dcsimg

Modrzewnica pospolita ( Polish )

provided by wikipedia POL
Commons Multimedia w Wikimedia Commons
 src=
Morfologia
 src=
Niedojrzałe owoce
 src=
Odmiana 'Compacta'

Modrzewnica pospolita, modrzewnica północna[3], modrzewnica zwyczajna[4] (Andromeda polifolia L.) – gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny wrzosowatych.

Rozmieszczenie geograficzne

Jej zasięg obejmuje Europę (z wyjątkiem części południowej) oraz część Azji (część Syberii i Mongolia)[5]. W Polsce jest dość pospolita na niżu, ale brak jej na Kujawach, w północno-zachodniej części Niziny Mazowieckiej, na Nizinie Śląskiej i wschodniej części Pojezierza Wielkopolskiego. W Karpatach jest rzadka. Liczniej występuje tylko na Kotlinie Orawsko-Nowotarskiej (jest tam dużo torfowisk), poza tym na pojedynczych stanowiskach na Działach Orawskich, Pogórzu Śląskim, Dynowskim i w Bieszczadach. Z Tatr podana z dwóch stanowisk: Toporowy Staw Wyżni i z młaki pomiędzy Waksmundzką Polaną a Psią Trawką[6].

Morfologia

Pokrój
Wzniesiona krzewinka o wysokości (10)20–40 cm[7].
Łodyga
Pędy nadziemne podnoszące się, podziemne są długie i rozgałęzione. Młode gałązki wiotkie[7].
Liście
Zimozielone, skórzaste, równowąskolancetowate o podwiniętych brzegach. Osadzone na ogonkach o długości do 0,3 mm. Dorastają do 5 cm długości i 5 mm szerokości. Na górnej stronie ciemnozielone, spodem sinobiałe.
Kwiaty
Zebrane w baldachogrona liczące 2–8 kwiatów, osadzone na szczycie łodygi. Pojedyncze kwiaty mają długość 4–7 mm, są zwisające, osadzone na czerwonawych szypułkach. Kielich złożony z 5 działek, znacznie mniejszych (ok. 4-krotnie) od korony. Korona 5-krotna, dzbaneczkowata o zrośniętych, różowych lub białych płatkach, długości do 8 mm. Nietrwała, opada po przekwitnięciu. Słupek jeden, górny, z długą grubą szyjką i grubą zalążnią. Pręcików 10, pylniki na szczycie posiadają szczeciniaste wyrostki. Słupek i pręciki schowane są wewnątrz korony[7][6].
Owoc
Kulista torebka składająca się z 5 komór. Wzniesiona ku górze, o średnicy 3–5 mm.

Biologia i ekologia

Chamefit. Podobnie, jak inne gatunki z rodziny wrzosowatych żyje w symbiozie z określonym gatunkiem grzyba. Strzępki grzybni przerastają całą roślinę, aż do okrywy nasion[7]. Kwitnie od maja do lipca, kwiaty równoczesne, zapylane jest przez owady. Roślina trująca[8]. Trujące są liście i młode gałązki.

Roślina pospolita na niżu, w górach rośnie na rozproszonych stanowiskach. Występuje na torfowiskach wysokich, mszarach w obrębie torfowisk przejściowych, w borach bagiennych. Jest chamefitem. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla rzędu (O.) Sphagnetalia magellanici[9].

Liczba chromosomów 2n = 48[6].

Zastosowanie

Czasami jest uprawiana jako roślina ozdobna. Jest w pełni mrozoodporna (strefy mrozoodporności 2–9). Najlepiej rośnie na kwaśnej glebie (z dodatkiem torfu kwaśnego), na zacienionym stanowisku. Szczególnie nadaje się do ogródków skalnych. Rozmnaża się z nasion lub sadzonek pędowych. Oprócz typowej formy w uprawie są bardziej ozdobne kultywary, np. 'Compacta' o szarych liściach, różowych kwiatach i bardziej zwartym pokroju[10].

Zagrożenia i ochrona

Od roku 2014 gatunek jest wpisany na listę gatunków roślin objętych ochroną częściową w Polsce na podstawie Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin[11].

Przypisy

  1. Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website (ang.). 2001–. [dostęp 2010-03-13].
  2. The Plant List. [dostęp 2017-02-28].
  3. Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
  4. Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
  5. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-05-27].
  6. a b c Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Czerwona księga Karpat Polskich. Kraków: Instytut Botaniki PAN, 2008. ISBN 978-83-89648-71-6.
  7. a b c d Stanisław Kłosowski, Grzegorz Kłosowski: Rośliny wodne i bagienne. Multico, 2007, s. 288, seria: Flora Polski. ISBN 978-83-7073-248-6.
  8. Olga Seidl, Józef Rostafiński: Przewodnik do oznaczania roślin. Warszawa: PWRiL, 1973.
  9. Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
  10. Geoff Burnie i inni: Botanica. Rośliny ogrodowe. Könemann, 2005. ISBN 3-8331-1916-0.
  11. Dz.U. z 2014 r. poz. 1409 – Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL

Modrzewnica pospolita: Brief Summary ( Polish )

provided by wikipedia POL
 src= Morfologia  src= Niedojrzałe owoce  src= Odmiana 'Compacta'

Modrzewnica pospolita, modrzewnica północna, modrzewnica zwyczajna (Andromeda polifolia L.) – gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny wrzosowatych.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL