Sciadopitys verticillata, izvorno kōyamaki ili japanski kišobranasti bor, u Hrvatskoj pogrešno zvani kišobranasta jela, je jedinstven četinarski endem Japana. Jedini je član monotipske porodice Sciadopityaceae i monotipskog roda Sciadopitys, živi fosil, bez bliskih srodnika i prisutan u fosilnim tragovima starim oko 230 miliona godina.[1]
Ime roda dolazi od grčkog prefiksa sciado- što znači "sijenka" i pitys, što znači bor; specijski epitet znači vrtložni.
To je zimzelena stablašica, visine 15–27 cm m, sa smeđim glavnim izdancima koji nose dugačke zelene vrtloge od 7–12 cm kladode, koji su po izgledu i funkciji listovi, ali zapravo su sastavljena od tkiva stabljike; povremeno se kladode forsiraju i stvaraju pupoljak u obliku V vilice. Šišarke četinjara duge su 6–11 cm, sazriju za oko 18 mjeseci; imaju pločaste ljuskice koje se otvaraju kako bi otpustilr sjemenke.
Postoje nedosljedni dokazi u vezi s biljnom porodicom koja je proizvela baltički ćilibar. Dokazi o makrofosilu i mikrofosilu sugeriraju srodstvo sa rodom Pinus, dok hemijski i infracrveni mikrospektroskopski dokazi upućuju da su im srodniji ili Agathis ili Sciadopitys.[2][3]
U Evropu, ovu biljku prvi put je uveo John Gould Veitch u septembru 1860.[4] Vrlo je atraktivno drvo i popularno je u vrtovima, uprkos sporoj brzini rasta. Kraljevsko hortikulturno društvo dobilo je Nagradu za hortikulturne zasluge.[5][6]
Simbolički prikaz stabla (na japanskom poznato kao kōyamaki) izabran je kao japanski carski grb za princa Hisahitoa od Akishinoa, trenutno drugog po redu prema Tronu hrizantema.
Sciadopitys verticillata, izvorno kōyamaki ili japanski kišobranasti bor, u Hrvatskoj pogrešno zvani kišobranasta jela, je jedinstven četinarski endem Japana. Jedini je član monotipske porodice Sciadopityaceae i monotipskog roda Sciadopitys, živi fosil, bez bliskih srodnika i prisutan u fosilnim tragovima starim oko 230 miliona godina.
Sciadopitys verticillata — адзіны від хвойных расьлін сямейства Sciadopityaceae. Від пашыраны ў Японіі, ў змешаных голанасенна-пакрытанасенных лясах, на вышынях ад 200 м да 1700 м[1]
Вечназялёнае дрэва 20–30(35) м вышынёй, а дыяметр да 1 м. Кара тоўстая чырвона-карычневая. Пылковыя шышкі 6–12 мм. Насенныя шышкі яйкападобныя, зялёныя, паспявання цёмна-карычневага колеру ў 18–20 месяцаў ад апыленьня. Насеньне памяранцава-карычневага колеру, 8–12 мм даўжынёй[2].
Sciadopitys verticillata — адзіны від хвойных расьлін сямейства Sciadopityaceae. Від пашыраны ў Японіі, ў змешаных голанасенна-пакрытанасенных лясах, на вышынях ад 200 м да 1700 м
Чадорест бор(науч. Sciadopitys verticillata) или којамаки (јап. コウヤマキ) — карактеристичен четинар кој е ендемски во Јапонија. Ова е единствен член на фамилијата Чадорести борови (Sciadopityaceae) и родот Sciadopitys и претставува жив фосил кој нема блискосродни дрва и растенија. Познат е од фосилните наоди од пред 230 милиони години.
Името на родот доаѓа од грчкиот префикс скијадо- = „сенка“ и питис = „бор“; видовиот епитет значи „овенчен“.
Ова зимзелено дрво расте до висина од 15-27 м. Главните гранки се кафеави, а на нив има венчиња од долгнавести игли (кладоди) со големина од 7–12 см. Иако изгледаат и играат улога на листови, кладодите се всушност составени од стеблено ткиво. Понекогаш кладодата се двои на два дела, и во чаталот расте пупка. Шишарките се 6–11 цм во должина, созреваат за 18 месеци и имаат сплеснати лушпи што се отвораат и испуштаат семиња.
И покрај бавниот раст и високата цена, чадорестиот бор е мошне популарно украсно дрво во градинарството поради неговиот пријатен изглед.
Во Европа дрвото прв го донел шкотскиот ботаничар Џон Гулд Вејч во 1860.[1]
Наодите од анализите со инфрацрвена спектроскопија укажуваат на тоа дека балтичкиот килибар доаѓа од чадорестите борови, а не од дрва од фамилиите Араукариите и Боровите, како што се сметало порано.[2]
Чадорест бор(науч. Sciadopitys verticillata) или којамаки (јап. コウヤマキ) — карактеристичен четинар кој е ендемски во Јапонија. Ова е единствен член на фамилијата Чадорести борови (Sciadopityaceae) и родот Sciadopitys и претставува жив фосил кој нема блискосродни дрва и растенија. Познат е од фосилните наоди од пред 230 милиони години.
Името на родот доаѓа од грчкиот префикс скијадо- = „сенка“ и питис = „бор“; видовиот епитет значи „овенчен“.
Ова зимзелено дрво расте до висина од 15-27 м. Главните гранки се кафеави, а на нив има венчиња од долгнавести игли (кладоди) со големина од 7–12 см. Иако изгледаат и играат улога на листови, кладодите се всушност составени од стеблено ткиво. Понекогаш кладодата се двои на два дела, и во чаталот расте пупка. Шишарките се 6–11 цм во должина, созреваат за 18 месеци и имаат сплеснати лушпи што се отвораат и испуштаат семиња.
И покрај бавниот раст и високата цена, чадорестиот бор е мошне популарно украсно дрво во градинарството поради неговиот пријатен изглед.
