Cá thiên thần lùn (Danh pháp khoa học: Centropyge) là một chi cá biển trong họ Cá bướm gai, sống trên khắp các vùng biển thuộc Ấn Độ Dương, Thái Bình Dương và Đại Tây Dương.
Mô tả
Centropyge thường có màu sắc sặc sỡ; chiều dài cơ thể không quá 15 cm. Chúng sống thành những nhóm nhỏ, gồm một con đực và nhiều con mái. Centropyge là loài lưỡng tính; cá mái lớn nhất trong "hậu cung" sẽ thay đổi giới tính nếu cá đực đầu đàn chết đi. Quá trình biến đổi này diễn ra trong vòng vài tuần[1]. Cá đực và cá mái có màu sắc khá giống nhau nên khó phân biệt.
Thức ăn của Centropyge là tảo, bọt biển và động vật không xương sống nhỏ. Tuy nhiên, nhiều loài trong số chúng có thói quen gặm, rỉa các rạn san hô, nên cần lưu ý khi nuôi chúng trong các bể cá cảnh. Ban đầu khi nuôi trong bể, Centropyge có thể khá nhút nhát, luôn lẩn trốn trong san hô nhưng sẽ dạn hơn khi chúng đã thiết lập lãnh thổ cho riêng mình.
Các loài
Có tất cả 34 loài được ghi nhận trong chi[2]:
-
Centropyge abei (Allen, Young & Colin, 2006)
-
Centropyge acanthops (Norman, 1922.
-
Centropyge argi (Woods & Kanazawa, 1951)
-
Centropyge aurantia (Randall & Wass, 1974)
-
Centropyge aurantonotus (Burgess, 1974)
-
Centropyge bicolor (Bloch, 1787)
-
Centropyge bispinosa (Günther, 1860)
-
Centropyge boylei (Pyle & Randall, 1992)
-
Centropyge cocosensis (Smith-Vaniz & Randall, 1974)[3]
-
Centropyge colini (Smith-Vaniz & Randall, 1974)
-
Centropyge debelius (Pyle, 1990)
-
Centropyge deborae (Shen et al., 2012)[4]
-
Centropyge eibli (Klausewitz, 1963)
-
Centropyge ferrugata (Randall & Burgess, 1972)[5]
-
Centropyge fisheri (Snyder, 1904)
-
Centropyge flavipectoralis (Randall & Klausewitz, 1977)
-
Centropyge flavissima (Cuvier, 1831)[6]
-
Centropyge heraldi (Woods & Schultz, 1953)[6][7]
-
Centropyge hotumatua (Randall & Caldwell, 1973)
-
Centropyge interrupta (Tanaka, 1918)
-
Centropyge joculator (Smith-Vaniz & Randall, 1974)
-
Centropyge loricula (Günther, 1874)
-
Centropyge multicolor (Randall & Wass, 1974)
-
Centropyge multispinis (Playfair, 1867)
-
Centropyge nahackyi (Kosaki, 1989)
-
Centropyge narcosis (Pyle & Randall, 1993)
-
Centropyge nigriocella (Woods & Schultz, 1953)
-
Centropyge nox (Bleeker, 1853)
-
Centropyge potteri (Jordan & Metz, 1912)
-
Centropyge resplendens (Lubbock & Sankey, 1975)
-
Centropyge shepardi (Randall & Yasuda, 1979)
-
Centropyge tibicen (Cuvier, 1831)
-
Centropyge venusta (Yasuda & Tominaga, 1969)
-
Centropyge vrolikii (Bleeker, 1853)
Chú thích
-
^ Hioki, S. & Suzuki, K. (1996): Sex changing from male to female on the way of protogynous process in three Centropyge angelfishes (Pomacanthidae: Teleostei). Bulletin of the Institute of Oceanic Research and Development, Tokai University, 17: 27–34.
-
^ Rainer Froese & Daniel Pauly (2013), Species of Centropyge, FishBase
-
^ “Is the Cocopeel Angelfish a Species?”. Reefs.com.
-
^ Shen, K.-N., Ho, H.-C. & Chang, C.-W. (2012): The Blue Velvet Angelfish Centropyge deborae sp. nov., a New Pomacanthid from the Fiji Islands, Based on Genetic and Morphological Analyses. Zoological Studies, 51 (3): 415-423
-
^ Yoichi Sakai, Kenji Karino, Tetsuo Kuwamura, Yasuhiro Nakashima, Yukiko Maruo (2003), Sexually Dichromatic Protogynous Angelfish Centropyge ferrugata (Pomacanthidae) Males Can Change Back to Females (PDF), Zoological Science, 20(5): 627-634
- ^ a ă Shen, K.-N., Chang, C.-W., Delrieu-Trottin, E. & Borsa, P. (2016): Lemonpeel (Centropyge flavissima) and yellow (C. heraldi) pygmy angelfishes each consist of two geographically isolated sibling species. Marine Biodiversity 47 (3): 831-845
-
^ “Centropyge cocosensis & C. woodheadi, two ‘new’ species of pygmy angelfish”. Reef Builders.
Tham khảo
