Hřib osmahlý (Xerocomus ferrugineus (Schaeff.) Bon) je jedlá houba z čeledi hřibovitých.[1]
Obrázky, zvuky či videa k tématu hřib osmahlý ve Wikimedia Commons
Boletus ferrugineus, le bolet ferrugineux est une espèce de champignons agaricomycètes du genre Boletus et de la famille des Boletaceae.
Boletus ferrugineus Schaeff. 1762[1]
Il est très semblable à Boletus subtomentosus
Boletus ferrugineus, le bolet ferrugineux est une espèce de champignons agaricomycètes du genre Boletus et de la famille des Boletaceae.
Xerocomus ferrugineus (Schaeff.) Alessio, 1985 è un fungo basidiomicete della famiglia Boletaceae.[1]
6–25 cm di diametro, convesso poi aperto
6-8 x 1–2 cm, cilindrico, color giallo ocra con reticolo color rosso, più evidente in alto, molto allungato, che conferisce alle volte al gambo un aspetto quasi rugoloso sulla lunghezza.
Leggermente adnati, color giallo vivo, poi più scuri, virano al blu al tocco.
Angolosi, gialli tendenti all'arancio, spesso con macchie di ruggine.
Colore biancastro, tende al giallo ocra nella parte inferiore del gambo, rossa sotto la cuticola; più o meno immutabile.
Fruttifica sotto le conifere in estate-autunno.
Buono commestibile. Si consiglia di consumare solo il cappello di esemplari giovani e sani in quanto il gambo ha consistenza coriacea e pertanto poco digeribile.
Xerocomus ferrugineus (Schaeff.) Alessio, 1985 è un fungo basidiomicete della famiglia Boletaceae.
Kastaņbrūnā samtbeka (Xerocomus ferrugineus jeb Xerocomus spadiceus, agrāk arī Boletus ferrugineus) ir Latvijā reta beku dzimtas sēne, kuras augļķermeņi ir ēdami. Pēc DNS testiem šo sugu izveidoja no trīs Xerocomus spadiceus varietātēm, kuras tika atzītas par vienotu sugu, lai gan ievērojami atšķīrās pēc izskata.[1] Iespējams, ka šo sugu vēl gaida izmaiņas sistemātikā.[2]
Mikorizas sēne, veido to ar dažādiem kokiem. Aug skuju koku un jauktos mežos, smilšainās, skābās augsnēs no augusta līdz oktobrim.
Ēdama bez iepriekšējas novārīšanas.
Grūti atšķirama no kazu samtbekas, izceļas ar dzeltenām sēņotnes atliekām pie kātiņa pamatnes (kazu samtbekai sēņotne ir balta) un parasti ar kastaņbrūnu cepurītes toni.[4] No raibās samtbekas atšķiras ar to pašu, un raibajai samtbekai zem plaisājuma ir sārta nokrāsa, kamēr kastaņbrūnajai - balta vai dzeltenīga. Iespējams, ka šī suga sastopama daudz biežāk, bet tiek jaukta ar līdzīgajām sugām, kuras būtiski neatšķiras no kulinārā viedokļa un tāpēc parastiem sēņotājiem atšķirība nav svarīga.
Kastaņbrūnā samtbeka (Xerocomus ferrugineus jeb Xerocomus spadiceus, agrāk arī Boletus ferrugineus) ir Latvijā reta beku dzimtas sēne, kuras augļķermeņi ir ēdami. Pēc DNS testiem šo sugu izveidoja no trīs Xerocomus spadiceus varietātēm, kuras tika atzītas par vienotu sugu, lai gan ievērojami atšķīrās pēc izskata. Iespējams, ka šo sugu vēl gaida izmaiņas sistemātikā.
Fløyelsrørsopp (Xerocomus ferrugineus) er en sopp i fløyeøsrørsoppfamilien (xerocomus). Fløyelsrørsoppen er en rørsopp, og har dermed et mykt, svampaktig lag under hatten. Arten ble førs vitenskapelig beskrevet av Jacob Christian Schäffer i 1762, men er blitt flyttet fra boletus (steinsopp) til en egen kategori, xerocomus siden.
Fløyelsrørsoppen er en middels stor rørsopp med en gulbrun, fløyelsaktiv hattoverflate. Hatten er typisk 5-12 cm bred. Yngre fløyelsrørsopper er gjerne halvkuleformede, men blir senere hvelvede. Overflaten er tørr og matt. Undersiden av hatten er smørgul da rørmunningene har denne fargen. Rørene er som oftest lysende gule, men blir grønnlig eller brunlig gule ettersom soppen blir eldre. Det er lite misfarge på rørmunningene om man presser dem, men de kan bli svakt blågrønne i noen tilfeller.[2]
Stilken er 5-10 cm høy og 1-2 cm tykk, noe tykkere nedentil. Fargen er gjerne gulbrun til rødbrunn. Den kan ha ribber som minner om årenett, men det er ikke vanlig.[3] Soppkjøttet er blekgult, men kan som rørmunningene bli blågrønne ved overskjæring. Lukten er fruktliknende.[2]
Ruterørsopp er en forvekslingssopp med fløyelsrørsopp. Forskjellen er i hovedsak i at ruterørsopp har rød farge under hattehuden, mens fløyelsopp ikke har noe rødt på seg. Gammel ruterørsopp har ofte sprekker i hattehuden med klare røde sprekker. Begge soppene er spiselige uten spesialbehandling.
Fløyeøsrørsoppen er som oftest å finne i løv- og barskog. Den er observert særlig rundt Oslofjorden, i Stavanger, i Romsdal og i Trondheim, men også så langt nord som Kirkenes og langsmed grensen til Russland.[4]
Fløyelsrørsopp er spiselig, og krever ikke spesiell varmebehandling før konsumering.
Mykologiske karakteristika
Rørsopp 
Hvelvet hatt 
Tilvokste rør 
Naken stilk
Mycorrhiza 
Spiselig 
Fløyelsrørsopp (Xerocomus ferrugineus) er en sopp i fløyeøsrørsoppfamilien (xerocomus). Fløyelsrørsoppen er en rørsopp, og har dermed et mykt, svampaktig lag under hatten. Arten ble førs vitenskapelig beskrevet av Jacob Christian Schäffer i 1762, men er blitt flyttet fra boletus (steinsopp) til en egen kategori, xerocomus siden.
Com lë Xerocomus subtomentosus, ma ël capel a l'é da brun dàter a brun rossastr. Tuboj e përtus a son pì o men anvërdent. La gamba a l'é fibrilosa-rugosa.
A chërs sota [[latifeuje]+.
A venta mai mangé un bolè trovà se un a l'é nen un bon conossidor dij bolè!
A ven dàit për comestìbil.
Com lë Xerocomus subtomentosus, ma ël capel a l'é da brun dàter a brun rossastr. Tuboj e përtus a son pì o men anvërdent. La gamba a l'é fibrilosa-rugosa.
AmbientA chërs sota [[latifeuje]+.
Comestibilità A venta mai mangé un bolè trovà se un a l'é nen un bon conossidor dij bolè!
A ven dàit për comestìbil.
Multimedia w Wikimedia Commons Podgrzybek żeberkowany (Boletus ferrugineus Schaeff.) – gatunek grzybów z rodziny borowikowatych (Boletaceae)[1].
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Boletus, Boletaceae, Boletales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Niektóre synonimy nazwy naukowej[2]:
Nazwa polska pojawiła się w 1993 r. w opracowaniu A. Borowskiej, E. Gardnweidner i Aliny Skirgiełło. W polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany też był jako grzyb kasztanowaty i podgrzybek zajączek odmiana grubosiatkowana[3]. W niektórych atlasach grzybów opisywany jest jako podgrzybek żeberkowaty[4]. Wszystkie te nazwy są niespójne z aktualną nazwą naukową, według Index Fungorum gatunek ten bowiem należy obecnie do rodzaju Boletus (borowik). Niektóre strony internetowe podają nazwę borowik żeberkowany[5], brak jednak naukowych źródeł tej nazwy.
Średnica 3-10 cm, u młodych okazów półkulisty, później staje się łukowaty, na koniec płaski i nieco wgłębiony na środku. Skórka pilśniowa, sucha i jednolicie ubarwiona na kolor żółtawooliwkowy, oliwkowobrązowy, czerwonobrązowy do ciemnobrązowego. Uszkodzone miejsca zmieniają barwę na czerwonobrązową[4].
U młodych okazów intensywnie żółte lub złotożółte a pory okrągłe, później brązowożółte lub żółtozielonkawe, a pory graniaste. Kolor porów taki sam jak rurek[4].
Wysokość 3-10 cm, grubość 0,5-2,5 cm, walcowaty, pełny i zwarty. Skórka gładka w kolorze od kremowego przez jasnobrązowa do bladoczerwonobrązowej[4].
Białawy lub żółtawy o nieokreślonym smaku. Owocniki suche wydzielają nieprzyjemny zapach moczu[4].
Występuje tylko w Europie. Brak go w Skandynawii, ale jest na Islandii[6]. Rośnie głównie w górskich lasach iglastych oraz pod bukami, szczególnie na glebach piaszczystych[4].
Grzyb mikoryzowy[3]. Grzyb jadalny[4].
Najbardziej podobny jest tzw. podgrzybek zajączek (Boletus subtomentosus). Miewa podobne odmiany barwne, ale jego pory sinieją po uciśnięciu, podobnie wnętrze kapelusza, a trzon jest wewnątrz zaróżowiony. Posiada również inny kolor strzępek grzybni[4][7]. Podobny jest borowik oprószony (Xerocomellus pruinatus), ale jego kapelusz nie pęka na poletka, a miejsca uszkodzone i obgryzione przez ślimaki są czerwonobrązowe[4].
Podgrzybek żeberkowany (Boletus ferrugineus Schaeff.) – gatunek grzybów z rodziny borowikowatych (Boletaceae).
Boletus citrinovirens Watling (1969)
Boletus ferrugineus f. citrinovirens (Watling) Watling
Boletus spadiceus Krombh. (1846)
Xerocomus ferrugineus (Schaeff.) Bon (1985)
Xerocomus spadiceus (Fr.) Quél. (1888)
Xerocomus spadiceus (Schaeff.) Konrad & Maubl. (1952)
Xerocomus subtomentosus var. ferrugineus (Schaeff.) Krieglst. (1991)
Datljev goban (znanstveno ime Boletus ferrugineus, prej Xerocomus ferrugineus) je užitna goba iz rodu gobanov, ki je bila do nedavnega imenovana Datljeva polstenka.
Datljev goban je na videz je podoben navadni polstenki. 5 do 12 cm širok klobuk je običajno temno rjave barve z rdečkastimi odtenki, lahko pa tudi je tudi rumenkasto okraste do svetlo in temno rjave ali opečnate barve, pogosto z olivno zelenimi odtenki. Barva običajno spominja na barvo dozorelih datljev, po čemer je vrsta dobila ime. Zgornji del beta ima vidno rjavo mrežico. Žametast klobuk je sprva polkroglast, pozneje pa postane izbočen do sploščen.
Trosovnica je luknjičasta, cevke na spodnji strani klobuka pa so bledo rumene do rumene barve. S starostjo postanejo olivno zelene, v primeru poškodbe lahko pomodrijo, kar pa ni pa nujno.
Bet je dolg od 5 do 10 cm in je pogosto prekrit s pikčasto mrežico. Oblika beta je valjasta ali vretenasta, proti bazi je koničast. Barva variira od bledo ali intenzivno rumene do rjave ali rjaste barve. Pri dnu je bet običajno rahlo rožnate barve.
Meso je rahlo kiselkastega okusa, rumenkaste ali belkaste barve. Na poškodovanih mestih ne spremeni barve. Posebnega vonja nima.
Trosi so vretenaste oblike, veliki od 10 do 16,5 x 4–6 µm. Trosni prah je olivno rjav.
Datljev goban raste predvsem v iglastih in mešanih gozdovih od julija do oktobra. Običajno je mikorizna goba s smreko, lahko pa tudi z bukvijo, brezo ali pritlikavo vrbo.
Datljev goban (znanstveno ime Boletus ferrugineus, prej Xerocomus ferrugineus) je užitna goba iz rodu gobanov, ki je bila do nedavnega imenovana Datljeva polstenka.
_Qu%C3%A9l_60094.jpg)
