Die Koffermuscheln (Donacidae), auch Stumpf- oder Dreiecksmuscheln sind eine Familie der Muscheln aus der Ordnung Cardiida. Die ältesten Vertreter der Familie stammen aus dem Aptium (Unterkreide).[1]
Die kleinen bis mittelgroßen, meist gleichklappigen, flachen Gehäuse sind im Umriss gerundet-dreieckig, länglich-elliptisch oder auch gerundet-keilförmig. Sie sind ungleichseitig, die Wirbel sitzen etwas hinter der Mittellinie bezogen auf die Gehäuselänge. Der Ventralrand ist fast gerade, das Dorsum fast rechtwinklig. Das Schloss weist in beiden Klappen je zwei Hauptzähne auf. Das braune Ligament ist klein. Außerdem sind max. je ein vorderer und hinterer Lateralzähne vorhanden. Die Ornamentierung besteht überwiegend aus feinen Anwachslinien und feinen radialen Linien. Die Mantellinie ist tief eingebuchtet.
Die Koffermuschel sind weltweit verbreitet. Die meisten Arten leben aber in warmen und tropischen Meeren. Sie bevorzugen das Flachwasser von der Gezeitenzone bis in etwa 60 Meter Wassertiefe. Sie können sich, wenn sie von der Strömung oder Brandung ausgespült werden, schnell wieder eingraben.
Das Taxon wurde 1828 von John Fleming aufgestellt.[2] Die Familie ist allgemein anerkannt.[3]
Die Koffermuscheln (Donacidae), auch Stumpf- oder Dreiecksmuscheln sind eine Familie der Muscheln aus der Ordnung Cardiida. Die ältesten Vertreter der Familie stammen aus dem Aptium (Unterkreide).
Донакстар (лат. Donacidae) — кош капкалуу моллюскалардын бир тукуму, булардын өкүлү Кара-Деңиз донаксы (лат. Donax Paradonax venustus).
Донакстар (лат. Donacidae) — кош капкалуу моллюскалардын бир тукуму, булардын өкүлү Кара-Деңиз донаксы (лат. Donax Paradonax venustus).
The Donacidae, the "bean clams" or "wedge shells", are a family of bivalve molluscs of the superfamily Tellinoidea. The family is related to the Tellina.
The Donacidae are prolific filter feeders and are an important part of coastal food chains where they occur. The family is sensitive to coastal industry such as dam-building and dredging.
Members of this family have asymmetric, elongated, compressed shells. The two siphons are short but are completely divided, and the foot is large. They are vigorous burrowers.[1]
The Donacidae, the "bean clams" or "wedge shells", are a family of bivalve molluscs of the superfamily Tellinoidea. The family is related to the Tellina.
The Donacidae are prolific filter feeders and are an important part of coastal food chains where they occur. The family is sensitive to coastal industry such as dam-building and dredging.
Les Donacidae sont une famille de mollusques bivalves.
Ils ont une coquille peu renflée, allongée, triangulaire et inéquilatérale, avec la partie postérieure plus courte que l’antérieure. Exception chez les Bivalves, leur crochet est opisthogyre. Leur charnière hétérodonte a deux petites dents cardinales et des dents latérales. La coquille sinupalliée est de type dimyaire (deux empreintes adductrices de taille peu inégale). Sinus palléal profond, largement.
Selon World Register of Marine Species (19 avril 2022)[1] :
Les Donacidae sont une famille de mollusques bivalves.
De zaagjes of Donacidae is een familie tweekleppige schelpsoorten.
Het zijn slanke, licht driehoekige schelpen. Ze zijn gelijkkleppig maar ongelijkzijdig, met de umbo's naar de achterkant toe geplaatst. Ze zijn glad en zeer glimmend. Elke klep heeft twee cardinale tanden. De voorste en achterste laterale tanden zijn eveneens aanwezig. De binnenrand van de schelpen is fijn gekarteld. De binnenkant van de schelp vertoont een duidelijke, diepe mantelbocht.
De dieren leven ingegraven in een zand- of modderbodem, dicht onder het bodemoppervlak, op middelmatig tot sterk geëxposeerde zandkusten. Bij sterke branding worden ze zoms vrijgewoeld maar kunnen zich dan door middel van hun voet snel ingraven. Sommige soorten bewegen zich binnen de getijdenzone verticaal over de kust.
Zaagjes worden in vrijwel alle tropische en gematigde stranden aangetroffen. Vele van de zowat 50 soorten zijn eetbaar.
Aan de Noordzeekusten van Nederland en Vlaanderen kan men de soorten Donax vittatus (Da Costa, 1778) (Zaagje; algemeen) en Donax variegatus (Gmelin, 1791) (Glad zaagje; zeldzaam) vinden.
Aan de Europese kusten kan men nog drie andere soorten vinden:
Buiten Europa komen ook nog de volgende soorten voor:
De zaagjes of Donacidae is een familie tweekleppige schelpsoorten.
Urąbkowate (Donacidae) – rodzina małży z rzędu Veneroida obejmująca około 60 współcześnie żyjących gatunków. Są to zwierzęta morskie, niewielkich rozmiarów, przeciętnie 20–40 mm, tylko nieliczne z nich dorastają do 150 mm długości. Muszle w kształcie trójkąta, o bokach spłaszczonych, mocne, połyskliwe. Szczyty muszli są położone blisko jej tylnej krawędzi. Ubarwienie periostrakum zwykle żółte lub fioletowe[2], u niektórych gatunków bardzo zmienne – w obrębie tego samego gatunku spotykane są muszle o barwie od śnieżnobiałej po ciemnofioletową. Zmienność barw i proporcji muszli nastręcza trudności taksonomicznych. Przykładowo, wykazano, że przedstawiciele dwóch gatunków współwystępujących w strefie upwellingu Prądu Peruwiańskiego wyróżnianych ze względu na różnice w proporcjach muszli – Donax marincovichi i Donax obesulus – nie różnią się od siebie genetycznie[3]. Połówki pustych muszli często pozostają złączone[4]. Noga urąbkowatych jest mocna i długa – umożliwia wykonywanie skoków[4] lub szybkie zakopanie się w dnie[2].
Żyją w morzach pełnosłonych i w wodach słonawych, zagrzebane w piasku lub mule, najczęściej w płytkich wodach strefy przybrzeżnej. Często występują bardzo licznie – w skupieniach złożonych z milionów osobników. Są filtratorami. Niektóre gatunki są uznawane za przysmak[2].
W zapisie kopalnym znane są z warstw wielu okresów, począwszy od kredy, różnych regionów świata[5].
Rodzina obejmuje rodzaje[6]:
Rodzajem typowym rodziny jest Donax.
Urąbkowate (Donacidae) – rodzina małży z rzędu Veneroida obejmująca około 60 współcześnie żyjących gatunków. Są to zwierzęta morskie, niewielkich rozmiarów, przeciętnie 20–40 mm, tylko nieliczne z nich dorastają do 150 mm długości. Muszle w kształcie trójkąta, o bokach spłaszczonych, mocne, połyskliwe. Szczyty muszli są położone blisko jej tylnej krawędzi. Ubarwienie periostrakum zwykle żółte lub fioletowe, u niektórych gatunków bardzo zmienne – w obrębie tego samego gatunku spotykane są muszle o barwie od śnieżnobiałej po ciemnofioletową. Zmienność barw i proporcji muszli nastręcza trudności taksonomicznych. Przykładowo, wykazano, że przedstawiciele dwóch gatunków współwystępujących w strefie upwellingu Prądu Peruwiańskiego wyróżnianych ze względu na różnice w proporcjach muszli – Donax marincovichi i Donax obesulus – nie różnią się od siebie genetycznie. Połówki pustych muszli często pozostają złączone. Noga urąbkowatych jest mocna i długa – umożliwia wykonywanie skoków lub szybkie zakopanie się w dnie.
Żyją w morzach pełnosłonych i w wodach słonawych, zagrzebane w piasku lub mule, najczęściej w płytkich wodach strefy przybrzeżnej. Często występują bardzo licznie – w skupieniach złożonych z milionów osobników. Są filtratorami. Niektóre gatunki są uznawane za przysmak.
W zapisie kopalnym znane są z warstw wielu okresów, począwszy od kredy, różnych regionów świata.
Zmienność fenotypowa muszli Donax variabilisDonacidae (nomeadas, em inglêsː wedge shell[7] ou wedge clam[8][9] -sing., com wedge, na tradução para o português, significando "cunha"; também denominadas donax[3], butterfly shell ou coquina[8]; em Portugalː conquilha ou cadelinha -sing.[10]; na Espanhaː coquina[11] ou tallarina[12]; em catalãoː tellerina[11] -sing.) é uma pequena família, com três gêneros[2], de moluscos Bivalvia marinhos filtradores, na maioria tropicais e cujo habitat são os rasos bentos de substratos lodosos ou arenosos da zona entremarés das praias e baías litorâneas da Terra; onde se enterram, com o seu pé bem desenvolvido[3][4][6][8][13][14], sempre em posição vertical e logo abaixo da superfície de onde os animais estendem dois sifões, acima da superfície, para filtrar o plâncton.[15][16] Os Donacidae foram classificados por John Fleming, em 1828, e pertencem à ordem Cardiida.[2]
Compreende, em sua totalidade, animais com conchas moderadamente frágeis e dotadas de 2 valvas visíveis, normalmente de formatos triangulares e pequenas, mais truncadas na parte posterior e atingindo tamanhos de até 7 centímetros de comprimento, quando desenvolvidas. São caracterizados por ter, muitas vezes, uma ampla variação de cores em uma mesma espécie, em branco, cinza, marrom, vermelho, laranja, cor-de-rosa, amarelo, azul, violeta ou púrpura, geralmente com linhas radiais, que partem do umbo, como ornamentação. O interior das valvas geralmente recebe ornamentação de coloração violeta e a superfície externa pode apresentar uma fina escultura de linhas radiais paralelas ou linhas de crescimento, além de apresentar um perióstraco, bastante fino, lhe recobrindo.[3][6][8][12][13][15][16]
Diversas espécies de Donacidae são empregadas na alimentação humana, dentre elas as espécies do gênero Donax Linnaeus, 1758[1][16][17] e Iphigenia brasiliensis (Lamarck, 1818).[5][6]
Conchas de Donax trunculus Linnaeus, 1758[1], na França; uma espécie comestível.[17]
De acordo com o World Register of Marine Species, incluídos os sinônimos.[2]
|coautor=
(ajuda) |coautor=
(ajuda) |coautor=
(ajuda) Donacidae (nomeadas, em inglêsː wedge shell ou wedge clam -sing., com wedge, na tradução para o português, significando "cunha"; também denominadas donax, butterfly shell ou coquina; em Portugalː conquilha ou cadelinha -sing.; na Espanhaː coquina ou tallarina; em catalãoː tellerina -sing.) é uma pequena família, com três gêneros, de moluscos Bivalvia marinhos filtradores, na maioria tropicais e cujo habitat são os rasos bentos de substratos lodosos ou arenosos da zona entremarés das praias e baías litorâneas da Terra; onde se enterram, com o seu pé bem desenvolvido, sempre em posição vertical e logo abaixo da superfície de onde os animais estendem dois sifões, acima da superfície, para filtrar o plâncton. Os Donacidae foram classificados por John Fleming, em 1828, e pertencem à ordem Cardiida.
Donacidae là một họ thân mềm hai mảnh vỏ trong bộ Veneroida.
Donacidae là một họ thân mềm hai mảnh vỏ trong bộ Veneroida.
Donacidae Fleming, 1828
ВидыДонациды (лат. Donacidae) — семейство двустворчатых моллюсков из отряда Veneroida. Относительно немногочисленное семейство: описано около 5 родов с 50 видами[1].
Раковина удлинённо-овальная или треугольная, с макушками, расположенными на середине спинного края или несколько сдвинутыми к заднему концу раковины. Скульптура поверхности радиальная и концентрическая, иногда полностью отсутствует. Кардинальных зубов по два на каждой створке. Литеральные зубы (по одному или с каждой стороны створки или по два на правой), развиты в разной степени, иногда полностью редуцированы. Лигамент наружный. Мускульных отпечатков два, почти равных. Мантийная линия с глубоким синусом. Края мантии снизу полностью не сросшиеся[2].
Отсутствие скульптуры на раковинах и сильный сдвиг макушек к их заднему концу связаны с особенностями биологии донаксов. Они не только хорошо закапываются в грунт, но и способны двигаться в его толще. При передвижении в столь плотной среде основную роль играет нога. Поэтому она очень сильная и большая и размещается в передней, удлинённой части раковины. Полированная поверхность сильно уплощённых створок сводит к минимуму сопротивление среды при движении. Зарываются эти ракушки неглубоко, но полностью, и над поверхностью дна торчит только пара сифонов. Вводной сифон значительно длиннее анального и способен к сильному растяжению. На его конце имеется 6 притуплённых лопастей, между которыми расположены перистые выросты. В сифон затягивается очень большое количество материала, включая и несъедобные минеральные частицы. После сортировки на жабрах и ротовых лопастях весь несъедобный материал и излишки съедобного выводятся через анальный сифон в виде псевдофекалий. В процессе выведения последних принимают участие и аддукторы, сокращения которых как бы выжимают из жабр накопившийся в них материал[1].
Живут донациды преимущественно близ берегов на малых глубинах в умеренной и тропической зонах, а также в пресных водах. В Чёрном море представлено 2 вида рода — донаксов (Donax): донакс обрезанный (Donax trunculus) и донакс исчерченный (Donax semistriatus)[2].
Донациды (лат. Donacidae) — семейство двустворчатых моллюсков из отряда Veneroida. Относительно немногочисленное семейство: описано около 5 родов с 50 видами.
斧蛤科是簾蛤目下的一科。斧蛤是濾食性(英语:Filter feeder)的動物,在海岸及河岸的食物鏈中扮演著重要的角色。