Vějířovec obrovský (Meripilus giganteus) je dřevokazná houba z čeledi vějířovcovitých (Meripilaceae) rostoucí na starých dubech, vzácně také na jiných listnatých stromech (bucích a lípách). Plodnice se objevují od července do září.[1]
Plodnice je tvořena množstvím velkých klobouků; v mládí okrových nebo narezavělých, v dospělosti hnědých, ve stáří černajících; 10-50(80) cm širokých. Rourky pevné, neoddělitelné od klobouku, bělavě okrové, póry drobné, kulaté, barvy rourek, stářím tmavnou. Rourky jsou nestejně dlouhé, povrch pórů je proto nerovný, hrbolatý. Třeň je postranní, krátký a tlustý. Dužnina je bělavě okrová, později narezavělá, stářím tmavne až černá; v mládí je měkká a šťavnatá, v dospělosti tuhá a suchá, ve stáří tvrdá a dřenatá. Chuť je v mládí lahodná, v dospělosti dobrá, ve stáří suchá a mdlá; vůně je v mládí i v dospělosti příjemná, ve stáří nevýrazně dřevitá. Výtrusný prach je hnědý. Plodnice je mohutná, 80-150(200) cm široká, a 20-50(80) kg těžká.
Plodnice nejsou jedovaté, ale pro tuhou konzistenci jsou nezáživné a velmi obtížně stravitelné.[2] Kuchyňský význam proto nemají téměř žádný.[2] Některé publikace jej uvádějí jako nejedlý[3], jiné jako jedlý a tuhý,[4] případně jako nakyslý a jen v mládí jedlý.[5] Vějířovec obrovský je jedlá houba, v mládí výborná[zdroj?], v dospělosti velmi dobrá[zdroj?], ve stáří příliš tuhá. Vždy se sbírá jen pár mladých klobouků, nebo jen měkčí okraje klobouků (v tomto případě za nějakou dobu dorostou).
Lze zaměnit za drobnější a rozvětvenější trsnatec lupenitý (Grifola frondosa); v podobnosti mladých stádií, za sírovec žlutooranžový (Laetiporus sulphureus).[1]
Vějířovec obrovský (Meripilus giganteus) je dřevokazná houba z čeledi vějířovcovitých (Meripilaceae) rostoucí na starých dubech, vzácně také na jiných listnatých stromech (bucích a lípách). Plodnice se objevují od července do září.
Der Riesenporling (Meripilus giganteus) ist eine Pilzart aus der Familie der Riesenporlingsverwandten (Meripilaceae).
Die Fruchtkörper sind aus zahlreichen zungen- bis fächerförmigen Hüten zusammengesetzt, die einem gemeinsamen, wurzelnden Strunk entspringen. Die Hüte sind meist dachziegelig übereinander geschichtet und etwas gelappt. Seitlich verschmälern sie sich in einen kurzen, stielartigen Abschnitt.
Die Breite der Teilstücke beträgt 6 bis 20, die Dicke 1 bis 2 Zentimeter. Jung sind sie oberseits gelbbraun bis zimtfuchsig, dann dunkelbraun mit cremegelblichem Rand. Alt und verletzt schwärzen sie. Die Oberfläche ist schwach gezont, filzig, am Rand körnig, an der Basis runzelig. Der gesamte Fruchtkörper wird 20 bis 50, ausnahmsweise auch über 100 Zentimeter breit und bis zu 70 Kilogramm schwer. Damit bildet er in Mitteleuropa die größten und schwersten Sammelfruchtkörper.
Die erst spät gebildeten Röhren sind kurz und weiß, die sehr kurzen Poren am Strunk herablaufend, weiß bis blassgelb, bei Berührung schwärzend. Das Fleisch ist weiß und läuft an der Luft erst rötlich und später schwärzlich an. Es riecht würzig, älter unangenehm nach Pilz. Nur ganz jung ist es weich und saftig, später faserig und im Alter fast lederartig. Es schmeckt säuerlich-bitter, der Pilz ist nur jung essbar.
Die Sporen sind breit elliptisch, glatt, 5 bis 7,5 auf 4 bis 6,5 Mikrometer groß.
Das Myzel des Riesenporlings lebt als Weißfäule erzeugender Wurzelparasit in den unterirdischen Bereichen von Buchen, Eichen, Linden, Rosskastanien, Birken oder anderen Laubbäumen, sehr selten auch von Nadelbäumen. Ein Befall durch diesen Schwächeparasit bleibt oft jahrelang unentdeckt. Er verursacht eine intensive Weißfäule. Bei älteren Buchen ist er auch in naturbelassenen Wäldern nicht selten. Der Pilz befällt zunächst im Wurzelbereich tiefliegende Wurzeln und dringt dann in stammnahe Wurzelbereiche vor. Dort verursacht er im Xylem eine Versorgungsstörung, die schließlich eine starke Vitaliltätsminderung des Baumes zur Folge hat. Verringerung der Blattgrößen, Absterben der Baumkrone und des Baumstammes sind weitere Merkmale des Pilzbefalls. Befallene alte Buchen können aufgrund des Stabilitätsverlustes des Stammes mit voll begrünter Baumkrone unvermittelt zusammenbrechen.[1]
Der Riesenporling (Meripilus giganteus) ist eine Pilzart aus der Familie der Riesenporlingsverwandten (Meripilaceae).
Meripilus giganteus is a polypore fungus in the family Meripilaceae. It causes a white rot in various types of broadleaved trees, particularly beech (Fagus), but also Abies, Picea, Pinus, Quercus and Ulmus species. This bracket fungus, commonly known as the giant polypore or black-staining polypore, is often found in large clumps at the base of trees, although fruiting bodies are sometimes found some distance away from the trunk, parasitizing the roots. M. giganteus has a circumboreal distribution in the northern Hemisphere, and is widely distributed in Europe. In the field, it is recognizable by the large, multi-capped fruiting body, as well as its pore surface that quickly darkens black when bruised or injured.
The basidiocarps consist of numerous rosette-like flattened fan-shaped pilei; they are typically 50–150 centimetres (20–59 in), rarely 250 centimetres (98 in) in diameter and 10–50 centimetres (3.9–19.7 in), rarely 90 centimetres (35 in) high. The individual caps, up to 10–50 centimetres (3.9–19.7 in), rarely 90 centimetres (35 in) in diameter and 1–5 centimetres (0.39–1.97 in) thick, arise from a common basal stem.
The weight is 10–50 kilograms (22–110 lb), but the heaviest specimen can reach 90 kilograms (200 lb).
The color of the cap surface is pale tan to dull chestnut brown in young specimens but darkens in age to become concentric zones (zonate) of various shades of brown.
The surface is also finely fibrillose with tiny scales (squamules). There are 3 to 6 pores per millimeter on the underside; the pore surface bruises brown and black, helping to distinguish it from the similar species Grifola frondosa.
Infection of a tree is often through a dead tap root, and decay is largely restricted to roots, and then mainly on the underside. Infected trees often show thinning of the outer crown due to impaired root function. Tree failure is due to brittle fracture of degraded lateral roots.[1]
Spores are roughly spherical to ovoid or ellipsoid in shape, with typical dimensions of 6–6.5 × 5.5–6 μm. Under a microscope, they appear translucent (hyaline), smooth, and nonamyloid, meaning that they do not absorb stain from Melzer's reagent.[2] The basidia—the spore-bearing cells—are club-shaped, 4-spored, and are 22–40 by 7–8 μm.[3]
Polypore fungi may be further distinguished by the type of hyphae that makes up their fruiting body. M. giganteus has a so-called monomitic hyphal system, as its fruiting body is composed of only vegetative hyphae.[4]
The giant polypore was previously considered inedible, due to its very coarse flesh and mildly acidic taste,[5] but more recent sources list it as edible.[6][7] Younger specimens may be more palatable; one author notes that it is "eaten in Japan".[4] Also, it may be mistakenly consumed because of its resemblance with the edible species commonly known as Hen of the Woods (Grifola frondosa) which is regarded as much better tasting.[7]
This mushroom can be found growing on hardwoods, more rarely on conifers. According to Ryvarden and Gilbertson in their monograph on the polypores of Europe, M. giganteus grows especially on Quercus and Fagus tree species, but it has also been collected on the hardwoods Acer, Aesculus, Alnus, Betula, Castanea, Celtis, Corylus, Eucalyptus, Laurus, Myrica, Persea, Pittosporum, Platanus, Populus, Prunus, Pyrus, Tilia, Ulmus; it has also been found growing on the coniferous species Abies, Larix, and Pinus.[3]
M. giganteus has a circumboreal distribution in the northern hemisphere.[8] It has been collected from Europe, Scandinavia, the area formerly known as the USSR, Iran and Turkey.[9] Although many field guides list it as occurring in North America, this is due to confusion with the related M. sumstinei; M. giganteus is not found in North America.[10][2] A study of the frequency of occurrence of wood-decay fungi on street trees and park trees in Hamburg, Germany found that M. giganteus was the most common species.[11]
The methanol extract from this mushroom has been shown to contain compounds that are significantly cytotoxic to the mouse cancer cell line 3LL.[12]
The polypore fungus Grifola frondosa is similar in overall appearance, but may be distinguished by its more greyish cap, and larger pores.[3] Bondarzewia berkeleyi or "Berkeley's polypore" is often confused with M. giganteus (or M. sumstinei) in eastern North America but can be distinguished by its lack of black-bruising and much larger pores.[13]
Meripilus giganteus is a polypore fungus in the family Meripilaceae. It causes a white rot in various types of broadleaved trees, particularly beech (Fagus), but also Abies, Picea, Pinus, Quercus and Ulmus species. This bracket fungus, commonly known as the giant polypore or black-staining polypore, is often found in large clumps at the base of trees, although fruiting bodies are sometimes found some distance away from the trunk, parasitizing the roots. M. giganteus has a circumboreal distribution in the northern Hemisphere, and is widely distributed in Europe. In the field, it is recognizable by the large, multi-capped fruiting body, as well as its pore surface that quickly darkens black when bruised or injured.
Meripilus giganteus
Meripilus giganteus, le Polypore géant, est une espèce de champignons (Fungi) basidiomycètes de la famille des Meripilaceae.
Le Polypore géant est un champignon de très grande taille, pouvant atteindre 20 à 80 cm de largeur. Il est constitué de plusieurs chapeaux ayant la forme d’un éventail, disposés en rosette sur une base commune et mesurant chacun de 10 à 35 cm de long sur 1 à 3 cm d’épaisseur, dont la partie supérieure beige striée concentriquement de brun roux est également bordée de cette couleur.
Jeune, il a une chair blanchâtre et molle, qui devient rapidement fibreuse et coriace en se teintant de rouge, puis de brun foncé et finalement de noir, d'odeur agréable et de saveur acidulée.
Il pousse du milieu de l’été à l'automne, principalement sur la base du tronc et les racines du hêtre et du chêne. C'est un parasite "opportuniste", profitant de la faiblesse d'un arbre vieux et accélérant son déclin.
C’est un champignon comestible de qualité médiocre, qui ne peut être consommé que très jeune. Plus tard, il devient immangeable de par sa consistance fibreuse et dure ainsi que sa saveur aigre.
Meripilus giganteus
Meripilus giganteus, le Polypore géant, est une espèce de champignons (Fungi) basidiomycètes de la famille des Meripilaceae.
Il Meripilus giganteus (Pers., P. Karst., Bidr. Känn. Finl. Nat. Folk 37: 33 (1882)) è un fungo che può raggiungere dimensioni e peso notevoli.
Carpoforo con numerosi cappelli a forma di ventaglio, disposti intorno a una base comune, larghi 10–20 cm e spessi 1–2 cm ondulati, bruni; faccia superiore solcata radialmente e concentricamente di zonature bruno chiaro e bruno scuro; faccia inferiore biancastra, portante l'apparato imeniale (tubuli e pori).
Biancastri decorrenti, non separabili dal carpoforo, viranti nel nerastro al tocco.
Piccoli, subcircolari o poligonali, biancastri, nerastri al tatto.
Bianca, molle, fibrosa, leggermente acquosa.
Bianche in massa.
Cresce alla base delle latifoglie, ceppaie o radici, in estate-autunno.
buono quando è giovane; coriaceo, fibroso e non mangereccio a piena maturità.
Dal latino "gigantus", di grande dimensioni.
Nel mese di settembre del 2013, nei pressi del comune di Pergola, alcuni membri dell'associazione micologica Valcesano hanno ritrovato un esemplare dalle dimensioni record, lungo circa 2,2 metri e pesante più di 80 chilogrammi.
Il Meripilus giganteus (Pers., P. Karst., Bidr. Känn. Finl. Nat. Folk 37: 33 (1882)) è un fungo che può raggiungere dimensioni e peso notevoli.
De reuzenzwam (Meripilus giganteus) is een saprofyte, parasiterende schimmel uit de stam der steeltjeszwammen (Basidiomycota). Ze veroorzaakt vooral witrot in loofbomen, maar kan ook coniferen aantasten. Het consolevormende, eenjarige vruchtlichaam heeft meerdere hoeden die grote clusters vormen. De reuzenzwam heeft een groot verspreidingsgebied en is een algemene soort in een groot gebied van Europa.
De reuzenzwam is te herkennen aan het grote vruchtlichaam van 50 tot 200 centimeter doorsnede en een hoogte van 20 tot 80 centimeter. Ze bestaat uit een groot aantal platte, halfronde tot waaiervormige hoeden die in een rozet uit een centrale knol groeien. Elke hoed heeft een doorsnede van 20 tot 80 centimeter, een breedte van 10 tot 30 centimeter en een dikte van één tot drie centimeter. De bovenzijde is aanvankelijk bleek- tot kastanjebruin, maar wordt donkerroodbruin en concentrisch gezoneerd naarmate de hoed ouder wordt. Het oppervlak is golvend en viltig. De scherpe, golvende rand is wittig tot zwart en is vaak gekerfd.
Reuzenzwam in jong stadium
Bovenaanzicht oudere hoeden
De wittig-crème buisjes zijn tot tien millimeter lang. Per vierkante millimeter zijn er drie tot vijf witte tot crème poriën, die bij aanraking of beschadiging bruinzwart verkleuren. Het zachte, vezelige vlees is wittig-crème en geurt zwamachtig. Het sporenafdruk is wit gekleurd. De sporen zijn bolvormig tot ovaal of ellipsvormig. Ze meten doorgaans 6-6,5 bij 5.5-6 micrometer (µm) en lijken glasachtig onder een microscoop.
De eikhaas (Grifola frondosa) is een sympatrische, sterk gelijkende schimmelsoort. De hoeden zijn echter grijzer en hebben grotere poriën. Bovendien verkleuren de buisjes niet bij kneuzing.[1]
De infectie van een boom begint meestal op een afgestorven hoofdwortel. De witrot beperkt zich voornamelijk tot de wortels, en dan met name op de onderzijde. De verminderde transport vanuit de wortels veroorzaakt vaak een uitgedunde bladerkroon. In een gevorderd stadium kan het wortelstelsel dermate broos worden dat de boom omvalt.[2]
In de zomer en herfst wordt het vruchtlichaam gevormd. Deze groeit voornamelijk aan de voet van de stam, maar wordt ook verder weg gevonden, waar de schimmel de wortels parasiteert. Het veroorzaakt voornamelijk witrot in beuken en eiken, maar ook in veel andere soorten loofbomen, waaronder berken, elzen, esdoorns, eucalyptusbomen, hazelaars, iepen, kastanjebomen, laurierbomen, lindes, netelbomen, paardenkastanjes, perenbomen, Pittosporum-soorten, platanen, populieren, Prunus-soorten en wilgen. De zwam is ook aangetroffen op dennen, fijnsparren en larixen.[1]
De reuzenzwam komt voor in het noordelijk halfrond van de de Oude Wereld.[3] Ze komt wijdverspreid voor in Europa. Ook in Nederland is het een zeer algemene schimmel.[4] Verder is de reuzenzwam aangetroffen in Rusland, Iran en Turkije. Volgens veel veldgidsen en naslagwerken komt de soort ook voor in Noord-Amerika, maar dit betreft de verwante schimmel Meripilus sumstinei.
De reuzenzwam wordt over het algemeen als oneetbaar beschouwd, vanwege het stugge vlees en de lichtzure smaak. Jongere exemplaren zijn smakelijker en worden naar verluidt in Japan gegeten.[5] De reuzenzwam wordt regelmatig per vergissing gegeten wanneer ze wordt verward met de eetbare eikhaas.
Bronnen, noten en/of referentiesDe reuzenzwam (Meripilus giganteus) is een saprofyte, parasiterende schimmel uit de stam der steeltjeszwammen (Basidiomycota). Ze veroorzaakt vooral witrot in loofbomen, maar kan ook coniferen aantasten. Het consolevormende, eenjarige vruchtlichaam heeft meerdere hoeden die grote clusters vormen. De reuzenzwam heeft een groot verspreidingsgebied en is een algemene soort in een groot gebied van Europa.
Fin a 1 m. ëd diàmetr. Capej fin a 30 cm., vàire, brun òcra, zonà, motobin sutij. Such rognos gròss. Part fèrtila (imenòfor) crema, an-neirent. Da 3 a 5 përtus për mm.. Carn com ël coram.
A chërs an dzora a bòsch ëd latifeuje, dzortut an dzora a suche.
A venta mai mangé un bolè trovà se un a l'é nen un bon conossidor dij bolè!
As peul nen mangesse.
Fin a 1 m. ëd diàmetr. Capej fin a 30 cm., vàire, brun òcra, zonà, motobin sutij. Such rognos gròss. Part fèrtila (imenòfor) crema, an-neirent. Da 3 a 5 përtus për mm.. Carn com ël coram.
AmbientA chërs an dzora a bòsch ëd latifeuje, dzortut an dzora a suche.
Comestibilità A venta mai mangé un bolè trovà se un a l'é nen un bon conossidor dij bolè!
As peul nen mangesse.
Wachlarzowiec olbrzymi (Meripilus giganteus Pers.) P. Karst.) – gatunek grzybów z rodziny wachlarzowcowatych (Meripilaceae)[1].
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Meripilus, Meripilaceae, Polyporales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1794 r. Persoon nadając mu nazwę Boletus giganteus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1882 r. P. Karsten, przenosząc go do rodzaju Meripilus[1].
Synonimów naukowych ma ok. 20[2].
Nazwę polską podał Władysław Wojewoda w 1999 r. W polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był też jako żagiew olbrzymia lub flagowiec olbrzymi[3].
Jest to jeden z największych grzybów hubowatych, którego pojedyncze rozety osiągają wagę do kilkunastu, a skupienia owocników przy jednym pniu do kilkudziesięciu kilogramów[4].
Owocniki jednoroczne, duże, osiągające średnicę od 30 do 80 cm, z wieloma dachówkowato ułożonymi, wachlarzowatymi lub półkolistymi kapeluszami, które wyrastają ze wspólnej podstawy, niekiedy na krótkich trzonkach. Powierzchnia kapeluszy początkowo żółtobrązowa, później brązowawa, kasztanowata, wyraźnie koncentrycznie pręgowana, pokryta drobnymi łuseczkami. Brzeg kapeluszy jaśniejszy, kremowy, zaokrąglony, z wiekiem falisty[4].
Krótkie, białawe, po uszkodzeniu przebarwiające się na brązowawe, później czerniejące plamy. Pory bardzo drobne, koliste, około 0,3 mm średnicy[4].
Biały, łykowaty, włóknisty, na przekroju czerniejący, o silnie grzybowym zapachu i kwaskowatym smaku[4].
Gładkie, bezbarwne, jajowate do kolistych[4].
Notowany w Ameryce Północnej, Europie, Azji, Afryce Północnej i na Nowej Zelandii[5]. W Polsce liczne jego stanowiska opisano w piśmiennictwie naukowym[3]. Do października 2014 r. znajdował się na liście grzybów chronionych.
Rośnie u podstawy różnych gatunków drzew liściastych, wyjątkowo także drzew iglastych. Zwykle przy martwych pniach, rzadziej jako pasożyt żywych drzew. Chętnie rośnie na siedliskach antropogenicznych: parkach, przydrożnych drzewach. W naturalnych kompleksach leśnych spotykany wyjątkowo rzadko. Ze względu na upodobanie do antropogenicznych stanowisk zwany również "grzybem parkowym"[4].
Grzyb jadalny niskiej wartości . Jadalne są tylko młode owocniki.[6]
Wachlarzowiec olbrzymi (Meripilus giganteus Pers.) P. Karst.) – gatunek grzybów z rodziny wachlarzowcowatych (Meripilaceae).
Den mykologiska karaktären hos jätteticka:
hymenium:
rör
hatt:
förskjuten
skivtyp:
nedlöpande
ätlighet:
ätlig
fot:
inte tillämpbart
sporavtryck:
vit
ekologi:
saprofyt
Jätteticka (Meripilus giganteus) är en svamp i ordningen Polyporales. Den förekommer i södra Sverige, men är sällsynt. Den är Blekinges landskapssvamp.
Jättetickan har fått sitt namn efter sin jättestorlek. Den är gulbrun och halvcirkelformad. Sporerna är vita, och svampen har vit fot. Den kan utgöra ett hot mot träd som kan förgiftas av den. Svampen är inte giftig för människor, men bara mycket unga exemplar är ätbara.
Jätteticka (Meripilus giganteus) är en svamp i ordningen Polyporales. Den förekommer i södra Sverige, men är sällsynt. Den är Blekinges landskapssvamp.
Jättetickan har fått sitt namn efter sin jättestorlek. Den är gulbrun och halvcirkelformad. Sporerna är vita, och svampen har vit fot. Den kan utgöra ett hot mot träd som kan förgiftas av den. Svampen är inte giftig för människor, men bara mycket unga exemplar är ätbara.
Мерипилус гигантский (лат. Meripilus giganteus) — гриб рода Meripilus семейства Мерипиловые. Фитопатоген, вызывает «белую гниль» у широколиственных деревьев, как правило, у бука. Распространён по всему северному полушарию, часто встречается в Европе.
Это заготовка статьи по микологии. Вы можете помочь проекту, дополнив её. Мерипилус гигантский (лат. Meripilus giganteus) — гриб рода Meripilus семейства Мерипиловые. Фитопатоген, вызывает «белую гниль» у широколиственных деревьев, как правило, у бука. Распространён по всему северному полушарию, часто встречается в Европе.
.jpg)
.jpg)
_white_spores_and_causes_white_rot,_in_a_rather_young_stadium_at_Angerenstein_Arnhem_-_panoramio.jpg)
_white_spores_and_causes_white_rot,_at_Mariendaal_-_panoramio.jpg)
