Obrost zmienny (Physcia dubia (Hoffm.) Lettau – gatunek grzybów z rodziny obrostowatych (Physciaceae)[1]. Ze względu na współżycie z glonami zaliczany jest do porostów[2].
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Physcia, Physciaceae, Teloschistales, Lecanoromycetidae, Lecanoromycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy gatunek ten opisany został w 1796 przez G. F. Hoffmanna jako Lobaria duba. Do rodzaju Physcia przeniósł go Lettau w 1912 i nazwa nadana przez tegoż autora jest obecnie według Index Fungorum prawidłowa.
Niektóre synonimy nazwy naukowej[3]:
Nazwa polska według Krytycznej listy porostów i grzybów naporostowych Polski[2].
Plecha listkowata, tworząca rozetki o średnicy 2-4 cm. Zawiera glony protokokkoidalne. Zazwyczaj plechy występują licznie obok siebie, tworząc murawkowate skupiska. Górna powierzchnia plechy ma barwę białawą lub szarawą. Plecha do podłoża przylega, lub odstaje na końcach. Jest głęboko wcinana, jej odcinki są płaskie lub nieco wypukłe i mają szerokość do 1,2 mm. Końce odcinków są wachlarzowato poszerzone i nie posiadają rzęsek, występują na nich natomiast soralia ale bez izydiów. Dolna strona plechy ma barwę białawą lub białocielistą, miejscami (rzadko) występują na niej jasne lub brunatnawe chwytniki[4]. Reakcje barwne: kora górna K + żółty, C –, KC –, P + żółte; rdzeń K, C, KC –, P –[5].
Soralia znajdują się na końcach odcinków plechy, są płaskie, wargowe, często językowato wywinięte i mają barwę od białej do szarawej. Apotecja spotyka się bardzo rzadko. Mają średnicę do 2 mm, czerwonobrunatne i zazwyczaj białawo przyprószone tarczki i gładkie lub nieco karbowane brzeżki. W jednym worku powstaje po 8 dwukomórkowych, brunatnych askospor o zgrubiałych ścianach[4]. Mają rozmiar 16-24 (-28) × 6-10 μm. Pyknidia są rzadkie, cylindryczne konidiospory mają rozmiary 4-6 × 1 um[5].
Gatunek kosmopolityczny, występujący na wszystkich kontynentach łącznie z Antarktydą, także na wielu wyspach, m.in. na Grenlandii[6]. W Polsce pospolity w całym kraju. Główne siedlisko jego występowania to kora drzew liściastych, szczególnie poza zwartymi kompleksami leśnymi (w miejscach bardziej słonecznych). Rzadko spotykany jest na drewnie i na skalnym podłożu[4].
Podobny morfologicznie jest obrost drobny (Physcia tenella) i obrost wzniesiony (Physcia adscendens), jednak łatwo je odróżnić, gdyż na brzegach plechy posiadają długie rzęski, których brak u obrostu zmiennego[4].
Obrost zmienny (Physcia dubia (Hoffm.) Lettau – gatunek grzybów z rodziny obrostowatych (Physciaceae). Ze względu na współżycie z glonami zaliczany jest do porostów.