dcsimg

Botterpit ( Afrikaans )

provided by wikipedia AF

Die botterpit of nar(r)a[1] (Acanthosicyos horridus Welw. ex Hook.f ) is 'n plant wat wydverspreid en inheems is aan Namibië. In Suid-Afrika is sy status nie goed bekend nie. Die laaste melding stam uit 1925. Op die SANBI-rooilys is dit as Nie voldoende inligtings nie (DDD) gelys. Die moontlike voorkomsgebied binne Suid-Afrika lê in streke wat nie toeganklik is nie omrede daar diamante gevind word. Die plant groei veral in dié gebied van die Namib wat deur oggendmis bevog word. In die gebied rondom Walvisbaai en Swakopmund neem die populasie af, veral deur onttrekking van grondwater. Die plant hang af van grondwater en dra by tot die duine se stabilisering. Dit is 'n groot en doringagtige plant wat 'n spanspekagtige vrug voortbring. Die vrug en sy sade is 'n belangrike voedsel vir die Topnaar-mense van Namibië.[2]

Die Topnaar-naam !nara is verwant aan die woord !na wat genoeg beteken, en dit gee aan hoe belangrik hierdie plant vir die Topnaarvolk is. Dit is reeds seker 8 000 jaar in gebruik. Botterpitte kan gebruik word soos amandels in gebak, olie, lyfroom ens. en van die vrugvleis word hoagaribeb gemaak deur dit te kook. [3]

Dit is geen vetplant nie en dit is blaarloos met 'n groen stam, wat vir die fotosintese sorg. A. horridus is die enigste lid van die Cucurbitaceae wat aan die ekstreme woestynklimaat van die Namib aangepas is en die ontbreek van blare is een van sy aanpassings. Dit is 'n C3-plant. Die stamme kan meters lank word en is dikwels met sand bedek. Hulle het 'n deursnee met 15 groewe wat langs die stam loop. Die plant versamel sand rondom en vorm so 'n heuweltjie. Net die stingels wat bo die sand steek het dorings wat as 'n skroef op die tak groei. Die wortels kan tot 100 m diep groei en versamel grondwater van ondergrondse riviere soos die Kuisebrivier.[4]

Fotogalery

Verwysings

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia skrywers en redakteurs
original
visit source
partner site
wikipedia AF

Botterpit: Brief Summary ( Afrikaans )

provided by wikipedia AF

Die botterpit of nar(r)a (Acanthosicyos horridus Welw. ex Hook.f ) is 'n plant wat wydverspreid en inheems is aan Namibië. In Suid-Afrika is sy status nie goed bekend nie. Die laaste melding stam uit 1925. Op die SANBI-rooilys is dit as Nie voldoende inligtings nie (DDD) gelys. Die moontlike voorkomsgebied binne Suid-Afrika lê in streke wat nie toeganklik is nie omrede daar diamante gevind word. Die plant groei veral in dié gebied van die Namib wat deur oggendmis bevog word. In die gebied rondom Walvisbaai en Swakopmund neem die populasie af, veral deur onttrekking van grondwater. Die plant hang af van grondwater en dra by tot die duine se stabilisering. Dit is 'n groot en doringagtige plant wat 'n spanspekagtige vrug voortbring. Die vrug en sy sade is 'n belangrike voedsel vir die Topnaar-mense van Namibië.

Die Topnaar-naam !nara is verwant aan die woord !na wat genoeg beteken, en dit gee aan hoe belangrik hierdie plant vir die Topnaarvolk is. Dit is reeds seker 8 000 jaar in gebruik. Botterpitte kan gebruik word soos amandels in gebak, olie, lyfroom ens. en van die vrugvleis word hoagaribeb gemaak deur dit te kook.

Dit is geen vetplant nie en dit is blaarloos met 'n groen stam, wat vir die fotosintese sorg. A. horridus is die enigste lid van die Cucurbitaceae wat aan die ekstreme woestynklimaat van die Namib aangepas is en die ontbreek van blare is een van sy aanpassings. Dit is 'n C3-plant. Die stamme kan meters lank word en is dikwels met sand bedek. Hulle het 'n deursnee met 15 groewe wat langs die stam loop. Die plant versamel sand rondom en vorm so 'n heuweltjie. Net die stingels wat bo die sand steek het dorings wat as 'n skroef op die tak groei. Die wortels kan tot 100 m diep groei en versamel grondwater van ondergrondse riviere soos die Kuisebrivier.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia skrywers en redakteurs
original
visit source
partner site
wikipedia AF