Der Kerbrandige Napfbecherling oder Napfförmige Kelchbecherling (Tarzetta cupularis) ist ein Pilz aus der Familie der Pyronemataceae.
Der Kerbrandige Napfbecherling bildet tiefe napfförmige Fruchtkörper aus, die ein kurzes rundliches, im Boden steckendes Stielchen besitzen. Die Becher sind 1 bis 2 cm breit und in allen Teilen blass bis graubeige. Die Außenseite ist deutlich kleiig. Die Konsistenz des Fruchtkörpers ist brüchig und gleichzeitig ziemlich elastisch. Geruch und Geschmack sind unbedeutend, aber nicht unangenehm. Der Tiegelförmige Napfbecherling (Tarzetta catinus) ist ähnlich, aber mit bis zu 5 cm deutlich größer und mit mehr schüsselförmigen Habitus.
Die Sporen sind glatt, hyalin, elliptisch und 19 bis 21 × 10,5 bis 13 μm groß und besitzen 2 deutliche Öltropfen. Die Asci sind zylindrisch und werden 280 bis 330 × 11 bis 14 μm groß. Die Paraphysen sind oft gegabelt, aber gerade.
Der Kerbrandige Napfbecherling wächst saprobiontisch auf lehmigen und sandigen Böden bevorzugt in Wäldern und auch Parkanlagen vor. Seine Fruchtkörper erscheinen unter Bäumen, Sträuchern und Kräutern, meist auf nackter Erde. Er bildet Fruchtkörper im Frühjahr und nochmal im Herbst. Er ist in Mitteleuropa nicht selten und ist auch in Nordamerika zu finden.
Der Kerbrandige Napfbecherling oder Napfförmige Kelchbecherling (Tarzetta cupularis) ist ein Pilz aus der Familie der Pyronemataceae.
Tarzetta cupularis is a species of apothecial fungus belonging to the family Pyronemataceae. This is a species of northern Europe with occasional records from further south in Spain and Morocco. It also occurs in North America. It appears from spring to autumn as brown to cream-coloured flask-shaped cups up to 2 cm across and 2.5 cm tall in groups in damp woodland. The related Tarzetta catinus tends to be larger with a more open cup, but the two species can only be reliably distinguished microscopically: by the shape of the spores (those of T. cupularis being narrower) and the paraphyses (those of T. cupularis lacking the distinctive lobed tips of T. catinus). T. cupularis is inedible.[1]
Tarzetta cupularis is a species of apothecial fungus belonging to the family Pyronemataceae. This is a species of northern Europe with occasional records from further south in Spain and Morocco. It also occurs in North America. It appears from spring to autumn as brown to cream-coloured flask-shaped cups up to 2 cm across and 2.5 cm tall in groups in damp woodland. The related Tarzetta catinus tends to be larger with a more open cup, but the two species can only be reliably distinguished microscopically: by the shape of the spores (those of T. cupularis being narrower) and the paraphyses (those of T. cupularis lacking the distinctive lobed tips of T. catinus). T. cupularis is inedible.
Peekertartsett (Tarzetta cupularis) on kottseente hulka kuuluv seeneliik.
Seent on leitud ka Eestist.[1]
Peekertartsett (Tarzetta cupularis) on kottseente hulka kuuluv seeneliik.
Seent on leitud ka Eestist.
Cost artìcol a l'é mach në sbòss. Da finì.
A chërs an sla tèra dij bòsch, antra l'erba e la mofa, da la prima a l'istà.
A venta mai mangé un bolè trovà se un a l'é nen un bon conossidor dij bolè!
Sensa anteresse alimentar.
Cost artìcol a l'é mach në sbòss. Da finì.
AmbientA chërs an sla tèra dij bòsch, antra l'erba e la mofa, da la prima a l'istà.
Comestibilità A venta mai mangé un bolè trovà se un a l'é nen un bon conossidor dij bolè!
Sensa anteresse alimentar.
Tarzetta cupularis (L.) Svrček – gatunek grzybów z rodziny Pyronemataceae[1].
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Tarzeta, Pyronemataceae, Pezizales, Pezizomycetidae, Pezizomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1753 r. Karol Linneusz nadając mu nazwę Peziza cupularis. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1981 r. Mirko Svrček, przenosząc go do rodzaju Tarzetta[1].
Nazwa rodzaju pochodzi od włoskiego słowa tazetta oznaczającego mały kubek. Nazwa gatunkowa pochodzi od łacińskiego słowa cupularis oznaczającego małą filiżankę[3].
Średnica 0,5-2 cm. Za młodu kulisty z niewielkim szczytowym otworkiem, potem kieliszkowaty, pucharkowaty lub kielichowaty, w końcu miskowaty. Brzeg wyraźnie ząbkowany lub pofalowany. Trzon o długości 2-10 mm, często ukorzeniony. Powierzchnia zewnętrzna delikatnie ziarnista lub płatowata, o barwie jasnożółtoszarej lub kremowej, czasami brązowawej. Powierzchnia wewnętrzna gładka, jasnożółtawa. Znajduje się na niej hymenofor. Miąższ kruchy, cienki, białawy, bez smaku i zapachu[4].
Zarodniki elipsoidalne, gładkie, hialinowe z dwoma dużymi kroplami. Mają rozmiar 18-22 × 13-15 µm. Worki 8-zarodnikowe. Parafizy nie podzielone[5].
Opisano występowanie tego gatunku tylko w Ameryce Północnej i w Europie. Na obydwu tych kontynentach jest szeroko rozprzestrzeniony. Na północy sięga po 65 stopień szerokości geograficznej w Islandii i na Półwyspie Skandynawskim[6]. W Polsce jest dość częsty[7].
Rośnie na gołej ziemi w lasach, parkach, i ogrodach. Preferuje gleby ilaste, bogate w wapń, z dużą zawartością próchnicy. Owocniki pojawiają się od kwietnia do października, pojedynczo lub w małych grupach[4]. Czasami rośnie na hałdach trocin i zrębków, w ściółce leśnej[3], czasami na wypaleniskach[5].
Saprotrof. Grzyb niejadalny[7].
W Polsce występuje bardzo podobny gatunek – Tarzetta catinus. Jest jednak wyraźnie większy (średnica do 5 cm). Czasami niezbędne do rozróżnienia tych gatunków jest badanie mikroskopowe parafiz[4]. Tarzetta gaillardiana jest dużo mniejsza (owocniki o średnicy do 8 mm) i ma większe zarodniki. Garstnica wypaleniskowa (Geopyxis carbonaria) ma owocniki o barwie bardziej pomarańczowej lub ochrowej, na stronie zewnętrznej raczej gładkie i rośnie tylko na wypaleniskach[7].
Tarzetta cupularis (L.) Svrček – gatunek grzybów z rodziny Pyronemataceae.
