Multimedia w Wikimedia Commons Świstunka górska[5] (Rhadina bonelli) – gatunek niewielkiego ptaka wędrownego z rodziny świstunek (Phylloscopidae), wcześniej zaliczany do podrodziny gajówek w rodzinie pokrzewkowatych. W Polsce jest objęty ścisłą ochroną gatunkową[6].
Długość ciała tego ptaka wynosi około 11–12 cm, a rozpiętość skrzydeł 16–20 cm. Masa ciała waha się w przedziale od 7 do 12 gramów. Wielkością dorównuje pierwiosnkowi, od którego jest jednak bardziej szara. Trudno ją zauważyć w koronach drzew i łatwo pomylić z innymi świstunkami.
Upierzenie jest typowe dla większości świstunek: biały spód ciała (w tym podgardle i pierś, co odróżnia ją od bardzo podobnej świstunki leśnej), żółtozielona plama na skrzydle, wierzch ciała jasnoszarobrązowy o szarooliwkowym odcieniu z szarą głową oraz często występującą żółtą plamą na kuprze. Lotki i sterówki są żółtozielonoprążkowane. Dziób jest różowy, kantarek jasny, a duże i ciemne oczy wyróżniają się z niezaznaczonych wyraźnie białych brwi. Nogi są brunatnoszare.
Żywi się owadami i innymi bezkręgowcami, które zbiera z gałęzi drzew.
Przyjemny głos i specyficzne wabienie są istotnymi cechami pozwalającymi rozróżnić ten gatunek w terenie. To monotonna zwrotka z powtarzanym dźwiękiem tji.
Zamieszkuje centralną, zachodnią, południowo-wschodnią i południową Europę (zwłaszcza wschodnie Włochy i Półwysep Bałkański) oraz północno-zachodnią Afrykę (Algierię i Maroko). Wschodnia granica zasięgu przebiega szerokim przybrzeżnym pasem w Azji Mniejszej i przez sąsiadującą z nim częścią regionu śródziemnomorskiego. Terytorium występowania świstunki górskiej jest dużo mniejsze niż w przypadku innych świstunek (np. pierwiosnka), choć w pewnym stopniu pokrywa się z ich terenami zasiedlania. Nie konkurują one jednak tam ze sobą ani o pokarm, ani o miejsca lęgowe, gdyż świstunki górskie preferują suchsze i rzadsze lasy. Stykają się ze sobą dopiero w czasie migracji na zimowiska. Zimują one bowiem w Afryce, na rozległych sawannach leżących na południe od Sahary.
Wykazuje dość specyficzne wymagania środowiskowe. W okresie lęgowym zasiedla tereny górskie i podgórskie. Spotkać ją można w widnych i rzadkich lasach liściastych i iglastych na nizinach i na zboczach o południowej wystawie w górach. Ich brak w nadbrzeżnych górach na Bałkanach powoduje prawdopodobnie, że tych regionów nie zamieszkuje.
W Polsce to ptak nielicznie lęgowy. Jest gatunkiem południowym i zalatuje rzadko. Można ją spotkać od kwietnia do przełomu sierpnia i września, głównie w grądach, borach i reglach.
Gatunek ten gnieździ się na ziemi, ukryty w gęstej roślinności. Gniazdo jest kopulastą budowlą z bocznym otworem, uplecioną z suchej trawy z domieszką liści i mchu, wyścieloną miękkim materiałem (np. włosami). Wyglądem przypomina lęgowisko świstunki leśnej, choć mało prawdopodobne jest aby oba gatunki świstunek gnieździły się i wychowywały młode w tym samym typie kompleksu leśnego.
Świstunki górskie w ciągu sezonu wyprowadzają jeden lęg. Samice składają w maju 5–6 białych jaj z czerwono-brązowymi plamkami. Wysiadują je przez 12–13 dni. Po wykluciu pisklęta, karmione przez obojga rodziców, pozostają w gnieździe jeszcze przez około 2 tygodnie.
Świstunka górska (Rhadina bonelli) – gatunek niewielkiego ptaka wędrownego z rodziny świstunek (Phylloscopidae), wcześniej zaliczany do podrodziny gajówek w rodzinie pokrzewkowatych. W Polsce jest objęty ścisłą ochroną gatunkową.
