Rubus nessensis W. Hall

Rubus nessensis is a species of bramble native to Northwestern Europe, including Great Britain and Ireland. Two subspecies are recognized: R. n. nessensis and R. n. cubirianus.^[1]

Description

Rubus nessensis is an erect, arching shrub growing to a height of 2 (rarely 3) metres. In its more usual shaded habitat, its stem is green; plants exposed to more light have brownish stems. Purple, conical prickles are numerous on the stem. Leaves bear 5 to 7 leaflets, the terminal leaflet being around 10 cm long, among the largest in the genus. The fruit is dark red, thus distinguishing Rubus nessensis from other members of Rubus subgenus Rubus , except Rubus scissus, which lacks the conical prickles.^[2]

Habitat and distribution

Rubus nessensis is found in riverside woodland, where it can dominate the ground flora. It occurs widely across Northwestern Europe. In Great Britain it has a broad distribution, with strongholds along the south coast, in South Wales, and in Argyll. Most Irish records are from the eastern half of the country.^[2]

References

Kitsemurakas (Rubus nessensis) on roosõieliste sugukonda muraka perekonda kuuluv heitlehine põõsas.

Levila

Kitsemuraka levilaks on Kesk-, Lääne- ja Põhja-Euroopa. Eestis levinum Ida- ja Kagu-Eestis.

Kirjeldus

Kitsemuraka püstised, hõredalt ogalised puitunud varred on kandilised-soonilised ning vahakirmeta. Liitlehed koosnevad viiest kuni seitsmest lehekesest. Alumine lehekeste paar on rootsuta ja väiksem. Valged, umbes 2 cm läbimõõduga õied paiknevad hõredaõielises 5–10 õiest koosnevas õisikus. Õisikud asuvad okste tippudes.

Kitsemurakas õitseb juuni lõpust augustini. Algul pruunpunased, valminult mustpruunid koguluuviljad on paljad ja läikivad. Kitsemuraka viljad on söödavad, kuigi pisut mõrkja maitsega.

Välislingid

• Kitsemurakas andmebaasis eElurikkus

Jeżyna wzniesiona (Rubus nessensis Hall) – gatunek rośliny wieloletniej z rodziny różowatych (Rosaceae). Występuje w Europie; w Polsce spotykana na obszarze całego kraju, przy czym jest bardziej pospolita w części południowo-wschodniej, a rzadsza wzdłuż zachodniej granicy.

Morfologia

Pokrój

Krzew z dwuletnimi pędami i odrostami korzeniowymi. Pędy płonne osiągają wysokość od 2 do 3 m, są prosto wzniesione i lekko przygięte w górnej części, zielone, nagie, kanciaste u góry, obłe na dole. Kolce stosunkowo gęste, barwy ciemnofioletowej, nieznacznie rozszerzone w nasadzie, wygięte nieco w wyższych częściach pędu.

Liście

Skrętoległe, nieparzystopierzaste, osadzone na pędach płonnych 5-7 listkowe, duże cienkie, barwy żywozielonej i niepofałdowane. Listek wyciągnięty w długi wierzchołek, dolne listki wyraźnie mniejsze od górnej pary. Ogonek liściowy płaski z wierzchu, z niewyraźną rynienką i niewieloma wygiętymi kolcami. Przylistki wąskie i owłosione. Ulistnione gałązki kwiatonośne wyrastają pod kątem prostym na ubiegłorocznych pędach.

Kwiaty

Kwiatostan groniasty, od 5 do 8 kwiatowy. Podsadki pojedyncze albo trójdzielne. Kwiaty pięciokrotne. Działki zielone z filcowatym obrzeżeniem barwy jasnoszarej (podczas owocowania odgięte). Płatki barwy białej, bądź różowawe (rzadko). Pręciki liczne i dłuższe od słupków.

Owoc

Zbiorowy, złożony z licznych i soczystych pestkowców barwy czerwoawobrunatnej, odrywający się po dojrzeniu wraz z wypukłym dnem kwiatowym. Jadalny.

Biologia i ekologia

Nanofanerofit. Kwitnie w czerwcu. Rośnie na glebach piaszczysto-gliniastych, świeżych i wilgotnych, średnio żyznych, o odczynie lekko kwaśnym bądź obojętnym. Roślina spotykana w borach mieszanych, kwaśnych buczynach i dąbrowach, na polanach i przydrożach.

Przypisy

Bibliografia

• Leokadia Witkowska-Żuk: Rośliny leśne. Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2013. ISBN 978-83-7073-359-9.

Гілка з плодами

Джерела

• Єлін Ю. Я., Зерова М. Я., Лушпа В. І., Шабарова С. І. Дари лісів. — Київ : Урожай, 1979. — 440 с.

Плоды и листья

Цветки диаметром около 2 см, с зелёными чашелистиками и белыми лепестками, собраны по 5—12 штук в щитковидно-метельчатые соцветия на концах плодущих побегов. Плоды около 1 см в диаметре, блестящие, красновато-чёрные. Косточки маленькие, треугольные.

Распространение и среда обитания

Куманика встречается в лесах, на опушках, по берегам рек и на окраинах болот в Средней и Атлантической Европе, Скандинавии^[2]. В России — в лесной и лесостепной зонах европейской части. Вид описан из Англии^[3].

Применение

Плоды куманики съедобны, но в культуре это растение выращивается редко^[4].

Во время цветения даёт медоносным пчёлам много нектара. Мёд светлый, прозрачный, с лёгким ароматом^[5].

Примечания