dcsimg

Distribution ( шпански; кастиљски )

добавил IABIN
IV, V, RM, VI, VII, VIII, IX, X
лиценца
cc-by-nc-sa-3.0
авторски права
Universidad de Santiago de Chile
автор
Pablo Gutierrez
соработничко мреж. место
IABIN

Luma chequen ( астурски )

добавил wikipedia AST

El chequén [nota 1], Luma chequen,[1] ye una especie de planta con flor endémica de los montes centrales andinos ente Chile y Arxentina. En Chile distribuyir dende la IVª hasta la Xª rexón, ye dicir dende los 30 hasta los 41º de Latitud Sur.

Descripción

Ye un parrotal ramificáu de tamañu medianu, algama 9 m, con corteza pardu abuxada. Les fueyes son coriacees, ovalaes, anches y curties. Les flores son de color blancu, axilares y solitaries. Tola planta esprende un prestosu arume.

Frutu drupa comestible, purpúrea escura, de 1 cm de diámetru, maurez a principios de seronda.

Monte esclerófilu costeru

Artículu principal: Monte esclerófilu costeru

Acomuñar a especies del monte esclerófilo nes rexones del norte de la so distribución, xunto a peumo, quillay, litre, boldo. Na porción sur de la so distribución, puede acomuñar a coihue, pitra, temu y canelu.[2]

Usos y Cultivu

Introducción n'Estaos Xuníos

Foi introducíu na Mariña del Pacíficu norte de los Estaos Xuníos como ornamentación mientres la Fiebre del oru de California.[3]

Taxonomía

Luma chequen foi descritu por (Molina)A.Gray y espublizóse en Journal of Botany, British and Foreign 66: 141. 1928.[4]

Sinonimia
  • Eugenia bella Phil. nom. illegit.
  • Eugenia chekan DC.
  • Eugenia chequen Molina
  • Eugenia gayana Barnéoud
  • Eugenia myrtomimeta Diels
  • Eugenia pulchra O.Berg
  • Luma gayana (Barnéoud) Burret
  • Myrceugenella chequen (Molina) Kausel
  • Myrceugenella chequen var. myrtomimeta (Diels) Kausel
  • Myrceugenella gayana (Barnéoud) Kausel
  • Myrceugenella langerfeldtii Kausel
  • Myrtus chequen (Molina) Spreng.
  • Myrtus gayana (Barnéoud) O.Berg
  • Myrtus gayana var. major O.Berg
  • Myrtus luma Schauer nom. illegit.
  • Myrtus uliginosa Miq.
  • Myrtus uliginosa f. major Miq.[5]

Nome común

Chequén, huillipeta, arrayán de Santiago, berraco, arrayán blancu, Del mapudungún cheken.[6][7][8][9]

Referencies y notes de pies

Notes aclaratories
  1. "chequén. (Del mapudungún chequeñ). m. Chile. Especie de arrayán, de fueyes elíptiques, d'igual color por dambes cares y con puntitos na interna" (DRAE: 355).
Notes al pie
  1. Mapuchismos nel DRAE
  2. Luma chequen en Chilebosque
  3. «Luma chequen in Washington Park Arboretum».
  4. «Luma chequen». Tropicos.org. Missouri Botanical Garden. Consultáu'l 4 d'avientu de 2014.
  5. The Plant List, Kew Royal Botanic Gardens
  6. . m. Chile. Especie de arrayán, de fueyes elíptiques, d'igual color por dambes cares y con puntitos na interna" (DRAE: 355).
  7. De chekeñ /ceke?/, cheken /ceken/. "chequeñ, arrayan" (Vald., Voc.)
  8. ; "Chequeñ-arrayan blancu, mirtus" (F., Cal.: 447); "[...] ruscus, chequeñ" (H., Chil. I: 229); "Chequen, s. Parrotal de los campos del sur. Tamién se llama chequeñ" (Cañ.: 267);
  9. "chekeñ, s., ciertu parrotal mirtáceo [...]" (Aug. I, suplementu: 4); chekeñ, el chequén (Coñ.: 91); chequén (Gu.: 209); chequén (Wilh.: 95). Foi llamáu tamién arrayán blancu.
Bibliografía ==

Enllaces esternos ==

Cymbidium Clarisse Austin 'Best Pink' Flowers 2000px.JPG Esta páxina forma parte del wikiproyeutu Botánica, un esfuerciu collaborativu col fin d'ameyorar y organizar tolos conteníos rellacionaos con esti tema. Visita la páxina d'alderique del proyeutu pa collaborar y facer entrugues o suxerencies.
лиценца
cc-by-sa-3.0
авторски права
Wikipedia authors and editors
изворно
посети извор
соработничко мреж. место
wikipedia AST

Luma chequen: Brief Summary ( астурски )

добавил wikipedia AST
Luma chequen

El chequén , Luma chequen, ye una especie de planta con flor endémica de los montes centrales andinos ente Chile y Arxentina. En Chile distribuyir dende la IVª hasta la Xª rexón, ye dicir dende los 30 hasta los 41º de Latitud Sur.

лиценца
cc-by-sa-3.0
авторски права
Wikipedia authors and editors
изворно
посети извор
соработничко мреж. место
wikipedia AST

Luma chequen ( англиски )

добавил wikipedia EN

Luma chequen, the white Chilean myrtle, is a species of flowering plant in the genus Luma in the family Myrtaceae, native to the central Andes mountains between Chile and Argentina, at latitudes located 30 to 41° South. Synonyms include Eugenia chequen Molina, Myrtus chequen (Molina) Spreng., and Luma gayana (Barn.) Burret. Common names in Spanish include chequén, huillipeta, and arrayán blanco (white myrtle).

It is a shrub (rarely a small tree) growing to 9 m tall, with dull grey-brown bark (unlike the smooth red bark of the related Luma apiculata). It is evergreen, with small fragrant oval leaves 0.5-2.5 cm long and 0.3-1.5 cm broad, and white flowers in early to mid summer. Its fruit is an edible dark purple berry 1 cm in diameter, ripe in early autumn.

It has been introduced as ornamental in the North Pacific Coast of the United States.[2]

Etymology

Luma is a derivation of a vernacular Chilean name for this species.[3]

лиценца
cc-by-sa-3.0
авторски права
Wikipedia authors and editors
изворно
посети извор
соработничко мреж. место
wikipedia EN

Luma chequen: Brief Summary ( англиски )

добавил wikipedia EN

Luma chequen, the white Chilean myrtle, is a species of flowering plant in the genus Luma in the family Myrtaceae, native to the central Andes mountains between Chile and Argentina, at latitudes located 30 to 41° South. Synonyms include Eugenia chequen Molina, Myrtus chequen (Molina) Spreng., and Luma gayana (Barn.) Burret. Common names in Spanish include chequén, huillipeta, and arrayán blanco (white myrtle).

It is a shrub (rarely a small tree) growing to 9 m tall, with dull grey-brown bark (unlike the smooth red bark of the related Luma apiculata). It is evergreen, with small fragrant oval leaves 0.5-2.5 cm long and 0.3-1.5 cm broad, and white flowers in early to mid summer. Its fruit is an edible dark purple berry 1 cm in diameter, ripe in early autumn.

It has been introduced as ornamental in the North Pacific Coast of the United States.

лиценца
cc-by-sa-3.0
авторски права
Wikipedia authors and editors
изворно
посети извор
соработничко мреж. место
wikipedia EN

Luma chequen ( шпански; кастиљски )

добавил wikipedia ES

El chequén,[nota 1]Luma chequen,[1]​ es una especie de planta con flor endémica de los bosques centrales andinos entre Chile y Argentina. En Chile se distribuye desde la región de Coquimbo hasta la región de Los Lagos, es decir desde los 30 hasta los 41º de latitud sur.

Descripción

Es un arbusto ramificado de tamaño mediano, alcanza 9 m, con corteza pardo grisácea. Las hojas son coriáceas, ovaladas, anchas y cortas. Las flores son de color blanco, axilares y solitarias. Toda la planta desprende un agradable aroma.

El fruto es una drupa comestible, purpúrea oscura, de 1 cm de diámetro, que madura a principios de otoño.

Bosque esclerófilo costero

Se asocia a especies del bosque esclerófilo en las regiones del norte de su distribución, junto a peumo, quillay, litre, boldo. En la porción sur de su distribución, se puede asociar a coihue, pitra, temu y canelo.[2]

Taxonomía

Luma chequen fue descrito por (Molina)A.Gray y publicado en Journal of Botany, British and Foreign 66: 141. 1928.[3]

Sinonimia
  • Eugenia bella Phil. nom. illegit.
  • Eugenia chekan DC.
  • Eugenia chequen Molina
  • Eugenia gayana Barnéoud
  • Eugenia myrtomimeta Diels
  • Eugenia pulchra O.Berg
  • Luma gayana (Barnéoud) Burret
  • Myrceugenella chequen (Molina) Kausel
  • Myrceugenella chequen var. myrtomimeta (Diels) Kausel
  • Myrceugenella gayana (Barnéoud) Kausel
  • Myrceugenella langerfeldtii Kausel
  • Myrtus chequen (Molina) Spreng.
  • Myrtus gayana (Barnéoud) O.Berg
  • Myrtus gayana var. major O.Berg
  • Myrtus luma Schauer nom. illegit.
  • Myrtus uliginosa Miq.
  • Myrtus uliginosa f. major Miq.[4]

Usos en medicina popular

Introducción en Estados Unidos

Fue introducido en la Costa del Pacífico norte de los Estados Unidos como ornamentación durante la Fiebre del oro de California.[5]

Nombres comunes

  • Chequén, huillipeta, arrayán de Santiago, berraco, arrayán blanco, del mapudungún cheken.[6][7][8][9]
  • En Perú: arrayan de castilla[10]

Referencias y notas

Notas aclaratorias
  1. "chequén. (Del mapudungún chequeñ). m. Chile. Especie de arrayán, de hojas elípticas, de igual color por ambas caras y con puntitos en la interna" (DRAE: 355).
Notas al pie
  1. Mapuchismos en el DRAE
  2. Luma chequen en Chilebosque
  3. «Luma chequen». Tropicos.org. Missouri Botanical Garden. Consultado el 4 de diciembre de 2014.
  4. The Plant List, Kew Royal Botanic Gardens
  5. «Luma chequen in Washington Park Arboretum».
  6. . m. Chile. Especie de arrayán, de hojas elípticas, de igual color por ambas caras y con puntitos en la interna" (DRAE: 355).
  7. De chekeñ /ceke?/, cheken /ceken/. "chequeñ, arrayan" (Vald., Voc.)
  8. ;"Chequeñ-arrayan blanco, mirtus" (F., Cal.:447); "[...] ruscus, chequeñ" (H., Chil. I: 229); "Chequen, s. Arbusto de los campos del sur. También se llama chequeñ" (Cañ.: 267);
  9. "chekeñ, s., cierto arbusto mirtáceo [...]" (Aug. I, suplemento: 4); chekeñ, el chequén (Coñ.: 91); chequén (Gu.: 209); chequén (Wilh.: 95). Ha sido llamado también arrayán blanco.
  10. Gonzales de la Cruz, Mercedes; Baldeón Malpartida, Severo; Beltrán Santiago, Hamilton; Jullian, Valérie; Bourdy, Geneviève (2014-09). «Hot and cold: Medicinal plant uses in Quechua speaking communities in the high Andes (Callejón de Huaylas, Ancash, Perú)». Journal of Ethnopharmacology (en inglés) 155 (2): 1104. doi:10.1016/j.jep.2014.06.042. Consultado el 12 de octubre de 2020.

 title=
лиценца
cc-by-sa-3.0
авторски права
Autores y editores de Wikipedia
изворно
посети извор
соработничко мреж. место
wikipedia ES

Luma chequen: Brief Summary ( шпански; кастиљски )

добавил wikipedia ES

El chequén,​ Luma chequen,​ es una especie de planta con flor endémica de los bosques centrales andinos entre Chile y Argentina. En Chile se distribuye desde la región de Coquimbo hasta la región de Los Lagos, es decir desde los 30 hasta los 41º de latitud sur.

лиценца
cc-by-sa-3.0
авторски права
Autores y editores de Wikipedia
изворно
посети извор
соработничко мреж. место
wikipedia ES

Luma chequen ( француски )

добавил wikipedia FR

Luma chequen, de nom vulgaire Myrte du Chili[2], est une espèce de plante à fleurs de la famille des Myrtaceae et du genre Luma, endémique des forêts centrales andines situées entre le Chili et l'Argentine. Au Chili, on le rencontre de la région de Coquimbo à la région de Los Lagos, c'est-à-dire de 30 à 41° de latitude sud.

Noms communs

  • Chequén, Huillipeta, Myrte de Santiago, Berraco, Myrte blanc, du mapudungún cheken[3],[4],[5],[6]
  • Au Pérou : arrayan de castilla[7].

Description

 src=
Rameau de myrte du Chili avec ses fruits.

C'est un arbuste ramifié de taille moyenne, atteignant 9 m, à l'écorce brun grisâtre. Les feuilles sont coriaces, ovales, larges et courtes. Les fleurs sont blanches, axillaires et solitaires. La plante entière dégage un parfum agréable.

Le fruit est une drupe comestible, violet foncé, d'un centimètre de diamètre, qui mûrit au début de l'automne.

Habitat et écologie

Il est associé à des espèces forestières sclérophylles dans les régions septentrionales de son aire de répartition, aux côtés de Cryptocarya alba, Quillaja saponaria, Lithraea caustica et Peumus boldus. Dans la partie sud de sa distribution, il peut être associé à Nothofagus dombeyi, Myrceugenia exsucca, Blepharocalyx cruckshanksii et Drimys winteri[8].

Utilisations en médecine populaire

Le myrte du Chili est tonifiant et stimule l’appétit. Astringent, il est utilisé sous forme de lavements pour traiter la diarrhée. Balsamique, il soulage la toux et est utilisé contre l'asthme et la bronchite.

Introduction aux États-Unis

Il a été introduit sur la côte Pacifique Nord des États-Unis comme plante ornementale lors de la ruée vers l'or en Californie[9].

Synonymes

Le myrte du Chili a été classé par divers auteurs dans les genres Eugenia, Myrceugenella et Myrtus. Voici la liste des synonymes de Luma chequen[10] :

  • Eugenia bella Phil. (synonyme ambigu)
  • Eugenia chekan DC.
  • Eugenia chequen Molina
  • Eugenia gayana Barnéoud
  • Eugenia myrtomimeta Diels
  • Eugenia pulchra O. Berg
  • Luma gayana (Barneoud) Burret
  • Myrceugenella chequen (Molina) Kausel
  • Myrceugenella chequen var. myrtomimeta (Diels) Kausel
  • Myrceugenella gayana (Barneoud) Kausel
  • Myrceugenella langerfeldtii Kausel
  • Myrtus chequen (Molina) Spreng.
  • Myrtus gayana (Barnéoud) O. Berg
  • Myrtus gayana var. major O. Berg
  • Myrtus luma Schau. (synonyme ambigu)
  • Myrtus uliginosa Miq.

Notes et références

  1. WCSP. World Checklist of Selected Plant Families. Facilitated by the Royal Botanic Gardens, Kew. Published on the Internet; http://wcsp.science.kew.org/., consulté le 13 juillet 2020
  2. Base de données mondiale de l'OEPP, « Luma chequen », sur gd.eppo.int (consulté le 23 janvier 2021)
  3. . m. Chile. Especie de arrayán, de hojas elípticas, de igual color por ambas caras y con puntitos en la interna" (DRAE: 355).
  4. De chekeñ /ceke?/, cheken /ceken/. "chequeñ, arrayan" (Vald., Voc.)
  5. "Chequeñ-arrayan blanco, mirtus" (F., Cal.
  6. "chekeñ, s., cierto arbusto mirtáceo [...]" (Aug. I, suplemento: 4); chekeñ, el chequén (Coñ.: 91); chequén (Gu.: 209); chequén (Wilh.: 95). Ha sido llamado también arrayán blanco.
  7. (en) Gonzales de la Cruz, Severo Baldeón Malpartida, Beltrán Santiago et Jullian, « Hot and cold: Medicinal plant uses in Quechua speaking communities in the high Andes (Callejón de Huaylas, Ancash, Perú) », Journal of Ethnopharmacology, vol. 155, no 2,‎ septembre 2014, p. 1104 (DOI , lire en ligne, consulté le 12 octobre 2020)
  8. (es) « Luma chequen », sur Chilebosque (consulté le 13 octobre 2020)
  9. « Luma chequen sur Washington Park Arboretum »
  10. Bánki, O., Roskov, Y., Vandepitte, L., DeWalt, R. E., Remsen, D., Schalk, P., Orrell, T., Keping, M., Miller, J., Aalbu, R., Adlard, R., Adriaenssens, E., Aedo, C., Aescht, E., Akkari, N., Alonso-Zarazaga, M. A., Alvarez, B., Alvarez, F., Anderson, G., et al. (2021). Catalogue of Life Checklist (Version 2021-10-18). Catalogue of Life. https://doi.org/10.48580/d4t2, consulté le 13 octobre 2020

лиценца
cc-by-sa-3.0
авторски права
Auteurs et éditeurs de Wikipedia
изворно
посети извор
соработничко мреж. место
wikipedia FR

Luma chequen: Brief Summary ( француски )

добавил wikipedia FR

Luma chequen, de nom vulgaire Myrte du Chili, est une espèce de plante à fleurs de la famille des Myrtaceae et du genre Luma, endémique des forêts centrales andines situées entre le Chili et l'Argentine. Au Chili, on le rencontre de la région de Coquimbo à la région de Los Lagos, c'est-à-dire de 30 à 41° de latitude sud.

лиценца
cc-by-sa-3.0
авторски права
Auteurs et éditeurs de Wikipedia
изворно
посети извор
соработничко мреж. место
wikipedia FR

Luma chequen ( португалски )

добавил wikipedia PT

Luma Chequen é uma planta nativa da região dos Andes entre o Chile e a Argentina é uma espécie arbustiva[1], sendo raramente encontrada sob forma arbórea, de folhas resistentes.

Referências

  1. a b c d «Luma Chequen». Enciclopédia da Flora Chilena. Consultado em 17 de abril de 2013
 title=
лиценца
cc-by-sa-3.0
авторски права
Autores e editores de Wikipedia
изворно
посети извор
соработничко мреж. место
wikipedia PT

Luma chequen: Brief Summary ( португалски )

добавил wikipedia PT

Luma Chequen é uma planta nativa da região dos Andes entre o Chile e a Argentina é uma espécie arbustiva, sendo raramente encontrada sob forma arbórea, de folhas resistentes.

лиценца
cc-by-sa-3.0
авторски права
Autores e editores de Wikipedia
изворно
посети извор
соработничко мреж. место
wikipedia PT

Luma chequen ( виетнамски )

добавил wikipedia VI

Luma chequen là một loài thực vật có hoa trong Họ Đào kim nương. Loài này được (Molina) A.Gray mô tả khoa học đầu tiên năm 1854.[2]

Chú thích

  1. ^ “The Plant List: A Working List of All Plant Species”. Truy cập ngày 5 tháng 2 năm 2014.
  2. ^ The Plant List (2010). Luma chequen. Truy cập ngày 7 tháng 6 năm 2013.

Liên kết ngoài


Hình tượng sơ khai Bài viết tông thực vật Myrteae này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia bằng cách mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn.
лиценца
cc-by-sa-3.0
авторски права
Wikipedia tác giả và biên tập viên
изворно
посети извор
соработничко мреж. место
wikipedia VI

Luma chequen: Brief Summary ( виетнамски )

добавил wikipedia VI

Luma chequen là một loài thực vật có hoa trong Họ Đào kim nương. Loài này được (Molina) A.Gray mô tả khoa học đầu tiên năm 1854.

лиценца
cc-by-sa-3.0
авторски права
Wikipedia tác giả và biên tập viên
изворно
посети извор
соработничко мреж. место
wikipedia VI