Abacá

Ing Abaká, ibat keng Kastila "abacá" (mayayagkas [ɑbəˈkɑ]] "ah buh KAH"), o Musa textilis, metung yang specie na ning sagin a katutubu king Filipinas, matalik dagul mu rin king Borneo ampong Sumatra. Neng misan mayayaus ya naman bilang "BacBac". Ing tanaman mayalaga ya karas keng pamagsiasat, pauli na ning kayang pamamupul keng kayang tela a ausan dang Manila hemp, meyakua ibat kareng mangaragul nang tulungkabang bulung ampong tangke. Keng karaniwan, ing tanaman daragul yang mga 20 pie (6 metrung) katas. Ing kayang tela magagamit ya bilang lubid. Ing lagyu ning tanaman neng misan mika kulitan yang Abacá. Mumuna ya megambul a pangmaragulan king Sumatra inyang 1925 lalam da reng Dutch, nung nu ikit da ing pamngambul king Filipinas para gamit lubid, manibat kanitang 1800s, tinuki keng pamananam king Kalibudtaran America lalam ning U.S. Department ning Agriculture^[1]. Commercial a pamananam migumpisa inyang 1930 kingBritish North Borneo; inyang magumpisa ing the commencement of WWII, ing manibat Filipinas gisan da reng Japanese^[1].

Deng aliwang lagyu ning Manila hemp abe la reng "Cebu hemp" ampong "Davao hemp".

Pamamupul