Rašeliníkovité (Sphagnaceae) je čeleď mechů z monotypického řádu rašeliníkotvaré (Sphagnales). V současnosti obsahuje jediný recentní rod, rašeliník (Sphagnum). K vyhynulým rodům této čeledi patří například Sphagnophyllites. Rod rašeliník zahrnuje asi 330 druhů, navzájem velmi obtížně rozlišitelných.
Protonema (prvoklíček) těchto mechů je lupenitá. Mechové rostlinky jsou bez rhizoidů, lodyžky jsou neukončeného růstu se svazečky větviček, které jsou na koncích lodyžek nahloučeny v hlavičku. Lístky jsou bezžebré, tvořeny úzkými zelenými buňkami - chlorocysty, které obsahují četné chloroplasty a skládají jakousi sít, jejíchž oka jsou vyplněna bezbarvými mrtvými buňkami. Tobolka je kulovitá, bez čepičky, uvnitř je mohutná kolumela, nad níž je rozprostřen archespor.
Obrázky, zvuky či videa k tématu Rašeliníkovité ve Wikimedia Commons
Rašeliníkovité (Sphagnaceae) je čeleď mechů z monotypického řádu rašeliníkotvaré (Sphagnales). V současnosti obsahuje jediný recentní rod, rašeliník (Sphagnum). K vyhynulým rodům této čeledi patří například Sphagnophyllites. Rod rašeliník zahrnuje asi 330 druhů, navzájem velmi obtížně rozlišitelných.
Tørvemos-familien (Sphagnaceae) er en familie blandt mosserne. I anatomisk henseende afviger tørvemosserne meget fra de andre bladmosser. Stammens bark er omdannet til vandvæv, og dette sammen med andre særtræk gør det muligt for planterne at suge sig fulde af vand i overskudsperioder henholdsvis at tilbageholde vand i tørkeperioder. Da planterne udskiller H+, bidrager de selv til den forsuring af deres miljø, som er så karakteristisk for højmoser[1]. Familien findes på alle kontinenter, dog ikke i de arktiske egne, og den er mest udbredt i de nordlige, tempererede zoner. Familien har kun én slægt:
The Sphagnaceae is a family of moss with only one living genus Sphagnum.[1]
Turbasamblalised (Sphagnaceae) on turbasammalde ainus sugukond, kuhu kuulub üks elusolevate liikidega perekond – turbasammal (Sphagnum).
Les Sphagnaceae sont une famille de mousses de l’ordre des Sphagnales.
Selon BioLib (22 septembre 2020)[2] :
Selon Catalogue of Life (22 septembre 2020)[3] et ITIS (22 septembre 2020)[4] et World Register of Marine Species (22 septembre 2020)[5] :
Selon Paleobiology Database (22 septembre 2020)[6] :
Selon Tropicos (22 septembre 2020)[1] :
Les Sphagnaceae sont une famille de mousses de l’ordre des Sphagnales.
Sphagnaceae, porodica mahovnjača iz reda Sphagnales. U porodicu je smješteno nekoliko rodova[1], a jedini živi rod je Sphagnum.
Sphagnaceae, porodica mahovnjača iz reda Sphagnales. U porodicu je smješteno nekoliko rodova, a jedini živi rod je Sphagnum.
De veenmossen (Sphagnaceae Dum., Anal. Fam. Pl. 68. 1829.; Sphagnum L., Sp. Pl. 2: 1106. 1753; Gen. Pl. ed. 5, 487. 1754., Grieks: σϕάγνος sphagnos) zijn een familie van kleine tot robuuste planten, witachtig groen tot geelbruin, soms paars of roodachtig aangelopen, in matten, kussens of bulten, in natte habitats groeiend of in veengebieden boven het waterniveau, minder vaak onder water. Planten meestal met rechtopstaande stengel, met de jonge takken verspreid langs de stengel (dus in spiralen gerangschikt) met de nog groeiende toppen van stengels in een "hoofdje" (capitulum), de takken gegroepeerd in bundels langs stam, stengel- en takbladeren met afwisselend opgeblazen, S-vormig tot ruitvormige hyaliene cellen en smalle, lineaire cellen met bladgroen, met de hyaliene cellen van takbladeren meestal met fibrillen en poren.
De veenmossen hebben een grote rol gespeeld in de landschapsvorming, zoals de hoogvenen in Ierland, oostelijk België en noordelijk Nederland.
Het protonema is meestal één cellaag dik; zijdelings uit de rand ontwikkelt de zich de gametofyt; soms filamenten worden gevormd op de thallusranden die weer secundaire protonemata aan de terminale cellen van de filamenten kunnen vormen.
De rhizoïden zijn weinig talrijk en beperkt tot de basis van jonge mosplanten; ze zijn afwezig op de rijpe mosplanten.
De stengel (ook: stam) is rechtopstaand, enkelvoudig of weinig vertakt. Het stengelweefsels bestaat uit drie verschillende lagen, het is gedifferentieerd in een centrale cilinder van dunwandige parenchymatische cellen, overgaand in een cilinder van dikwandige schorscellen, omgeven door een oppervlakkige laag van dunwandige, opgeblazen cellen in 0-4 lagen, die soms ook poren kunnen hebben.
De stengelbladeren zijn gerangschikt in spiralen (verspreid), ze zijn meer of minder fibrilleus (voorzien van inwendige verdikkingslijsten) en meer of minder voorzien van poren dan de takbladeren, vaak septaat (met dwarsschotten), langs de randen vaak met een duidelijke zoom van smalle lineaire chlorophylleuze cellen, en met een grotere breedte:lengte-verhouding dan takbladeren in anisophylle vormen, gedeeltelijk gedifferentieerd bij hemi-isofylle vormen en identiek bij isofylle vormen
De takken zijn gewoonlijk gerangschikt in bundels met de bundels verspreid geplaatst langs de stengel, elke bundel vaak bestaand uit twee of meer haaks afstaande takken en twee of meer slanke, hangende takken met een neiging om zich tegen de stengel aan te liggen (de takken zijn dimorf met afstaande en met hangende takken), in sommige soorten stengels enkelvoudig met 1-3 takken per bundel; takken meestal verkort bij de stengeltoppen voor de vorming van een hoofd- als bosje of "hoofdje" (capitulum); takschorscellen vaak met opgeblazen retortcellen met poriën (openingen) aan de top, soms met fibrillen (lijstvormige verdikkingen van de celwand).
Detail van takblad met smalle cellen met chloroplasten en wijde hyaliene cellen met wandverdikkingen en poren.
Dwarsdoorsnede van een takblad met kleine groene en grote hyaliene cellen
Veenmos als isolatiemateriaal in een blokhut
De takbladeren zijn spiraalvormig gerangschikt in ongeveer 4-5 rijen met 2/5 fyllotaxis, 1 cellaag dik met een netwerk van afwisselende chlorofylleuze en hyaline cellen; de hyaline zijn cellen meestal S-vormige, zelden ruitvormig, vrijwel altijd versterkt met opvallende spiraalvormige lijsten (fibrillen), klein tot groot, rond tot elliptisch en soms geringd poriën samen optreden commissuren of zelden op mobiele lumen, convexe oppervlak meestal met meer poriën per cel dan concaaf oppervlak ; chlorophyllous cellen kunnen worden opgenomen op beide oppervlakken, meer in het algemeen blootgesteld aan een oppervlak of even zwak aan beide zijden, gezien in dwarsdoorsnede kunnen naburige celwanden gewoonlijk vlak, maar verschillende soorten celwand uitsteeksels duidelijk zichtbaar in dwarsdoorsnede.
De geslachtsverdeling is tweehuizig of eenhuizig; de gesteelde bolvormige antheridiën staan aan de uiteinden van de takken, meestal met gezwollen gekleurde uiteinden van de takken in de buurt van het hoofdje; langhalzige archegonia op korte takken afzonderlijk omgeven door perichaetiaalbladeren die meestal langer zijn dan takbladeren.
De Perichaetiaalbladeren zijn vaak aanzienlijk groter dan de vegetatieve bladeren, meestal bijvoeging van de sporofyten tot op de vervaldag.
De geslachtsverdeling: tweehuizig of eenhuizig; takken altijd eenslachtig, met de antheridiën en de archegonia op afzonderlijke takken; parafysen afwezig; antheridiën bolvormig met een lange steel, met een antheridium aan de basis van elke perigonial blad, groeit op gespecialiseerde uiteenlopende tak tips die vaak diep gepigmenteerd met rode of bruine kleur; archegoniale takken enkele, zelden dubbel, gesteund 1-5 archegonia aan de top van elke tak.
De sporofyt bestaat uit een kapsel en een voet, bijna zittend, verhoogde op de vervaldag door verlenging van de gametofytische stengelachtig pseudopodium op de toppen van archegoniumtakken; een echte seta is niet ontwikkeld; kapsels bolvormig, donkerbruin tot zwart, met een rond operculum, een annulus of peristoom ontbreekt; huidmondjes zijn rudimentair, bestaande uit een paar sluitcellen zonder poriën, columella koepelvormige welft grote tetraëdrische sporen.
Het huikje (calyptra) is teer, vliezig, als een hyaliene membraan die de operculum bedekt, onregelmatig gescheurd bij het rijpen van de kapsels.
De sporen overdekken het columella, ze zijn tetraëdrisch, met een uitstekend, trileet litteken, met een fijn tot grof oppervlak.
De familie heeft een enkel geslacht, Sphagnum L.
Bronnen, noten en/of referentiesLiteratuur
De veenmossen (Sphagnaceae Dum., Anal. Fam. Pl. 68. 1829.; Sphagnum L., Sp. Pl. 2: 1106. 1753; Gen. Pl. ed. 5, 487. 1754., Grieks: σϕάγνος sphagnos) zijn een familie van kleine tot robuuste planten, witachtig groen tot geelbruin, soms paars of roodachtig aangelopen, in matten, kussens of bulten, in natte habitats groeiend of in veengebieden boven het waterniveau, minder vaak onder water. Planten meestal met rechtopstaande stengel, met de jonge takken verspreid langs de stengel (dus in spiralen gerangschikt) met de nog groeiende toppen van stengels in een "hoofdje" (capitulum), de takken gegroepeerd in bundels langs stam, stengel- en takbladeren met afwisselend opgeblazen, S-vormig tot ruitvormige hyaliene cellen en smalle, lineaire cellen met bladgroen, met de hyaliene cellen van takbladeren meestal met fibrillen en poren.
De veenmossen hebben een grote rol gespeeld in de landschapsvorming, zoals de hoogvenen in Ierland, oostelijk België en noordelijk Nederland.
Multimedia w Wikimedia Commons Torfowcowate (Sphagnaceae Dumort.) – rodzina mchów z rzędu torfowców (Sphagnales), należącego do klasy torfowców (Sphagnopsida). Należy do niej ok. 350 gatunków z jedynego współczesnego rodzaju torfowiec (Sphagnum).
W rodzinie występuje jeden współczesny oraz jeden wymarły rodzaj:
Torfowcowate (Sphagnaceae Dumort.) – rodzina mchów z rzędu torfowców (Sphagnales), należącego do klasy torfowców (Sphagnopsida). Należy do niej ok. 350 gatunków z jedynego współczesnego rodzaju torfowiec (Sphagnum).
Sphagnaceae là một họ rêu trong bộ Sphagnales.[1]
Bài viết liên quan đến bộ rêu Sphagnales này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia bằng cách mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn.
Sphagnaceae là một họ rêu trong bộ Sphagnales.
Sphagnum L. (1753)
Типовой вид
Сфа́гнум, или Сфагновый мох[1], или Торфяно́й мох (лат. Sphágnum от греч. «сфагнос» — губка[2]) — род мхов, обычных обитателей верховых и переходных болот. Из этих растений образуется верховой торф.
Виды сфагнума — споровые многолетники, имеют два поколения. Доминирует гаметофит.
Растения ежегодно нарастают верхней частью, а снизу отмирают. Сфагнум — болотный мох, впитывает воду всем телом; ризоидов нет. Для него характерны особые водозапасающие клетки на листьях и стебле (прозрачные, мёртвые, полые с отверстиями); клеточная стенка укреплена утолщениями. Водозапасающие клетки окружены более мелкими зелёными фотосинтезирующими клетками, которые объединены в единую сеть[3]. Имеются ножка и коробочка со спорами. Тело сфагнума содержит карболовую кислоту, которая является антисептиком, убивающим бактерии. В связи с этим мох почти не гниёт и образует торф (по 1—2 мм в год). За счёт роста сфагнума и других водных растений происходит заболачивание лесов и зарастание водоёмов: озёра превращаются в болота.
Поселяется на влажных местах, способствует быстрому заболачиванию территории, так как способен активно поглощать и удерживать влагу, при этом масса накопленной воды может в 20—25 раз превышать массу мха[3]. Является образующим растением сфагновых болот. Наиболее широко распространён в умеренной зоне Северного полушария. Наибольшее видовое разнообразие в Южной Америке. В России произрастает 42 вида[4].
Из-за малой теплопроводности употребляется в строительном деле как изоляционный материал в виде пластинок, порошка, изготовляемого из этого торфа; также, как дезодорирующее средство. Некоторые древние народы считали сфагнум подходящим материалом для тёплых пелёнок, которыми они зимой укрывали своих детей[5].
Сфагнум применяется в цветоводстве в качестве наполнителя при составлении земляных смесей. В воздушно-сухом состоянии сфагновые мхи способны поглотить воды примерно в 20 раз больше собственной массы, что в 4 раза превосходит возможности гигроскопической ваты (отсюда и название мха, «сфагнос» по-гречески — губка)[6]. В Германии и Канаде проводятся исследования по искусственному размножению сфагнума для использования в почвосмесях[7].
Верхние части растения используют в качестве лекарственного сырья. Сфагнум содержит фенольное соединение сфагнол и другие фенольные и тритерпеновые вещества. В медицине и ветеринарии сфагнум применяли как перевязочный материал в виде сфагново-марлевых подушечек. Из-за бактерицидных свойств и способности впитывать большое количество жидкости использовался медиками в качестве перевязочного материала на полях сражений во время войн[8].
Сфагнум очень устойчив к разложению, высушенный очень долго сохраняется. Растёт в болотистых местах, собирают его летом.
Сфагнум — единственный современный род семейства Sphagnaceae (в которое также по морфологическим признакам включается ископаемый род Sphagnophyllites). В порядке Sphagnales выделяются ещё три современных рода: Ambuchanania, Flatbergium и Eosphagnum.
По информации базы данных The Plant List (на июль 2016) род включает 382 вида[9], некоторые из них:
Сфагнум бурый (Sphagnum fuscum)
Сфагнум Гиргензона (Sphagnum girgensohnii)
Сфагнум магелланский (Sphagnum magellanicum)
Сфагнум папиллозный (Sphagnum papillosum)
Сфагнум болотный (Sphagnum palustre)
Сфагнум оттопыренный (Sphagnum squarrosum)
Сфагнум обманчивый (Sphagnum fallax)
Сфа́гнум, или Сфагновый мох, или Торфяно́й мох (лат. Sphágnum от греч. «сфагнос» — губка) — род мхов, обычных обитателей верховых и переходных болот. Из этих растений образуется верховой торф.
ミズゴケ科（水苔科、学名：Sphagnaceae）は、蘚綱ミズゴケ目に分類されるコケ植物の科である。上位分類であるミズゴケ亜綱ミズゴケ目は単型であり、ミズゴケ科のみが属しているとされていた。しかし近年、ミズゴケ属の一種 Sphagnum leucobryoides が、独立した目 (Ambuchananiales) に属する種 Ambuchanania leucobryoides と改められたため、ミズゴケ亜綱は単型ではなくなった。ミズゴケ科には、ミズゴケ属（Sphagnum）と Sphagnophyllites 属が含まれるが、現存するのはミズゴケ属のみである。
この項目は、植物に関連した書きかけの項目です。この項目を加筆・訂正などしてくださる協力者を求めています（プロジェクト:植物／Portal:植物）。
물이끼과(Sphagnaceae)는 물이끼강에 속하는 이끼 과의 하나이다.[1] 현존하는 유일속 물이끼속에 속하는 약 350여 종의 이끼를 포함하고 있다.[1] 산림물이끼(S. capillifolium), 톱니잎물이끼(S. fimbriatum), 물이끼(S. palustre) 등 350여 종으로 이루어져 있다. 고산 지대와 전이 지대 습지에서 주로 발견된다.
물이끼과(Sphagnaceae)는 물이끼강에 속하는 이끼 과의 하나이다. 현존하는 유일속 물이끼속에 속하는 약 350여 종의 이끼를 포함하고 있다. 산림물이끼(S. capillifolium), 톱니잎물이끼(S. fimbriatum), 물이끼(S. palustre) 등 350여 종으로 이루어져 있다. 고산 지대와 전이 지대 습지에서 주로 발견된다.
_9506.JPG)
_01.07.10_p.jpg)
