Multimedia w Wikimedia Commons Tutkarzowate[1] (Rhynchitidae lub Rhynchitinae) – rodzina lub podrodzina chrząszczy z podrzędu wielożernych i nadrodziny ryjkowców. Obejmuje około 800 gatunków. Larwy żerują na więdnących tkankach roślinnych. Samice składają jaja w różnych częściach roślin; niektóre zwijają z liści tutki lub uszkadzają owoce. Dorosłe chrząszcze mają wyraźne ryjki i często są jaskrawo ubarwione.
Ryjkowce o ciele długości od 1,7 do 13 mm, błyszczącym, często jaskrawo ubarwionym np. zielono, niebiesko, fioletowo lub złoto[2][3]. Kształt ciała częściej wysmukły, rzadziej krępy. Powierzchnia ciała może być porośnięta szczecinkami[3]. Ryjek mają co najmniej dwukrotnie dłuższy niż szerszy, zawsze dłuższy niż długość głowy za oczami. Skronie równoległe, tylko wyjątkowo przewężone. Pokrywy skrócone lub wydłużone, o bokach równoległych lub rozszerzających się, o guzach barkowych dobrze zaznaczonych. Powierzchnia pokryw zwykle z wyraźnymi, punktowanymi rowkami. Kolce na wierzchołkach goleni zazwyczaj bardzo małe i proste. Charakterystyczną cechą, odróżniającą je od podryjowatych są wolne (niezrośnięte), często ząbkowane pazurki stóp[2].
Samice składają jaja do pąków liściowych i kwiatowych, liści, młodych pędów i owoców. U wielu gatunków samica zwija liść w tutkę w której wnętrzu rozwijają się larwy. Pokarm larw stanowią stopniowo więdnące lub gnijące części roślin. W przypadku owoców samica uszkadza je tak, by zahamować ich wzrost[3]. Istnieją także gatunki, u których samica podrzuca jaja do cudzych tutek[2]. Przepoczwarczenie następuje w glebie lub na jej powierzchni, pod szczątkami roślinnymi[3].
Spośród około 800 gatunków fauny światowej, w Europie występuje około 50, z czego w Polsce stwierdzono 25[3].
W systematyce chrząszczy opublikowanej przez J.F. Lawrence’a i A.F. Newtona w 1995 roku omawiany takson miał rangę podrodziny w obrębie rodziny Attelabidae[4]. Podobnie potraktowany został w pracy P. Boucharda i innych z 2011 roku[5]. W takim układzie polska nazwa zwyczajowa tutkarzowate była uznawana za synonim podryjowatych[6]. Niektórzy autorzy w tamtym okresie uznawali jednak Rhynchitidae za osobą rodzinę, np. E.C. Zimmerman (1994)[7], Wanat i Mokrzycki[8], E. Colonnelli (2003)[9] czy A.A. Legałow (2010)[10]. Wiele najnowszych źródeł również traktuje Rhynchitidae jako osobną od Attelabidae rodzinę. Przykładami z 2016 roku mogą być Fauna Europaea[11], Wykaz chrząszczy Polski On-Line[1] i Biodiversity Map[12].
Systematyka tutkarzowatych według Legałowa (tutkarzowate z rangą rodziny)[13]:
Systematyka tutkarzowatych według Boucharda i innych (tutkarzowate z rangą podrodziny, Pterocolinae i Isotheinae jako osobne podrodziny)[5];
Tutkarzowate (Rhynchitidae lub Rhynchitinae) – rodzina lub podrodzina chrząszczy z podrzędu wielożernych i nadrodziny ryjkowców. Obejmuje około 800 gatunków. Larwy żerują na więdnących tkankach roślinnych. Samice składają jaja w różnych częściach roślin; niektóre zwijają z liści tutki lub uszkadzają owoce. Dorosłe chrząszcze mają wyraźne ryjki i często są jaskrawo ubarwione.
_Syn.-_Deporaus_mannerheimii_(Hummel,_1823)_(7690114982).png)
_Syn.-_Tatianaerhynchites_aequatus_(Linn%C3%A9,_1767)_(6815939819).png)
_Syn.-_Pselaphorhynchites_nanus_(Paykull,_1792)_(7833113788).png)
_male_(6771104265).png)
