dcsimg
Image of pink barren strawberry
Creatures » » Plants » » Dicotyledons » » Rose Family »

Pink Barren Strawberry

Potentilla micrantha Ramond ex DC.

Pięciornik drobny ( Polish )

provided by wikipedia POL
Commons Multimedia w Wikimedia Commons
 src=
Morfologia

Pięciornik drobny[3], p. drobnokwiatowy[4] (Potentilla micrantha Ramond ex DC.) – gatunek rośliny z rodziny różowatych (Rosaceae).

Rozmieszczenie geograficzne

Występuje głównie nad Morzem Śródziemnym w Europie, Afryce Północnej i Azji Mniejszej. Zwarty zasięg występowania ciągnie się od Pirenejów poprzez Europę Południową po Półwysep Bałkański. Najliczniej występuje w górach Europy Południowej. Poza tym zwartym zasięgiem istnieją oderwane rejony występowania w Hiszpanii, Europie Środkowej, nad Morzem Czarnym, na Kaukazie i w Afryce Południowej. W Polsce opisano jego występowanie tylko w dwóch miejscach na trzech stanowiskach. Pierwsze stanowisko znajduje się w rezerwacie przyrody Modrzewina na Mazowszu, dwa pozostałe w Beskidzie Makowskim na opadających do doliny Koszarawy stokach góry Janikowa Grapa. W 2007 stwierdzono tutaj występowanie dwóch populacji; jedna na wysokości około 420-465 m n.p.m., druga na wysokości około 640-645 m[4].

Morfologia

Pokrój
Niska roślina zielna o wysokości 15-20 cm, tworząca różyczki liściowe. Posiada półzdrewniałe kłącze, wytwarza też rozłogi[4].
Liście
Trójlistkowe, podobne do liści poziomki. Z obu stron są szarozielone, odstająco pokryte prostymi włoskami[4].
Kwiaty
Na jednej różyczce wyrasta kilka pojedynczych, białych lub słaboróżowych kwiatów o średnicy 7-10 mm. Płatki korony mają taką samą długość, jak działki kielicha, lub są nieco krótsze. Charakterystyczną cechą gatunkową jest buraczkowoczerwone zabarwienie działek kielicha po wewnętrznej stronie[4].
Owoce
Białoszary orzeszek. Jest owłosiony na brzusznej stronie[4]

Biologia i ekologia

Bylina, hemikryptofit. Kwitnie zazwyczaj od kwietnia do maja, czasami już w marcu. Rozmnaża się przez nasiona, ale również wegetatywnie przez rozłogi. Występuje w lasach, ale także na siedliskach otwartych – w murawach górskich na wapiennym podłożu[4]. Liczba chromosomów 2n = 12, 14 Co, Ga 2, 3, 4, 5, 6[5].

Zagrożenia i ochrona

Według Polskiej Czerwonej Księgi Roślin (2001) – gatunek narażony na wymarcie (kategoria zagrożenia VU)[6]. W wydaniu z 2014 roku otrzymał kategorię EN (zagrożony)[7]. Umieszczony także na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski (2006) w kategorii zagrożenia E (wymierający – krytycznie zagrożony)[8]. W wydaniu z 2016 roku otrzymał kategorię EN (zagrożony)[9]. Stanowisko na Mazowszu znajduje się na chronionym obszarze rezerwatu przyrody. Jedno ze stanowisk w Beskidzie Makowskim nie jest zagrożone, gdyż znajduje się na trudno dostępnym terenie (na odsłonięciu piaskowców na pionowej niemal ścianie). Zagrożone jest natomiast drugie, wyżej położone stanowisko, a przyczyną zagrożenia jest zaprzestanie koszenia polany, na której się znajduje. Efektem samorzutnie następującej sukcesji wtórnej jest bowiem zarastanie polany przez zagłuszającą pięciornika wyższą roślinność, a później przez las. Część polany zresztą została już obsadzona świerkiem. W Beskidzie Makowskim w latach 200-2001 liczba kęp na obydwu stanowiskach wynosiła razem około 300-400. Aby zachować pięciornika na tych stanowiskach należałoby utworzyć na Janikowej Grapie rezerwat przyrody nieżywionej (na dolnym stanowisku z pionową ścianą piaskowca), zaś na górnym kosić polanę i usuwać zadrzewienia. W Polsce gatunek ten jest uprawiany w Ogrodzie Botanicznym w Krakowie oraz w Ogrodzie Botanicznym w Warszawie[4]. Gatunek objęty ochroną ścisłą.

Przypisy

  1. Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website (ang.). 2001.
  2. The Plant List Potentilla micrantha. [dostęp 2017-03-01].
  3. Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
  4. a b c d e f g h Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Czerwona księga Karpat Polskich. Kraków: Instytut Botaniki PAN, 2008. ISBN 978-83-89648-71-6.
  5. Flora Francji. [dostęp 2011-02-12].
  6. K. Zarzycki, R. Kaźmierczakowa: Polska Czerwona Księga Roślin. Kraków: IB PAN, 2001. ISBN 83-85444-85-8.
  7. Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.
  8. Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ​ISBN 83-89648-38-5​.
  9. Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL

Pięciornik drobny: Brief Summary ( Polish )

provided by wikipedia POL
 src= Morfologia

Pięciornik drobny, p. drobnokwiatowy (Potentilla micrantha Ramond ex DC.) – gatunek rośliny z rodziny różowatych (Rosaceae).

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL