Bataqlıq qatırquyruğu (lat. Equisetum palustre)[1] - qatırquyruğu cinsinə aid bitki növü.[2]
Bataqlıq qatırquyruğu (lat. Equisetum palustre) - qatırquyruğu cinsinə aid bitki növü.
Equisetum palustre és una espècie de planta aquàtica dins la divisió botànica de les cues de cavall (Equisetopsida).[1]
E. palustreés una planta herbàcia perenne helòfita que fa de 10 a 50 cm d'alt, en caos rars fins a 1 metre. La seva tija fa d'un a tres mm de diàmetre i normalment té de 8 a 10 canals.
Es reprodueix per espores mitjançant el vent (anemocòria). També es reprodueix vegetativament a través d'estolons i arrels tuberoses. .
E. palustre en zones humides riques en nutrients d'Europa, a la regió subàrtica i en zones d'alta muntanya. La sevq distribució està en declivi..[2]
E. palustre és una planta verinosa pels animals herbívors, però no per als humans. Conté un enzim que destrueix la vitamin B1 que afecta la coordinació en els cavalls i l'alcaloide palustrina, que produeix coixesa als bovins.
. 2009
Equisetum palustre és una espècie de planta aquàtica dins la divisió botànica de les cues de cavall (Equisetopsida).
Coeden fechan gollddail sy'n dwyn ffrwyth ac yn blodeuo yw Marchrawnen y gors sy'n enw benywaidd. Mae'n perthyn i'r teulu Equisetaceae. Yr enw gwyddonol (Lladin) yw Equisetum palustre a'r enw Saesneg yw Marsh horsetail.[1] Ceir enwau Cymraeg eraill ar y planhigyn hwn gan gynnwys Marchrawn y Gors, Marchronell y Gors, Rhawn y Gors, Rhawn y March Corsog, Rhawn March y Gors.
Yn aml, ceir drain pigog ar y brigau; mae'r dail yn syml ac mae arnynt flew mân.
Coeden fechan gollddail sy'n dwyn ffrwyth ac yn blodeuo yw Marchrawnen y gors sy'n enw benywaidd. Mae'n perthyn i'r teulu Equisetaceae. Yr enw gwyddonol (Lladin) yw Equisetum palustre a'r enw Saesneg yw Marsh horsetail. Ceir enwau Cymraeg eraill ar y planhigyn hwn gan gynnwys Marchrawn y Gors, Marchronell y Gors, Rhawn y Gors, Rhawn y March Corsog, Rhawn March y Gors.
Yn aml, ceir drain pigog ar y brigau; mae'r dail yn syml ac mae arnynt flew mân.
Přeslička bahenní (Equisetum palustre L. ) je rostlina z oddělení přesličky, jehož jediným recentním rodem je rod přeslička v širším pojetí (Equisetum s.l.).
Přeslička bahenní je vytrvalá, výtrusná bylina vysoká nejčastěji 10-50 cm, vyrůstající z článkovitého oddenku. Na rozdíl od přesličky rolní nemá přeslička bahenní sezónní dimorfismus, fertilní lodyha s výtrusnicovým klasem se nijak výrazně neliší od lodyh sterilních. Lodyhy se zpravidla ve střední části přeslenitě větví, vzácněji se nevětví vůbec. První článek v přeslenu je kratší než příslušná lodyžní pochva na hlavním stonku (na rozdíl od přesličky rolní, kde je to naopak). Střední dutina zabírá asi 1/4 průměru lodyhy. Jako u ostatních přesliček se v každém uzlině nachází pochva, což jsou vlastně bočně srostlé přeslenitě uspořádané listy, nahoře mají listy volné konce a tvoří zuby pochvy. Výtrusnicový klas je solitérní, vrcholový, s tupou špičkou. O životním cyklu přesliček viz přeslička.
Roste nejčastěji na vlhkých loukách, např. v pcháčových loukách sv. Calthion, někdy také v rašelinných a slatinných loukách. Najdeme ji i na loukách dosti degradovaných nebo na antropogenních stanovištích.
Roste v Evropě, Asii a v Severní Americe.
Velmi hojný druh, častější je spíše v nižších polohách, nad 1000 m n. m. většinou už chybí.
Obsahuje jedovatý piperidinový alkaloid palustrin, který nemizí ani po sušení.
Přeslička bahenní (Equisetum palustre L. ) je rostlina z oddělení přesličky, jehož jediným recentním rodem je rod přeslička v širším pojetí (Equisetum s.l.).
Kærpadderok (Equisetum palustre), ofte skrevet kær-padderok, er en 10-50 cm høj sporeplante, der vokser på våde enge og i vandhuller. Hele planten indeholder kiselsyre i form af små, skarpe krystaller, der udskilles på ydersiden af cellerne. Planten er temmelig giftig.
Kærpadderok er en flerårig urt med en opret vækst. Skuddene er grønne og har fotosyntese i både skud og blade. På disse skud sidder de endestillede, kogleagtige sporehuse. Alle skud er furede, leddelte og hule (undtagen ved leddene). Fra hovedskuddets led dannes der kransstillede sideskud, der er bygget ganske som hovedskuddet. Bladene er bittesmå og skælformede, og de sidder i kranse ved leddene enten på hovedskuddet eller på sideskuddene.
Rodnettet består af et dybtliggende og vidt forgrenet netværk af jordstængler (rhizomer) og nogle spinkle trævlerødder. Kærpadderok har dybtliggende jordstængler med stjerneformet tværsnit, og den kan have op til 100 gange større biomasse af rhizomer end af overjordiske dele[1].
Højde x bredde: 0,50 x 0,30 m.
Kærpadderok ligner agerpadderok, men hos kærpadderok er bladskederne meget længere end det inderste led på sideskuddene. Desuden er sideskuddene ikke skarpt firkantede som hos agerpadderok, men derimod afrundet femkantede.
Arten hører hjemme overalt i Europa og Asien, hvor den foretrækker lysåbne og fugtige, vældprægede områder med et lavt indhold af plantenæringsstoffer. Den er almindelig i Danmark, især i Østdanmark på våde enge, ved vandhuller og i væld.
I Drežniča karstområdet på vestsiden af Velika Kapela-bjergmassivet i Kroatien findes arten sammen med bl.a. alm. fredløs, kattehale, alm. mjødurt, blåtop, gul frøstjerne, lægebaldrian, lægekvæsurt, sumpkællingetand og sumpsnerre [2]
Kærpadderok (Equisetum palustre), ofte skrevet kær-padderok, er en 10-50 cm høj sporeplante, der vokser på våde enge og i vandhuller. Hele planten indeholder kiselsyre i form af små, skarpe krystaller, der udskilles på ydersiden af cellerne. Planten er temmelig giftig.
Der Sumpf-Schachtelhalm (Equisetum palustre) ist eine Pflanzenart aus der Gattung der Schachtelhalme (Equisetum) innerhalb der Familie der Schachtelhalmgewächse (Equisetaceae).[1]
Der Sumpf-Schachtelhalm ist eine ausdauernde krautige Pflanze und erreicht Wuchshöhen von 10 bis 60, selten bis 100 Zentimetern. Die Rhizome dieses Geophyten reichen über einen Meter tief in den Boden.
Die sterilen und fertilen (sporangientragenden) Sprosse sind gleich gestaltet, immer grasgrün und erscheinen zur gleichen Zeit. Der glatte bis leicht raue Stängel weist einen Durchmesser von bis zu 4 Millimetern auf und ist deutlich gerippt. Die Verzweigung ist quirlig und reichlich. Die Seitenäste sind kräftig, besitzen vier bis fünf (selten sieben) Rippen. Das untere Internodium ist bei ihnen kürzer als die Stängelscheide. Diesen Unterschied zum Acker-Schachtelhalm hat schon Caspar Bauhin (1560–1624) gekannt. Er unterschied Equisetum arvense, longioribus setis (lat.: mit längeren Ästen) von Equisetum palustre, brevioribus setis (lat.: mit kürzeren Ästen).[2] Die Zentralhöhle des Stängels nimmt ein Achtel bis ein Drittel des Durchmessers ein. Die Stängelblattscheiden sind zur Spitze hin nicht oder kaum erweitert. Die vier bis zwölf Zähne sind bleibend, haben einen breiten weißen Hautrand und sind kürzer als die Scheidenröhre.
Die Sporangienähre ist stumpf und weist Längen von 10 bis 30 Millimetern auf. Die Sporen reifen von Juni bis September.
Der Sumpf-Schachtelhalm besitzt einen diploiden Chromosomensatz mit einer Chromosomenzahl 2n = 216.
Der Sumpf-Schachtelhalm ist zirkumpolar verbreitet in den subozeanischen Bereichen der meridionalen bis borealen Zone. Er kommt in Eurasien und in Nordamerika vor.[1] In Deutschland, Österreich und der Schweiz ist der Sumpf-Schachtelhalm verbreitet bis häufig.
Der Sumpf-Schachtelhalm wächst in nassen Wiesen, Flachmooren, an Ufern und in Verlandungsbereichen. Er kommt in Gesellschaften der Ordnung Molinietalia, der Klasse Scheuchzerio-Caricetea oder des Verbands Calthion vor.[3] Er steigt bis in Höhenlagen von etwa 1600 Metern auf. In den Allgäuer Alpen steigt er in Bayern am Schrecksee und im Tiroler Teil am Hahnenkamm bei Reutte bis in eine Höhenlage von 1800 Meter auf.[4] Er kommt in der collinen bis in die subalpine Höhenstufe vor.
Die ökologischen Zeigerwerte nach Landolt et al. 2010 sind in der Schweiz: Feuchtezahl F = 4+w+ (nass aber stark wechselnd), Lichtzahl L = 4 (hell), Reaktionszahl R = 3 (Schwach sauer bis neutral), Temperaturzahl T = 3 (montan), Nährstoffzahl N = 2 (nährstoffarm), Kontinentalitätszahl K = 3 (subozeanisch bis subkontinental).[5]
Die Erstveröffentlichung von Equisetum palustre erfolgte 1753 durch Carl von Linné in Species Plantarum Tomus II, S. 1061.[2]
Der Sumpf-Schachtelhalm ist aufgrund seiner Inhaltsstoffe für Weidevieh giftig. Für die Giftwirkung sind hauptsächlich zwei Inhaltsstoffe verantwortlich: Erstens eine Thiaminase, die das Vitamin B1 zerstört und vor allem auf Pferde giftig wirkt und ein Taumeln der Tiere auslöst. Zweitens das Piperidin-Alkaloid Palustrin (0,01–0,3 %), das auch im Heu über Jahre hinweg erhalten bleibt und das bei Rindern zur Abnahme des Milchertrags und zu Lähmungserscheinungen führt.
Beim Menschen sind keine Vergiftungen bekannt; trotzdem sollte der Sumpf-Schachtelhalm nicht in Tee-Mischungen enthalten sein. Auch Nikotin ist in Pflanzenteilen enthalten.
Für den Sumpf-Schachtelhalm oder Duwock bestehen bzw. bestanden auch die weiteren deutschsprachigen Trivialnamen: Dunop (Hamburg), Duub (Holstein), Duvub (Holstein), Duwak (Mark Brandenburg), Duwenwocke (Hannover, Waldeck, mittelniederdeutsch), Duwenwopp (Pommern), Duwick (Mecklenburg), Duwock (Norddeutschland, mittelniederdeutsch, neuniederdeutsch), Duwocken (Norddeutschland, mittelniederdeutsch, neuniederdeutsch), Duwub (Holstein), Entenfleit (Altmark), Kattenstirt (Mecklenburg), Kattstert (Pommern), Katzenstert (Mark Brandenburg), Kohdoot (Norddithmarschen, Unterweser), Pferdeschwanz (Thüringen), Pip`nstül (Altmark), Rugen (Mecklenburg) und Rugstirt (Mecklenburg).[6]
Der Sumpf-Schachtelhalm (Equisetum palustre) ist eine Pflanzenart aus der Gattung der Schachtelhalme (Equisetum) innerhalb der Familie der Schachtelhalmgewächse (Equisetaceae).
Błotnô chòszczka abò rozkòscérz (Equisetum palustre L.) – to je ôrt roscënë z rodzëznë chòszczkòwatëch (Equisetaceae). Ta chòszczka rosce m. jin. na Kaszëbach.
Błotnô chòszczka abò rozkòscérz (Equisetum palustre L.) – to je ôrt roscënë z rodzëznë chòszczkòwatëch (Equisetaceae). Ta chòszczka rosce m. jin. na Kaszëbach.
Korteh vai Kortehein (latin.: Equisetum palustre), mugažo Hozj paginoiš, om äivoččiden heinäsižiden kazmusiden erik Kortehiden sugukundaspäi.
Putub vastha Evrazijan i Pohjoižamerikan soil, luhtoil, vezištoiden randoil. Korteh om morii kazmuz järedan sar'vikahan kabjživatišton, heboiden i sigoiden täht.
Kazmuz om 10..40 sm kortte. Seikh om 1,5..4 mm sankte, lühüdad barbad kazdas härkmen kartte. Mustad jured kazdas muguloihuzidenke tobjimalaz.
Korteh vai Kortehein (latin.: Equisetum palustre), mugažo Hozj paginoiš, om äivoččiden heinäsižiden kazmusiden erik Kortehiden sugukundaspäi.
Putub vastha Evrazijan i Pohjoižamerikan soil, luhtoil, vezištoiden randoil. Korteh om morii kazmuz järedan sar'vikahan kabjživatišton, heboiden i sigoiden täht.
Kazmuz om 10..40 sm kortte. Seikh om 1,5..4 mm sankte, lühüdad barbad kazdas härkmen kartte. Mustad jured kazdas muguloihuzidenke tobjimalaz.
Küduad (Equisetum palustre) hiart tu a huuger plaanten, as oober nian bloosenplaant.
Det plaant wääkst üüb wiat fäänen an uun muuren. Diar as Thiaminase uun, det as giftag för hingster. An do as diar Palustrin uun, det as giftag för beesten.
Küduad (Equisetum palustre) hiart tu a huuger plaanten, as oober nian bloosenplaant.
Equisetum palustre, the marsh horsetail,[2] is a plant species belonging to the division of horsetails (Equisetopsida).[3] It is widespread in cooler regions of North America and Eurasia.[4][5]
Equisetum palustre is a perennial cryptophyte, growing between 10 and 50 centimeters (4" to 20"), in rare cases up to one meter (3'). Its fertile shoots, which carry ears, are evergreen and shaped like the sterile shoots. The rough, furrowed stem is one to three mm in diameter with usually eight to ten ribs, in rare cases, four to 12. It contains whorled branches. The tight-fitting sheaths end in four to 12 teeth. The lower sheaths are dark brown and much shorter than the sheaths of the main shoot. The central and vallecular canals are about the same size, but the carinal channels are much smaller. The central channels measure about one sixth of the diameter of the stem.
The spores are spread by the wind (anemochory) and have four long ribbon-like structures attached to them. They sit on strobili which are rounded on the top. Marsh Horsetails often form subterranean runners and tubers, with which they also can proliferate vegetatively.
Equisetum palustre is green from spring to autumn and grows spores from June to September. It grows primarily in nutrient-rich wet meadows. It is found in Europe and the circumpolar region up to mountainous heights. Its distribution is declining. A specific plant association in which E. palustre is found is the Juncus subnodulosus-Cirsium palustre fen-meadow.[6]
Equisetum palustre is poisonous to mammals, most often reported as potentially fatal to horses, as it contains alkaloids palustrine and palustridiene, which destroy vitamin B1. According to Wink, Equisetum Palustre also contains thiaminase enzymes. It's also known to contain lesser amounts of nicotine. Many thiaminases, however, are denatured by heat, and some sources refer Equisetum palustre safe to eat in moderate amounts when properly cooked.[7][8][9][10]
Linnaeus was the first to describe marsh horsetail with the binomial Equisetum palustre in his Species Plantarum of 1753.[11]
Equisetum palustre, the marsh horsetail, is a plant species belonging to the division of horsetails (Equisetopsida). It is widespread in cooler regions of North America and Eurasia.
Soo-osi (Equisetum palustre) on taimeliik osjaliste sugukonna osja perekonnast.
Soo-osi kasvab näiteks soodes, kallastel, niiskematel põldudel. Taim on Eestis sage.[1]
Soo-osi (Equisetum palustre) on taimeliik osjaliste sugukonna osja perekonnast.
Soo-osi kasvab näiteks soodes, kallastel, niiskematel põldudel. Taim on Eestis sage.
Suokorte (Equisetum palustre) on kosteiden paikkojen yhtäläisitiöinen sanikkainen. Suokorte on hyvin myrkyllinen.[2]
Suokorte kasvaa 20–40 cm korkeksi. Sen maavarsistosta nousee puhtaanvihreitä, pystyjä, nivelikkäitä ja sileitä varsia. Varsi on ontto: keskiontelo on pieni, enintään sitä ympäröivien sivuonteloiden kokoinen. Varressa on uurteita sekä kapeita, korkeita harjuja tavallisesti 5–10 kappaletta. Suokorte haaroo usein niukasti ja epätasaisesti, joskus haaroja ei ole ollenkaan. Haarat ovat lähes varren paksuisia, ylöskaartuvia, haarattomia ja selväuurteisia. Suokortteen lehdet ovat vähäisiä, yhdiskasvuisia kiehkuroita, jotka muodostavat hammasreunaisia tuppia varren nivelkohtiin. Vihreät tupet ovat pitkiä ja väljähköjä, ja niissä on tavallisesti 5–10 äimämäistä, mustanruskeaa ja valkolaitaista hammasta. Haarojen tyvitupet ovat kiiltäviä, mustahkoja. Haaran alin nivelväli on selvästi varren tuppea lyhyempi. Käpymäiset, kellanruskeat itiötähkät ovat varren tai toisinaan myös haarojen latvassa. Itiöpesäkkeet ovat perällisten kuusikulmaisten kilpien alapinnalla. Suomessa suokortteen itiöt kehittyvät kesä-elokuussa. Maanpäällinen, vihreä alkeisvarsikko on kaksikotinen ja liuskainen.[3]
Suokortteen voi sekoittaa peltokortteeseen (Equisetum arvense). Peltokortteen erottaa suokortteesta muun muassa siitä, että sillä on erikseen itiötähkällinen kevätverso, sekä haarakas kesäverso, jonka haarojen alin nivelväli on varren tuppea paljon pidempi.[4]
Suokortetta tavataan Euroopassa Espanjaa, Portugalia ja Etelä-Venäjää lukuun ottamatta. Levinneisyysalue jatkuu Euroopasta läpi Siperian Tyynelle valtamerelle ja Pohjois-Japaniin saakka. Lajia kasvaa myös Alaskassa ja suurimmassa osaa Kanadan ja Yhdysvaltain pohjoisosia.[5] Suomessa suokortetta tavataan suhteellisen yleisenä koko maassa.[6]
Suokorteen tyypillisiä kasvupaikkoja ovat ravinteiset suot, lähdepaikat, suopellot ja niiden ojat ja pientareet. Sitä tavataan myös hiekkaisilla rata- ja maantiepenkereillä.[3]
Suokorte on myrkyllinen karjalle, ja niinpä se on ollut ongelmallinen rikkakasvi. Se on aiheuttanut karjakuolemia jouduttuaan soilta kerätyn rehuheinän joukkoon.[2] Kasvin myrkyllisyydestä johtuen sitä on varottava sekoittamasta peltokortteeseen, jota käytetään teen aineksena.[7]
Suokorte (Equisetum palustre) on kosteiden paikkojen yhtäläisitiöinen sanikkainen. Suokorte on hyvin myrkyllinen.
Equisetum palustre
La Prêle des marais (Equisetum palustre) est une espèce végétale de la famille des Equisetaceae.
Chez cette espèce les tiges sont capables de porter à la fois des rameaux et des épis reproducteurs.
Les rameaux, placés en verticille, ont une section quadrangulaire. La gaine dentée correspondant aux feuilles porte de 6 à 12 dents[1].
Plante de marais ou fossés, voire tourbières ; espèce héliophile et hygrophile[2].
De par la présence de thiaminase dans sa composition, elle est toxique[3] et a été responsable d'empoisonnement de bétail, notamment de chevaux[1].
Equisetum palustre
La Prêle des marais (Equisetum palustre) est une espèce végétale de la famille des Equisetaceae.
Mýrelfting (fræðiheiti: Equisetum palustre) er elfting sem vex á Íslandi.
Mýrelfting (fræðiheiti: Equisetum palustre) er elfting sem vex á Íslandi.
La Coda cavallina (Equisetum palustre) è una pianta della famiglia delle Equisetaceae.
Pianta perenne, alta 20–70 cm; fusto con 6-10 coste, tuboloso con cavità centrale più larga di quelle contornanti; guaine con 6-10 denti largamente marginati di bianco; spiga cilindrica peduncolata. Sporifica da maggio ad agosto.
Si trova, poco comunemente, nei prati umidi e negli ambienti lacustri fino a 1800 metri.
La Coda cavallina (Equisetum palustre) è una pianta della famiglia delle Equisetaceae.
Coda cavallinaGegužinis asiūklis (lot. Equisetum palustre, angl. marsh horsetail, vok. Sumpf-Schachtelhalm) – asiūklūnų (Equisetophyta) skyriaus augalas. Auga pelkėtose pievose, upelių krantuose, šaltiniuotose vietose. Išauga iki 50 cm aukščio, stiebas su 4-12 truputį šiurkščių ir smulkiai karpotų briaunelių. Varpa juoda, cilindriška. Sporifikuoja gegužės – rugpjūčio mėn.
Gegužinis asiūklis – pelkėtų pievų ir ganyklų piktžolė. Žole ir šienu gali apsinuodyti galvijai. Augalas turi alkaloidų ir kt. medžiagų, veikiančių nervų sistemą.
Purva kosa (Equisetum palustre) ir daudzgadīgs kosu dzimtas augs, kas aug mitrās un purvainās pļavās un ūdenstilpņu krastos. Purva kosas stublājs ir stāvs, zari izkārtoti stāvi. Augs parasti ir 15—60 centimetrus garš.
Purva kosa ir indīgs augs zālēdājiem. Tas satur tiamīnu iznīcinošu fermentu un piperidīna alkaloīdu, kas izraisa koordinācijas traucējumus zirgiem un klibumu mājlopiem. Uz cilvēkiem gan šīs indes neiedarbojas.
De lidrus (Equisetum palustre) is een vaste plant, die behoort tot de paardenstaartenfamilie (Equisetaceae). De plant komt voor op het noordelijk halfrond en is met name giftig voor runderen.
De plant wordt 20-60 cm hoog en heeft een kale wortelstok met in snoeren gerangschikte wortelknollen.
De groene, holle stengel is tot 8 mm dik. De in kransen staande bladeren bestaan uit kleine schubben, waarbij de bladscheden grotendeels met elkaar vergroeid zijn tot een stengelschede. De groene tot vliezig witte stengelscheden hebben dikwijls donkerbruine of zwartachtige banden. De tanden van de stengelschede staan vrij. Het eerste lid van de zijtakken is korter dan de bijbehorende stengelschede, in tegenstelling tot de heermoes.
In mei tot juli verschijnen er sporenaren op de top van de stengels of soms aan de zijtakken. De stompe aren zijn tot 3 cm lang en als ze rijp zijn verdrogen ze en vallen daarna af. De aar bestaat uit zeshoekige schubjes waar aan de binnenkant het sporangium met de sporen zich bevinden.
De plant komt voor op natte, voedselrijke grond in grasland en in moerassen.
De lidrus (Equisetum palustre) is een vaste plant, die behoort tot de paardenstaartenfamilie (Equisetaceae). De plant komt voor op het noordelijk halfrond en is met name giftig voor runderen.
De plant wordt 20-60 cm hoog en heeft een kale wortelstok met in snoeren gerangschikte wortelknollen.
De groene, holle stengel is tot 8 mm dik. De in kransen staande bladeren bestaan uit kleine schubben, waarbij de bladscheden grotendeels met elkaar vergroeid zijn tot een stengelschede. De groene tot vliezig witte stengelscheden hebben dikwijls donkerbruine of zwartachtige banden. De tanden van de stengelschede staan vrij. Het eerste lid van de zijtakken is korter dan de bijbehorende stengelschede, in tegenstelling tot de heermoes.
StengelschedeIn mei tot juli verschijnen er sporenaren op de top van de stengels of soms aan de zijtakken. De stompe aren zijn tot 3 cm lang en als ze rijp zijn verdrogen ze en vallen daarna af. De aar bestaat uit zeshoekige schubjes waar aan de binnenkant het sporangium met de sporen zich bevinden.
De plant komt voor op natte, voedselrijke grond in grasland en in moerassen.
Skrzyp błotny (Equisetum palustre L.) – gatunek byliny należący do rodziny skrzypowatych. Rozpowszechniony na wilgotnych siedliskach na półkuli północnej w strefie klimatu umiarkowanego oraz subpolarnego. Spotykany jest pospolicie w całej Polsce z wyjątkiem wyższych partii gór. Jest bardzo zmienny morfologicznie i cechuje się szeroką amplitudą ekologiczną. Wyróżnia się największą toksycznością wśród skrzypów. Stanowi istotne zagrożenie dla zwierząt, zwłaszcza dla koni. Ze względu na kłącza podziemne jest gatunkiem trudnym do zwalczenia.
Występuje pospolicie na terenie niemal całej Europy (jest rzadki na Półwyspie Iberyjskim, na Korsyce i Krecie, brak go na Sardynii i Sycylii). Na północy kontynentu sięga po Islandię i krańce Półwyspu Skandynawskiego (rzadszy jest na Półwyspie Kolskim). W Europie Wschodniej zwarty zasięg obejmuje środkową i północną Rosję po Ural, rzadziej rośnie w południowej Rosji i Ukrainie, jednak znów częściej w rejonie Kaukazu i na południe od Morza Kaspijskiego. W Azji zwarty zasięg obejmuje część północną kontynentu po Daleki Wschód. Rośnie w Korei, Japonii, północnych Chinach i na Tajwanie[2]. Oderwane od zwarte zasięgu obszary występowania to południowe Chiny i północny Pakistan[3]. W Ameryce Północnej rośnie od Alaski po Kalifornię na zachodzie, a na wschodzie w środkowej i wschodniej Kanadzie oraz w północno-wschodniej części Stanów Zjednoczonych[2].
W Polsce gatunek jest pospolity zarówno na niżu jak i w niższych położeniach górskich[4].
Wnętrze łodygi w dolnej części jest puste, ale przewód centralny jest wąski (do 1/3 średnicy łodygi, niewiele szerszy od bocznych przewodów powietrznych). Wiązki przewodzące w pędzie otoczone są wspólną pochwą ochronną śródskórni. Aparaty szparkowe ułożone są w pojedynczym szeregu biegnącym środkiem rowka[13]. Łodyga jest bogata w krzemionkę (do 10%), dlatego też jest krucha i łamliwa.
Nazwa naukowa rodzaju złożona jest z morfemów equus ('koń') i saeta ('szczecina') i nawiązuje do starołacińskiej – występującej u Pliniusza cauda equi ('koński ogon'). Epitet gatunkowy łaciński palustre znaczy 'bagienny', 'błotny' i podobnie jak polski ma związek z siedliskiem gatunku[20]. Polskie nazwy dawne i ludowe to m.in. chwoszczka, koński ogon błotny, krzemionka błotna, młacne kwostki, skrzyp[20].
Geofit ryzomowy o szerokiej amplitudzie ekologicznej. Występuje na mokrych łąkach, na brzegach rzek i rowów, na źródliskach, nierzadko także na siedliskach antropogenicznych, np. na nasypach kolejowych. Rośnie na różnych typach gleb, najczęściej na torfach niskich i murszach. Jest wymagający pod względem zasobności gleby w składniki pokarmowe, unika gleb zasolonych chlorkiem sodu. Rośnie w bardzo różnych zbiorowiskach na siedliskach wilgotnych, zarówno łąkowych, jak i szuwarowych (często w turzycowiskach). Jest gatunkiem wskaźnikowym dla gleb ze słabo ruchliwą wodą gruntową[6]. Jako jeden z dwóch gatunków środkowoeuropejskich skrzypów może rosnąć również bezpośrednio w wodzie[8]. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla O. Molinietalia[21].
Gatunek wybitnie polimorficzny. Dawniej wyróżniano liczne formy[6], różnicując je głównie w zależności od długości i kształtu pędów bocznych. Później te ujęcia były kwestionowane (m.in. znaleziono trzy różne formy wyrastające ze wspólnego kłącza[22]). Do odmian opisywanych w nowszej literaturze należy var. polystachyum A.Br. ex Engelm. (boczne odgałęzienia zakończone kłosami zarodnionośnymi), var. americanum Victorin (ząbki na końcach liści dłuższe od typu, do 5 mm – odmiana geograficzna występująca w Ameryce Północnej)[19].
Tworzy mieszańce ze skrzypem polnym (E. × rothmaleri C. Page; Watsonia 9: 229 (1973), syn. E. × torgesianum Rothm. – znany z różnych miejsc z Europy), skrzypem bagiennym (E. × dycei C.N.Page; Fern Gaz. 12(3): 178 (1981) – stwierdzony w Anglii) i bardzo rzadko ze skrzypem olbrzymim (E. × font-queri Rothm. (1944) – znany w Europie środkowej z pojedynczych stanowisk na wyspie Rugii[23] oraz w Polsce południowej[24]. Mieszańce posiadają zarodniki zanikowe, bez sprężyc[25].
Ze względu na szkodliwe działanie na zwierzęta, gatunek ten jest rośliną niepożądaną na pastwiskach i łąkach. Zwalczany bywa też w uprawach, gdzie pojawiać się może na siedliskach wilgotnych. Stosunkowo łatwo można zwalczać pędy nadziemne – wrażliwe na zacienienie, niskie temperatury, wydeptywanie, wałowanie. Można je niszczyć także stosując herbicydy. Trudno jednak zniszczyć pędy podziemne, zwłaszcza znajdujące się głęboko, mające duże zdolności regeneracyjne. Paradoksalnie duże dawki herbicydów są często mniej skuteczne od mniejszych, co tłumaczone jest tym, że szybkie obumarcie części nadziemnych ogranicza przemieszczanie preparatów w głąb pędów podziemnych, które w efekcie przeżywają i ponownie odbijają[26].
Skrzyp błotny (Equisetum palustre L.) – gatunek byliny należący do rodziny skrzypowatych. Rozpowszechniony na wilgotnych siedliskach na półkuli północnej w strefie klimatu umiarkowanego oraz subpolarnego. Spotykany jest pospolicie w całej Polsce z wyjątkiem wyższych partii gór. Jest bardzo zmienny morfologicznie i cechuje się szeroką amplitudą ekologiczną. Wyróżnia się największą toksycznością wśród skrzypów. Stanowi istotne zagrożenie dla zwierząt, zwłaszcza dla koni. Ze względu na kłącza podziemne jest gatunkiem trudnym do zwalczenia.
Močvirska preslica (znanstveno ime Equisetum palustre) je strupena rastlina[1] iz družine presličevk, ki je razširjena tudi v Sloveniji.
Ta trajnica zraste v višino med 10 in 50 centimetrov, izjemoma celo do enega metra. Kot vse preslice ima tudi močvirska dva ločena poganjka. Plodni poganjki so vednozeleni in so na videz podobni jalovim. Steblo je nažljebljeno in ima premer od 1 do 3 mm, običajno pa je sestavljeno iz 8 - 10, redkeje do 12 delov, ki so med seboj ločeni s kolenci. Iz vsakega kolena poganjajo tanke in razčlenjene zelene vejice, ki so razporejene v vretencih, ki jih obdajajo zobati in resasti rokavci. Spodnje vejice so temno rjave barve in precej krajše od tistih s sredine stebla.
Močvirska preslica ima na vrhu zelenih poganjkov trosni klas, po čemer se najbolje loči od sorodne njivske preslice, ki je zdravilna[2].
Najbolje uspeva na hranljivih vlažnih ali močvirnatih humusnih ali glinastih tleh po vsej severni polobli. Ogroža jo premočno gnojenje, košnja ali osuševanje njenih rastišč. Pogosto uspeva celo v stoječi vodi.
Močvirska preslica vsebuje encim, ki uničuje vitamin B1, kar je lahko usodno za domače živali, še posebej za konje. Poleg tega vsebuje piperidinov alkaloid palustrin, ki je nevaren predvsem govedu. Strupeni učinki na ljudi niso znanstveno potrjeni, vendar se uporaba močvirske preslice v tradicionalni medicini odsvetuje.
Močvirska preslica (znanstveno ime Equisetum palustre) je strupena rastlina iz družine presličevk, ki je razširjena tudi v Sloveniji.
Kärrfräken (Equisetum palustre) är en växtart i familjen fräkenväxter.
Kärrfräken (Equisetum palustre) är en växtart i familjen fräkenväxter.
Багаторічна рослина заввишки 10—40 см. Кореневища чорні, зазвичай з бульбами. Стебла 1,5-4 мм в діаметрі з косими вгору спрямованими гілочками. Гілочки варіюють по довжині, числу, густоті і напрямку зростання. Листові зубці на гілочках по 3—4 в мутовці. Спороносні та вегетативні пагони однакові. Після опадання стробіла рослина продовжує рости та фотосинтезувати.
Поширений на територіях російського Далекого Сходу, Кавказу, Західного і Східного Сибіру, Середній Азії, Скандинавії, Європи (у тому числі, України), Середземномор'я, у Малій Азії та Східній Азії, Північній Америці.
Equisetum palustre là một loài dương xỉ trong họ Equisetaceae. Loài này được L. mô tả khoa học đầu tiên năm 1753.[1]
Equisetum palustre là một loài dương xỉ trong họ Equisetaceae. Loài này được L. mô tả khoa học đầu tiên năm 1753.
Equisetum palustre L., 1753
Хвощ боло́тный (лат. Equisétum palústre) — вид многолетних травянистых растений рода Хвощ семейства Хвощёвые (Equisetaceae).
Многолетнее растение от 10 до 40 см высотой. Корневища чёрные, обычно с клубеньками.
Стебли 1,5—4 мм в диаметре с косо вверх направленными веточками. Листовые зубцы на стебле в мутовках, обычно по 6—12, редко по четыре или 16, треугольные, часто с хорошо выраженным белоплёнчатым окаймлением по краям. Зубцы одиночные, или спаяны по два-три. Веточки изменяются по длине, числу, густоте и направлению роста. Листовые зубцы на веточках по три—четыре в мутовке.
Колоски 10—20 мм длиной, развиваются в зелёный побег.
Распространён на территориях российского Дальнего Востока, Кавказе, Западной и Восточной Сибири, Средней Азии, Скандинавии, Атлантической и Средней Европе, Средиземноморье, в Малоазиатском и Японо-Китайском районах, в Северной Америке.
Произрастает на болотах, заболоченных лугах и по берегам водоёмов.
В растении обнаружены углеводы и родственные им соединения (глюкоза, фруктоза, галактоза, манноза, арабиноза, ксилоза, галактуроновая кислота), каротиноиды (в том числе β-каротин, γ-каротин, лютеин), алкалоиды (в том числе никотин и палюстрин), лигнин, флавоноиды (в том числе кемпферол и кверцетин). В надземной части найдены флавоноиды[1].
Надземную часть в тибетской медицине применяют как диуретическое, при атеросклерозе сосудов, антигельминтное; в народной медицине — как диуретическое при женских болезнях, полиартрите, подагре[1].
Растение ядовито для крупного рогатого скота, лошадей и свиней[1].
Хвощ боло́тный (лат. Equisétum palústre) — вид многолетних травянистых растений рода Хвощ семейства Хвощёвые (Equisetaceae).
Ботаническая иллюстрация из книги К. А. М. Линдмана Bilder ur Nordens Flora, 1917—1926