Darners

De glazenmakers (Aeshnidae) vormen een familie van echte libellen. De wetenschappelijke naam van de familie wordt abusievelijk weleens als Aeschnidae gespeld.

Kenmerken

Het zijn grote, zeer krachtige libellen van 60 tot 85 mm lang en een spanwijdte van 6,5 tot 9 cm. Het achterlijf, dat langer is dan de vleugels, is donker met een lichtere mozaïektekening, of licht met een donkere rugstreep, zoals bij de geslachten Anax en Hemianax. Het borststuk bevat altijd schouderstrepen of een lichte tekening aan de zijkant, en vaak beide. De glazenmakers zijn te onderscheiden van de nog grotere bronlibellen (Cordulegastridae) doordat de facetogen elkaar voor een groter deel raken aan de bovenkant van de kop.

Leefwijze

De mannetjes zijn erg territoriaal ingesteld en vallen andere mannetjes direct aan. Ze houden hun territorium constant in de gaten door middel van patrouillevluchten.

Voortplanting

De eieren worden afgezet in planten. De grote larven zijn goed gecamoufleerd en jagen op kikkervisjes en visbroed.

Naamgeving

De naam is gebaseerd op de gelijkenis met glazenmakers uit vroeger tijden. Wanneer zij ruiten moesten repareren, dan droegen zij het glas in een raamwerk van latten op de rug waardoor het wel vleugels leken.

Taxonomie

De familie bestaat uit de volgende geslachten:

• Acanthaeschna Selys, 1883
• Adversaeschna Watson, 1992
• Aeschnophlebia Selys, 1883
• Aeshna Fabricius, 1775
• Agyrtacantha Lieftinck, 1937
• Allopetalia Selys, 1873
• Amphiaeschna Selys, 1871
• Anaciaeschna Selys, 1878
• Anax Leach, 1815
• Andaeschna De Marmels, 1994
• Antipodophlebia Fraser, 1960
• Austroaeschna Selys, 1883
• Austrogynacantha Tillyard, 1908
• Austrophlebia Tillyard, 1916
• Basiaeschna Selys, 1883
• Boyeria McLachlan, 1895
• Brachytron Evans, 1845
• Caliaeschna Selys, 1883
• Castoraeschna Calvert, 1952
• Cephalaeschna Selys, 1883
• Coryphaeschna Williamson, 1903
• Dendroaeschna Tillyard, 1916
• Dromaeschna Förster, 1908
• Epiaeschna Hagen in Selys, 1883
• Gomphaeschna Selys, 1871
• Gynacantha Rambur, 1842
• Gynacanthaeschna Fraser, 1921
• Heliaeschna Selys, 1882
• Indaeschna Fraser, 1926
• Limnetron Förster, 1907
• Linaeschna Martin, 1908
• Nasiaeschna Selys in Förster, 1900
• Neuraeschna Hagen, 1867
• Notoaeschna Tillyard, 1916
• Oligoaeschna Selys, 1889
• Oplonaeschna Selys, 1883
• Oreaeschna Lieftinck, 1937
• Periaeschna Martin, 1908
• Petaliaeschna Fraser, 1927
• Planaeschna McLachlan, 1896
• Plattycantha Förster, 1908
• Polycanthagyna Fraser, 1933
• Racenaeschna Calvert, 1958
• Remartinia Navás, 1911
• Rhionaeschna Förster, 1909
• Sarasaeschna Karube & Yeh, 2001
• Spinaeschna Theischinger, 1982
• Staurophlebia Brauer, 1865
• Telephlebia Selys, 1883
• Tetracanthagyna Selys, 1883
• Triacanthagyna Selys, 1883

Soorten in Nederland en België

In Nederland en België komen twaalf soorten voor, verdeeld over vier geslachten:

• Geslacht Aeshna (Glazenmakers)
  • Blauwe glazenmaker (Aeshna cyanea)
  • Bruine glazenmaker (Aeshna grandis)
  • Groene glazenmaker (Aeshna viridis)
  • Noordse glazenmaker (Aeshna subarctica)
  • Paardenbijter (Aeshna mixta)
  • Venglazenmaker (Aeshna juncea)
  • Vroege glazenmaker (Aeshna isoceles)
  • Zuidelijke glazenmaker (Aeshna affinis)
• Geslacht Anax (Keizerlibellen)
  • Grote keizerlibel (Anax imperator)
  • Zuidelijke keizerlibel (Anax parthenope)
• Geslacht Brachytron (Glassnijders)
  • Glassnijder (Brachytron pratense)
• Geslacht Hemianax
  • Zadellibel (Hemianax ephippiger)

Foto's

• Aeshna affinis

• Aeshna canadensis

• Aeshna cyanea

• Aeshna grandis

• Aeshna juncea

• Aeshna mixta

• Anax guttatus

• Anax imperator

• Anax junius

• Anax parthenope

• Boyeria irene

• Rhionaeschna variegata

Externe link

• Glazenmakers op Libellennet (Vlinderstichting)
• Vlindernet

• David Burnie (2001) - Animals, Dorling Kindersley Limited, London. ISBN 90-18-01564-4 (naar het Nederlands vertaald door Jaap Bouwman en Henk J. Nieuwenkamp).