dcsimg

Leptinotarsa decemlineata ( Spanish; Castilian )

provided by wikipedia ES

El escarabajo de la patata o dorífora (Leptinotarsa decemlineata) es un coleóptero de la familia de los crisomélidos de amplia distribución mundial, asociado a los lugares de cultivo y almacenamiento de patatas, sobre los que actúa como plaga.

Mide 1 cm y posee un patrón característico de coloración sobre sus élitros consistente en cinco rayas oscuras por élitro sobre un fondo amarillento. Este escarabajo fue descrito en 1824 por Thomas Say a partir de especímenes recogidos en plantas de Solanum rostratum en las Montañas Rocosas. Su origen no está claro pero parece ser que Colorado y México son parte de sus zonas de origen.[1]

Su área de distribución se expandió conforme lo hacía la patata. Curiosamente, el área de origen de la patata no coincide con la del escarabajo. El insecto se adaptó a esta nueva planta nutricia muy relacionada con su planta nutricia original, lo que le permitió expandir su área de distribución.

Puede confundirse fácilmente con una especie muy parecida, Leptinotarsa juncta, conocida como falso escarabajo de las patatas.

Ciclo biológico

L. decemlineata presenta un desarrollo holometábolo. Las hembras del escarabajo de la patata son muy prolíficas; pueden poner hasta 800 huevos. Los huevos son de color entre amarillo y naranja, y de aproximadamente 1,5 mm de longitud, suelen ser depositados en grupos de unos treinta en el envés de las hojas. La duración de todos sus estadios de desarrollo depende de la temperatura. Pasados entre cuatro y quince días, de los huevos sale una larva de coloración rojiza con el dorso abultado y dos líneas de puntos marrón oscuro a cada lado. Las larvas pasan por cuatro estadios o ínstares. El primer estadio es de aproximadamente 1,5 mm de longitud y en el cuarto llega hasta unos 8 mm. Los estadios del primero al tercero duran entre dos y tres días, y el cuarto entre cuatro y siete. Una vez que en el cuarto estadio la larva ha alcanzado su máximo desarrollo pasa unos cuantos días en una fase prepupal en la que no se alimenta, esta fase puede ser reconocida por su coloración más clara.

La prepupa posteriormente se deja caer a la tierra y penetra unos pocos centímetros en ella, entonces pasa al estadio de pupa. Dependiendo de la temperatura, la duración del día y la calidad alimenticia de la planta huésped, los adultos pueden emerger en unas pocas semanas para continuar el ciclo biológico o bien pueden entrar en una diapausa y retrasar su aparición hasta la primavera. Entonces regresan a sus plantas huéspedes para alimentarse y aparearse. En ocasiones se pueden dar tres o más generaciones en una temporada.

Plaga en los cultivos

 src=
Larvas de tercer estadio alimentándose de hojas de patata.

L. decemlineata es una importante plaga sobre todo en el cultivo de patata. También puede ocasionar daños en plantas del género Solanum, tomate y berenjena. Tanto las larvas como los adultos se alimentan de las hojas y pueden llegar a eliminar totalmente las plantas. Los insecticidas son actualmente el principal método de control de este escarabajo en plantaciones comerciales. Sin embargo, muchos insecticidas no producen un buen resultado en su control debido a la resistencia a los tóxicos de esta especie y a la rapidez con la que pueden desarrollar resistencia a ellos. Esta especie ha desarrollado resistencia a la mayoría de los insecticidas normalmente utilizados.

La gran fecundidad de esta especie normalmente le ayuda a soportar la presión de sus enemigos naturales. Aun así, en determinados casos, sus enemigos naturales pueden mantener las poblaciones de L. decemlineata bajas, de modo que los daños económicos causados no sean elevados. Beauveria bassiana es un hongo patógeno que puede infectar a un amplio rango de insectos incluyendo L. decemlineata. Es probablemente el enemigo natural más ampliamente utilizado en su control, presentándose en formulaciones comerciales que permiten que pueda ser utilizado en los equipos convencionales de tratamientos agrícolas.

En Europa

 src=
Estatua del escarabajo de la patata en Hédervár, Hungría.

El escarabajo de la patata llegó a Alemania en 1877, pero fue erradicado. Durante o inmediatamente después de la Segunda Guerra Mundial se estableció cerca de las bases militares estadounidenses de Burdeos y empezó a extenderse hacia Bélgica, Holanda y España. La población de este insecto aumentó de un modo explosivo y siguió extendiéndose hacia el este pudiéndose encontrar actualmente en la mayor parte del continente.

Durante la Segunda Guerra Mundial el régimen nazi alemán y los de varios estados satélites de la Unión Soviética usaron este insecto en sus campañas de propaganda, asegurando que estos escarabajos habían sido lanzados por aviones del ejército estadounidense. Después de la guerra también se acusaba a los estadounidenses cuando en 1950 en la zona de Alemania ocupada por los rusos casi la mitad de las plantaciones de patata fueron infestadas por este insecto.

En la Unión Europea actualmente existen períodos de cuarentena para este insecto en el Reino Unido, Irlanda, Islas Baleares, Chipre, Malta y las zonas meridionales de Suecia y Finlandia. Zonas en las que no se encuentra este insecto.

Filatelia

El Servicio postal de Austria hizo un sello con la imagen del escarabajo de la patata en 1967.[2]

El Servicio Postal de Bélgica realizó un dibujo de este insecto en una tarjeta de publicidad en 1934 y 1935.

Referencias

  1. University of Florida (2007). «Featured creatures: Leptinotarsa spp.». Consultado el 11 de agosto de 2008.
  2. James L. Skaptason. «Skaps' bug stamps». Archivado desde el original el 24 de marzo de 2006. Consultado el 1 de mayo de 2006.

Videos

 title=
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autores y editores de Wikipedia
original
visit source
partner site
wikipedia ES

Leptinotarsa decemlineata: Brief Summary ( Spanish; Castilian )

provided by wikipedia ES

El escarabajo de la patata o dorífora (Leptinotarsa decemlineata) es un coleóptero de la familia de los crisomélidos de amplia distribución mundial, asociado a los lugares de cultivo y almacenamiento de patatas, sobre los que actúa como plaga.

Mide 1 cm y posee un patrón característico de coloración sobre sus élitros consistente en cinco rayas oscuras por élitro sobre un fondo amarillento. Este escarabajo fue descrito en 1824 por Thomas Say a partir de especímenes recogidos en plantas de Solanum rostratum en las Montañas Rocosas. Su origen no está claro pero parece ser que Colorado y México son parte de sus zonas de origen.​

Su área de distribución se expandió conforme lo hacía la patata. Curiosamente, el área de origen de la patata no coincide con la del escarabajo. El insecto se adaptó a esta nueva planta nutricia muy relacionada con su planta nutricia original, lo que le permitió expandir su área de distribución.

Puede confundirse fácilmente con una especie muy parecida, Leptinotarsa juncta, conocida como falso escarabajo de las patatas.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autores y editores de Wikipedia
original
visit source
partner site
wikipedia ES

Koloradski hrošč ( Spanish; Castilian )

provided by wikipedia SL

Koloradski hrošč (znanstveno ime Leptinotarsa decemlineata), nekdaj krompirjeva zlatica,[2] je hrošč iz družine lepencev, ki je eden največjih škodljivcev na krompirju.

Opis

Odrasla žival meri v dolžino približno 10 mm in ima živo oranžnorumeno telo, po pokrovkah pa ima deset značilnih rjavih črt na svetli podlagi. Na glavi ima med očmi črno pego, na vratnem ščitku pa še več črnih peg, od katerih se dve združujeta tako, da tvorita obliko črke V. Samec koloradskega hrošča je malo manjši od samice in je bolj podolgovat. Prva najdba hrošča sega v leto 1811, vrsto pa je prvi leta 1824 opisal Thomas Say po primerkih, najdenih v Skalnem gorovju. Izvor hrošča ni točno znan, predvideva pa se, da izvira s področja današnjega Kolorada in Mehike.[3]

Življenjski krog

 src=
Ličinke koloradskega hrošča v tretjem stadiju

Koloradski hrošč se je sprva hranil z listi neke divje rastline iz družine razhodnikovk, ko pa so v njegovo naravno okolje prinesli kultivar krompirja, je kmalu zamenjal svojo naravno hrano. Občasno napada tudi druge rastline iz družine razhudnikovk, kot so jajčevci in paradižnik.

Samice koloradskega hrošče so izjemno plodne, saj lahko izležejo do 800 rumenih ali oranžnih jajčec. Ta merijo okoli 1,5 mm, samice pa jih odlagajo v skupinah po okoli 30 na spodnjo stran listov napadene rastline. Iz jajčec se po 4 do 15 dneh (odvisno od pogojev in temperature) izležejo rdeče ali rdeče-rjave ličinke z dvema vrstama temnih pik po bokih. Ličinke se prehranjujejo z listi napadene rastline in se razvijajo v štirih stadijih. V prvem so ličinke dolge okoli 1,5 mm, v četrtem pa dosežejo okoli 8 mm (na sliki so ličinke v tretjem stadiju). Prvi, drugi in tretji stadij trajajo po 2 do 3 dni, četrti pa 4 do 7 dni. V zadnji fazi ličinke nekaj dni prenehajo s prehranjevanjem in se bolj svetlo obarvajo. Na koncu stadija popadajo na tla in se zakopljejo v zemljo, kjer se zabubijo. Buba je dolga približno 10 mm in je umazano rdeče barve. V nekaj tednih se iz bub razvijejo mladi hrošči. Bube v tleh lahko ob neugodnih pogojih preidejo v fazo diapavze in se dokončno razvijejo v hrošče šele naslednjo pomlad.

Hrošči se vrnejo na rastline, kjer se prehranjujejo naprej in se parijo. Na poljih lahko tako najdemo tri ali več generacij teh škodljivcev.

Škodljivec

Koloradski hrošč je velik škodljivec na krompirju, ki je dokaj odporen na zatiranje z insekticidi. Razlog za pogosto neuspešno zatiranje leži v veliki odpornosti hrošča na toksine in sposobnosti koloradskega hrošča, da hitro razvije odpornost na določeno vrsto insekticidov. Tako je ta vrsta do danes razvila odpornost na večino najbolj razširjenih insekticidov.

Razširjenost

Evropa

Leta 1877 je koloradski hrošč prišel v Nemčijo, kjer pa so ga kmalu zatrli. Po prvi svetovni vojni se je hrošč razširil v bližini ameriških vojaških baz v Bordeauxu in se do druge svetovne vojne razširil v Belgijo, na Nizozemsko in v Španijo. Med vojno in takoj po njej se je hrošč razširil po celi Evropi. Med drugo svetovno vojno je nemška propaganda razširila lažno informacijo, da so hrošča z letali po Evropi namerno razširili Američani. Podobno propagando so takoj po vojni v zasedeni Vzhodni Nemčiji razširili tudi Sovjeti, saj je bilo do leta 1950 s hroščem »okuženih« skoraj polovica krompirjevih polj v tej državi. V Sloveniji so hrošča prvič opazili leta 1946 na Krškem polju (kamor naj bi bil zanešen s krompirjem leta 1944). Leta 1947 so prve primerke našli tudi v okolici Zaprešića na Hrvaškem.

Trenutno so hrošča uspešno zatrli v Združenem kraljestvu, na Irskem, Balearskih otokih, Cipru, Malti ter v južnih predelih Švedske in na Finskem. Tam trenutno hrošča ne opažajo.

Svet

Poleg Severne Amerike in Evrope je hrošč prisoten še v Aziji, Kanadi, Srednji Ameriki, v Afriki pa je navzoč v Gabonu. Za Avstralijo ni podatkov o razširjenosti koloradskega hrošča[4].

Filatelija

Avstrija je leta 1967 na poštnih znamkah upodobila koloradskega hrošča[5].

Slika koloradskega hrošča in njegovih ličink je bila upodobljena tudi na propagandnih razglednicah Belgije in sicer v letih 1934 in 1935.

Reference

  1. "Leptinotarsa decemlineata". Integrirani taksonomski informacijski sistem.
  2. Zaplotnik, J. (27. september 1933). [file:///C:/Users/student/Downloads/URN-NBN-SI-DOC-G09Z10UP.pdf "Kaj je potrebno vedeti o fitopatološki službi?"] Preveri |url= vrednost (pomoč) (PDF). Kmetski list XIV (39): 5. Pridobljeno dne 9. januarja 2015.
  3. University of Florida. "Featured creatures: Leptinotarsa". Pridobljeno dne 1.5.2006.
  4. http://www.fito-info.bf.uni-lj.si/Fito2/index1.asp?ID=OrgCirsOpisiSkod/vsi/lep_dece.htm FITO-INFO
  5. James L. Skaptason. "Skaps' bug stamps". Pridobljeno dne 1.5.2006.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Avtorji in uredniki Wikipedije
original
visit source
partner site
wikipedia SL

Koloradski hrošč: Brief Summary ( Spanish; Castilian )

provided by wikipedia SL

Koloradski hrošč (znanstveno ime Leptinotarsa decemlineata), nekdaj krompirjeva zlatica, je hrošč iz družine lepencev, ki je eden največjih škodljivcev na krompirju.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Avtorji in uredniki Wikipedije
original
visit source
partner site
wikipedia SL