Локсиас калдырканы (Parnassius (Kailasius) loxias Pңngeler, 1901 ssp. Tashkorensis), (Kreuzberg, 1984) - Монофагдуулук, анда-санда кездешүүсү жана популяциянын санынын аздыгы, жалпы саны төмөндөбөсө да коркунуч туудуруп турат. Kail asius түркүмчөсүнүн өтө сейрек кездешкен 3 түрдүн бири (Кыргызстанда 2 түрү кездешет). Көпөлөктөрдүн арасында өтө кооз жана баалуу түр. ==Түрдүн жетилген стадиясынын сырткы түзүлүшү==Ортодон чоңураак көлөмдөгу көпөлөк, алдынкы канатынын узундугу 33–35 мм. Канаттарынын жалпы түсү ак. Алдыңкы канатында эки кара тагы ортосуна жана жогору жагына чейин туурасынан кесип өтөт, алды жагында эки ачаланып, ичкиси кичирейип кетет. Эки канатынын четтери айнектей тунук. Арткы канатында эки кичине тегерек, ичке кара түс менен курчалган эки көзчөлүү. Бозомук тарткан арткы канатынын субмаргиналдуу тасмасында катарынан жайгашкан, ички жагы көк түстөгү 4–6 кара көзчөлөрү бар. Ал эми төмөн жагын карай эндүү тилке кетет. Мурутчалары төөнөгүчтөй, узундугу алдынкы канатынын узундугунун үчөөнө жакын. Тулкусу ичке, кара, эркектериники узун агыш түктүү. Ургаачыларында копуляциядан кийин курсагынын аяк жагында агыш өсүндү сперматофрагма пайда болот. Жыныстык диморфизм начар өнүккөн.
Түр дизңюнктивдүү, өтө тар ареалда чачыранды таралган, номинативдүү түрчөсү Кыргызстан менен Кытайдын чектеш аймактарында белгилүү кездешет . Түрчө P. l. raskemensis Батыш Кун-Лундан табылган бир ургаачысы боюнча жазылган (Кытай), анын жердеген жери анык эмес. P. l. tashkorensis Кыргызстанда гана Сарыжаз бассейнин сол аймагында, Кайыңды-Катта жана Эңгилчек тоо кыркаларынан үч популяция белгилүү.
Деңиз деңгээлинен 2500–3100 м бийиктиктеги чыгыш орто тоолордун таш- чополуу вертикалдуу, тик кургак беттеринде тоют өсүмдүктөрү өскөн жерлерге байырлашкан . ==Саны== Массалык учуу мезгилинде жашаган жерлеринде 1000 м2 аянтта 1–3 чейин кездешет, ал эми түрчө жердеген жалпы аянт 20 км2 жетет. ==Жашоо тиричилиги (жашоо циклдары)==Моноволңтивдүү түр. Гусеницалары жумуртка кабыгын таштабастан биринчи жылында кыштайт . Аларга түнкү жашоо-тиричилик мүнөздүү. Corydal i s krasnovi Mikhailova жалбырактары менен тамактанышат, күндүз таштардын алдыларында бекинишет . Имагосунун учуусу төлдөгөн жерлеринде июндун ортосунан августун ортосуна чейин: көпөлөктөр көбүнчө түш чендерде активдүү, жапайы пияздын (Al l ium) жана татаал гүлдүүлөрдүн ( Sonchus, Cent au rea, L i gul aria) ширеси менен азыктанат. Ургаачылары жумурткаларын азык өсүмдүктөрүнүн түптөрүндөгү таштарга таштайт.
Отурукташкан жерлеринен жылбай миграцияга жөндөмсүздүгү , популяциялардын чачырандысы, жердеген жерлеринин аянтынын тарлыгы жана гусеницаларынын монофагдуулугу. Тоют өсүмдүктөрүнүн популяциялары эрозиялык коркунуч зонасында, биотоптору да жайыт коркунучунда турушу, тоо-кендерин иштетүү жана башкалар. Табигый душмандары, атаандаштары жана оорулары изилденген эмес. ==Көбөйтүү (колдо багуу)==Жүргүзүлгөн эмес.
Иштелип чыккан эмес. Азыркы кезде түр жердеген жерлери корголбойт. ==Коргоо үчүн зарыл аракеттер==Популяциялардын репродуктивдик потенциалын билүү үчүн жердеген жерлерине микрорезерваттарды түзүү, мониторинг жүргүзүү жана өсүмдүктөр коомчулугуна жасалган басымды тартипке келтирүү зарыл. Ареалын кеңейтүү мүмкүнчүлүгүн аныктоо, ошондой эле жасалма байырлаштырууну колдонуу максатка ылайык.
II категория (VU B1ac(v)+2ab(iii)c(v); D2). Обочолонгон өтө локалдуу, чачыранды таралган түрдүн түрчөсү.
Локсиас калдырканы (Parnassius (Kailasius) loxias Pңngeler, 1901 ssp. Tashkorensis), (Kreuzberg, 1984) - Монофагдуулук, анда-санда кездешүүсү жана популяциянын санынын аздыгы, жалпы саны төмөндөбөсө да коркунуч туудуруп турат. Kail asius түркүмчөсүнүн өтө сейрек кездешкен 3 түрдүн бири (Кыргызстанда 2 түрү кездешет). Көпөлөктөрдүн арасында өтө кооз жана баалуу түр. ==Түрдүн жетилген стадиясынын сырткы түзүлүшү==Ортодон чоңураак көлөмдөгу көпөлөк, алдынкы канатынын узундугу 33–35 мм. Канаттарынын жалпы түсү ак. Алдыңкы канатында эки кара тагы ортосуна жана жогору жагына чейин туурасынан кесип өтөт, алды жагында эки ачаланып, ичкиси кичирейип кетет. Эки канатынын четтери айнектей тунук. Арткы канатында эки кичине тегерек, ичке кара түс менен курчалган эки көзчөлүү. Бозомук тарткан арткы канатынын субмаргиналдуу тасмасында катарынан жайгашкан, ички жагы көк түстөгү 4–6 кара көзчөлөрү бар. Ал эми төмөн жагын карай эндүү тилке кетет. Мурутчалары төөнөгүчтөй, узундугу алдынкы канатынын узундугунун үчөөнө жакын. Тулкусу ичке, кара, эркектериники узун агыш түктүү. Ургаачыларында копуляциядан кийин курсагынын аяк жагында агыш өсүндү сперматофрагма пайда болот. Жыныстык диморфизм начар өнүккөн.
Parnassius loxias is a high-altitude butterfly which is found in Kirghizia and west China. It is a member of the snow Apollo genus (Parnassius) of the swallowtail family (Papilionidae).
Parnassius loxias is a high-altitude butterfly which is found in Kirghizia and west China. It is a member of the snow Apollo genus (Parnassius) of the swallowtail family (Papilionidae).
Parnassius loxias est une espèce de papillons de la famille des Papilionidae, de la sous-famille des Parnassiinae et du genre Parnassius.
Parnassius loxias a été décrit par Rudolf Püngeler (d) en 1901[1].
Parnassius loxias est un papillon au corps poilu, aux ailes blanches veinées de gris, suffusées de noir dans leur partie basale et le long du bord interne des ailes postérieures, marquées de noir près du bord costal des ailes antérieures. Les ailes postérieures sont ornées d'une ligne submarginale d'ocelles très clairs aux ailes antérieures, pupillés de bleu aux ailes postérieures et de deux taches rouges aux ailes postérieures.
Parnassius loxias vole en juin et juillet[2].
La plante hôte de sa chenille est une Corydalis, Corydalis krasnovi[1].
Parnassius loxias est présent dans les Monts Tian au Kirghizistan et dans l'ouest de la Chine[1].
Parnassius loxias réside en haute montagne, de 2 900 m à 3 500 m[2].
Pas de statut de protection particulier.
Parnassius loxias est une espèce de papillons de la famille des Papilionidae, de la sous-famille des Parnassiinae et du genre Parnassius.
Parnassius loxias là một loài bướm ngày sinh sống ở vùng núi cao được tìm thấy ở Kirghizia và West Trung Quốc.It là một member of the Snow Apollo genus Parnassius of the Swallowtail (Papilionidae) family.
Phương tiện liên quan tới Parnassius loxias tại Wikimedia Commons
Bài viết liên quan đến Họ Bướm phượng này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia bằng cách mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn. Parnassius loxias là một loài bướm ngày sinh sống ở vùng núi cao được tìm thấy ở Kirghizia và West Trung Quốc.It là một member of the Snow Apollo genus Parnassius of the Swallowtail (Papilionidae) family.
Parnassius loxias Püngeler, 1901
Аполлон локсиас[1] (лат. Parnassius loxias) — вид бабочек из рода парнассиусов (Parnassius) семейства бабочек-парусников (Papilionidae).
Бабочка с длиной переднего крыла 33-35 мм. Общий фон крыльев белый. Рисунок на переднем крыле образован двумя чёрными пятнами, пересекающими срединную ячейку около середины и на вершине крыла, и сероватой прикраевой перевязи, раздваивающейся впереди на две ветки, внутренняя из которых является значительно редуцированной и бывает иногда развитой лишь в своей вершинной трети. По наружному краю обоих крыльев проходит практически прозрачная полоска. На заднем крыле имеется два небольших округлых пятна красного цвета, окружённых чёрным ободком, а также 4-6 чёрных пятен с выраженным синим напылением. Нижние крылья закруглены. У бабочек, только что вышедших из куколки, крылья сначала желтоватые. Наружный край крыльев округлый. Жилки R1 не ветвятся; жилки R2 и R3 сливаются в одну, а R4, R5 и М1 имеют общий ствол. К костальному краю переднего крыла выходят одна жилка (R1); R2+R3 выходят к вершине, а R4 и R5 — к внешнему краю. Усики с чёрной булавой. Глаза гладкие, крупные, снабжённые маленькими бугорками, на которых сидят короткие щетинки. Туловище изящное, чёрное, у самцов — с длинным светлым опушением. Половой диморфизм выражен слабо, у самок — тёмные перевязи на крыльях более выраженные и широкие[2].
Вид очень строго приурочен к местам произрастания кормовых растений гусениц и встречается на почти вертикальных, крутых, сухих глинисто-каменистых склонах в среднегорном поясе, преимущественно на восточных экспозициях[1][3]. Обитает на высотах 2500-3100 м н.у м[1]. Бабочки держатся возле скал и крутых подскальных осыпей. Их полёт продолжительный, стремительный, мощный, часто парящий. Могут длительное время парить над склонами горных ущельев, корректируя траекторию полёта взмахами крыльев и изменяя высоту полёта. Бабочки ведут исключительно дневной образ жизни и активны только в солнечную погоду. Нуждаясь в дополнительном питании, они охотно посещают цветущие растения: цветы дикого лука (Allium) и сложноцветных (Sonchus, Centaurea, Ligularia)[1]. Для самок характерно наличие на нижней стороне брюшка роговидного придатка (сфрагис), образующегося при копуляции. Предназначение сфрагиса — исключение повторного оплодотворения самки другими самцами.
Разваивается в одном поколении за год. Лёт бабочек длится с середины июня до середины августа. Самки откладывают яйца на камни рядом с кормовыми растениями. Зимуют гусеницы первого возраста, не покидая яйцевых оболочек[1]. Гусеницы ведут ночной образ жизни, питаются листьями хохлатки Краснова (Corydalis krasnovi, сем. Fumariaceae). Днём гусеницы прячутся под камнями[1]. Окукливание проходит на земле, в лёгком коконе. Куколка толстая, округлая, сначала светло-коричневая с полупрозрачными покровами, тёмно-коричневыми дыхальцами и рядом желтоватых пятен над ними по бокам спины.
Вид имеет дизъюнктивный, очень узкий ареал. Выделяют на три подвида с локальным точечным распространением. Номинативный подвид известен из сопредельной с Кыргызстаном территории Китая — левобережье реки Сары-Джаз на южном макросклоне хребте Кокшаал-Тоо)[4]. Таксономическое положение подвида P. l. raskemensis Avinoff, 1916, описанного по одной самке из Западного Кунь-Луня в Китае[1], и достоверность его местонахождения до конца не ясны и являются спорными. Подвид P. l. tashkorensis является эндемиком Кыргызстана[1][5], где встречается на небольшой территории в бассейне левых притоков реки Сары-Джаз, где известно только три популяции в западных оконечностях хребтов Каинды-Катта (горы Уроккыр) и Иныльчек-Тоо[1].
Аполлон локсиас (лат. Parnassius loxias) — вид бабочек из рода парнассиусов (Parnassius) семейства бабочек-парусников (Papilionidae).
