Lepista glaucocana (Bres.) Singer 1951

Lepista glaucocana is a species of fungus belonging to the family Tricholomataceae.^[1]

It is native to Europe and Northern America.^[1]

References

Retrieved from "https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Lepista_glaucocana&oldid=1019214732"

Caratteristiche morfologiche
Lepista glaucocana
Cappello umbonato-ottuso
Imenio lamelle
Lamelle adnate
Sporata rosa
Velo nudo
Carne immutabile
Saprofita
Commestibile dopo cottura

Lepista glaucocana (Bres.) Singer, 1951 è un fungo tardo autunnale della famiglia Boletaceae, molto somigliante a Lepista nuda, con la quale viene spesso confusa.

Descrizione

Cappello

Diametro fino a 6–12 cm, abbastanza spesso. Dapprima umbonato-ottuso, anche campanulato, poi emisferico, infine piano, con margine involuto, più o meno ondulato.
Superficie liscia, più chiara di quello della L. nuda; di colore variabile, dal lilacino al violetto, più scuro al centro.

Lamelle

Molto fitte, arrotondate al gambo, adnato-uncinate, libere dal gambo, concolori al cappello (lilla), facilmente asportabili dal cappello.

Gambo

5-10 x 1–3 cm. Tozzo, cilindrico, concolore al gambo, ornato da fibrille e pruina più scura, più grosso alla base che è inglobata dal micelio.

Carne

Elastica, di colore biancastro con tonalità lilla, spessa.

• Odore: fruttato, talvolta di "terriccio".
• Sapore: mite, dolciastro; a volte un po' sgradevole, "terroso" (dipende dal substrato di crescita).

Spore

Rosate in massa.

Distribuzione e habitat

Ai primi freddi autunnali e fino all'inizio dell'inverno. Predilige gli olmi.

Commestibilità

Discreta, previa cottura, data la sua stretta parentela con L. nuda (tossico da crudo). Non è necessaria la prebollitura.

Tassonomia

Sinonimi e binomi obsoleti

• Clitocybe glaucocana (Bres.) H.E. Bigelow & A.H. Sm., Brittonia 21: 168 (1969)
• Lepista nuda var. glaucocana (Bres.) Krieglst., Beitr. Kenntn. Pilze Mitteleur. 7: 71 (1991)
• Rhodopaxillus glaucocanus (Bres.) Métrod, Annales Mycologici 41(1/3): 91 (1943)
• Tricholoma glaucocanum Bres., Fung. trident. 1: 7 (1881)
• Tricholoma nudum var. glaucocanum (Bres.) L. Corb., Mém. Soc. natn. Sci. nat. math. Cherbourg 40: 53 (1929)

Specie simili

• Lepista nuda (ottimo commestibile, previa cottura).
• Alcune specie del genere Cortinarius di colore viola (es. Cortinarius violaceus), che però spesso hanno odore rafanoide.
• Gli esemplari più piccoli potrebbero essere confusi con qualche pericolosa Inocybe di colore violaceo-lilla (l'odore in genere è spermatico) e pertanto si raccomanda la massima cautela.

Nomi comuni

• Agarico lilacino

Note

Melsvoji stirnabudė (lot. Lepista glaucocana) – baltikinių (Tricholomataceae) šeimos, stirnabudžių (Lepista) genties grybų rūšis.

• Augimo vieta

Miškų pievos, aikštės, pamiškės, parkai, tarp žolių.

• Augimo laikas

Vasara, ruduo.

• Pagrindiniai požymiai

Vaisiakūniai pilkai melsvos spalvos.

Vaisiakūniai vidutinio dydžio, dideli. Kepurėlė 5–10 cm skersmens, kartais net iki 15 cm ir didesnė, pilkai violetinė, pilkai melsva. Lakšteliai tankūs, pilkai violetiniai, priaugtiniai. Kotas 5–8×1–2,5 cm, pilkai violetinis, ties pamatu baltai mūsuotas. Trama balsva, stora, sultinga, medienos kvapo, nekarti. Sporos 6–8×4–5 μm.

Būdingi požymiai: vaisiakūniai vos melsvos (nebūna ryškios) spalvos, mėgsta atviras vietas.

Auga pavieniui, grupelėmis. Valgoma, reta.

Literatūra

Lietuvos grybų atlasas, Vincentas Urbonas, Kaunas, Lututė, 2007, ISBN 978-9955-692-59-1, 121 psl.

Vikiteka

Capel fin a 12 cm, bombà carnos, biancastr con rifless ardesia o bleu lila ciàir. Lamele adnà, crema rosastre. Gamba àuta fin a 8 cm e larga fin a 2 cm, dël midem color. Carn bianca.

Ambient

A chërs ant ij bòsch e ant le bordure, ant ij senté.

Comestibilità

A venta mai mangé un bolè trovà se un a l'é nen un bon conossidor dij bolè!
A l'é nen comestìbil.

Arferiment bibliogràfich për chi a veul fé dj'arserche pì ancreuse

• Lepista glaucocana (Bresadola) Singer
• [= Tricholoma glaucocanum Bresadola]

Gąsówka bladoniebieskawa (Lepista glaucocana (Schumach.) Singer ) – gatunek grzybów należący do rodziny gąskowatych (Tricholomataceae)^[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Lepista, Tricholomataceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi^[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1881 r. G. Bresàdola jako Tricholoma glaucocanum, do rodzaju Lepista przeniósł go Singer w 1951 r.^[1]

Synonimy^[2]:

Stanisław Domański opisywał ten gatunek pod nazwą różanka naga odmiana błękitnosiwa. Obecną nazwę zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r.^[3].

Morfologia

Kapelusz

Higrofaniczny. Średnica 4-12 cm, wyjątkowo do 16 cm. Początkowo wypukły, potem płaski. Powierzchnia naga, gładka, barwy różowo-fioletowej.

Blaszki

Bardzo gęste, przy trzonie zaokrąglone, wolne, łatwo oddzielające się od kapelusza. Barwa biaława do jasno różowo-fioletowej

Trzon

Wysokość 5-10 cm, grubość 1-3 cm, cylindryczny, pełny, sprężysty. Powierzchnia włóknista, o barwie białawej, w dolnej części zazwyczaj pokryta biała grzybnią.

Miąższ

Wodnisty, gruby, biały z lekkim różowym odcieniem. Zapach nieprzyjemny, stęchły

Wysyp zarodników

Jasnoróżowy.

Występowanie i siedlisko

Gąsówka bladoniebieskawa występuje w Ameryce Północnej, Europie i Azji. W tej ostatniej podano jej występowanie tylko w Mongolii i Korei^[4]. Na terenie Polski do 2003 r. w piśmiennictwie naukowym podano tylko 3 stanowiska^[3].

Rośnie na ziemi w lasach liściastych i mieszanych. Owocniki wytwarza od września do października^[3].

Znaczenie

Saprotrof^[3]. Według niektórych autorów jest grzybem niejadalnym – zarówno ze względu na nieprzyjemny zapach, jak i z uwagi na niebezpieczeństwo pomylenia z trującymi zasłonakami (Cortinarius)^[5]. W Rosji jednak uważana jest za grzyb jadalny^[6].

Gatunki podobne

Podobna jest gąsówka fioletowawa (Lepista nuda). Jeszcze do niedawna gąsówka bladoniebieskawa uważana była tylko za jej odmianę. Podobna jest także gąsówka brudnofioletowa (Lepista sordida).

Przypisy

Lepista glaucocana je grzib^[6], co go nojprzōd ôpisoł Giacopo Bresàdola, a terŏźnõ nazwã doł mu Rolf Singer 1951. Lepista glaucocana nŏleży do zorty Lepista i familije Tricholomataceae.^[7][8][9] Artens status i Sverige je: Ej påträffad.^[9]Żŏdne podgatōnki niy sōm wymianowane we Catalogue of Life.^[7]

Przipisy

•