Cylindrobasidium laeve (Pers.) Chamuris 1984

Powłoczniczek gładki (Cylindrobasidium laeve (Pers.) Chamuris) – gatunek grzybów z rodziny Physalacriaceae^[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Cylindrobasidium, Physalacriaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi ^[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1794 r. Persoon nadając mu nazwę Corticium laeve. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1984 r. George Peter Chamuris, przenosząc go do rodzaju Cylindrobasidium^[1].

Niektóre synonimy naukowe^[2]:

Według polskich autorów synonimem Cylindrobasidium laevis jest także C. evolvens (Fr.) Jülich^[3], jednak według Index Fungorum jest to odrębny gatunek^[1].

Polską nazwę nadał Władysław Wojewoda w 2003 r, wcześniej w polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był także jako płaskosz gładki, powłocznik gładki, i zadrzak okrągły^[3].

Morfologia

Owocnik

Jednoroczny, o mniej więcej okrągławym kształcie, rozpostarty lub rozpostarto-odgięty (na pionowym podłożu odgięciu ulega jego górny brzeg). Ma grubość ok. 1 mm, jest miękki, błoniasty. Górna, odgięta od podłoża powierzchnia jest drobno owłosiona, biała i strefowana. Hymenofor gładki lub brodawkowany, koncentrycznie lub promieniście popękany, początkowo biały, potem kremowy^[4].

Cechy mikroskopowe;

System strzępkowy monomityczny. Strzępki cienkościenne, lub nieznacznie grubościenne, ze sprzążkami i żółtymi, kulistymi kroplami oleju. W hymenium występują ostre hyfidy (czasami nazywane cystydiolami), niekiedy wystające ponad hymenium. Mają grubość 5-8 μm. Podstawki o kształcie od wąskowrzecionowatego do cylindrycznego, cienkościenne, o rozmiarach 40-50 × 5–6 μm, 4-zarodnikowe, ze sprzążką w nasadzie. Zarodniki o kształcie od elipsoidalnego do gruszkowatego i rozmiarach 8-10 × 4-5 μm, gładkie, cienkościenne, szkliste, bezbarwne, zwykle zlepione w grupy po 2-4 szt^[4].

Występowanie i siedlisko

Opisano stanowiska tego gatunku w Ameryce Północnej i Europie^[5]. W Polsce jest bardzo pospolity^[3].

Występuje w różnego rodzaju lasach, zaroślach, parkach, ogrodach, poboczach dróg, na pniach i gałęziach drzew liściastych. Stwierdzono występowanie na następujących gatunkach i rodzajach drzew: klony, kasztanowiec zwyczajny, olchy, brzoza brodawkowata, graby, leszczyna, głogi, buki, jesion wyniosły, jabłoń domowa, topola czarna, śliwa domowa, akacja grochodrzew, wierzby, lipy. Rzadko występuje na drzewach iglastych, stwierdzono występowanie na sośnie^[3].

Znaczenie

Saprotrof, powodujący rozkład drewna, ale jest mało szkodliwy, powoduje tylko powierzchniowe próchnienie drewna^[6].

Przypisy