Planhigyn blodeuol Monocotyledaidd a pharasytig yw Effros unionsyth sy'n enw gwrywaidd. Mae'n perthyn i'r teulu Orobanchaceae. Yr enw gwyddonol (Lladin) yw Euphrasia stricta a'r enw Saesneg yw An eyebright.[1]
Mae i'w ganfod ledled y byd yn enwedig: Ewrasia, America, rhannau o Awstralia, Seland Newydd ac Affrica. Lleolir y dail bob yn ail. Caiff y blodau eu peillio gan bryfaid neu weithiau adar fel Aderyn y si.
Planhigyn blodeuol Monocotyledaidd a pharasytig yw Effros unionsyth sy'n enw gwrywaidd. Mae'n perthyn i'r teulu Orobanchaceae. Yr enw gwyddonol (Lladin) yw Euphrasia stricta a'r enw Saesneg yw An eyebright.
Mae i'w ganfod ledled y byd yn enwedig: Ewrasia, America, rhannau o Awstralia, Seland Newydd ac Affrica. Lleolir y dail bob yn ail. Caiff y blodau eu peillio gan bryfaid neu weithiau adar fel Aderyn y si.
Spids øjentrøst (Euphrasia stricta) er en 3-20 cm høj, kortlevende, utreagtig plante, der er halvsnylter på flere arter af de urteagtige planter i eng og overdrev.
Spids øjentrøst er en en- eller toårig, urteagtig plante med en opstigende og busket vækst. Stænglerne er næsten hårløse og ofte rødlige med mere eller mindre udstående grene. bladene sidder modsat. De er bredt ægformede med grove tænder langs randen. Oversiden er rynket og mat mørkegrøn, mens undersiden er lysegrøn og håret. Blomstringen foregår i maj-september, hvor man finder blomsterne siddende i små stande fra bladhjørnerne. De enkelte blomster er 5-tallige og uregelmæssige med hvide til svagt violette kronblade af 4-10 mm længde. Frugterne er kapsler med mange frø.
Rodsystemet består af spinkle og fåtallige trævlerødder, men det skal tages i betragtning, at planten snylter på rodnettet af sine værtplanter (bl.a. gul snerre).
Højde x bredde og årlig tilvækst: 0,15 x 0,50 m (15 x 5 cm/år).
Spids øjentrøst har sin naturlige udbredelse i Lilleasien, Kaukasus og det meste af Europa. I Danmark er den almindelig i det mest af landet. Den er knyttet til lysåbne og ret tørre voksesteder med en veldrænet, næringsfattig jord.
Ved Tueholm Sø i Kongsholmparken, som ligger i Albertslund, findes arten sammen med bl.a. ene, alm. knopurt, knoldet mjødurt, pilealant, rank frøstjerne, stor knopurt, toårig høgeskæg og trenervet snerre[1]
Afgrænsningen er vanskelig mellem arterne i slægten Øjentrøst. Spids øjentrøst kan opfattes som bestående af flere former, der undertiden opfattes som arter. I Danmark drejer det sig om Svensk øjentrøst, Kirteløjentrøst, Spinkel øjentrøst, Nordisk øjentrøst, Klitøjentrøst og Kort øjentrøst, der alle kan opfattes som former af spids øjentrøst.[2]
Spids øjentrøst (Euphrasia stricta) er en 3-20 cm høj, kortlevende, utreagtig plante, der er halvsnylter på flere arter af de urteagtige planter i eng og overdrev.
Der Steife Augentrost (Euphrasia stricta) ist eine Pflanzenart aus der Gattung Augentrost (Euphrasia) in der Familie der Sommerwurzgewächse (Orobanchaceae).
Der Steife Augentrost ist eine 5 bis 30 cm große, halbparasitäre Pflanze. Die gesamte Pflanze ist oft dunkel weinrot gefärbt. Sie fällt vor allem durch die aufrecht stehenden Seitenäste und die aufrechten bis anliegenden Deckblätter auf. Die Deckblätter haben einen keiligen Grund, sind beidseitig mit vier bis sechs Zähnen besetzt, die wiederum eine oftmals dunkelrote Granne aufweisen. Sowohl Deckblätter als auch die am Stängel stehenden Laubblätter sind unbehaart, nur gelegentlich ist auch der Rand kurz behaart.
Die Blütenstände stehen endständig nach mindestens fünf Internodien. Die Krone ist lila oder weiß gefärbt und meist 7 bis 10 mm lang.
Die Chromosomenzahl beträgt 2n = 44.[1]
Die Art kommt in Europa und Westasien vor. Sie wächst auf Halbtrockenrasen, Magerrasen und an Wegesrändern in Höhen bis 1700 m. Sie bevorzugt frische bis trockene, nährstoffarme Böden. Sie kommt vor in Gesellschaften des Verbands Mesobromion wie auch der Ordnung Nardetalia.
Der Steife Augentrost (Euphrasia stricta) ist eine Pflanzenart aus der Gattung Augentrost (Euphrasia) in der Familie der Sommerwurzgewächse (Orobanchaceae).
Euphrasia stricta, the drug eyebright, is an annual forb in the genus Euphrasia.[1]
It has been introduced in northeastern North America, where it is found in New England (except Connecticut), New York, Pennsylvania, Nova Scotia, New Brunswick, Prince Edward Island, Ontario, Quebec, the upper peninsula of Michigan, northern Wisconsin, Minnesota and Illinois.[2] It is also found in Central Europe and Pyrenees [3]
The preferred growing location is on moist, calcareous sands, such as those on some moors and dunes. The plant is a hemiparasite and can steal water and salts from grasses.
Euphrasia stricta is used in herbal medicine to treat inflammatory eye conditions, most notably allergic conjunctivitis.[4] The German Commission E did not consider there to be sufficient evidence to prove eyebright is useful for any condition.[5] Human clinical trials are lacking to support traditional claims, though absence of evidence is not proof of inefficacy.
Euphrasia stricta, the drug eyebright, is an annual forb in the genus Euphrasia.
It has been introduced in northeastern North America, where it is found in New England (except Connecticut), New York, Pennsylvania, Nova Scotia, New Brunswick, Prince Edward Island, Ontario, Quebec, the upper peninsula of Michigan, northern Wisconsin, Minnesota and Illinois. It is also found in Central Europe and Pyrenees
The preferred growing location is on moist, calcareous sands, such as those on some moors and dunes. The plant is a hemiparasite and can steal water and salts from grasses.
Sirge silmarohi (Euphrasia stricta) on taimeliik silmarohu perekonnast ja mailaseliste sugukonnast.
Sirge silmarohi (Euphrasia stricta) on taimeliik silmarohu perekonnast ja mailaseliste sugukonnast.
Ketosilmäruoho (Euphrasia stricta) on yksivuotinen ruohovartinen kasvi. Se elää puoliloisena. Nimi silmäruoho tulee uskomuksesta, jonka mukaan kasvilla voisi parantaa silmäsairauksia.
Ketosilmäruoho kasvaa noin 20 cm korkeaksi.
Ketosilmäruohoa tavataan Keski- ja Etelä-Suomessa, muissa Pohjoismaissa ja Keski-Euroopassa.[1]
Ketosilmäruoho (Euphrasia stricta) on yksivuotinen ruohovartinen kasvi. Se elää puoliloisena. Nimi silmäruoho tulee uskomuksesta, jonka mukaan kasvilla voisi parantaa silmäsairauksia.
Ketosilmäruoho kasvaa noin 20 cm korkeaksi.
Ketosilmäruohoa tavataan Keski- ja Etelä-Suomessa, muissa Pohjoismaissa ja Keski-Euroopassa.
L’Euphraise raide (Euphrasia stricta) est une espèce de plantes herbacées de la famille des Scrofulariacées selon la classification classique de Cronquist (1981), mais de la famille des Orobanchacées selon les classifications phylogénétiques APG II, APG III et APG IV.
Hauteur de 10 à 40 cm. Fleurs blanches avec une tache jaune vif, zygomorphes ; floraison de juin à octobre.
Pelouses calcicoles, rocailles et chemins secs.
Europe, Asie médiane.
L’Euphraise raide (Euphrasia stricta) est une espèce de plantes herbacées de la famille des Scrofulariacées selon la classification classique de Cronquist (1981), mais de la famille des Orobanchacées selon les classifications phylogénétiques APG II, APG III et APG IV.
Prosty swětlik (Euphrasia stricta) je rostlina ze swójby hubinkowych rostlinow (Orobanchaceae).
W někotrych žórłach so swójbje trudownikowych rostlinow (Scrophulariaceae) zarjaduje.
Prosty swětlik je jednolětna rostlina, kotraž docpěwa wysokosć wot 5 hač do 30 cm.
Stołpiki su sylnje rozhałuzowane a často čerwjene přeběžane a krótko kosmate.
Łopjena su nahe a na hornim boku tróšku błyšćace. Kóždy bok njese 3-7 do kochtow skónčacych zubkow.
Kćěje wot julija hač do septembra. Kćenja su jasnje čerwjenowioletne abo rědko běłe, steja w hornich łopjenowych rozporach a docpěwaja dołhosć wot 7 hač do 10 mm. Płona delnja hubka njesu žołty blečk a wioletne žiłki.
Rosće na suchich trawnikach, połsuchich trawnikach, zemskich natorhach, pućowych a nadróžnych skłoninach. Preferuje wapnite abo małowapnite, často pěskowe hlinjane pódy.
Prosty swětlik (Euphrasia stricta) je rostlina ze swójby hubinkowych rostlinow (Orobanchaceae).
W někotrych žórłach so swójbje trudownikowych rostlinow (Scrophulariaceae) zarjaduje.
Eufrasia stretta (nome scientifico Euphrasia stricta J.P.Wolff ex J.F.Lehm., 1809) è una pianta vascolare appartenente alla famiglia Orobanchaceae.[1]
Il nome generico deriva da una parola greca "εuφροσύνη" (= gioia, allegria, diletto, ilarità)[2], mentre quello specifico (stricta) significa "dritta, rigida, in posizione verticale" e fa riferimento al portamento della pianta.[3][4][5].
Il nome scientifico è stato definito prima dal botanico germanico specializzato nelle spermatofite Johann Friedrich Lehmann (1781-1831) e poi successivamente perfezionato dal botanico e fisico germanico (bavarese) Johann Philipp Wolff (1743-1825) nella pubblicazione "Primae Lineae Florae Herbipolensis: quas speciminis loco inauguralis ut summos in universa arte medica honores adipiscatur, placido eruditorum examini / submittit ad diem iv. Februarii MDCCCIX. Joannes Fridericus Lehmann. Herbipoli - 43 (1809)." del 1809.[6]
Queste piante arrivano ad una altezza massima di 10 - 40 cm. La forma biologica è terofita scaposa (T scap), ossia in generale sono piante erbacee che differiscono dalle altre forme biologiche poiché, essendo annuali, superano la stagione avversa sotto forma di seme e sono munite di asse fiorale eretto e spesso privo di foglie. Queste piante sono inoltre emiparassite (parzialmente parassite) e possiedono "orobanchina" un composto vegetale che provoca l'annerimento delle foglie quando sono secche.[4][7][8][9][10]
Le radici sono dei piccoli fittoni.
La parte aerea del fusto è eretta, semplice o ramificata.
In questa pianta sono presenti sia foglie che brattee (simili alle foglie), mentre sono assenti le stipole. Le foglie hanno delle forme ovali con apice ottuso e con 3 - 6 dentelli laterali non acuminati. La disposizione delle foglie e delle brattee lungo il caule è opposta. Le bratteole sono posizione all'altezza dell'infiorescenza e sono più larghe delle foglie (con la massima larghezza nel terzo inferiore); sono provviste di 4 - 8 dentelli acuti (con angoli minori di 90°) e mucronati, lunghi 1,5 - 3,5 mm; normalmente sono glabre (o con qualche pelo ghiandoloso).
Le infiorescenze sono formate da singoli fiori raccolti in racemi spiciformi.
I fiori sono tetra-ciclici (ossia sono presenti 4 verticilli: calice – corolla – androceo – gineceo) e pentameri (ogni verticillo ha 5 elementi). I fiori sono inoltre ermafroditi e zigomorfi. Lunghezza del fiore: 7 – 10 mm.
I frutti sono delle capsule clavato-compresse non sporgenti dal calice con deiscenza variabile; all'apice è più o meno marginata e cigliata. I semi, con forme angolose, sono provvisti di endosperma.
Dal punto di vista fitosociologico la specie di questa voce appartiene alla seguente comunità vegetale:[12]
La famiglia di appartenenza della specie (Orobanchaceae) comprende soprattutto piante erbacee perenni e annuali semiparassite (ossia contengono ancora clorofilla a parte qualche genere completamente parassita) con uno o più austori connessi alle radici ospiti. È una famiglia abbastanza numerosa con circa 60 - 90 generi e oltre 1700 - 2000 specie (il numero dei generi e delle specie dipende dai vari metodi di classificazione[14][15]) distribuiti in tutti i continenti. Il genere Euphrasia è distribuito in Europa, Asia settentrionale e Nord America; le sue specie preferiscono climi freddi e temperati delle regioni extratropicali. Comprende circa 170 - 350 specie di cui almeno 18 sono presenti nella flora spontanea italiana.[9]
La classificazione tassonomica del Euphrasia stricta è in via di definizione in quanto fino a poco tempo fa il suo genere apparteneva alla famiglia delle Scrophulariaceae (secondo la classificazione ormai classica di Cronquist), mentre ora con i nuovi sistemi di classificazione filogenetica (classificazione APG) è stata assegnata alla famiglia delle Orobanchaceae (tribù Rhinantheae).[16]
Sandro Pignatti nella sua “Flora d'Italia”[17] divide il genere in due “gruppi”: sezione CILIATAE con capsula cigliata al margine; e sezione ANGUSTIFOLIAE con capsula glabra. La specie di questa voce appartiene al primo gruppo insieme alle altre seguenti specie spontanee del territorio italiano:
Quasi tutte queste specie frequentano il nord Italia e la zona alpina (a parte Euphrasia liburnica) per cui facilmente si creano degli ibridi; inoltre sono specie molto simili, per cui a volte risulta difficile la separazione in specie diverse.
Questa specie è variabile nella pelosità delle brattee e del calice e presenta anche fenomeni di dimorfismo stagionale. Alcune checklist[1] considerano valida la seguente varietà:
Questa entità ha avuto nel tempo diverse nomenclature. L'elenco seguente indica alcuni tra i sinonimi più frequenti:[13]
La forma della corolla (labiata) del fiore avvicina la pianta di questa voce ai generi della famiglia delle Lamiaceae che tuttavia si distinguono in quanto il calice delle Lamiaceae è a cinque denti (pentamero) e il frutto è un tetrachenio.
Qui di seguito sono descritte alcune specie di Euphrasia simili alla specie di questa voce:[7]
Nell'ambito dello stesso genere le differenze tra la varie specie di Euphrasia sono estremamente deboli anche a causa della variabilità di questo genere. Anche le foglie, in genere, sono soggette a varietà morfologiche, tuttavia hanno dei caratteri abbastanza specifici per cui possono essere utili per distinguere una specie dall'altra. Il disegno, a lato (tratto da Pignatti), mostra la forma delle foglie di alcune specie della sezione Cilatae.
Nella medicina popolare questa specie (e altre dello stesso genere) erano utilizzate per la cura della vista. Da qui la denominazione italiana di "Luminella".[7]
La eufrasia rigida in altre lingue è chiamata nei seguenti modi:
Eufrasia stretta (nome scientifico Euphrasia stricta J.P.Wolff ex J.F.Lehm., 1809) è una pianta vascolare appartenente alla famiglia Orobanchaceae.
Stačioji akišveitė (lot. Euphrasia stricta) – džioveklinių (Orobanchaceae) šeimos, akišveičių (Euphrasia) genties vienmetis parazitinis augalas.
Aukštis iki 30 cm.
Ārstniecības žibulītis (latīņu: Euphrasia stricta) - 5 - 10 cm augsts, viengadīgs cūknātru dzimtas lakstaugs ar stāvu, vidusdaļā un augšdaļā zarainu stumbru. Lapas olveidā lancetiskas vai olveida. Ziedi bāli zili, sakopoti paskrajās vārpās stumbru un zaru galā. Zied no jūnija līdz oktobrim. Auglis pogaļa.
De stijve ogentroost (Euphrasia stricta, synoniem: Euphrasia officinalis) is een tot 30 cm hoge plant uit de bremraapfamilie (Orobanchaceae). In de volksmond wordt de soort ook wel klaaroog genoemd.
De voorkeursstandplaats is op vochtige, kalkhoudende zandgrond, zoals dit bij sommige heidevelden en in de duinen kan voorkomen. De plant is een halfparasiet en onttrekt water en zouten aan grassen.
In Nederland is de plant zeldzaam en staat op de Nederlandse Rode Lijst van planten als algemeen voorkomend, maar zeer sterk in aantal afgenomen.
Stijve ogentroost is een kensoort voor het verbond van de heischrale graslanden (Nardo-Galion saxatilis).
(Nederlandstalige) Wikisource.
Mediabestanden die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina Euphrasia stricta op Wikimedia Commons. De stijve ogentroost (Euphrasia stricta, synoniem: Euphrasia officinalis) is een tot 30 cm hoge plant uit de bremraapfamilie (Orobanchaceae). In de volksmond wordt de soort ook wel klaaroog genoemd.
De voorkeursstandplaats is op vochtige, kalkhoudende zandgrond, zoals dit bij sommige heidevelden en in de duinen kan voorkomen. De plant is een halfparasiet en onttrekt water en zouten aan grassen.
In Nederland is de plant zeldzaam en staat op de Nederlandse Rode Lijst van planten als algemeen voorkomend, maar zeer sterk in aantal afgenomen.
Świetlik wyprężony (Euphrasia stricta) – gatunek rośliny należący do rodziny zarazowatych (Orobanchaceae). W systematykach Cronquista i Takhtajana zaliczany jest do rodziny trędownikowatych (Scrophulariaceae).
Występuje w całej Europie z wyjątkiem Wysp Brytyjskich. W Polsce roślina pospolita.
Roślina jednoroczna, półpasożyt. Siedlisko: suche zbocza, brzegi lasów, zarośla, łąki, przydroża. Występuje do wysokości 2600 m n.p.m.
Surowcem zielarskim jest ziele świetlika. Ziele zbiera się w czasie pełnego kwitnienia rośliny, ścina się je tuż pod rozgałęzieniem. Suszy się szybko w przewiewnych miejscach. Surowiec jest pozbawiony zapachu, smak gorzkawo-słonawy. Ziele zawiera garbniki, żywice, woski, glikozydy flawonowe, gorycz, olejek eteryczny, kwasy organiczne, sole mineralne.
Działa przeciwzapalnie i ściągająco. Używany przeważnie zewnętrznie w postaci odwarów do przemywań i okładów w schorzeniach oczu, łzawieniu, zapaleniu spojówek oraz przy anginie do płukania gardła. Wewnętrznie stosuje się napary z ziela przy nieżycie żołądka, nadciśnieniu i miażdżycy.
Świetlik wyprężony (Euphrasia stricta) – gatunek rośliny należący do rodziny zarazowatych (Orobanchaceae). W systematykach Cronquista i Takhtajana zaliczany jest do rodziny trędownikowatych (Scrophulariaceae).
Bartsia stricta (Kunth) Benth
Toga smetlika (znanstveno ime Euphrasia stricta) je polzajedavska rastlina, ki zajeda predvsem trave, in spada v rod Euphrasia.[1]
Toga smetlika v višino doseže do 30 cm, na vrhu vzravnanih stebelc pa ima somerne, dvoustnate bele ali rahlo vijolične cvetove, ki imajo spodnjo ustno daljšo od zgornje in izrazito rumeno liso. Običajno merijo med 6 in 10 mm. Cvetna čaša je cevasta in je sestavljena iz štirih lističev.[2]
Stebelni listi so koničasto jajčasti in imajo razločne zobce. Niso poraščeni z dlačicami.[2]
Domovina toge smetlike je Evropa, kasneje pa so jo zanesli tudi na severovzhod Severne Amerike.[3]
Najbolje uspeva na poapnenih travnikih in gozdnih robovih.
V tradicionalni medicini se pripravki iz toge smetlike uporabljajo za zdravljenje očesnih vnetij, predvsem pri alergijskemu konjunktivitisu.[4] Poleg tega se uporablja tudi za pospeševanje teka in prebave ter kot sredstvo za krčenje in krepitev tkiv, pa tudi za lajšanje bolezni dihal pri nahodu, kašlju, gripi in bronhitisu in za zdravljenje očesnega ječmena in splošne očesne utrujenosti ter motnjah vida.[5] .
Toga smetlika (znanstveno ime Euphrasia stricta) je polzajedavska rastlina, ki zajeda predvsem trave, in spada v rod Euphrasia.
Vanlig ögontröst eller ögontröst (Euphrasia stricta) är en växtart i familjen snyltrotsväxter.
Wikimedia Commons har media som rör Vanlig ögontröst.
Vanlig ögontröst eller ögontröst (Euphrasia stricta) är en växtart i familjen snyltrotsväxter.
Однорічні гіллясті рослини 5–30(75) см заввишки. Стебла прямостійні, коротко опушені, часто темно-бордового забарвлення. Листки (і особливо приквітки), як правило, гостро-зубчаті, зелені, голі, лише зрідка їхні краї короткошерсті. Пелюстки від синього до фіолетового кольору або білі. Прожилки блідо-фіолетові чи сині, нижня губа забарвлена в жовтий колір. Коробочки клиновидо-оберненояйцеподібні, вузькі, 4–7 мм завдовжки. Ця рослина — частково паразитична, вона викрадає поживні речовини з коренів інших рослин, але також використовує фотосинтез, щоб створити свої власні.
Європа (Албанія, Австрія, Ліхтенштейн, Бельгія, Люксембург, Болгарія, Білорусь, Чехія, Хорватія, Данія, Естонія, Фінляндія, Франція, Німеччина, Греція, Швейцарія, Нідерланди, Іспанія, Угорщина, Італія, Латвія, Литва, Молдова, Норвегія, Польща, Росія, Румунія, Словаччина, Словенія, Сербія, Швеція, Україна). Уведений на сході Північної Америки (пн.-сх. Канада, Гренландія). Зростає на вологих, вапняних пісках, сухих трав'янистих, бідних поживними речовинами луках і узбіччях.
В Україні зростає в лісах, соснових борах, узліссями, серед чагарників, сухими схилами — у більшій частині України, крім Криму; на півдні степу, рідко (Херсонська обл., Олешківські піски)[3]. Вид перебуває у переліках рослин, які потребують охорони у Луганській області[4].
Використовується в фітотерапії для лікування запальних захворювань очей, особливо алергічного кон'юнктивіту. Однак, німецька комісія не знайшла значних доказів корисності очанки.
Euphrasia stricta là loài thực vật có hoa thuộc họ Cỏ chổi. Loài này được D.Wolff ex J.F.Lehm. mô tả khoa học đầu tiên năm 1809.[1]
.JPG)
.jpg)
Euphrasia stricta là loài thực vật có hoa thuộc họ Cỏ chổi. Loài này được D.Wolff ex J.F.Lehm. mô tả khoa học đầu tiên năm 1809.
Оча́нка пряма́я, или Очанка прямостоя́чая, или Очанка сжа́тая, или Очанка торча́щая[1] (лат. Euphrásia strícta) — однолетнее травянистое растение; вид рода Очанка семейства Заразиховые[2].
Стебли одиночные, 10-35 см высотой, простые или ветвистые, покрытые простыми волосками. Нижние междоузлия равномерно расставленные. Первый цветок располагается в 6-12-м узле. Прицветники 5-12 мм длиной и 4-11 мм шириной, яйцевидные или широкояйцевидные, при основании суженные в очень короткий черешок, с 4-6 зубцами с каждой стороны, опушенные волосками на короткой 2-3-клеточной ножке или почти голые. Венчик 6-9 мм длиной, коробочка 4,5-6 мм длиной[3].
По данным The Plant List, в синонимику вида входят[5]:
Решением Луганского областного совета № 32/21 от 03.12.2009 г. входит в «Список регионально редких растений Луганской области»[6][7].
В России встречается на территории нескольких особо охраняемых природных территорий[8].
Растение используется в фитотерапии для лечения глаз.
Оча́нка пряма́я, или Очанка прямостоя́чая, или Очанка сжа́тая, или Очанка торча́щая (лат. Euphrásia strícta) — однолетнее травянистое растение; вид рода Очанка семейства Заразиховые.
