca )

wikipedia ET tarafından sağlandı

Pehme kibuvits (Rosa mollis) on roosõieliste sugukonna kibuvitsa perekonda kuuluv põõsaste liik.

Taim kasvab näiteks männikutes, põõsastikes, parkides, teeservades. Taim on Eestis paigutise levikuga.[1]

Viited

  1. Eesti taimede määraja. Toimetaja Malle Leht. Tartu, EPMÜ ZBI, Eesti Loodusfoto, 1999. Lk 151

Välislingid

lisans
cc-by-sa-3.0
telif hakkı
Vikipeedia autorid ja toimetajad
orijinal
kaynağı ziyaret et
ortak site
wikipedia ET

Pehme kibuvits: Brief Summary ( Estonyaca )

wikipedia ET tarafından sağlandı

Pehme kibuvits (Rosa mollis) on roosõieliste sugukonna kibuvitsa perekonda kuuluv põõsaste liik.

Taim kasvab näiteks männikutes, põõsastikes, parkides, teeservades. Taim on Eestis paigutise levikuga.

lisans
cc-by-sa-3.0
telif hakkı
Vikipeedia autorid ja toimetajad
orijinal
kaynağı ziyaret et
ortak site
wikipedia ET

Iharuusu ( Fince )

wikipedia FI tarafından sağlandı

Iharuusu (Rosa mollis, syn. R. villosa ssp. mollis) on Euroopassa kasvava ruusulaji. Suomessa sitä tavataan lähinnä etelärannikolla.

Ulkonäkö ja koko

 src=
Iharuusun kiulukoita.

Iharuusu kasvaa 50–150 cm korkeaksi. Sen varsi on harvahaarainen. Suorat, hennohkot piikit ovat pareittain ja niitä on harvassa. Lehden korvakkeet ovat leveäkärkisiä ja tavallisesti sisäänpäin käyriä. Lehti on kerrannaislehti. Pyöreähköt lehdykät ovat tylppiä, toissahaisia, pehmeäkarvaisia ja tuoksuvat hartsille. Punaiset kukat ovat 1–3 kukan ryhmissä. Kukkaperä on noin 1 cm:n pituinen ja nystykarvainen. Verholehdet ovat kapeita ja liuskaisia tai ehyitä. Iharuusu kukkii Suomessa kesä-heinäkuussa. Hedelmä on 1–1,5 cm pitkä, pallomainen ja usein nystykarvainen kiulukka. Kiulukat kypsyvät ja pehmenevät jo elokuussa.[1]

Suomessa tavattavista ruusuista iharuusu muistuttaa eniten okaruusua (R. sherardii).[1]

Levinneisyys

Iharuusun levinnäisyysalue Euroopassa on hajanainen. Yleisimmin sitä tavataan Britteinsaarilla, Norjassa rannikkoalueilla Lofooteille saakka, Etelä- ja Keski-Ruotsissa, Tanskassa ja Kaukasuksella. Lisäksi lajia tavataan satunnaisesti eri puolelta Eurooppaa ja Turkkia.[2] Suomessa iharuusua tavataan lähinnä Etelä-Suomen rannikkoseudulla, missä se on paikoin yleinen.[3]

Elinympäristö

Iharuusu kasvaa lehtojen reunuksissa, kivikkorinteillä, laidunmailla ja tienreunuksilla. Se suosii kalkkipitoista maaperää.[1][4]

Lähteet

  • Retkeilykasvio. Toim. Hämet-Ahti, Leena & Suominen, Juha & Ulvinen, Tauno & Uotila, Pertti. Luonnontieteellinen keskusmuseo, Kasvimuseo, Helsinki 1998.
  • Ålands flora. Toim. Hæggström, Carl-Adam & Hæggström, Eeva. Ålandstryckeriet, Mariehamn 2008.

Viitteet

  1. a b c Retkeilykasvio 1998, s. 247.
  2. Den virtuella floran: Hartsros (ruots.) Viittattu 15.3.2010.
  3. Lampinen, R. & Lahti, T. 2009: Kasviatlas 2008. Helsingin Yliopisto, Luonnontieteellinen keskusmuseo, Kasvimuseo, Helsinki. Kasviatlas 2008: Iharuusun levinneisyys Suomessa Viitattu 15.3.2010.
  4. Ålands flora 2008, s. 189.

Aiheesta muualla

lisans
cc-by-sa-3.0
telif hakkı
Wikipedian tekijät ja toimittajat
orijinal
kaynağı ziyaret et
ortak site
wikipedia FI

Iharuusu: Brief Summary ( Fince )

wikipedia FI tarafından sağlandı

Iharuusu (Rosa mollis, syn. R. villosa ssp. mollis) on Euroopassa kasvava ruusulaji. Suomessa sitä tavataan lähinnä etelärannikolla.

lisans
cc-by-sa-3.0
telif hakkı
Wikipedian tekijät ja toimittajat
orijinal
kaynağı ziyaret et
ortak site
wikipedia FI

Rosa mollis ( Ukraynaca )

wikipedia UK tarafından sağlandı

Опис

Чагарник 0.5–1.5 м. Бруньки конусоподібні, малі, зелено-червонувато-коричневі. Листки чергуються, непарноперисті (з 5–7 листочків), черешкові, є прилистки. Листочки довжиною 1.2–3.5 см, округлі, подвійнозубчасті, сірувато-зелені, м'яко-волохаті, зі смолистим запахом; нижня поверхня із залозистими волосками[2].

Квітки одиночні, або по 2–3. Квіткові стебла короткі, із залозистими волосками. Квітки 4–5 см упоперек. Чашолистків і пелюсток 5. Пелюстки вільні, від рожеві до світло-пурпурних, щербаті. Тичинки численні. Шипшинові плоди кулясті, волосисто-залізисті, червоні, містять декілька сім'янок[2].

Поширення

Поширений у Європі (у т.ч. Україні), Вірменії, Грузії, Туреччині[3][4].

Населяє сухі, багаті поживними речовинами, кам'янисті схили, пасовища, узлісся[2].

Галерея

Джерела

  1. Dictionary of Botanical Epithets. Процитовано 10.11.2018. (англ.)
  2. а б в NatureGate. Процитовано 10.11.2018. (англ.)
  3. Plants of the World Online — Kew Science. Процитовано 10.11.2018. (англ.)
  4. Euro+Med Plantbase. Процитовано 10.11.2018. (англ.)
- Flower 02 -.jpg Це незавершена стаття про Розові.
Ви можете допомогти проекту, виправивши або дописавши її.
lisans
cc-by-sa-3.0
telif hakkı
Автори та редактори Вікіпедії
orijinal
kaynağı ziyaret et
ortak site
wikipedia UK

Rosa mollis ( Vietnamca )

wikipedia VI tarafından sağlandı

Rosa mollis là loài thực vật có hoa trong họ Hoa hồng. Loài này được Sm. miêu tả khoa học đầu tiên năm 1812.[1]

Chú thích

  1. ^ The Plant List (2010). Rosa mollis. Truy cập ngày 11 tháng 6 năm 2013.

Liên kết ngoài


Hình tượng sơ khai Bài viết liên quan đến phân họ Hoa hồng này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia bằng cách mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn.
lisans
cc-by-sa-3.0
telif hakkı
Wikipedia tác giả và biên tập viên
orijinal
kaynağı ziyaret et
ortak site
wikipedia VI

Rosa mollis: Brief Summary ( Vietnamca )

wikipedia VI tarafından sağlandı

Rosa mollis là loài thực vật có hoa trong họ Hoa hồng. Loài này được Sm. miêu tả khoa học đầu tiên năm 1812.

lisans
cc-by-sa-3.0
telif hakkı
Wikipedia tác giả và biên tập viên
orijinal
kaynağı ziyaret et
ortak site
wikipedia VI

Шиповник мягкий ( Rusça )

wikipedia русскую Википедию tarafından sağlandı
Царство: Растения
Подцарство: Зелёные растения
Отдел: Цветковые
Надпорядок: Rosanae
Порядок: Розоцветные
Семейство: Розовые
Подсемейство: Розановые
Триба: Roseae Lam. & DC., 1806
Вид: Шиповник мягкий
Международное научное название

Rosa mollis Sm., 1813

Wikispecies-logo.svg
Систематика
на Викивидах
Commons-logo.svg
Изображения
на Викискладе
ITIS 836449NCBI 267242EOL 634072GRIN t:32097IPNI ???TPL rjp-254

Шиповник мягкий, или Роза мягкая[2] (лат. Rosa mollis) — вид двудольных растений рода Шиповник (Rosa) семейства Розовые (Rosaceae). Впервые описан британским ботаником Джеймсом Эдвардом Смитом в 1813 году[3][4].

Распространение и среда обитания

Известен из Албании, Бельгии, Великобритании (Англия), Дании (включая Фарерские острова), Финляндии, Франции, Ирландии, Швейцарии, Испании, Боснии и Герцеговины, Черногории, Хорватии, Сербии (включая Косово), Португалии, Норвегии, Польши, Эстонии, Латвии, Литвы, России (европейская часть), Белоруссии, Украины, Грузии, Армении, Турции (п-ов Малая Азия) и Швеции. Возможно, произрастает также в Германии[5].

Встречается на сухих скалистых склонах, пастбищах, опушках[6].

Ботаническое описание

Покрытый шипами листопадный кустарник[2] высотой 0,5—1,5 м[6].

Листья сложные, овальной или эллиптической формы[2], мягкие, дваждыпильчатые, серо-зелёного цвета, снизу покрыты железистыми волосками[6]; размещены очерёдно[2]. У листьев запах смолистый[6].

Цветки крупные, одиночные или собранные в соцветие по 2—3; лепестки зубчатые, цветом от розовых до светло-фиолетовых[6].

Плод — железисто-волосистый шаровидный многоорешек красного цвета[6].

Цветёт в июне и июле[6].

Число хромосом — 2n=28[7].

Значение

Выращивается как декоративное растение[2].

Природоохранная ситуация

Шиповник мягкий занесён в Красные книги Латвии и Ленинградской области России[2].

Синонимы

Синонимичные названия[3]:

Примечания

  1. Об условности указания класса двудольных в качестве вышестоящего таксона для описываемой в данной статье группы растений см. раздел «Системы APG» статьи «Двудольные».
  2. 1 2 3 4 5 6 Rosa mollis: информация о таксоне в проекте «Плантариум» (определителе растений и иллюстрированном атласе видов).
  3. 1 2 Rosa mollis Sm. — The Plant List
  4. Tropicos | Name — Rosa mollis Sm
  5. Catalogue of Life : Rosa mollis Sm
  6. 1 2 3 4 5 6 7 Soft Downy Rose, Rosa mollis — Trees and shrubs — NatureGate
  7. Tropicos | Name — Rosa mollis Sm
 title=
lisans
cc-by-sa-3.0
telif hakkı
Авторы и редакторы Википедии

Шиповник мягкий: Brief Summary ( Rusça )

wikipedia русскую Википедию tarafından sağlandı

Шиповник мягкий, или Роза мягкая (лат. Rosa mollis) — вид двудольных растений рода Шиповник (Rosa) семейства Розовые (Rosaceae). Впервые описан британским ботаником Джеймсом Эдвардом Смитом в 1813 году.

lisans
cc-by-sa-3.0
telif hakkı
Авторы и редакторы Википедии