Rukiew drobnolistna (Nasturtium microphyllum (Boenn.) Rchb.) – gatunek rośliny należący do rodziny kapustowatych. Ekologicznie związany z brzegami wód, w Polsce bardzo rzadki i chroniony.
Rozmieszczenie geograficzne
Rodzimy obszar jej występowania obejmuje część Europy, Afganistan, Indie, Pakistan oraz Maroko w Afryce[2]. Rozprzestrzenił się poza tym obszarem także w Jemenie, Japonii, Australii, Nowej Zelandii i w Ameryce Północnej[2]. W Polsce jest bardzo rzadki. Znana jest zaledwie z kilku stanowisk w okolicach Krakowa i na Pomorzu Zachodnim (Bielinek nad Odrą).
Morfologia
- Łodyga
- Wzniesiona lub podnosząca się, kanciasta, dołem w węzłach zakorzeniająca się. Ma długość do 1 m i szerokość ok. 0,5 cm.
- Liście
-
Ulistnienie skrętoległe. Liście nieparzysto-pierzaste, zwykle 5-7 listkowe, o eliptycznych listkach, na brzegach faliście karbowanych. Szczytowy listek jest dużo większy od bocznych. Ogonek liściowy rynienkowaty.
- Kwiaty
- Zebrane w szczytowe grona na cienkich szypułkach wydłużających się podczas dojrzewania owoców. Kwiaty złożone z 4 działek kielicha krótszych od płatków korony, 4 białych płatków o długości do 6 mm, 1 górnego słupka i 6 dwusilnych pręcików (2 są krótsze, 4 dłuższe).
- Owoc
- Równowąskie łuszczynki o długości 18-25 i szerokości 1 mm. Dolne łuszczynki zwrócone są ku dołowi, górne ukośnie w górę osi szypułki. Nasiona są eliptyczno-okrągławe, spłaszczone i zaoparzone z jednej strony w skrzydełko. W każdej łuszczynie jest 16-25 nasion. Mają one wyraźną sieciowatą skulpturę powierzchni z ponad 100 polami z każdej strony nasienia.
Biologia i ekologia
Bylina, hydrofit, hemikryptofit. Kwitnie od czerwca do września. Siedlisko: Szuwary, przeważnie na brzegach wód płynących, rzadziej wód stojących. Gatunek charakterystyczny dla Ass. Nasturtietum officinalis [3]. Genetyka: Liczba chromosomów 2n=64
Zagrożenia i ochrona
Roślina objęta w Polsce od 2004 r. ścisłą ochroną gatunkową. Niektóre jej stanowiska koło Krakowa zostały już zniszczone w wyniku rozbudowy miasta. Informacje o stopniu zagrożenia na podstawie:
Przypisy
-
↑ Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website (ang.). 2001- .... [dostęp 2010-05-13].
-
↑ a b Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-11-11].
-
↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
-
↑ K. Zarzycki, R. Kaźmierczakowa: Polska Czerwona Księga Roślin. Kraków: IB PAN, 2001. ISBN 83-85444-85-8.
-
↑ Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.
-
↑ Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.
Bibliografia
- Halina Piękoś-Mirkowa, Zbigniew Mirek: Rośliny chronione. Warszawa: Multico Oficyna Wyd., 2006. ISBN 978-83-7073-444-2.
- Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
.jpg)
