Multimedia w Wikimedia Commons Skalniak żółtonogi[3][4][5] (Petrogale xanthopus) – gatunek torbacza z rodziny kangurowatych (Macropodidae). Wyróżniane są dwa podgatunki: Petrogale xanthopus xanthopus i Petrogale xanthopus celeris[1][6].
Wygląd
Długość ciała dochodzi do 80 cm; ogon do 70 cm. Przeciętna masa ciała dorosłego osobnika wynosi 9–10 kg. Futro (sierść) o jaskrawym, popielatym kolorze z długim owłosieniem. Na policzkach biały pas, zaś tylna strona uszu jest umaszczona w kolorze żółtym. Na głowie, w jej tylnej części, między uszami zaczyna biegnąć ciemna pręga kończąca się w połowie długości ciała. Żółto zabarwione kończyny zakończone są brązowymi łapami. Od strony brzusznej sierść jest biała. Na całym odcinku ogona umiejscowione są brązowe i bladożółte pręgi (pasy). Dość długi ogon jest gęsto owłosiony. Zakończeniem ogona jest pęczek czarnych włosów[7][8].
Występowanie
Jest gatunkiem endemicznym dla obszaru Australii, gdzie zamieszkuje najczęściej tereny skaliste w środowisku półpustynnym i suchym. Występuje wyłącznie w Nowej Południowej Walii, Queensland oraz Australii Południowej[2].
Tryb życia
Prowadzi nocny tryb życia, w dzień spędza czas w rozmaitych jaskiniach, cienistych załomach skalnych. Jest roślinożercą, odżywia się głównie trawą oraz bylinami. Potrafi przez dłuższy okres obywać się bez wody. Wiedzie życie stadne[9]. Zimą wygrzewa się na słońcu[10].
Rozmnażanie
Samice osiągają dojrzałość płciową ok. 18−24 miesiąca życia, zaś samce po ok. 20 miesiącach. Ciąża trwa ok. 30−34 dni. Samica rodzi jedno młode, które przebywa w torbie ok. 250 dni. W niekorzystnych warunkach jest w stanie opóźnić rozwój zarodka[11].
Zagrożenie
Gatunek klasyfikowany jako bliski zagrożenia[2].
Przypisy
-
↑ a b Petrogale xanthopus, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.) .
-
↑ a b c Petrogale xanthopus, Czerwona księga gatunków zagrożonych (IUCN Red List of Threatened Species) (ang.) .
-
↑ Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk, 2015, s. 17. ISBN 978-83-88147-15-9.
-
↑ Zygmunt Kraczkiewicz: SSAKI. Wrocław: Polskie Towarzystwo Zoologiczne - Komisja Nazewnictwa Zwierząt Kręgowych, 1968, s. 81, seria: Polskie nazewnictwo zoologiczne.
-
↑ Kazimierz Kowalski (redaktor naukowy), Adam Krzanowski, Henryk Kubiak, G. Rzebik-Kowalska, L. Sych: Mały słownik zoologiczny: Ssaki. Wyd. IV. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991. ISBN 83-214-0637-8.
-
↑ Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Petrogale xanthopus. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 26 kwietnia 2017]
-
↑ Department of the Environment and Energy. Australian Government (autor korporatywny), Approved Conservation Advice for Petrogale xanthopus xanthopus (Yellow-footed Rock-wallaby (SA and NSW)) [pdf], 26 marca 2008, s. 1-4 [dostęp 2017-12-27] [zarchiwizowane z adresu 2011-06-05] .
-
↑ Threatened Species Scientific Committee (autor korporatywny), Conservation Advice Petrogale xanthopus celeris yellow-footed rock-wallaby (central-western Queensland) [pdf], Department of the Environment and Energy. Australian Government, 5 maja 2016 [dostęp 2017-12-27] [zarchiwizowane z adresu 2017-09-29] .
-
↑ GaislerG. J. GaislerG., ZejdaZ. J. ZejdaZ., Ssaki świata, Warszawa: Muza SA, 1997 .
-
↑ KleimanK. D.G. KleimanK., GeistG. V. GeistG., McDadeM. M.C. McDadeM., Grzimek's Animal Life Encyclopedia, t. 13, Mammals. 2., Detroit, USA: Gale, 2004 .
-
↑ AldertonA. D. AldertonA., Encyklopedia zwierząt świata, Bielsko-Biała: Wydawnictwo Dragon, 2016 .
Bibliografia