The arctic fox's paws are sheathed in dense fur during the winter,unlike other canids and giving it the name " lagopus" (which means " the rabbit footed"). The fur of the arctic fox changes twice every year. The winter fur is entirely white, and the summer coat ranges from grey to brown on the back, to somewhat lighter on the belly. Foxes may retain their darker coat throughout the year in areas of less severe climate.
Perception Channels: tactile ; chemical
The arctic fox has been driven out of some regions, such as northern Scandinavia, because of predators like the red fox. The arctic fox has been hunted by humans for its pelt, and also hunted in Iceland because of being a pest to sheep farmers. Humans also keep arctic foxes in captivity in fur farms. Nevertheless, populations have remained relatively stable.
CITES: no special status
IUCN Red List of Threatened Species: least concern
In Iceland, arctic foxes sometimes take lambs from sheep flocks. Farmers have been encouraged since the late thirteenth century to shoot and/or kill these predators in order to protect their livestock.
The fur of the arctic fox is prized by the fur industry, and these foxes have been intensively trapped. On the Pribiloff Islands of Alaska, arctic foxes have been regularly farmed for their fur since 1865, and they have long been important to the economy of the native people living withing their range.
Positive Impacts: body parts are source of valuable material
The arctic fox is an opportunistic feeder, eating practically any animal, alive or dead. Although it prefers small mammals, it will eat insects, berries, carrion, and even the stool of animals or human beings. Generally, its winter diet consists of marine mammals, invertebrates, sea birds, fish, and seals. For populations living more inland and in the summer, the diet consists mostly of lemmings. During the summer months, when food is much more readily available, arctic foxes collect a surplus amount of food and carries it back to their dens, where it is stored under stones for later use.
Animal Foods: birds; mammals; fish; eggs; carrion ; insects
Plant Foods: fruit
Other Foods: dung
Foraging Behavior: stores or caches food
Primary Diet: carnivore (Eats terrestrial vertebrates)
Arctic foxes are found in the treeless tundra extending through the arctic regions of Eurasia, North America, Greenland, and Iceland.
Biogeographic Regions: nearctic (Native ); palearctic (Native )
Other Geographic Terms: holarctic
Arctic foxes are found mainly in arctic and alpine tundra, usually in coastal areas.
Habitat Regions: polar ; terrestrial
Terrestrial Biomes: tundra ; icecap
Average lifespan
Status: captivity: 16.3 years.
Other Physical Features: endothermic ; bilateral symmetry
Average mass: 5200 g.
Average basal metabolic rate: 7.665 W.
Arctic foxes are monogamous and usually mate for life.
Mating System: monogamous
Mating occurs from April to July, births take place from April through June for the first litter, and July or August for the second litter. The average gestation period is about 49-57 days. The number of young per litter varies with the availability of food, especially lemmings. The usual litter size is 5-8 cubs, although as many as 25 have been known. The young are weaned at about 2-4 weeks and emerge from the den. They reach sexual maturity in as little as ten months. The male parent stays with the cubs, helping to feed them. He mates with the female a few weeks after the first litter is born.
Range number of offspring: 1 to 5.
Average number of offspring: 2.8.
Range gestation period: 46 to 58 days.
Range weaning age: 28 to 60 days.
Key Reproductive Features: gonochoric/gonochoristic/dioecious (sexes separate); sexual
Average birth mass: 70 g.
Average number of offspring: 9.
Average age at sexual or reproductive maturity (male)
Sex: male: 304 days.
Average age at sexual or reproductive maturity (female)
Sex: female: 304 days.
Parental Investment: altricial ; post-independence association with parents; extended period of juvenile learning
Arctic Foxes face several types of threats resulting from global climate change. The most significant of these threats is probably the loss of the tundra habitat that the species inhabits. As warming temperatures allow new plant species from the south to colonize the region, large extents of tundra habitat are expected to slowly be replaced by boreal forest. Forest habitat is known to be highly unsuitable for Arctic Foxes (IUCN 2009).
Another threat to the Arctic Fox comes from Red Foxes, which compete with them for food and prey on Arctic Fox kits and adults. While the northern limits of the Red Fox’s range are determined by the productivity of the habitat, the southern limits of the Arctic Fox’s range are determined by the presence of the Red Fox. The encroachment of Red Foxes into more northern areas has already been documented and is likely to continue as the tundra warms (Fuglei and Ims 2008).
The changing climate also drives changes in prey abundance. Numbers of Arctic rodents, particularly lemmings, are known to fluctuate greatly, but historically such fluctuations have been fairly regular and cyclical. It is predicted, however, that climate change will lead to instability in the population sizes of these and other important prey species, such as voles. Lemmings and voles do not hibernate through the winter. Instead they continue to forage in the space between the frozen ground of the tundra and the snow, almost never appearing on the surface. This is possible because the snow provides good insulation from the severe Arctic winter conditions. Mild weather and wet snow lead to the collapse of these under-snow spaces, destroying the lemmings’ burrows, while ice crust formation reduces the insulating properties of the snow pack and may make food plants inaccessible. The combination of milder and shorter winters is predicted to decrease the regularity of lemming cycles, and population peaks in some populations have not occurred since the 1990s (IUCN 2009).
Any declines of important prey species are likely to have significant impacts on Arctic Fox populations. Declines of Arctic Fox numbers attributable to prey declines have already been observed in some Scandinavian populations. It is possible that although species such as lemmings may decrease in number, other potential prey species may begin to thrive in the new climate. Unfortunately for the Arctic Fox, the associated arrival of species such as the Red Fox would almost certainly cancel out any benefits from these changes (IUCN 2009). Arctic Foxes inhabiting coastal regions are likely to be less affected by declines of rodents than inland populations (Fuglei and Ims 2008). However, because Polar Bears and Ringed Seals are expected to decline due to climate change, coastal populations are likely to face reductions in alternative food sources such as Ringed Seal pups and the remains of Polar Bear prey (IUCN 2009).
Arctic Foxes are unable to persist in environments other than their native tundra habitat. This means that individuals living in southern parts of the species’ range will probably need to move north if they are to survive. Arctic Foxes, however, already occur in some of the most northerly parts of the world and their total available habitat is shrinking. This means that that the number of Arctic Foxes that can be supported worldwide is likely to decrease. Arctic Foxes living on Arctic islands may ultimately prove to be the safest of all populations. Such locations are generally at very high latitudes and will be among the last to face changes in tundra habitat and invasion by Red Foxes. Furthermore, the likely loss of the ice sheets currently connecting these islands to the continental landmasses will prevent access by Red Foxes (Fuglei and Ims 2008). However, island populations often tend to be more vulnerable to losses of genetic variation, which can cause health or reproductive problems.
Die poolvos (Vulpes lagopus) is ’n klein jakkals wat inheems is aan die Arktiese streke van die Noordelike Halfrond en algemeen voorkom op die Arktiese toendra.[1][2] Hulle is goed aangepas om in koue toestande te leef. Hul dik pels is bruin in die somer en wit in die winter.
Die diere is van 46 tot 68 cm lank, met ’n ronde lyfvorm om die ontsnapping van hitte te verminder.
Die poolvos se prooi is klein diere soos lemmings, vis en seevoëls. Hulle eet ook insekte, seewier en bessies. Hulle bly in pare tydens die paarseisoen en maak hul kleintjies saam groot.
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Poolvos.
Wikispecies het meer inligting verwant aan: Poolvos
Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia
Die poolvos (Vulpes lagopus) is ’n klein jakkals wat inheems is aan die Arktiese streke van die Noordelike Halfrond en algemeen voorkom op die Arktiese toendra. Hulle is goed aangepas om in koue toestande te leef. Hul dik pels is bruin in die somer en wit in die winter.
Die diere is van 46 tot 68 cm lank, met ’n ronde lyfvorm om die ontsnapping van hitte te verminder.
Die poolvos se prooi is klein diere soos lemmings, vis en seevoëls. Hulle eet ook insekte, seewier en bessies. Hulle bly in pare tydens die paarseisoen en maak hul kleintjies saam groot.
Qütb tülküsü, (lat. Alopex lagopus yaxud Vulpes lagopus) — İtlər fəsiləsinə aid yırtıcı məməli növü.
Qütb tülküsünün qiymətli xəzi var. Şimalda xəz sənayesinin əsasını təşkil edir. Mavi qütb tülküsünün xəzi ən qiymətlidir.
Amerikada, Avropada və Asiyada qütb tülkülərini çoxaltmaq üçün xüsusi fermalar da mövcuddur
Qütb tülküsü, (lat. Alopex lagopus yaxud Vulpes lagopus) — İtlər fəsiləsinə aid yırtıcı məməli növü.
Al Louarn Arktik (Vulpes lagopus, Alopex lagopus) zo ul louarn hag a vev e rannvedoù yen an hantervoul norzh.
Al louarn Arktik a vez renket a-wechoù er genad Alopex m'emañ ar spesad nemetañ.
Al Louarn Arktik (Vulpes lagopus, Alopex lagopus) zo ul louarn hag a vev e rannvedoù yen an hantervoul norzh.
La guineu àrtica (Vulpes lagopus), també anomenada guineu polar, guineu blanca o guineu de les neus, és una guineu de l'ordre Carnivora. És una guineu petita que habita les fredes regions polars de l'hemisferi nord. És comuna en els tres biomes de tundra. Tot i que actualment se la classifica dins el gènere Vulpes, durant molt de temps fou l'únic membre del gènere Alopex.
El seu principal aliment consisteix en petits mamífers i ocells, encara que la seva presa preferida és el lèmming. La guineu àrtica té unes orelles petites i un pelatge dens que li permet subsistir i caçar a temperatures extremes de fins a -50°C; a l'estiu, aquesta capa blanca de pelatge llarg canvia per un altre pelatge marró-grisenc més curt. A Groenlàndia, s'han documentat exemplars de pelatge blavós, característica apreciada pels pelleters i potenciada pels criadors. Gràcies al fet que s'adapta amb facilitat a l'ésser humà i a l'estat domèstic, la caça de la guineu àrtica ha baixat, ja que no és tan important com abans, encara que continua produint-se.
Aquesta espècie s'aparella al març, que és quan ja hi ha cries de lèmmings que permetran a la mare alimentar-se millor; al maig crien de 4 a 11 cadells. El mascle pesa 3,5 kg, amb un rang de 3,2 a 9,4 kg, i la femella 2,9 kg, amb un rang d'1,4 a 3,2 kg. Durant l'estiu, aquesta espècie forma parelles monògames que cuiden conjuntament de les cries. En els llocs on falten lèmmings i altres petits mamífers, com a Islàndia, les guineus àrtiques s'alimenten quasi exclusivament d'aus marines.
La guineu àrtica es distribueix al llarg de les tundres del nord d'Euràsia i de Nord-amèrica, incloses moltes illes a les quals van arribar en el seu dia caminant sobre el gel. Romanen actives tot l'any i són dels pocs animals que no hibernen o emigren a altres regions durant l'hivern, que solen passar sobre els blocs de gel a la recerca de balenes encallades i carronyes abandonades pels ossos polars, als quals segueixen durant dies. Aquests solen ignorar-les, encara que s'han donat casos d'atacs d'ossos contra les guineus àrtiques. Si alguna guineu és sorpresa pel desglaç estival a gran distància de terra ferma, també pot acabar a la gola d'un tauró. A terra, els depredadors més freqüents en són el llop i el mussol nival.
N'hi ha quatre subespècies:
La guineu àrtica (Vulpes lagopus), també anomenada guineu polar, guineu blanca o guineu de les neus, és una guineu de l'ordre Carnivora. És una guineu petita que habita les fredes regions polars de l'hemisferi nord. És comuna en els tres biomes de tundra. Tot i que actualment se la classifica dins el gènere Vulpes, durant molt de temps fou l'únic membre del gènere Alopex.
Liška polární (Vulpes lagopus), někdy zvaná pesec (jindy však může název pesec označovat jen jednu barevnou formu tohoto druhu) je psovitá šelma, dříve klasifikovaná jako jediný druh rodu Alopex, ale zjistilo se, že rod Alopex patří do rodu Vulpes[2].
Liška polární žije v severních částech Evropy, Asie a Ameriky, na další místa (např. Aleutské ostrovy) byla vysazena kvůli obchodu s kožešinami. Jejím životním prostředím je tundra, lesotundra a mořské pobřeží, především v zimě proniká při hledání potravy i na zamrzlé moře a ledové kry.
Liška polární je poměrně malá šelma, její tělo měří 50–65 cm, ocas asi 40 cm a výška v kohoutku se pohybuje kolem 30 cm. Hmotnost se pohybuje v rozmezí 4–8 kg, samci jsou obvykle poněkud větší než samičky. Její srst je v zimě hustá a dlouhá, bílé nebo šedobílé barvy, zatímco letní srst je krátká a méně hustá, šedé či černé barvy. V zimě jí sněhobílá srst slouží jako dokonalé ochranné zbarvení. V létě srst zhnědne nebo zšedne, aby se liška snáze skryla mezi kameny a rostlinami.
Lišky polární žijí samotářsky nebo v párech. Teritoria vytvářejí pouze v letním období. Zimu tráví na mořském pobřeží, ledových polích a někdy i na zamrzlém moři. Jsou přitom téměř stále v pohybu a migrují za potravou na značné vzdálenosti. Pouze na noc se zahrabávají do sněhu a po přespání pokračují dál v potulkách. Naproti tomu v letním období se lišky vracejí ke svým norám, které čistí a případně rozšiřují. Jejich nory mohou mít 4-13 východů a často tvoří skutečný labyrint o ploše 30 m², obývaný více liščími rodinami. Potrava lišky polární je především tvořená z lumíků a jiných drobných hlodavců, ptáků (alkouni, papuchalci, kajky, buřňáci, racci, rybáci a další) a jejich vajec a mláďat, přiživuje se i na zbytcích kořisti ledních medvědů. V zimě slouží jako potrava vyvrhnuté ryby z moře.
Rozmnožují se na jaře a v létě, často až dvakrát za rok. Samice je březí 49-56 dní. Ve vrhu bývá obvykle 3-7 mláďat, výjimečně jich však může být až 12.
Početnou skupinu polárních lišek chová v České republice ZOO Brno, jedná se o nenáročné a poměrně atraktivní chovance, přesto bývají polární lišky v zoo chovány poměrně zřídka. Liška polární patří mezi kožešinová zvířata, chovaná na specializovaných farmách. V kožešnictví je často nazývána pesec, což je název přejatý z ruštiny.
Zimní srst
Letní srst
Obrázky, zvuky či videa k tématu liška polární ve Wikimedia Commons
Tento článek není dostatečně ozdrojován a může tedy obsahovat informace, které je třeba ověřit.Liška polární (Vulpes lagopus), někdy zvaná pesec (jindy však může název pesec označovat jen jednu barevnou formu tohoto druhu) je psovitá šelma, dříve klasifikovaná jako jediný druh rodu Alopex, ale zjistilo se, že rod Alopex patří do rodu Vulpes.
Polarræven (Vulpes lagopus) er et dyr i hundefamilien. Den når en længde på 50-60 cm med en hale på 30 cm og vejer 3-6 kg. Den findes i alle de nordligste egne i verden fra det nordlige Canada over Grønland til det nordlige Asien.
Polarræven skifter farve efter årstiden. Om sommeren er den brunlig og om vinteren hvid. Polarræven er altædende. I Grønland lever den af alt hvad vi mennesker smider ud. Når den ligger midt i en snestorm, ruller den sig sammen og benytter halen som en form for muffedisse.
Der Polarfuchs, Schneefuchs oder Eisfuchs (Vulpes lagopus, Synonym Alopex lagopus) ist eine Fuchsart, die in der nördlichen Polarregion beheimatet ist.
Der wissenschaftliche Name bedeutet „hasenfüßiger Fuchs“, da seine Pfoten wie die des Polarhasen mit dichtem Pelz besetzt sind. Seine Gestalt weist ihn als typischen Fuchs aus, doch wirken seine Kopf- und Schnauzenform gedrungener als etwa beim Rotfuchs. Die durchschnittliche Länge misst, unter Einbeziehung des etwa 35 Zentimeter langen Schwanzes, zwischen 65 und 90 Zentimetern. Die Schulterhöhe beträgt etwa 30 Zentimeter, das Gewicht rund 5 Kilogramm. Die Fähen (Weibchen) sind nur wenig kleiner als die männlichen Tiere.
Der Polarfuchs ist der einzige Wildhund, der die Farbe seines Pelzes den Jahreszeiten entsprechend wechselt. Im Sommer sind Kopf, Rücken, Schwanz und Beine braun, die Flanken und der Bauch hellbeige behaart. Diese besonders im Juli und August ausgeprägte, im Vergleich zum Winterfell auch kürzere Fellbedeckung bietet in der Tundra eine perfekte Tarnung.
Während sich das Sommerfell aller Polarfüchse ähnelt, treten in der Winterfellphase zwei sehr unterschiedliche Farbversionen auf – eine weiße und eine blaue Variante. Entsprechend unterscheidet man zwischen „Weißfuchs“ und „Blaufuchs“. Der Weißfuchs trägt im Winter ein rein weißes Fell. Die Farben des winterlichen Blaufuchsfells variieren dagegen von hellgrau bis dunkelblau und sogar schwarz; Unterschiede zeigen sich von Wurf zu Wurf und auch geografisch.
Im kanadischen Territorium Nunavut und in den Nordwest-Territorien überwiegt die weiße Variante deutlich, während die blaue Variante im Inland nur etwa ein Prozent und im Küstenbereich sowie auf den arktischen Inseln bis zu fünf Prozent der Populationen beträgt. Dagegen ist die blaue Variante auf den Aleuten und den Pribilof Islands Alaskas vorherrschend. Im Süden Grönlands sind die Proportionen etwa gleichgewichtig. Generell dürfte die blaue Variante dominant sein, doch setzen sich die Weißfüchse wohl infolge ihrer besseren Tarnung in Schneelandschaften bei der natürlichen Auslese durch.
Die verhältnismäßig kurze Schnauze, die sehr kleinen Ohren und die recht kurzen Beine sind ein Beispiel für die Allensche Regel und stellen neben dem wärmenden Fell mit dichter Unterwolle wesentliche Eigenschaften dar, um den extremen arktischen Verhältnissen ganzjährig zu trotzen. Der weiße Winterpelz lässt die Haare allerdings länger erscheinen, als sie wirklich sind. Mit etwa 70 Prozent Unterwolle hat er jedoch ungewöhnlich gut wärmedämmende Eigenschaften. Experimentell wurde ermittelt, dass der Polarfuchs Temperaturen von bis zu −80 °C überleben kann. Sein Fell hat die besten Isolationseigenschaften aller Säugetiere. Selbst bei sehr niedrigen Temperaturen erhöht sich die Stoffwechselrate nicht. Auch die behaarten namengebenden Fußsohlen (Linnes: Lagopus, die Hasenfüßigen) tragen dazu bei. Bis zum Herbst kann sich durch Fetteinlagerung das Gewicht bis um 50 Prozent erhöhen, zum einen zur Isolation, zum anderen als Energiereserve. Weitere Möglichkeiten des Energiesparens entwickelte die Evolution: eine absenkbare Ruhestoffwechselrate sowie eine Senkung der Körperkerntemperatur; damit ist auch der Bedarf an Nahrungsaufnahme verringert. Überraschend hat sich herausgestellt, dass der Energieaufwand beim Rennen im Winter geringer ist als im Sommer. Die Zahnformel ist 3/3-1/1-4/4-2/3=42[1]
Polarfuchs, weiße Morphe im Winterfell, Island
Im Übergangsfell
Im Sommerfell
Der Polarfuchs hält sich zirkumpolar nördlich der Waldgrenze auf und ist in Nordeuropa (Skandinavien, Spitzbergen, Island), Nordrussland (Sibirien), Nordkanada, Alaska (Vereinigte Staaten) und Grönland verbreitet. Sein Habitat ist vor allem die Tundra, doch leben Polarfüchse sogar auf dem Packeis des Arktischen Ozeans; auf Nahrungssuche dringen Polarfüchse gelegentlich auch nach Süden in boreale Zonen vor. Generell sind Polarfüchse sehr beweglich und können auf der Suche nach einem neuen Revier große Strecken über Land und das Meereseis überwinden und auch entferntere Inseln besiedeln. Es liegen Berichte vor, wonach einzelne Polarfüchse Entfernungen von über 3500 km hinter sich gebracht haben. So besiedelte er Island über das gefrorene Packeis während kühlerer Klimaperioden wie der Kleinen Eiszeit.[2]
Der Polarfuchs ist wie die meisten Füchse ein Beutegreifer und Allesfresser, die Größe der Population ist trotzdem hauptsächlich vom schwankenden Angebot an Nagern abhängig, insbesondere von den zu den Wühlmäusen gehörenden Lemmingen.[1] Zu den Hauptbeutetieren des Polarfuchses zählen je nach Region der Berglemming (Lemmus lemmus), der Halsbandlemming (Dicrostonyx torquatus), der Sibirische Lemming (Lemmus sibiricus), die Sumpfmaus (Microtus oeconomus) und die Graurötelmaus (Myodes rufocanus). Nagernester und deren tunnelartige Zugänge vermag der Polarfuchs mit Hilfe seines sehr guten Geruchssinnes selbst durch dicke Schneeschichten aufzuspüren, durch blitzschnelles Aufgraben sichert er sich so selbst im tiefsten Winter seine Nahrung. Im Sommer jagt er die Lemminge in der offenen Tundra.
Auch in der Arktis brütende Vögel und deren Eier und Küken stellen dann einen wichtigen Nahrungsbestandteil des Polarfuchses dar. An Küsten lebende Polarfüchse suchen die Strände nach angeschwemmten Kadavern, Fischresten und Schalenweichtieren ab. Als Begleiter von Eisbären und Polarwölfen machen sie sich über deren Beutereste her. In Zeiten der Überfülle werden Vorräte für Hungerperioden versteckt. Als Überlebenskünstler ist der Polarfuchs auch Aasfresser und verschmäht in der Not als Nahrung kaum eine tierische oder pflanzliche Substanz. Er frisst dann Insekten und Beeren, auch Erdhörnchen, Polarhasen, Schneehühner, sogar der Kot anderer Tiere wird vertilgt.
Für die Geburt und Aufzucht ihrer Jungen legen die Polarfüchse im späten Winter einen Bau an. Sie suchen dazu von Permafrost nicht direkt beeinflusste Lehm- oder Sandhügel an Flussufern, Seen oder in erhöhten Gebieten, wo sie ein komplexes Tunnelsystem mit bis zu acht Eingängen graben können. Wegen der Schwierigkeit, geeignete Plätze zu finden, werden solche Baue über viele Generationen, zum Teil über 500 Jahre hinweg genutzt. Erwiesenermaßen zwingt der Mangel an geeignetem Gelände sogar andere Tierarten wie Polarwölfe, von Polarfüchsen verlassene uralte Baue zu nutzen.
Polarfüchse sind monogam und bleiben ein Leben lang als Paar zusammen. Gemeinsam beteiligen sie sich an der Aufzucht der Jungen und verteidigen ihr Revier. Manchmal helfen auch Jährlinge bei der Aufzucht. Auf Mednyi-Island gibt es dauerhafte Gruppen von bis zu sechs Erwachsenen. Auch auf anderen Inseln sind manchmal komplizierte Sozialsysteme gefunden worden. Die Größe der Streifgebiete richtet sich nach dem Nahrungsangebot und liegt zwischen 15 und 36 Quadratkilometern.[1]
Die Jungen werden im März oder April gezeugt. War der vorausgegangene Winter besonders hart, dann kommt es zu Verzögerungen oder völligem Ausfall des Befruchtungsvorgangs. Die Fähe wirft einmal im Jahr drei bis neun, zuweilen auch mehr Junge. Da die Tragezeit etwa 50 Tage beträgt, werden sie normalerweise zwischen Mitte Mai und Mitte Juni geboren. Die Größe des Wurfs ist stark von Nahrungsangebot und klimatischen Verhältnissen abhängig. An den Küsten lebende Mütter haben durchschnittlich kleinere Würfe als im Landesinneren lebende. Die Neugeborenen sind winzig und noch ganz unbeholfen. Sie werden blind, taub und zahnlos geboren und tragen weiche dunkelbraune Pelzhaare, die rasch wachsen und zunehmend aufhellen. Nach drei bis vier Wochen wagen sich die Jungfüchse aus der Geburtshöhle, nach etwa sechs Wochen werden sie entwöhnt. In diesem Alter sind sie sehr verspielt. Etwa Mitte August werden sie zunächst vom Vater und wenig später auch von der Mutter verstoßen. Den Winter verbringen sie verstreut und auf sich allein gestellt. Geschlechtsreif sind die Jungen rund zehn Monate nach der Geburt.
Im Allgemeinen hat der Polarfuchs eine Lebenserwartung von etwa vier Jahren. Natürliche Feinde sind, außer dem Menschen, vor allem der Polarwolf und gelegentlich der Eisbär, zu dem er Abstand hält. Vermutlich wegen der zunehmenden Erderwärmung dringen in das bisherige Verbreitungsgebiet des Polarfuchses größere Rotfüchse ein und erbeuten (gelegentlich) Polarfüchse.[3] Bei Bedrohung ergreift der Polarfuchs meist die Flucht, doch weiß er sich auch heftig zu wehren.
Die Tollwut ist die häufigste tödliche Krankheit. Letal wirken sich auch Enzephalitis und Staupe aus, vor allem in Jahren hoher Vorkommensdichte. Die meisten Polarfüchse sind von Ekto- und Endoparasiten befallen: Der Polarfuchs ist ein Endwirt des Fuchsbandwurms, nicht selten wird er von Räudemilben befallen.
Kapfuchs (V. chama)
Bengalfuchs (V. bengalensis)
Blassfuchs (V. pallida)
Afghanfuchs (V. cana)
Fennek (V. zerda)
Kitfuchs (V. macrotis)
Polarfuchs (V. lagopus)
Swiftfuchs (V. velox)
Steppenfuchs (V. corsac)
Tibetfuchs (V. ferrilata)
Rotfuchs (V. vulpes)
Rüppellfuchs (V. rueppelli)
Die wissenschaftliche Erstbeschreibung des Polarfuchses stammt von Carl von Linné aus dem Jahr 1758, wobei er den Fuchs in die 10. Auflage seines Systema Naturae aufnahm. Der Polarfuchs wurde lange Zeit in eine eigene Gattung Alopex gestellt. DNA-Analysen ergaben jedoch, dass er phylogenetisch innerhalb der Gattung Vulpes eingeordnet werden muss.[6]
Auf Grund morphologischer und molekularbiologischer Daten wurde er von Binninda-Emonds et al. 1999 als Schwesterart des Kitfuchses (V. macrotis) eingeordnet und gemeinsam mit diesem einem Taxon aus einerseits Steppenfuchs (V. corsac) und Tibetfuchs (V. ferrilata), andererseits Rotfuchs (V. vulpes) und Rüppellfuchs (V. rueppelli) als Schwestergruppen gegenübergestellt.[4] Nicht berücksichtigt wurde in dieser Untersuchung der nordamerikanische Swiftfuchs (V. velox), der ehemals als Unterart des Kitfuchses betrachtet wurde und heute als Schwesterart des Polarfuchses gilt.[5]
Bis zu acht Unterarten werden diskutiert:
Im 19. und im ersten Drittel des 20. Jahrhunderts herrschte intensiver Handel mit den wertvollen Polarfuchs-Winterfellen; sie bildeten das Haupttauschobjekt zwischen Eskimos und Europäern. Inzwischen gelten Polarfuchsbestände in Nordamerika, Sibirien und Grönland wieder als einigermaßen normal und stabil, anders als in Skandinavien und Island, wo der Polarfuchs selten geworden ist. Nach wie vor gilt der Polarfuchs in den Nordwest-Territorien und im Territorium Nunavut als Pelzlieferant; die Jagdzeit dauert von Anfang November bis Anfang April.
Der Gesamtbestand des Polarfuchses wird von der IUCN mit „mehrere hunderttausend Tiere“ angegeben. Der Polarfuchs gilt als nicht gefährdet („least concern“).[7] Allerdings wird in einem Bericht der IUCN von Dezember 2009 für die UN-Klimakonferenz in Kopenhagen davon ausgegangen, dass der Polarfuchs eine der durch die globale Erwärmung mit am stärksten bedrohten Tierarten sei.[8]
Der Polarfuchs, Schneefuchs oder Eisfuchs (Vulpes lagopus, Synonym Alopex lagopus) ist eine Fuchsart, die in der nördlichen Polarregion beheimatet ist.
The Arctic tod (Vulpes lagopus), an aa spelled Airctic tod, an aa kent as the white tod, polar tod, or snaw tod, is a smaa tod native tae the Arctic regions o the Northren Hemisphere an common throuoot the Arctic tundra biome.[1][7] It is well adaptit tae livin in cauld environs. It haes a deep thick fur which is broun in simmer an white in winter. Its bouk lenth ranges frae 46 tae 68 cm (18 tae 27 in), wi a generally roondit bouk shape tae minimize the escape o bouk heat.
|deadurl= (help)CS1 maint: unrecognised leid (link) |deadurl= (help) |deadurl= (help) The Arctic tod (Vulpes lagopus), an aa spelled Airctic tod, an aa kent as the white tod, polar tod, or snaw tod, is a smaa tod native tae the Arctic regions o the Northren Hemisphere an common throuoot the Arctic tundra biome. It is well adaptit tae livin in cauld environs. It haes a deep thick fur which is broun in simmer an white in winter. Its bouk lenth ranges frae 46 tae 68 cm (18 tae 27 in), wi a generally roondit bouk shape tae minimize the escape o bouk heat.
Ang Artikong soro (Vulpes lagopus), na kilala rin bilang puting soro, polar fox, o soro ng niyebe, ay isang maliit na soro na nagmula sa mga rehiyon ng Arctic ng Northern Hemisphere at karaniwan sa buong Artiko tundra bioma. Maayos itong inangkop sa pamumuhay sa mga malamig na kapaligiran, at kilala para sa makapal, mainit na balahibo nito na ginagamit din bilang kamangha-manghang. Ang Artikong soro ay nabubuhay lamang 3-4 taon sa ligaw. Ang haba ng katawan nito ay umaabot sa 46 hanggang 68 cm (18 hanggang 27 sa), na may pangkalahatang bilog na hugis ng katawan upang mabawasan ang pagtakas ng init ng katawan.
Ang lathalaing ito ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa nito.
Järeboi (latin.: Vulpes lagopus, sinonimad: Alopex lagopus, Canis lagopus) om lihansöi živat. Mülüb Koiranvuiččed-sugukundan Reboid-suguhu. Lagopus-sana (amuižgrek.: λᾰγώπους) znamoičeb «jänišanjaugaine». Sädab läz 10 alaerikod.
Eläb kaiken Arktikan territorijal, tal'vdub suvemba — oz., Amuran alajoksmuses, Baikalan randištonno, Suomenman keskuzpalas. Kävutab äivoččid uruid. Söb živatoiden 125 erikod, kazmusiden 25 erikod, no tobjimalaz nühtajid, kalad i somarjoid. Parahim karv oleskeleb vilukus-uhokus. Ristitud mecatas i kazvatadas fermoil karvha näht.
Živatan igä oleleb londuses 6..10 vot. Reboid, hahmad i händikahad södas järeboid. Vauged pulo tegeb londoid järeboin poigaižihe.
Järeboi (latin.: Vulpes lagopus, sinonimad: Alopex lagopus, Canis lagopus) om lihansöi živat. Mülüb Koiranvuiččed-sugukundan Reboid-suguhu. Lagopus-sana (amuižgrek.: λᾰγώπους) znamoičeb «jänišanjaugaine». Sädab läz 10 alaerikod.
Eläb kaiken Arktikan territorijal, tal'vdub suvemba — oz., Amuran alajoksmuses, Baikalan randištonno, Suomenman keskuzpalas. Kävutab äivoččid uruid. Söb živatoiden 125 erikod, kazmusiden 25 erikod, no tobjimalaz nühtajid, kalad i somarjoid. Parahim karv oleskeleb vilukus-uhokus. Ristitud mecatas i kazvatadas fermoil karvha näht.
Živatan igä oleleb londuses 6..10 vot. Reboid, hahmad i händikahad södas järeboid. Vauged pulo tegeb londoid järeboin poigaižihe.
Njálla lea beanaelliid čerdii gullevaš boraspire mii eallá davvi tundraguovlluin. Dat gierdá galbmasa hui bures, ja dan guolggat leat nu lieggasat ahte gierdá bures 40 minusceahki. Njálla deaddá 2,5-5,0 kg.
A Polaarfoos of uk Isfoos (Vulpes lagopus of Alopex lagopus) as en foos faan det skööl Vulpes an lewet trinjam a nuurdpuul.
De Polarfuuss oder Äisfuuss, "Alopex lagopus", gehéiert zu der Famill vun den Hënn.
De Polarfuuss huet e kuerze Fank, stuppeg Oueren, kuerz Been an e kuerze Schwanz. Nëmme seng Nues ass ouni Pelz.
Den Äisfuuss frësst virun allem Lemmengen, awer och Kriibsen, Fësch, Uebst a Vullen.
De Polarfuuss oder Äisfuuss, "Alopex lagopus", gehéiert zu der Famill vun den Hënn.
Pólrevur, fjallarevur ella arktiskur revur (frøðiheiti: Vulpes lagopus) er eitt ránsdjór í hundaættini. Hvítur fjallarevur nevnist hvítrevur, og bláligur fjallarevur nevnist blárevur. 95 % av øllum revum í heiminum eru hvítrevar. Fjallarevur er at síggja um alla pólleiðina; hann eigur einans norðuri í kuldalondum. Hann eigur á Íslandi, Grønlandi, Svalbarði, Jan Mayen, í Alaska, Norðurkanada, Noregi, Sámalandi, Norðurfinnlandi, Norðurrusslandi og Norðursiberia. [3][4] Føði hansara er fjølbroytt, og ofta tekur hann tað, sum hann kemur framá. M.a. etur hann síl, krabbadjór, fugl og smálomb.
Pólrevur er antin heilt ljósur ella bláligur - hvítrevur og blárevur. Blárevur er á liti millum dimt stálblátt og blámorreytt alt árið, tó ljósnar hann í summarsólini, men rótin er altíð dimm. Hann losar frá apríl til august, og summarfeldurin er meira morlittur. Nýggi vetrarfeldurin veksur aftur í september. Nú á døgum er hann bara óblandaður á Kommandorskioyggjunum í Beringssundi. Alla aðrastaðni kemur hvítrevur innan av meginlandinum og makast við blárev. Hvíti liturin kemur fram av stýrdum arvaeginleika. Blá- og hvítrevur eru nakað tað sama til støddar, upp í 75 til 90 cm langir, tá er halin helmingurin av longdini. Teir viga 4-5 kg, mest um veturin, og kallrevurin er størri. [5] Hvítrevur hevur blikahvítan brodd um veturin, rótin er gráhvít, og uttast á halasnippinum eru altíð svørt hár. Vetrarfeldurin veksur í september til november, og hann kastar ullina í apríl til august. Um summarið er halin á hvítrevi ljósari, og hann er ljósari undir búkinum, feldurin er morreyður og verri enn so litfríður sum summarfeldurin á blárevi. Í vetrarfeldinum á fjallarevi eru 75 % av ullini rót (uml. 20 % av ullini á reyðrevi er rót), hetta ger, at hann kemur undan, hóast kuldin fer niður um -40 °C.
Føðin hjá pólrevi í Íslandi er fjølbroytt og lagað eftir árstíðini. Hann tekur fugl, egg og ungar teirra, bleikju og síl, nýlembd lomb, krækling, krabba og ræ, helst av fugli og reindjóri. Í Norðurrusslandi og Grønlandi er mesta føðin hjá pólrevi hálvhvítur læmingi, men sum ískoyti tekur hann tað, sum hann kemur fram á. Blá revur fær sær føðina við strendurnar og undir fuglabjørgunum, tað, hann har finnur av deyðum fiski, igulkerum, fugli, kræklingum og skriðkyktum, men hann leitar eisini eftir føði inni í landinum, til dømis eftir ungum og eggjum, haruungum, berum og skordýrum. Um veturin livir pólrevurin av frystum ræ. Pólrevar halda seg tveir og tveir ella einsæris. Teir makast í mars, og bæði ala hvølparnar upp. Tær fyrstu tvær vikurnar eru hvølparnir blindir, og teir verða verandi í holuni tann fyrsta mánaðin ella har á leið. [6] Við strendur heldur blárevur seg á einum øki; harafturímóti hevur hvítrevur meira lyndi til at reika víða um eftir tí, sum stendur honum í boði úti á frostmýruni. Fíggindar hjá pólrevi eru m.a. haukur, úlvur, snjóugla, ørn og veiðifalkur.
Pólrevur gongur kviðin í 7-8 vikur, og í løguni eru oftast 5-7 hvølpar, teir kunnu tó vera upp í 10-12, og teir verða lagdir í mai ella juni. [7] Hvølparnir eru fullvaksnir, tá ið teir eru uml. 10 vikur gamlir. Pólrevur er kynsbúgvin, tá ið han er ársgamal, og, eru árini góð, leggur revtíkin, tá ið hon er ársgomul. 3 til 5 ár eru ímillum tey góðu læmingaárini, og hvussu gongst hvølpunum hjá pólrevi, veldst um hesi árini; góð læmingaár, góð pólrevaár. Hvítrevur leggur fleiri hvølpar enn blárevur, tí grundarlagið undir føðini hjá blárevi broytist ikki so nógv sum hjá hvítrevi. Pólrevur kann gerast upp í 8 ára gamal, men hann verður sjáldan eldri enn 4.
Pólrevur er vanligt dýr um allan pólleiðina á øllum arktisku oyggjunum og á landøkjunum norðan fyri skógarmarkið. Blárevur er sermerktur oyggja- og strandarrevur; hvítrevur, harafturímóti, er upprunaliga frostmýrurevur. Hann heldur til inni í landinum og reikar hagar, hann sleppur eftir ísinum. 95 % av øllum revum í heiminum eru hvítrevar í t.d. Grønlandi, Kanada og í Alaska. Upprunaligi fjallarevurin verður hildin at vera komin innan av frostmýrunum seinni. Í Vesturgrønlandi er meiri blárevur, men í Eystur- og Norðurgrønlandi er størri parturin av pólrevi hvítrevur. Hann er sæddur á ísinum tætt við Norðpólin og miðskeiðis ímillum Grønland og Ísland, haðani hann upprunaliga man vera komin til Íslands. Í vestara helmingi í Íslandi er mest til av blárevi, men av øllum pólrevunum í Íslandi eru 68 % blárevar, t.e. sama býtið sum í Suðurgrønlandi. Sunnanfyri er hann suður á 53 °N í Norðuramerika og 65 °N í Siberia (Russlandi), og hann hevur ongantíð verið búfastur í Føroyum.
Hóast pólrevurin í Norra hevur verið friðaður síðan 1930, eru bara eini 50 revar í stovninum. Nógvir granskarar hava undrað seg um, hví hesin lítli knái revurin ikki megnar at nøra seg. Villir pólrevar verða fangaðir og verða sleptir í eina alistøð, har teir fáa tann mat og tann frið, sum er so neyðugur fyri, at makingin skal eydnast. Hvølparnir verða so lagdir í friði og náðum, og so skjótt sum teir eru til reiðar, verða teir sleptir út aftur. Í Íslandi verður stovnurin eftir veiðuni at meta hildin at vera 2-3000 fjallarevapør. At stovnurin er minkaður hesi seinastu 50 árini, verður hildið at vera, tí at seyðahaldið er umskipað, soleiðis at færri seyðir doyggja úti um veturin. Tú kanst veiða so nógv av íslendskum revi, tær lystir, men síðani 1992 er íslendska stjórnin givin at lata samsýning fyri teir fjallarevarnar, ið skotnir verða inni í landinum, og samsýningin fyri fjallarev, ið er skotin í landinum annars, er 25 % minni enn nú. Veiðitíðin í Grønlandi er frá 16. sept. - 15. okt. til 19. mars - 14. apríl, alt eftir hvar í landinum tú ert. Í Íslandi verða 450 fjallarevar veiddir um árið og í Grønlandi 4-6000 revar, av teimum eru 3500 blárevar. Revagarðar hava verið bæði í Føroyum, Noregi, Íslandi og Grønlandi.
Tað eru eini 11 ymisk undirsløg.
Pólrevur, fjallarevur ella arktiskur revur (frøðiheiti: Vulpes lagopus) er eitt ránsdjór í hundaættini. Hvítur fjallarevur nevnist hvítrevur, og bláligur fjallarevur nevnist blárevur. 95 % av øllum revum í heiminum eru hvítrevar. Fjallarevur er at síggja um alla pólleiðina; hann eigur einans norðuri í kuldalondum. Hann eigur á Íslandi, Grønlandi, Svalbarði, Jan Mayen, í Alaska, Norðurkanada, Noregi, Sámalandi, Norðurfinnlandi, Norðurrusslandi og Norðursiberia. Føði hansara er fjølbroytt, og ofta tekur hann tað, sum hann kemur framá. M.a. etur hann síl, krabbadjór, fugl og smálomb.
Pólrevur er antin heilt ljósur ella bláligur - hvítrevur og blárevur. Blárevur er á liti millum dimt stálblátt og blámorreytt alt árið, tó ljósnar hann í summarsólini, men rótin er altíð dimm. Hann losar frá apríl til august, og summarfeldurin er meira morlittur. Nýggi vetrarfeldurin veksur aftur í september. Nú á døgum er hann bara óblandaður á Kommandorskioyggjunum í Beringssundi. Alla aðrastaðni kemur hvítrevur innan av meginlandinum og makast við blárev. Hvíti liturin kemur fram av stýrdum arvaeginleika. Blá- og hvítrevur eru nakað tað sama til støddar, upp í 75 til 90 cm langir, tá er halin helmingurin av longdini. Teir viga 4-5 kg, mest um veturin, og kallrevurin er størri. Hvítrevur hevur blikahvítan brodd um veturin, rótin er gráhvít, og uttast á halasnippinum eru altíð svørt hár. Vetrarfeldurin veksur í september til november, og hann kastar ullina í apríl til august. Um summarið er halin á hvítrevi ljósari, og hann er ljósari undir búkinum, feldurin er morreyður og verri enn so litfríður sum summarfeldurin á blárevi. Í vetrarfeldinum á fjallarevi eru 75 % av ullini rót (uml. 20 % av ullini á reyðrevi er rót), hetta ger, at hann kemur undan, hóast kuldin fer niður um -40 °C.
Vulpes lagopus es un specie de Vulpes. Illo produce Arctic fox[*].
Η αρκτική αλεπού είναι το είδος που ζει στους Αρκτική, δηλαδή στις πολικές περιοχές του βόρειου ημισφαιρίου.[1][2][3] Στο μέγεθος είναι λίγο μικρότερη από την αλεπού των εύκρατων περιοχών. Το χειμώνα δεν πέφτει σε χειμερία νάρκη όπως άλλα ζώα.
Είναι σαρκοφάγο ζώο που τρέφεται συνήθως με σάπιο κρέας φάλαινας ή τα αποφάγια από τα θύματα των πολικών αρκούδων. Επίσης τρέφεται με μικρότερα ζώα όπως λαγούς, αμφίβια και ευάλωτα νεογνά φώκιας, που έχουν απομακρυνθεί από το κοπάδι τους. Φτιάχνει το κρησφύγετό της κάτω από την επιφάνεια του εδάφους. Αντέχει θερμοκρασίες έως και -70 βαθμούς Κελσίου πριν αρχίσει να έχει αίσθηση κρύου. Καθώς είναι ένα από τα μεγαλύτερα σαρκοφάγα ζώα του αρκτικού κύκλου δεν έχει πολλούς εχθρούς. Πιο ευάλωτα είναι τα αλεπουδάκια. Γεννά μια φορά το χρόνο έως 15 κουταβάκια κατά την έναρξη του καλοκαιριού και αφού τα θηλάσει μερικούς μήνες είναι αρκετά ανεξάρτητα για να ζήσουν τον Αρκτικό χειμώνα μόνα τους. Είναι περιζήτητη για το δέρμα της, που το χειμώνα είναι άσπρο για να μην διακρίνεται εύκολα από την λεία ή τους εχθρούς της ανάμεσα στο χιόνι και το καλοκαίρι γίνεται καφετί. Διαθέτει την πιο ζεστή γούνα όλων των θηλαστικών.
Η αρκτική αλεπού είναι το είδος που ζει στους Αρκτική, δηλαδή στις πολικές περιοχές του βόρειου ημισφαιρίου. Στο μέγεθος είναι λίγο μικρότερη από την αλεπού των εύκρατων περιοχών. Το χειμώνα δεν πέφτει σε χειμερία νάρκη όπως άλλα ζώα.
Είναι σαρκοφάγο ζώο που τρέφεται συνήθως με σάπιο κρέας φάλαινας ή τα αποφάγια από τα θύματα των πολικών αρκούδων. Επίσης τρέφεται με μικρότερα ζώα όπως λαγούς, αμφίβια και ευάλωτα νεογνά φώκιας, που έχουν απομακρυνθεί από το κοπάδι τους. Φτιάχνει το κρησφύγετό της κάτω από την επιφάνεια του εδάφους. Αντέχει θερμοκρασίες έως και -70 βαθμούς Κελσίου πριν αρχίσει να έχει αίσθηση κρύου. Καθώς είναι ένα από τα μεγαλύτερα σαρκοφάγα ζώα του αρκτικού κύκλου δεν έχει πολλούς εχθρούς. Πιο ευάλωτα είναι τα αλεπουδάκια. Γεννά μια φορά το χρόνο έως 15 κουταβάκια κατά την έναρξη του καλοκαιριού και αφού τα θηλάσει μερικούς μήνες είναι αρκετά ανεξάρτητα για να ζήσουν τον Αρκτικό χειμώνα μόνα τους. Είναι περιζήτητη για το δέρμα της, που το χειμώνα είναι άσπρο για να μην διακρίνεται εύκολα από την λεία ή τους εχθρούς της ανάμεσα στο χιόνι και το καλοκαίρι γίνεται καφετί. Διαθέτει την πιο ζεστή γούνα όλων των θηλαστικών.
Ак төлке, котып төлкесе (лат. Alopex lagopus) — этләр гаиләсенә караган имезүче.
Төк япмасының төсе буенча ак төлке зәңгәрсу (җәен һәм кышын төтенсу соры) һәм ак (җәен соргылт көрән, кышын ак) була. Йоны куе һәм йомшак. Гәүдә озынлыгы 50-75 см, койрыгы 25-42 см, авырлыгы 7,5 кг кадәр. Гәүдәсе озын, башы йомры, борыны кыска. Колагы кыска, түгәрәк. Аягы кыска, бармакта йөрүче. Койрыгы кабарынкы. Моногам. Җенси яктан 9-10 айда өлгерә. 3-12 (21‑гә чаклы) көчеге була. 8-10 ел яши. Тәүлек әйләнәсенә, кышын башлыча төнлә, актив.
Ауразия, Төньяк Америка тундрасы һәм урман‑тундрасында, Төньяк Боз океанның утрауларында таралган. Кышын хайваннарның күпчелек өлеше урман‑тундрага һәм тайгага күчә.
Калку урыннарда тирән эннәрдә яши. Башкортстанда ак төлке үрчетү белән Иглин җәнлекчелек хуҗалыгында һәм шәхси ярдәмче хуҗалыкларда шөгелләнәләр.
Нигездә, кимерүчеләр, шулай ук кошлар һәм аларның йомыркалары, балык, умырткасызлар, үләксә, җимеш, үлән белән туклана.
Ашо ривезь (лат. Alopex lagopus, руз. Обыкновенный песе́ц, эли полярная лисица) — те сывельде ярсыця ракша, кискань семиястонть ("Canidae"), вейкине ашо ривезтнень буестэ ("Alopex"). Ривезь ланкс молиця.
Рунгонть кувалмозо 50—75 см, пулонть — 25—30 см, сэрезэ — 20-30 см. Атяканть сталмозо — 3,5 кг., сехте покш сталмось вастневи — 9 кг. видс; аваканть — 3 кг. Видэнть лем юрось саеви — lagopus валстонть — ютавтови грек. кельстэ «нумолонь пильге»: пильгалксось ашо ривезень вельтязь калгодо черьсэ.
Ашо ривезень эрямо сравтовомазо ашти Пелевеёнкс полярной кирьксканть, ды Пелевеёнкс Эйень Иневедень усиятнесэ.
Ашо ривезь (лат. Alopex lagopus, руз. Обыкновенный песе́ц, эли полярная лисица) — те сывельде ярсыця ракша, кискань семиястонть ("Canidae"), вейкине ашо ривезтнень буестэ ("Alopex"). Ривезь ланкс молиця.
Рунгонть кувалмозо 50—75 см, пулонть — 25—30 см, сэрезэ — 20-30 см. Атяканть сталмозо — 3,5 кг., сехте покш сталмось вастневи — 9 кг. видс; аваканть — 3 кг. Видэнть лем юрось саеви — lagopus валстонть — ютавтови грек. кельстэ «нумолонь пильге»: пильгалксось ашо ривезень вельтязь калгодо черьсэ.
Аҡ төлкө[1] (лат. Alopex lagopus) — эттәр ғаиләһенә ҡараған имеҙеүсе.
Төк япмаһының төҫө буйынса аҡ төлкө күк (йәйен һәм ҡышын күкһел һоро) һәм аҡ (йәйен һорғолт ҡуңыр, ҡышын аҡ) була. Йөнө ҡуйы һәм йомшаҡ.[2][3] Кәүҙә оҙонлоғо 50—75 см, ҡойроғо 25—42 см, ауырлығы 7,5 кг тиклем. Кәүҙәһе оҙон, башы йомро, мороно ҡыҫҡа. Ҡолағы ҡыҫҡа, түңәрәк. Аяғы ҡыҫҡа, бармаҡта йөрөүсе. Ҡойроғо ҡабарынҡы. Моногам. Енси яҡтан 9—10 айҙа өлгөрә. 3—12 (21‑гә тиклем) көсөгө була. 8—10 йыл йәшәй. Тәүлек әйләнәһенә, ҡышын башлыса төндә, әүҙем.
Евразия, Төньяҡ Америка тундраһы һәм урман‑тундраһында, Төньяҡ Боҙло океан утрауҙарында таралған. Ҡышын хайуандарҙың күпселек өлөшө урман‑тундраға һәм тайгаға күсә.
Ҡалҡыу урындарҙа тәрән өңдәрҙә йәшәй. Ҡиммәтле тиреле йәнлек. Башҡортостанда аҡ төлкө үрсетеү менән Иглин йәнлекселек хужалығында һәм шәхси ярҙамсы хужалыҡтарҙа шөғөлләнәләр.
Нигеҙҙә, кимереүселәр, шулай уҡ ҡоштар һәм уларҙың йомортҡалары, балыҡ, умыртҡаһыҙҙар, емтек, емеш‑еләк, үлән менән туҡлана.
Калтар түлкү (Alopex lagopus) — карышкырлар тукумундагы сүт эмүүчү жырткыч айбанат. Дене узундугу 50—75 см, салмагы 6—10 кг, куйругунун узундугу 40 смдей. Куйругунун жүнү калың. Түсү боюнча ак жана көгүлтүр калтар түлкүгө бөлүнөт. Калтар түлкү тундра, токойлуу тундрада жашайт. Көгүлтүр калтар түлкү негизинен Командор аралында кездешет. Калтар түлкү кемирүүчүлөр (лемминг, момолой), чымчык жана алардын жумурткалары, жер-жемиш жана башка менен азыктанат. 7—12ден бачики тууйт. Калтар түлкү түндүктө куну тери промыселинин негизин түзөт. Айрыкча көгүлтүр калтар түлкү абдан баалуу. Ал куну айбанат чарбаларында капаста багылат. Калтар түлкү терисинен тон, кийимдин жакасы, тумак жана башка тигилет.
Кырса - (лат. Alopex lagopus эбэтэр лат. Vulpes lagopus) туундараҕа үөскүүр ыттыҥы сиэмэх кыыл.
Тас көрүҥэ уонна улахана ханна үөскүүрүттэн улахан тутулуктаах.
Урут Хотугу полушариеҕа барытыгар кэриэтэ баар буоллаҕына, билигин ареала улаханнык кыччаабыт.
Кырса туундараҕа, лесостептарга үөскүүр.
Үксүн бу кыыл моногамнай эбит. Тыһы уонна атыыр кырсалары кытта былырыын төрөөбүт оҕолоро эмиэ сылдьыһаллар эбит. Сорох маннык "дьиэ кэргэн" икки-үс буолан биир сиргэ олоруон сөп. Биир дьиэ эргэн сирэ 2-30 квадратнй килэмиэтэрэ буолар. Ас кордөөн киэҥ сиринэн кэрийэ слдьаллр эбит. Ууһуулларыгар биир сиргэ кэлэр үгэстээхтэр эбит.
Тыһы кырса тиэчкэтэ кулун тутарга, муус устарга буолар. Атыырдар тыһыны былдьаһан охсуһаллар. 49-57 күнүнэн тыһы кырса төрүүр; 7-12 оҕолоох буолар. Атыыркырса оҕолорун көрсөр. Оҕолорун хараҕа 9-18 күҥҥэ аһыллар; сыл аҥаарынан уҥүохтарынан улахан кырса саҕа буолаллар. Эһиилигэр номнуо төрүүр кыахтаахта эрээри икки сыл буолан баран толору ситэллэр.
Экосистемаҕа улахан оруолу оонньуур: мөлтөх, ыарыһах кыыллары суох оҥорон бултуур кыылларын популяциятын тупсарар. Үчүгэй көп түүлээҕин иһин бултанар уонна анал фермаларга иитиллэр.
Хотугу сахалар уонна атын омуктар остуоруйаларын персонаһа.
Кырса - (лат. Alopex lagopus эбэтэр лат. Vulpes lagopus) туундараҕа үөскүүр ыттыҥы сиэмэх кыыл.
Пясец, Палярная лісіца (Alopex lagopus або Vulpes lagopus) — драпежны сысун сямейства сабачых, адзіны прадстаўнік роду пясцы (Alopex).
Параўнальна невялікая драпежныя жывёла, якая нагадвае лісіцу. Даўжыня цела 50-75 см, хваста — 25-30 см, вышыня ў карку — 20-30 см. Сярэдняя маса цела самца — 3,5 кг, максымальная — да 9 кг, саміцы — 3 кг.
— сховішча мультымэдыйных матэрыялаў
Пясец, Палярная лісіца (Alopex lagopus або Vulpes lagopus) — драпежны сысун сямейства сабачых, адзіны прадстаўнік роду пясцы (Alopex).
Цагаан үнэг (Alopex lagopus эсвэл Vulpes lagopus), мөн Туйлын үнэг , Цасны үнэг гэгддэг энэ амьтан нь Дэлхийн бөмбөрцгийн хойд хагас, туйлын хүйтэн бүсээс гаралтай үнэг юм.
Цагаан үнэг 85.3 см орчим урт, мөрний өндөр нь 25-30 см , сүүл нь 31 см урт байна. Эрэгчин нь үл ялиг биеэр том юм. Биеийн жин нь 3.2-9.4 кг хүрнэ.
Эмэгчин цагаан үнэг 53 хоног хээлээ тээж 5-8 гавар төрүүлнэ. Эцэг эх хоёул өсгөж тэжээдэг байна. Эмэгчин үнэг өсөж том болоод өөрийн бүлтэй болохоор үүрнээс явах ба эрэгчин нь үлддэг аж. Түрүү жилийн зулзага нь сүүлд төрсөн нялх гавруудыг өсгөхөд туслан анд гарч, хоол тэжээл авчирна. Тэд газар доор салаалсан том үүр нүхтэй байна. Цагаан үнэгний гавар төрөх үедээ бор өнгөтэй байх ба аажмаар цагаан болдог.
Тэд олдож болох бүхий л махны төрлийн зүйлээр хооллоно. Эдгээр нь туйлын туулай, леминг, загас, шувуу, өндөг болон улай сэг гэх мэт. Үнэгний нэг гэр бүл хоногт хэдэн арван леминг иддэг байна. Мөн 4-5 сарын үед Цагаригт далайн хавын зулзага барьж иднэ.
Тэд цагаан баавгайн идээд орхисон амьтны үлдэгдэл идэх нь цөөнгүй бөгөөд үнэрлэх чадвар сайтай тул 2.5 м гүн цасанд дарагдсан байсан ч олдог ажээ. Хоорондоо идэш тэжээлээ булаалдах, гэмтэж шархадсан нэгнээ барьж идэх тохиолдол бий.
Цагаан үнэгний 4 дэд зүйл бий.
Цагаан үнэг (Alopex lagopus эсвэл Vulpes lagopus), мөн Туйлын үнэг , Цасны үнэг гэгддэг энэ амьтан нь Дэлхийн бөмбөрцгийн хойд хагас, туйлын хүйтэн бүсээс гаралтай үнэг юм.
ஆர்க்டிக் நரி (Arctic fox, Vulpes lagopus) என்பது புவியின் வட அரைக்கோளத்தில் உள்ள ஆர்க்டிக் பகுதியைத் தாயகமாகக் கொண்ட ஒரு சிறு நரியினம். இது வெள்ளை நரி, பனி நரி, துருவ நரி போன்ற பெயர்களாலும் அழைக்கப்படுகிறது. இந்நரி ஆர்க்டிக் துந்த்ரா உயிர்ச்சூழல் முழுவதும் காணப்படுகிறது.
ஆர்க்டிக் நரியானது கடுமையான ஆர்க்டிக் பனிப்பகுதிகளில் வாழ்வதற்கேற்ற தகவமைப்பைப் பெற்றுள்ளது. இதன் ரோமம் அடர்த்தியாகவும் கால்களிலும் மயிர்க்கற்றைகள் அடர்ந்தும் உள்ளது. இதன் குறுகிய மொத்தமான காதுகள் பனியின் கடுமையைக் குறைக்கின்றன. பனிக்காலங்களில் இதன் நிறம் பனியையொத்து வெள்ளையாகவும் வெயிற்காலத்தில் இது பழுப்பாகவும் காணப்படும்.
பனி நரியானது அகப்படும் சிறிய உயிரினங்களான லெம்மிங்குகள், முயல், ஆந்தை, முட்டைகள் போன்றவற்றை உண்ணும். லெம்மிங்குகளே இவற்றின் முதன்மையான உணவு. இவை பனிக்கு அடியில் இருக்கும் நீரில் வாழும் மீன்களையும் உண்ணும்.
ஆர்க்டிக் நரி (Arctic fox, Vulpes lagopus) என்பது புவியின் வட அரைக்கோளத்தில் உள்ள ஆர்க்டிக் பகுதியைத் தாயகமாகக் கொண்ட ஒரு சிறு நரியினம். இது வெள்ளை நரி, பனி நரி, துருவ நரி போன்ற பெயர்களாலும் அழைக்கப்படுகிறது. இந்நரி ஆர்க்டிக் துந்த்ரா உயிர்ச்சூழல் முழுவதும் காணப்படுகிறது.
ஆர்க்டிக் நரியானது கடுமையான ஆர்க்டிக் பனிப்பகுதிகளில் வாழ்வதற்கேற்ற தகவமைப்பைப் பெற்றுள்ளது. இதன் ரோமம் அடர்த்தியாகவும் கால்களிலும் மயிர்க்கற்றைகள் அடர்ந்தும் உள்ளது. இதன் குறுகிய மொத்தமான காதுகள் பனியின் கடுமையைக் குறைக்கின்றன. பனிக்காலங்களில் இதன் நிறம் பனியையொத்து வெள்ளையாகவும் வெயிற்காலத்தில் இது பழுப்பாகவும் காணப்படும்.
Lowarn Arktek (Vulpes lagopus po Alopex lagopus) yw kigdevoryer yn genas lewern.
Lûwa vewre (Vulpes lagopus) ya zi be namanê lûwa qutıbi, lûwa sıpiye, lûwa polare zi şınasiyena, lûwa qıteka kı mıntıqanê arktiki ê nêmêkurey zımey sero weşiya xo ramena. lûwa qutıbi tenê xo çarna a iklımê dormey qutıban, oca dı zaf rınd cıwiyena. Bedenê cı 46 u 68 cmran miyan dı ca gêno. Postıkê cı amnan dı zey siyao, zımıstan dı zi sıpêo yani gorey dormey xo rengê postıkê xo vırnena. lûwa vewre ganiyanê qıtekan seyd kena u wena.
lûwê vewre ganiyê do yew-cênıkıno, yani tek teyna yew cênıka cı beno. lûw (mayki u neri) leyrê xo piya kenê pil. Tayêna zi lûwê bini zi peşti danê lûwanê binan u leyrê lûwan pêro piya kenê pil. Yew zayış dı 11 u hetana 22 leyrê lûwanê vewre benê. Key leyrê lûwanê vewre benê çehar aşmi, keyey xo ra abırriyenê, şınê cayanê binan ser. Pısınga yabani u heşo sıpê dışmenê enê luyanê.
The Arctic fox (Vulpes lagopus), also known as the white fox, polar fox, or snow fox, is a small fox that belongs to the family of Canidae, native to the Arctic regions of the Northern Hemisphere and common throughout the Arctic tundra biome.[1][7][8][9] It is well adapted to living in cold environments, and is best known for its thick, warm fur that is also used as camouflage. It has a large and very fluffy tail. In the wild, most individuals do not live past their first year but some exceptional ones survive up to 11 years.[10] Its body length ranges from 46 to 68 cm (18 to 27 in), with a generally rounded body shape to minimize the escape of body heat.
The Arctic fox preys on many small creatures such as lemmings, voles, ringed seal pups, fish, waterfowl, and seabirds. It also eats carrion, berries, seaweed, and insects and other small invertebrates. Arctic foxes form monogamous pairs during the breeding season and they stay together to raise their young in complex underground dens. Occasionally, other family members may assist in raising their young. Natural predators of the Arctic fox are golden eagles,[11] Arctic wolves, polar bears,[12] wolverines, red foxes, and grizzly bears.[13][14]
Arctic foxes must endure a temperature difference of up to 90–100 °C (160–180 °F) between the external environment and their internal core temperature.[15] To prevent heat loss, the Arctic fox curls up tightly tucking its legs and head under its body and behind its furry tail. This position gives the fox the smallest surface area to volume ratio and protects the least insulated areas. Arctic foxes also stay warm by getting out of the wind and residing in their dens.[16][15] Although the Arctic foxes are active year-round and do not hibernate, they attempt to preserve fat by reducing their locomotor activity.[16][17] They build up their fat reserves in the autumn, sometimes increasing their body weight by more than 50%. This provides greater insulation during the winter and a source of energy when food is scarce.[18]
In the spring, the Arctic fox's attention switches to reproduction and a home for their potential offspring. They live in large dens in frost-free, slightly raised ground. These are complex systems of tunnels covering as much as 1,000 m2 (11,000 sq ft) and are often in eskers, long ridges of sedimentary material deposited in formerly glaciated regions. These dens may be in existence for many decades and are used by many generations of foxes.[18]
Arctic foxes tend to select dens that are easily accessible with many entrances, and that are clear from snow and ice making it easier to burrow in. The Arctic fox builds and chooses dens that face southward towards the sun, which makes the den warmer. Arctic foxes prefer large, maze-like dens for predator evasion and a quick escape especially when red foxes are in the area. Natal dens are typically found in rugged terrain, which may provide more protection for the pups. But, the parents will also relocate litters to nearby dens to avoid predators. When red foxes are not in the region, Arctic foxes will use dens that the red fox previously occupied. Shelter quality is more important to the Arctic fox than the proximity of spring prey to a den.[13]
The main prey in the tundra are lemmings, which is why the white fox is often called the "lemming fox". The white fox's reproduction rates reflect the lemming population density, which cyclically fluctuates every 3–5 years.[10][14] When lemmings are abundant, the white fox can give birth to 18 pups, but they often do not reproduce when food is scarce. The "coastal fox" or blue fox lives in an environment where food availability is relatively consistent, and they will have up to 5 pups every year.[14]
Breeding usually takes place in April and May, and the gestation period is about 52 days. Litters may contain as many as 25 (the largest litter size in the order Carnivora).[19] The young emerge from the den when 3 to 4 weeks old and are weaned by 9 weeks of age.[18]
Arctic foxes are primarily monogamous and both parents will care for the offspring. When predators and prey are abundant, Arctic foxes are more likely to be promiscuous (exhibited in both males and females) and display more complex social structures. Larger packs of foxes consisting of breeding or non-breeding males or females can guard a single territory more proficiently to increase pup survival. When resources are scarce, competition increases and the number of foxes in a territory decreases. On the coasts of Svalbard, the frequency of complex social structures is larger than inland foxes that remain monogamous due to food availability. In Scandinavia, there are more complex social structures compared to other populations due to the presence of the red fox. Also, conservationists are supplying the declining population with supplemental food. One unique case, however, is Iceland where monogamy is the most prevalent. The older offspring (1-year-olds) often remain within their parent's territory even though predators are absent and there are fewer resources, which may indicate kin selection in the fox.[14]
Arctic foxes generally eat any small animal they can find, including lemmings, voles, other rodents, hares, birds, eggs, fish, and carrion. They scavenge on carcasses left by larger predators such as wolves and polar bears, and in times of scarcity also eat their feces. In areas where they are present, lemmings are their most common prey,[18] and a family of foxes can eat dozens of lemmings each day. In some locations in northern Canada, a high seasonal abundance of migrating birds that breed in the area may provide an important food source. On the coast of Iceland and other islands, their diet consists predominantly of birds. During April and May, the Arctic fox also preys on ringed seal pups when the young animals are confined to a snow den and are relatively helpless. They also consume berries and seaweed, so they may be considered omnivores.[20] This fox is a significant bird-egg predator, consuming eggs of all except the largest tundra bird species.[21]
Arctic foxes survive harsh winters and food scarcity by either hoarding food or storing body fat subcutaneously and viscerally. At the beginning of winter, one Arctic fox has approximately 14740 kJ of energy storage from fat alone. Using the lowest BMR value measured in Arctic foxes, an average sized fox of 3.5 kg (7.7 lb) would need 471 kJ/day during the winter to survive. In Canada, Arctic foxes acquire from snow goose eggs at a rate of 2.7–7.3 eggs/h and store 80–97% of them. Scats provide evidence that they eat the eggs during the winter after caching. Isotope analysis shows that eggs can still be eaten after a year, and the metabolizable energy of a stored goose egg only decreases by 11% after 60 days; a fresh egg has about 816 kJ. Eggs stored in the summer are accessed the following spring prior to reproduction.[22]
The Arctic fox lives in some of the most frigid extremes on the planet, but they do not start to shiver until the temperature drops to −70 °C (−94 °F). Among its adaptations for survival in the cold is its dense, multilayered pelage, which provides excellent insulation.[23][24] Additionally, the Arctic fox is the only canid whose foot pads are covered in fur. There are two genetically distinct coat color morphs: white and blue.[16] The white morph has seasonal camouflage, white in winter and brown along the back with light grey around the abdomen in summer. The blue morph is often a dark blue, brown, or grey color year-round. Although the blue allele is dominant over the white allele, 99% of the Arctic fox population is the white morph.[14][10] Two similar mutations to MC1R cause the blue color and the lack of seasonal color change.[25] The fur of the Arctic fox provides the best insulation of any mammal.[26]
The fox has a low surface area to volume ratio, as evidenced by its generally compact body shape, short muzzle and legs, and short, thick ears. Since less of its surface area is exposed to the Arctic cold, less heat escapes from its body.[27]
The Arctic fox has a functional hearing range between 125 Hz–16 kHz with a sensitivity that is ≤ 60 dB in air, and an average peak sensitivity of 24 dB at 4 kHz. Overall, the Arctic foxes hearing is less sensitive than the dog and the kit fox. The Arctic fox and the kit fox have a low upper-frequency limit compared to the domestic dog and other carnivores.[28] The Arctic fox can easily hear lemmings burrowing under 4-5 inches of snow.[29] When it has located its prey, it pounces and punches through the snow to catch its prey.[27]
The Arctic fox also has a keen sense of smell. They can smell carcasses that are often left by polar bears anywhere from 10 to 40 km (6.2 to 24.9 mi). It is possible that they use their sense of smell to also track down polar bears. Additionally, Arctic foxes can smell and find frozen lemmings under 46–77 cm (18–30 in) of snow, and can detect a subnivean seal lair under 150 cm (59 in) of snow.[30]
The Arctic fox contains advantageous genes to overcome extreme cold and starvation periods. Transcriptome sequencing has identified two genes that are under positive selection: Glycolipid transfer protein domain containing 1 (GLTPD1) and V-akt murine thymoma viral oncogene homolog 2 (AKT2). GLTPD1 is involved in the fatty acid metabolism, while AKT2 pertains to the glucose metabolism and insulin signaling.[31]
The average mass specific BMR and total BMR are 37% and 27% lower in the winter than the summer. The Arctic fox decreases its BMR via metabolic depression in the winter to conserve fat storage and minimize energy requirements. According to the most recent data, the lower critical temperature of the Arctic fox is at −7 °C (19 °F) in the winter and 5 °C (41 °F) in the summer. It was commonly believed that the Arctic fox had a lower critical temperature below −40 °C (−40 °F). However, some scientists have concluded that this statistic is not accurate since it was never tested using the proper equipment.[15]
About 22% of the total body surface area of the Arctic fox dissipates heat readily compared to red foxes at 33%. The regions that have the greatest heat loss are the nose, ears, legs, and feet, which is useful in the summer for thermal heat regulation. Also, the Arctic fox has a beneficial mechanism in their nose for evaporative cooling like dogs, which keeps the brain cool during the summer and exercise.[17] The thermal conductivity of Arctic fox fur in the summer and winter is the same; however, the thermal conductance of the Arctic fox in the winter is lower than the summer since fur thickness increases by 140%. In the summer, the thermal conductance of the Arctic foxes body is 114% higher than the winter, but their body core temperature is constant year-round.
One way that Arctic foxes regulate their body temperature is by utilizing a countercurrent heat exchange in the blood of their legs.[15] Arctic foxes can constantly keep their feet above the tissue freezing point (−1 °C (30 °F)) when standing on cold substrates without losing mobility or feeling pain. They do this by increasing vasodilation and blood flow to a capillary rete in the pad surface, which is in direct contact with the snow rather than the entire foot. They selectively vasoconstrict blood vessels in the center of the foot pad, which conserves energy and minimizes heat loss.[17][32] Arctic foxes maintain the temperature in their paws independently from the core temperature. If the core temperature drops, the pad of the foot will remain constantly above the tissue freezing point.[32]
The average head-and-body length of the male is 55 cm (22 in), with a range of 46 to 68 cm (18 to 27 in), while the female averages 52 cm (20 in) with a range of 41 to 55 cm (16 to 22 in).[23][33] In some regions, no difference in size is seen between males and females. The tail is about 30 cm (12 in) long in both sexes. The height at the shoulder is 25 to 30 cm (9.8 to 11.8 in).[34] On average males weigh 3.5 kg (7.7 lb), with a range of 3.2 to 9.4 kg (7.1 to 20.7 lb), while females average 2.9 kg (6.4 lb), with a range of 1.4 to 3.2 kg (3.1 to 7.1 lb).[23]
Vulpes lagopus is a 'true fox' belonging to the genus Vulpes of the fox tribe Vulpini, which consists of 12 extant species.[31] It is classified under the subfamily Caninae of the canid family Canidae. Although it has previously been assigned to its own monotypic genus Alopex, recent genetic evidence now places it in the genus Vulpes along with the majority of other foxes.[7][35]
Arctic fox[36]: Fig. 10
It was originally described by Carl Linnaeus in the 10th edition of Systema Naturae in 1758 as Canis lagopus. The type specimen was recovered from Lapland, Sweden. The generic name vulpes is Latin for "fox".[38] The specific name lagopus is derived from Ancient Greek λαγώς (lagōs, "hare") and πούς (pous, "foot"), referring to the hair on its feet similar to those found in cold-climate species of hares.[37]
Looking at the most recent phylogeny, the Arctic fox and the red fox (Vulpes vulpes) diverged approximately 3.17MYA. Additionally, the Arctic fox diverged from its sister group, the kit fox (Vulpes macrotis), at about 0.9MYA.[31]
The origins of the Arctic fox have been described by the "out of Tibet" hypothesis. On the Tibetan Plateau, fossils of the extinct ancestral Arctic fox (Vulpes qiuzhudingi) from the early Pliocene (5.08–3.6 MYA) were found along with many other precursors of modern mammals that evolved during the Pliocene (5.3–2.6 MYA). It is believed that this ancient fox is the ancestor of the modern Arctic fox. Globally, the Pliocene was about 2–3 °C warmer than today, and the Arctic during the summer in the mid-Pliocene was 8 °C warmer. By using stable carbon and oxygen isotope analysis of fossils, researchers claim that the Tibetan Plateau experienced tundra-like conditions during the Pliocene and harbored cold-adapted mammals that later spread to North America and Eurasia during the Pleistocene Epoch (2.6 million-11,700 years ago).[39]
Besides the nominate subspecies, the common Arctic fox, V. l. lagopus, four other subspecies of this fox have been described:
The Arctic fox has a circumpolar distribution and occurs in Arctic tundra habitats in northern Europe, northern Asia, and North America. Its range includes Greenland, Iceland, Fennoscandia, Svalbard, Jan Mayen (where it was hunted to extinction)[40] and other islands in the Barents Sea, northern Russia, islands in the Bering Sea, Alaska, and Canada as far south as Hudson Bay. In the late 19th century, it was introduced into the Aleutian Islands southwest of Alaska. However, the population on the Aleutian Islands is currently being eradicated in conservation efforts to preserve the local bird population.[1] It mostly inhabits tundra and pack ice, but is also present in Canadian boreal forests (northeastern Alberta, northern Saskatchewan, northern Manitoba, Northern Ontario, Northern Quebec, and Newfoundland and Labrador)[41] and the Kenai Peninsula in Alaska. They are found at elevations up to 3,000 m (9,800 ft) above sea level and have been seen on sea ice close to the North Pole.[42]
The Arctic fox is the only land mammal native to Iceland.[43] It came to the isolated North Atlantic island at the end of the last ice age, walking over the frozen sea. The Arctic Fox Center in Súðavík contains an exhibition on the Arctic fox and conducts studies on the influence of tourism on the population.[44] Its range during the last ice age was much more extensive than it is now, and fossil remains of the Arctic fox have been found over much of northern Europe and Siberia.[1]
The color of the fox's coat also determines where they are most likely to be found. The white morph mainly lives inland and blends in with the snowy tundra, while the blue morph occupies the coasts because its dark color blends in with the cliffs and rocks.[10]
Arctic fox in winter pelage, Iceland
Arctic fox
During the winter, 95.5% of Arctic foxes utilize commuting trips, which remain within the fox's home range. Commuting trips in Arctic foxes last less than 3 days and occur between 0–2.9 times a month. Nomadism is found in 3.4% of the foxes, and loop migrations (where the fox travels to a new range, then returns to its home range) are the least common at 1.1%. Arctic foxes in Canada that undergo nomadism and migrations voyage from the Canadian archipelago to Greenland and northwestern Canada. The duration and distance traveled between males and females is not significantly different.
Arctic foxes closer to goose colonies (located at the coasts) are less likely to migrate. Meanwhile, foxes experiencing low-density lemming populations are more likely to make sea ice trips. Residency is common in the Arctic fox population so that they can maintain their territories. Migratory foxes have a mortality rate>3 times higher than resident foxes. Nomadic behavior becomes more common as the foxes age.[45]
In July 2019, the Norwegian Polar Institute reported the story of a yearling female which was fitted with a GPS tracking device and then released by their researchers on the east coast of Spitsbergen in the Svalbard group of islands.[46] The young fox crossed the polar ice from the islands to Greenland in 21 days, a distance of 1,512 km (940 mi). She then moved on to Ellesmere Island in northern Canada, covering a total recorded distance of 3,506 km (2,179 mi) in 76 days, before her GPS tracker stopped working. She averaged just over 46 km (29 mi) a day, and managed as much as 155 km (96 mi) in a single day.[47]
The Arctic fox has been assessed as least concern on the IUCN Red List since 2004.[1] However, the Scandinavian mainland population is acutely endangered, despite being legally protected from hunting and persecution for several decades. The estimate of the adult population in all of Norway, Sweden, and Finland is fewer than 200 individuals.[18] Of these, especially in Finland, the Arctic fox is even classified as critically endangered,[48] because even though the animal was pacified in Finland since 1940, the population has not recovered despite that.[49] As a result, the populations of Arctic fox have been carefully studied and inventoried in places such as the Vindelfjällens Nature Reserve (Sweden), which has the Arctic fox as its symbol.
The abundance of the Arctic fox tends to fluctuate in a cycle along with the population of lemmings and voles (a 3- to 4-year cycle).[21] The populations are especially vulnerable during the years when the prey population crashes, and uncontrolled trapping has almost eradicated two subpopulations.[18]
The pelts of Arctic foxes with a slate-blue coloration were especially valuable. They were transported to various previously fox-free Aleutian Islands during the 1920s. The program was successful in terms of increasing the population of blue foxes, but their predation of Aleutian Canada geese conflicted with the goal of preserving that species.[50]
The Arctic fox is losing ground to the larger red fox. This has been attributed to climate change—the camouflage value of its lighter coat decreases with less snow cover.[51] Red foxes dominate where their ranges begin to overlap by killing Arctic foxes and their kits.[52] An alternative explanation of the red fox's gains involves the gray wolf. Historically, it has kept red fox numbers down, but as the wolf has been hunted to near extinction in much of its former range, the red fox population has grown larger, and it has taken over the niche of top predator. In areas of northern Europe, programs are in place that allow the hunting of red foxes in the Arctic fox's previous range.
As with many other game species, the best sources of historical and large-scale population data are hunting bag records and questionnaires. Several potential sources of error occur in such data collections.[53] In addition, numbers vary widely between years due to the large population fluctuations. However, the total population of the Arctic fox must be in the order of several hundred thousand animals.[54]
The world population of Arctic foxes is thus not endangered, but two Arctic fox subpopulations are. One is on Medny Island (Commander Islands, Russia), which was reduced by some 85–90%, to around 90 animals, as a result of mange caused by an ear tick introduced by dogs in the 1970s.[55] The population is currently under treatment with antiparasitic drugs, but the result is still uncertain.
The other threatened population is the one in Fennoscandia (Norway, Sweden, Finland, and Kola Peninsula). This population decreased drastically around the start of the 20th century as a result of extreme fur prices, which caused severe hunting also during population lows.[56] The population has remained at a low density for more than 90 years, with additional reductions during the last decade.[57] The total population estimate for 1997 is around 60 adults in Sweden, 11 adults in Finland, and 50 in Norway. From Kola, there are indications of a similar situation, suggesting a population of around 20 adults. The Fennoscandian population thus numbers around 140 breeding adults. Even after local lemming peaks, the Arctic fox population tends to collapse back to levels dangerously close to nonviability.[54]
The Arctic fox is classed as a "prohibited new organism" under New Zealand's Hazardous Substances and New Organisms Act 1996, preventing it from being imported into the country.[58]
The Arctic fox (Vulpes lagopus), also known as the white fox, polar fox, or snow fox, is a small fox that belongs to the family of Canidae, native to the Arctic regions of the Northern Hemisphere and common throughout the Arctic tundra biome. It is well adapted to living in cold environments, and is best known for its thick, warm fur that is also used as camouflage. It has a large and very fluffy tail. In the wild, most individuals do not live past their first year but some exceptional ones survive up to 11 years. Its body length ranges from 46 to 68 cm (18 to 27 in), with a generally rounded body shape to minimize the escape of body heat.
The Arctic fox preys on many small creatures such as lemmings, voles, ringed seal pups, fish, waterfowl, and seabirds. It also eats carrion, berries, seaweed, and insects and other small invertebrates. Arctic foxes form monogamous pairs during the breeding season and they stay together to raise their young in complex underground dens. Occasionally, other family members may assist in raising their young. Natural predators of the Arctic fox are golden eagles, Arctic wolves, polar bears, wolverines, red foxes, and grizzly bears.
Arkta vulpo (Alopex lagopus) estas kaniseda specio vivanta en arktaj regionoj; ĝi havas mallongajn rondajn orelojn, mallongajn krurojn kaj longan voston. Ĝia felo estas tre ŝatata kaj valora; la delikata, mola, densa hararo estas somere griza ĝis griznigra, vintre pure blanka, ĉe kolora vario la hararo estas tutjare bluete griza ĝis brunete blua.
Arkta vulpo (Alopex lagopus) estas kaniseda specio vivanta en arktaj regionoj; ĝi havas mallongajn rondajn orelojn, mallongajn krurojn kaj longan voston. Ĝia felo estas tre ŝatata kaj valora; la delikata, mola, densa hararo estas somere griza ĝis griznigra, vintre pure blanka, ĉe kolora vario la hararo estas tutjare bluete griza ĝis brunete blua.
El zorro ártico (Vulpes lagopus) o zorro polar es una especie de mamífero carnívoro de la familia de los cánidos que habita en huras a lo largo y ancho de la tundra, generalmente en laderas.[2][3]
Los zorros árticos se distribuyen a lo largo de las tundras del norte de Eurasia y Norteamérica, incluidas muchas islas a las que llegaron en su día caminando sobre el hielo.
El zorro ártico posee unas orejas pequeñas y una capa densa de pelo blanco que le permite subsistir y cazar a temperaturas extremas (de hasta -50 °C).[4] En el verano, esta capa blanca de pelaje largo cambia por una capa pardo-grisácea de pelaje más corto.[5][6] En Groenlandia se han documentado ejemplares de pelaje azulado, característica apreciada por los peleteros y potenciada por los criadores.
Los zorros árticos miden entre 35 y 55 cm de largo.[7] El peso del macho es 3,5 kg de promedio, con un rango de 3,2 a 9,4 kg, y el de la hembra de 2,9 kg, con un rango de 1,4 a 3,2 kg.[7]
Permanecen activos todo el año y son de los pocos animales que no hibernan o emigran a otras regiones durante el invierno.[8] Suelen pasar sobre los bloques de hielo buscando ballenas varadas y carroña abandonada por los osos polares, a los que siguen durante días. Estos suelen ignorarlos, aunque se han dado casos de ataques de osos contra los zorros árticos. Si algún zorro polar es sorprendido por el deshielo estival a gran distancia de tierra firme, puede acabar en las fauces de un tiburón. En tierra, sus depredadores más frecuentes son el lobo y el búho nival.[1]
Su principal alimento consiste en pequeños mamíferos y aves, siendo su principal presa el lemming. También consume huevos, y en ocasiones da caza a los cachorros de focas. Frecuentemente se alimentan de la carroña dejada por carnívoros más grandes, como los osos polares. Cuando no encuentran carne, consumen bayas y algas.
Esta especie se aparea en marzo, que es el mes cuando ya hay camadas de lemmings, que permitirán a la madre alimentarse mejor; esta, para el mes de mayo, ya habrá dado a luz catorce o más cachorros.[8]
Durante el verano, esta especie forma parejas monógamas que cuidan conjuntamente de las crías. En los lugares donde faltan los lemmings y otros pequeños mamíferos, como en Islandia, los zorros árticos se alimentan casi exclusivamente de aves marinas.
Hay cuatro subespecies:
.jpg)
|coautores= (ayuda) El zorro ártico (Vulpes lagopus) o zorro polar es una especie de mamífero carnívoro de la familia de los cánidos que habita en huras a lo largo y ancho de la tundra, generalmente en laderas.
Polaarrebane ehk jäärebane (Vulpes lagopus) on koerlaste sugukonda kuuluv väike kiskja.
Polaarrebane on mõnikord paigutatud ka omaette perekonda Alopex (liiginimena Alopex lagopus).
Polaarrebase looduslik levila on põhjapoolkera arktikapiirkonnad, eriti iseloomulik arktilisele tundrale.
Polaarrebased on kohastunud elama karmides kliimatingimustes, seetõttu on neil mitmeid kohastumusi: paks karvkate, eriline organismi soojusvahetussüsteem ja paks rasvkude. Rebasel on väike kehapinna ja -ruumala suhe, mida tingib eeskätt ümar keha, väike koon ja väikesed jalad ning väikesed paksud kõrvad. Väikese kehapindala tõttu on soojuskaod väikesed. Tema karvkatet peetakse teiste loomade omaga võrreldes kõige soojemaks.[viide?]
Isasloom peab jahti ja toob toitu, samal ajal hoolitseb emarebane poegade eest. Polaarrebase toidubaasi moodustavad lemmingud, kuid ta sööb ka ettejuhtuvaid polaarjäneseid, kahepaikseid, mune ja raipeid.
Polaartalve lõpul, umbes märtsis-aprillis, moodustuvad paarid, kes valmistavad tulevaste poegade jaoks ette varjulise uru. Urgusid kasutatakse põlvest põlve ja need võivad olla kasutuses üle 300 aasta. Polaarrebase käes on koerlaste arvukaima pesakonna rekord: keskmiselt on rebasekutsikaid 11, kutsikate arv võib ulatuda 22ni. Paar püsib koos umbes neli kuud, kuni kutsikate pesast lahkumiseni.
Olulisimaks looduslikuks konkurendiks on punarebane, kelle areaal nihkub kliimasoojenemise tõttu järjest enam põhja poole.
Inimese kõrval on polaarrebase põhivaenlased hunt, ilves ja jääkaru. Looma kütiti ohtralt 19. ja 20. sajandil.
Polaarrebane ehk jäärebane (Vulpes lagopus) on koerlaste sugukonda kuuluv väike kiskja.
Polaarrebane on mõnikord paigutatud ka omaette perekonda Alopex (liiginimena Alopex lagopus).
Azeri artikoa (Vulpes lagopus) txakurraren familiako haragijale txikia da. Otsoa eta txakurra bezala, mutur zorrotza, belarri handi eta hirukiak eta buztan luzea dauzka.
Azeri mota hau, neguan duen ile zuriagatik da ezaguna (uda sasaoian ilajea aldatzen du, eta kolore arrea hartzen du). Azeri artikoa, Ipar Hemisferioan bizi da, zehazki, Islandia, Groenlandia eta Errusia, Eskandinavia, Kanada eta Alaska iparraldean.
Azeri mota honek 46 zentimetrotik 68 zentimetrorainoko luzera dauka.
Azeri artikoa, ezkerrean udako ilajearekin eta eskuinean negukoarekin.
Artikulu hau biologiari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz. Naali (Vulpes lagopus, aiemmin Alopex lagopus[2]) on pohjoisen pallonpuoliskon tundralla elävä koiraeläimiin kuuluva petoeläin. Skandinaviassa ja Suomessa naali elää puurajan yläpuolisilla tunturi- ja vuoristoalueilla. Suomessa naali on luokiteltu äärimmäisen uhanalaiseksi.
Naali on kettua pienempi koiraeläin. Ruumiin pituus on 55–65 senttimetriä, hännän pituus 30–35 senttimetriä ja paino 2,5–8 kilogrammaa[3]lähde tarkemmin?. Naalin säkäkorkeus on noin 30 senttimetriä. Naalilla on kaksi värimuotoa, joista napaketun turkki on talvisin kokonaan valkoinen ja kesäisin ruskeanharmaa. Siniketulla turkki on ympäri vuoden tumman sinertävänharmaa. Naalin tunnusomainen piirre onkin juuri tämä tuuhea ja valkoinen talvikarvapeite, joka paitsi suojaa sitä, on osoittautunut metsästyksen myötä myös yhdeksi lajin taantumisen syyksi. Sen myös sanotaan olevan maailman lämpimin karvapeite. Naalin korvat ovat lyhyet ja pyöreäpäiset, jotta ne eivät palellu helposti.
Naali elää pohjoisella napa-alueella Kanadassa, Alaskassa, Venäjällä, Grönlannin reunaosissa, Islannissa, Huippuvuorilla, Skandinaviassa ja Suomessa.[1][2] Lajia on lisäksi istutettu Aleuteille.[1] Naaleja kasvatetaan myös turkiseläiminä, jolloin niitä kutsutaan nimellä sinikettu.
Naali on aktiivisimmillaan hämärissä, jolloin se tulee esiin etsimään ruokaa. Sen pääravintoa ovat tunturisopulit ja jossain määrin myös myyrät. Vuosina, jolloin pikkujyrsijöitä on vähän, naali joutuu tyytymään esimerkiksi lintuihin, niiden muniin ja poikasiin sekä marjoihin ja haaskoihin.
Naali elää yksinään tai pareittain, mutta sen mukana voi olla ”auttajia”, kuten ketuilla. Lisääntymiskauden alkaessa helmikuussa naalipari perustaa reviirin, jota ne ylläpitävät poikaskauden ajan ja jonka rajat ne merkitsevät hajumerkein. Naali tekee pesäluolastonsa koivurajan yläpuolelle hiekkakumpareisiin tai kivilouhikoihin. Naalin tiineysaika on noin 51–53 vuorokautta. Toukokuun loppupuolella naalipariskunta synnyttää 2–4 poikasta. Poikaset pysyvät pesän lähettyvillä alkusyksyn.
Naalin on todettu kykenevän risteytymään ketun (Vulpes vulpes) kanssa[2].
Lajin tilanne on huono erityisesti Skandinaviassa ja Suomessa. Maailmanlaajuisesti naali ei kuitenkaan ole uhanalainen. Vuonna 2008 julkaistun raportin mukaan naalin kanta on vähitellen vahvistumassa Pohjoismaissa. Suomessa, Ruotsissa ja Norjassa naaleja elää raportin mukaan kaikkiaan noin 215 yksilöä, joista valtaosa on Ruotsissa.[4]
Suomessa naali on luokiteltu äärimmäisen uhanalaiseksi.[5] Suosittuna turkiseläimenä naali metsästettiin 1900-luvulla Suomesta lähes sukupuuttoon. Vielä 1900-luvun alussa laji oli Lapissa runsaslukuinen, ja talvella 1908–1909 naaleja vaelsi maan etelärannikolle asti.[6] Naali rauhoitettiin Suomessa vuonna 1940, mutta siitä huolimatta kanta ei ole toipunut.[6] Naali on edelleen Suomen uhanalaisin nisäkäslaji. Kanta vaihtelee jyrkästi sopulien ja muiden jyrsijöiden esiintymisen mukaan, mutta koko kannan kooksi arvioitiin Suomessa vuonna 2004 noin 10 yksilöä, vuonna 2010 6–12 aikuista yksilöä,[5] vuonna 2016 havaintoja tehtiin 20 naalista[7]. Luotettavia ja samalla ensimmäisiä havaintoja luonnonvaraiseksi oletetusta naalista vuosiin olivat havainnot Koillis-Lapista vuoden 2010 alkupuolelta, jolloin siitä saatiin riistakamerakuviakin.[8][9][10] Myöhemmin DNA-testit kuitenkin osoittivat, että kyseinen yksilö oli karannut joltakin turkistarhalta.[11]
Hälyttävää on, ettei Suomessa ole havaittu naalin pesintää yli vuosikymmeneen. Viimeinen varmistettu pesintä tapahtui vuonna 1996 Utsjoen Paistunturilla. Suomessa naali joutuu kilpailemaan suuremman ketun kanssa ravinnosta ja varsinkin pesimäpaikoista, kun taas Ruotsin ja Norjan korkeilla tuntureilla ketut eivät menesty. Naalin elinmahdollisuuksia on yritetty parantaa metsästämällä kettuja sekä tarjoamalla naaleille ravinnoksi haaskoja ja muuta ravintoa.[12][13] Norjassa ja Ruotsissa naalia ruokitaan koiranmuonalla, mikä on edistänyt kannan kasvua.[7] Naalien selviytymistä vaikeuttaa myös se, että niille ei ole enää tarjolla tarpeeksi susien ja ahmojen tappamien porojen haaskoja.[6]
Naali (Vulpes lagopus, aiemmin Alopex lagopus) on pohjoisen pallonpuoliskon tundralla elävä koiraeläimiin kuuluva petoeläin. Skandinaviassa ja Suomessa naali elää puurajan yläpuolisilla tunturi- ja vuoristoalueilla. Suomessa naali on luokiteltu äärimmäisen uhanalaiseksi.
Vulpes lagopus, Alopex lagopus
Le Renard arctique (Vulpes lagopus) ou Renard polaire ou bien Renard isatis ou Isatis ou encore Renard bleu, de la famille des canidés, est un renard natif des régions arctiques qui comprend au moins quatre sous-espèces et qui a fait l'objet d'élevage pour sa fourrure durant l'entre-deux-guerres.
La répartition contemporaine est circumpolaire mais il semble, au vu des ossements trouvés par les paléontologues, qu'il ait pu vivre, dans les millénaires qui ont suivi la dernière glaciation, avec le renard roux jusqu'en Belgique et en France, avec le lion des cavernes et des hyènes.
Les renards polaires sont présents actuellement dans l'ensemble de l'Arctique, à savoir au Groenland, en Russie, au Canada, en Alaska, au Svalbard, en Islande et dans les Alpes scandinaves. Le statut de conservation du renard polaire à l'UICN est bon (préoccupation minimale), à l'exception de la Scandinavie. Le renard polaire est par ailleurs le seul mammifère natif d'Islande. Il est venu sur cette île isolée de l'Atlantique Nord à la fin de la dernière glaciation en marchant sur la mer gelée.
Le nombre de renards polaires tend à varier dans un cycle correspondant à la population de lemmings, l'une de leurs principales proies. En revanche, comme les renards se reproduisent très rapidement et meurent souvent jeunes, ils sont peu sensibles aux effets de la chasse. Ils ont toutefois été exterminés dans plusieurs zones où les humains se sont établis.
Le renard polaire est en train de perdre du terrain au profit du renard roux, plus grand. Historiquement, le loup gris a maintenu la population du renard roux à un niveau assez bas. L'extermination du loup gris dans de nombreuses régions a permis à la population de renards roux de grandir et ces derniers ont repris la niche du grand prédateur. Dans certaines régions du nord de l'Europe, des programmes autorisent la chasse du renard roux dans les anciennes zones de peuplement des renards polaires.
Les renards polaires utilisent leur queue pour protéger leur museau du froid.
Plus petit que son cousin le renard roux, il mesure entre cinquante centimètres et un mètre et pèse environ cinq kilogrammes. Ses oreilles sont plus petites que celles du renard roux et son museau est plus court.
Le renard polaire est le seul canidé à présenter un dimorphisme saisonnier[1]. Sa fourrure lui permet de limiter la déperdition thermique, un atout qui lui est vital étant donné son environnement polaire. Sa fourrure blanche en hiver lui permet de mieux se fondre dans le décor neigeux de son habitat. En été, son pelage est brun foncé. Il se sert de sa longue queue pour recouvrir son museau et ses pattes lorsqu'il dort. Son espérance de vie en liberté est de dix à quinze ans. Il se nourrit essentiellement de petits animaux qu'il repère grâce à son ouïe fine comme les lemmings ou les lièvres polaires, les oiseaux et leurs œufs. Il s’approvisionne aussi sur les carcasses de phoques et de rennes laissées par les ours blancs et les loups.
La fourrure du renard polaire est très efficace contre les déperditions de chaleur, ce qui explique pourquoi il a été chassé par l'Homme pour faire des manteaux. Elle est capable de le protéger contre des températures extérieures pouvant descendre jusqu'à -45°C[2]. Les renards polaires ont aussi pour habitude de se protéger en se roulant en boule, plaçant leurs pattes et leur tête sous leur corps et derrière leur queue, la position qui donne à leur corps le plus faible rapport entre la surface exposée et son volume[3],[2].
Bien qu'ils n'hibernent pas, ils tendent à se protéger des vents d'hiver en restant dans leurs terriers[3],[4]. Ils se créent des réserves de graisse durant l'automne, augmentant parfois leur masse de plus de 50%. Cela isole mieux leur corps durant l'hiver et leur fournit une réserve d'énergie.
La période de reproduction des renards polaires va de début septembre à début mai. Ils forment des couples monogames durant cette période. La période de gestation dure 52 jours. Les portées sont en moyenne de six à sept renardeaux, mais peuvent monter jusqu'à onze[5]. Le mâle et la femelle participent à l'éducation des renardeaux dans un terrier. Les femelles quittent ensuite la famille pour former leurs propres groupes, tandis que les mâles restent avec la famille.
On avait déjà montré que l’environnement est beaucoup plus productif autour des tanières de castors et de leurs barrages. Une grande partie des tourbières de la toundra et des boisements du grand nord n’existeraient pas sans ces castors qui stockent l’eau pour l’été.
Plus au nord, le renard arctique crée aussi des « oasis de nature ». Ces taches sont visibles d’avion dans le parc national Wapusk (Canada) ; chaque tanière de renards est surplombée et entourée d’une tache de végétation beaucoup plus luxuriante qu’aux alentours (2,8 fois plus de biomasse végétale en aout). Sans doute parce que là, les lemmings (Dicrostonyx et Lemmus spp.) et les campagnols (Microtus et Myodes spp.) y sont mieux régulés par leur prédation. Le lemming ayant un cycle pluriannuel de pullulation, le renard arctique consomme en été durant les années à faible densité de lemmings[6],[7] plus d’oies et d’œufs ainsi que les petits du phoque annelé (Phoca hispida) et des carcasses de phoques ou de saumons tués par les ours (Ursus maritimus) pendant l'hiver.
Autour de chaque tanière, le sol reçoit ainsi plus d’excréments et d’urine riches en nutriments[8]. La décomposition de restes des proies enrichissent aussi le milieu (en phosphore, magnésium notamment)[8]. Autour de la tanière, le sol est en août ainsi enrichi en azote inorganique (71 % de plus) et en phosphore biodisponible (+1195 %) et même si le niveau d'azote inorganique diminue de juin à août, le phosphore biodisponible augmente durant cette période.
Chaque portée compte jusqu’à 8 à 10 renardeaux, mais ne laissera que quelques survivants en fin d'hiver suivant[8]. Cependant les parents chassent activement pour nourrir cette portée[9]. Les renards - comme les castors - apparaissent ainsi fournir un service écosystémique qui avait été mal évalué et être également une « espèce-ingénieur ». Les taches vertes ainsi entretenues dans le paysage influencent ensuite la répartition d’autres espèces et tout l’écosystème de la toundra, notamment car les renards évitent les zones engorgées ou inondables et choisissent des crêtes, talus, monticules ou moraines pour y faire leur tanière[8].
Cet effet positif persiste au moins plus d’un an après la disparition d’une famille de renards arctiques[8].
Le réchauffement fait reculer le renard arctique au profit du renard roux (Vulpes vulpes)[8].
Des renards sont actuellement élevés dans des "fermes" pour leur fourrure, passant leur vie dans des cages en grillage minuscules, s'automutilant et présentant de nombreux signes de stress.
Le renard polaire, abondant et dont le nombre est stable bien que variable en fonction du nombre de lemmings, n'est pas considéré par l'Union internationale pour la conservation de la nature (UICN) comme étant une espèce menacée[10].
Vulpes lagopus, Alopex lagopus
Le Renard arctique (Vulpes lagopus) ou Renard polaire ou bien Renard isatis ou Isatis ou encore Renard bleu, de la famille des canidés, est un renard natif des régions arctiques qui comprend au moins quatre sous-espèces et qui a fait l'objet d'élevage pour sa fourrure durant l'entre-deux-guerres.
Ainmhí feoiliteach is ea an sionnach Artach. Mamach atá ann, agus is ball de gheineas na Vulpes é. Tá na hainmhithe seo flúirseach go maith san Artach.
O raposo ártico ou raposo polar (Vulpes lagopus) é un mamífero pertencente á familia dos cánidos.
Moi semellante o raposo común, mais adaptado ás condicións extremas do seu hábitat. A principal diferenza é o pelame, completamente branco no inverno, e un pardo agrisado no verán. Ademais é lixeiramente maior có raposo común e o fociño e orellas algo máis curtas. É un animal solitario, agás na época de reprodución. Soe ser nómade durante o inverno, á procura do alimento. Este pode ser dende bagas e cogomelos ata lemmings, paxaros, ovos, peixe ou aves acuáticas. Non despreza a calaza, e mesmo as veces segue ós osos polares para aproveitar os seus restos. Pouco medoño, pode aproximarse as vilas ou asentamentos humanos.
Sobre todo na tundra aberta, sen presenza de árbores. Tamén en zonas costeiras ou nas zonas xeadas do Ártico.
O raposo ártico ou raposo polar (Vulpes lagopus) é un mamífero pertencente á familia dos cánidos.
Arktička (polarna lisica, lat. Vulpes lagopus; sinonim: Alopex lagopus; [1]) zoološki je svrstana u porodicu pasa.
Među podvrestama polarnih lisica navode se[2]
Znanstveni naziv ove vrste bi u doslovnom prijevodu značio "lisica zečjih stopala", jer su joj šape s donje strane obrasle gustom dlakom. Oblik tijela je tipično lisičji, no njena glava i njuška izgledaju nešto zbijenije a uši kraće nego kod crvene lisice. Prosječna dužina polarnih lisica od njuške do kraja repa dugog oko 35 cm je između 65 i 90 cm. U ramenima su visoke oko 30 cm, a teške oko 5 kilograma. Ženke su samo malo manje od mužjaka.
Arktička lisica je jedina vrsta pasa čija boja krzna se mijenja u skladu s godišnjim dobom. Ljeti su im glava, leđa rep i noge smeđi, dok su im bokovi i trbuh svijetli. To je naročito izraženo tijekom srpnja i kolovoza, a krzno im je u odnosu na zimsko kraće i bojom izvrsno služi kao zaštita u tundri.
Dok je ljetno krzno svih polarnih lisica vrlo slično, u zimskom razdoblju se pojavljuju dvije različite verzije, bijela i plava. Prema tome se i nazivaju bijela lisica i plava lisica. Zimi bijela lisica ima potpuno bijelo krzno. Zimi, boje plavih lisica variraju od svijetlo sive do tamno plave pa čak i crne. Razlike se javljaju od legla do legla, ali i zemljopisno.
U kanadskim Nunavut i Sjeverozapadnom teritoriju značajno preteže bijela varijanta, dok se plava pojavljuje u oko 1% u unutrašnjosti a na arktičkim otocima oko 5% populacije. Suprotno tome, na Aleutskim i još nekim aljaškim otocima dominira plava varijanta. Na jugu Grenlanda omjer je jednak. Generalno, plava varijanta bi trebala biti dominantna, no kroz prirodni odabir nametnule su se bijele lisice zbog svoje bolje prilagođenosti zimskom okolišu.
Razmjerno kratka njuška, vrlo male uši i kratke noge su, pored izolirajućeg krzna s vrlo gustom donjom dlakom, značajne osobine potrebne za preživljavanje u ekstremnim uvjetima tijekom cijele godine. Bijelo zimsko krzno djeluje duže nego uistinu jest. S oko 70% donje dlake njeno krzno ima neobično dobra izolirajuća svojstva. Eksperimentom je utvrđeno, da polarna lisica može podnijeti temperaturu do -80°C.
Arktičke lisice žive svuda oko sjevernog pola, sjeverno od granice šuma u sjevernoj Europi (Skandinavija, Svalbard, Island), Rusiji, (Sibir), sjeveru Kanade, Aljasci i Grenlandu. Stanište im je prije svega tundra, no žive čak i na santama Arktičkog oceana. U potrazi za hranom povremeno zalaze na jug u područja tajgi. Općenito, polarne lisice su vrlo pokretljive i u potrazi za novim područjem mogu prevaliti velike udaljenosti kopnom i zaleđenim morem. Postoje izvještaji prema kojima su pojedine polarne lisice prevalile razdaljine i veće od 2.000 km.
Polarne lisice žive prije svega od lova na leminge i druge glodavce. Rast i opadanje populacije ovih lisica čvrsto je povezan s rastom i padom populacije leminga. Ovisno o habitatu arktičke lisice, glavni plijen su joj brdski leming (Lemmus lemmus), ogrličasti leming (Dicrostonyx torquastus), sibirski leming (Lemmus sibiricus), močvarna voluharica (Microtus oeconomus) i Myodes rufocanus. Gnijezda glodavaca kao i tunelaste prilaze do njih lisica može nanjušiti čak i kroz debeli snježni pokrov i strelovitim iskapanjem osigurava si tako i u najdubljoj zimi dovoljno hrane. Ljeti lovi leminge na otvorenom.
Značajan dio hrane ovih lisica su i ptice koje se gnijezde na Arktiku i njihova jaja i pilići. Lisice koje nastanjuju obale, obilaze i njih u potrazi za naplavljenim strvinama, ostacima riba i školjkaša. Kad slijedi polarne medvjede, radi to da bi pojela ostatke njihovog ulova. U razdoblju obilja, zakapaju i skrivaju zalihe za razdoblja gladovanja. Kao pravi umjetnik preživljavanja, arktička lisica je i strvinar, a u nuždi pojest će bilo kakvu tvar životinjskog ili biljnog porijekla. Tada jede i kukce i različite bobice, pa čak i izmet drugih životinja.
Krajem zime lisica kopa jamu za koćenje i podizanje mladunaca. Da bi izbjegle područje permafrosta, obično traže područja koja nisu stalno smrznuta: glinene ili pješčane brežuljke na obalama rijeka ili jezera, ili na uzvisinama. Iskapaju vrlo kompleksan sistem tunela s ponekad i do osam izlaza. Zbog poteškoća u nalaženju prihvatljivih mjesta, ovim gradnjama se koristi često više generacija, ponekad i duže od 500 godina. Dokazano je, da manjak prigodnih mjesta prisiljava i druge vrste životinja, kao na primjer polarne vukove, da koriste prastare, napuštene jame polarnih lisica.
Nastambu obično koristi labavi porodični "savez": redovno jedan mužjak i dvije ženke s mladuncima. Pri tome je jedna ženka potomak para iz prethodnog legla koja pomaže u podizanju mladunaca, ali sama nema još potomke. Arktičke lisice su monogamne i kao par ostaju zajedno cijeli život. Lovno područje ovakve porodične zajednice je s površinom od 3 do 30 ili više km2 relativno velik.
Pare se u ožujku ili travnju. Ako je prethodna zima bila posebno oštra, oplodnja se odgađa, ili uopće ne dolazi do nje. Ženka polarne lisice koti jednom godišnje tri do devet, a ponekad i više mladunaca. Kako skotnost traje oko 50 dana, u uobičajenim okolnostima mladunci dolaze na svijet između sredine svibnja i sredine lipnja. Broj mladunaca snažno je povezan s raspoloživom količinom hrane i klimatskim uvjetima. Ženke koje žive uz obalu imaju u prosjeku manji broj mladunaca nego ženke u unutrašnjosti. Mladunci dolaze na svijet vrlo maleni i potpuno bespomoćni. Kote se slijepi, gluhi i bez zuba pokriveni mekim tamnosmeđim dlakama koje brzo rastu i postaju sve svjetlije. Nakon tri do četiri tjedna, lisičići izlaze iz jazbine, a nakon šest prestaju sisati.U to vrijeme su vrlo zaigrani. Oko sredine kolovoza prvo ih odbacuje otac, a nešto kasnije i majka. Zimu provode prepušteni sami sebi. Spolno zreli postaju u dobi od 10 mjeseci.
Prosječan životni vijek im je oko četiri godine. Prirodnih neprijatelja gotovo da nemaju. Osim ljudi, opasan im može biti polarni vuk, a ponekad i polarni medvjed od kojeg se lisice drže na odstojanju. Kad je ugrožena, polarna lisica pokušava pobjeći, no ako ne uspije, vrlo snažno se brani.
Najčešća smrtonosna bolest polarnih lisica je bjesnoća. Smrtonosna je i upala mozga (encefalitis) kao i štenećak, naročito u godinama kad je gustoća populacije visoka, pa su međusobni susreti češći, a time i mogućnost prenošenja zaraze veća. Pored toga, većina lisica ima unutrašnje i vanjske parazite.
U 19. i prvoj trećini 20. stoljeća trgovina skupocjenim zimskim krznom arktičke lisice bila je vrlo intenzivna. Glavni predmet razmjene između Inuita i Europljana bile su životinjske kože. Posljedica velikog lova dovela je do ekstremnog pada populacije lisica, što se katastrofalno odrazilo na gospodarski položaj domorodačkih stanovnika sjeverne Amerike. U međuvremenu se populacije arktičkih lisica sjeverne Amerike, Sibira i Grenlanda smatraju ponovo donekle normalnim i stabilnim, dok su u Skandinaviji i na Islandu vrlo rijetke.
Alopex lagopus foragorapusis, Grenland
Polarna lisica u ljeto
Na Aljasci
Islandska polarna lisica
Lubanja arktičke lisice iz pleistocena
U Wikimedijinu spremniku nalazi se članak na temu: Arktička lisica
Wikivrste imaju podatke o: Arktičkim lisicama Arktička (polarna lisica, lat. Vulpes lagopus; sinonim: Alopex lagopus; ) zoološki je svrstana u porodicu pasa.
Heimskautarefur eða fjallarefur (fræðiheiti: vulpes lagopus, áður alopex lagopus), einnig nefndur tófa eða refur á íslensku, er tegund refa af ættkvísl refa (vulpes) sem tilheyrir hundaætt (canidae). Heimskautarefurinn er eina landspendýrið í íslensku dýraríki, sem hefur borist til Íslands án aðstoðar manna.[2] Dýrafræðingar hafa greint ellefu undirtegundir heimskautarefsins en ekki eru allir fræðimenn sammála um þær greiningar. Tófur má finna um allar Norðurslóðir. Tegundin er í útrýmingarhættu í Noregi, Svíþjóð og Finnlandi og á eyjum við austur Síberíu.
Karldýrin eru oftast nefnd steggur eða högni en einnig kemur fyrir að þeir séu nefndir refur. Kvendýrin eru nefnd læða eða bleiða en einnig kemur fyrir að þær séu nefndar tófur.
Ekkert annað dýr á Íslandi hefur haft eins mörg heiti. Má það meðal annars rekja til þeirrar algengu trúar um alla Evrópu að ekki megi nefna nafn hins illa upphátt til þess að kalla hann ekki fram. Fyrir utan þau algengustu refur og tófa má nefna: dratt(h)ali, gortanni, lágfóta, melrakki, skaufhali, skolli og vemma. Refir sem leggjast á fé eru nefndir bítur, dýrbítur og bitvargur. Snoðdýr er tófa sem aldrei fær fallegan belg með vindhárum. Refalæða sem lögst er í greni til að gjóta er kölluð grenlægja. Afkvæmið nefnist yrðlingur.
Tófan er einstaklega vel hæf til að lifa í heimskautaloftslagi og hefur mjög þéttan feld sem einangrar hana vel, jafnvel í miklum kulda. Um 70% af feldinum er undirhár sem gerir það mögulegt að halda eðlilegum líkamshita þó umhverfið fari allt niður í 35°C frost. Feldurinn er sem þéttastur frá desember til mars. Tófan hefur mjög stutt skott, trýni, háls og lítil eyru miðað við aðrar refategundir og hefur þróast þannig til að takmarka hitatap.
Villtar verða tófur 6–10 ára gamlar, en geta orðið allt að 20 ára undir mannahöndum. Fullorðnir íslenskir refir eru á bilinu 3 til 4,5 kg að þyngd. Líkaminn er 40 til 70 cm frá trýni aftur á rass, skottið er svo 30 cm í viðbót. Hæðin upp á herðakamb er um 30 cm og líkist tófan litlum hundi.
Tófan er aðallega á ferðinni að degi til, ekki síst í ljósaskiptum kvölds og morgna.
Tvö meginlitarafbrigði eru af tófu, hvít dýr og mórauð. Hvítu dýrin hafa hvítan feld að vetrarlagi en á sumrin mógrábrún á baki og utan á útlimum en grá á kviðnum og innan á útlimum. Mórauðu tófurnar eru dökkbrúnar allt árið um kring. Á Íslandi er um 70% dýranna mórauð en á heildina litið er hvíta litarafbrigðið í miklum meirihluta. Mórauðir refir eru einkum á eyjum og við strendur en á meginlandi Síberíu og stærstum hluta heimskautasvæðis Kanada eru hvítir refir um 90% af stofninum.
Heimskautarefurinn lifir á eyjum og meginlöndum allt í kringum Norðurslóðir. Á tveimur svæðum er stofninn í útrýmingarhættu, annars vegar á Fennóskandíuskaganum, þar má nú einungis finna refi af þessari tegund hátt til fjalla í suður Noregi og norður Svíþjóð og þar að auki nyrst í Finnlandi og á norðurhluta Kolaskaga og hins vegar á eyjunum austan við Kamtsjatkaskaga. Annars staðar á útbreiðslusvæðinu, frá norðurhluta Rússlands austur Síberíu, Alaska og heimskautasvæði Kanada og einnig á Grænlandi, Íslandi og Svalbarða er stofninn í góðu ástandi. Jan Mayen og Bjørnøya (Bjarnarey við Svalbarða) eru þó undantekningar en þar var tófum útrýmt um 1930 vegna ofveiði.[3] Aðstæður á útbreiðslusvæðinu eru mjög breytilegar, allt frá tiltölulega mildu loftslagi á suðurhluta Alaska og á eyjum í Beringssundi til freðmýranna á kanadísku heimskautaeyjunum og í Síberíu þar sem einna kaldast verður á jörðinni.
Útbreiðslan takmarkast að sunnan á meginlandssvæðunum af útbreiðslu rauðrefs (Vulpes vulpes). Rauðrefur drepur iðulega tófur og hrekur þær burtu þar sem vistarsvæði skarast enda er tófan um 25% minni en rauðrefurinn. Útbreiðsla rauðrefs norður eftir ræðst af framboði af æti en rauðrefur er miklu þurftarfrekari en tófa og þolir þar að auki miklu ver kulda.
Dýrafræðingar hafa greint ellefu undirtegundir heimskautarefa en fjöldi tegunda er umdeild.
Refurinn er bókstafleg alæta. Nyrst á Norðurslóðum er algengt að refir fylgi ísbjörnum og éti selshræ sem þeir leifa. Víðast hvar á útbreiðslusvæðinu lifa þeir aðallega á nagdýrum ýmiss konar, sérstaklega eru læmingjar mikilvægur hluti fæðunnar. Hræ af ýmsum toga, til dæmis af sjávarspendýrum, hreindýrum og sauðfé eru mikill þáttur í fæðuvalinu. Tófan fúlsar ekki heldur við úrgangi manna ef til fellur. Á Íslandi eru fuglar aðaluppistaða í fæði tófunnar. Sjófuglar, fýll, mávar og svartfugl eru mikilvægir við strendurnar en að sumarlagi inn til lands eru farfuglar svo sem gæsir, vaðfuglar og spörfuglar aðalfæðan og rjúpa að vetrarlagi.
Refir safna gjarna fæðu ef nóg er framboðið, þeir grafa niður bita hér og þar til seinni tíma. Dýrafræðingar hafa sýnt fram á að tófan notar bæði lyktarskyn og minni til að finna felustaðina.
Steggurinn og læðan mynda par sem heldur saman meðan bæði lifa. Yrðlingarnir fæðast eftir um 50 daga meðgöngu og er oftast um miðjan maí á Íslandi. Þeir eru blindir við fæðingu en augun opnast þegar þeir eru um 15 daga gamlir. Fyrstu þrjár vikurnar eru yrðlingarnir algjörlega háðir móðurmjólkinni en fara síðan að éta annað æti í auknum mæli. Við 6 til 10 vikna aldur venur læðan þá af spena. Yrðlingarnir fara fyrst að leita út fyrir grenið við fjögurra vikna aldur og eru þá enn dökkbrúnir á lit. Um átta vikna gamlir eru þeir búnir að fá litarfar fullorðinna refa. Að öllu jöfnu fara yrðlingarnir af greni þegar þeir eru um það bil 12 vikna gamlir, sem er snemma í ágúst á Íslandi.
Stærsti hluti heimskautarefa lifir aðallega á læmingjum. Læmingjastofninn er mjög misstór og fylgir nokkuð reglulegum sveiflum milli ára. Þar sem heimskautarefir lifa aðallega á læmingjum aðlagast tímgun þessum sveiflum. Fjöldi yrðlinga fylgir þessu, í góðum læmingjaárum getur læðan átt allt að 25 afkvæmi þó það sé sjaldgæft. Venjulega, og á það einnig við á Íslandi, eignast tófan um 6 yrðlinga á ári.
Greni refsins eru margvísleg og fara eftir staðháttum. Oft eru þau í stórgrýtisurðum en þau geta einnig verið grafin í moldarjarðveg. Vitað er að greni geta verið notuð í áratugi og hugsanlega árhundruð. Þau geta þakið mjög stórt svæði, meðalstærð grenja sem mæld voru í Noregi reyndist vera 363 m² og höfðu 27 innganga.[4]
Tófuparið markar sér heimasvæði sem það fer um í ætisleit og ver það gegn öðrum refum. Þó kemur fyrir að heimasvæði refapara skarist en bardagar milli granna virðast vera sjaldgæfir.
Talið er að refir hafi komið til Íslands þegar í lok síðustu ísaldar fyrir um 10.000 árum og hafi upphaflega borist hingað með hafís. Íslenski refastofninn er mjög sérstakur vegna langvarandi einangrunar frá öðrum refastofnum og aðlögunar að sérstökum aðstæðum hérlendis enda greind sem sérstök undirtegund, Alopex lagopus fuliginosus (sem nánast má þýða sem sótarrefur). Það er þó sennilegt að grænlenskar tófur hafi borist til Íslands með hafís öðru hvoru þó engar heimildir séu til um það.
Íslenski refastofninn var árið 2007 á bilinu 6000 til 8000 dýr[5] en hefur vaxið og var áætlaður 8000 til 10.000 dýr árið 2011. [6] Árið 2016 hafði stofninn tífaldast frá árinu 1980 þegar hann var í lágmarki. [7]
Allt frá landnámi hafa veiðar verið stundaðar á refum og var bændum og búaliði mjög illa við þá. Bæði var að tófan var talin skæður keppinautur um fugla, ekki síst æðarfugla, egg þeirra og unga. En sérstaklega var sauðfé í hættu og einnig hænsni. Refurinn er stundum kallaður dýrbítur og á það til að valda skaða á kindum.[8]
Refir hafa verið ræktaðir alllengi erlendis en refarækt hófst á Íslandi upp úr 1930 og átti að glæða atvinnumöguleika í sveitum. Sú ræktun leið undir lok eftir nokkra áratugi en hófst að nýju upp úr 1980. Árið 2004 voru 13 refabú á landinu og framleiddu þau um 15.000 refaskinn á ári.[9]
Tvær refategundir eru notaðar í loðdýrarækt á Íslandi.
Önnur tegundin er það afbrigði af heimskautaref sem oftast er nefnt blárefur og er um 90% af stofninum á Íslandi. Blárefir eru upphaflega ættaðir frá Alaska en síðar hefur þeim verið blandað við refi frá Kanada, Grænlandi, Svalbarða og Síberíu. Þeir eru stærri en íslensku tófurnar, oftast ljósari á lit og miklu frjósamari. Blárefir og villta tófan eru af sömu tegund og geta þau átt frjó afkvæmi innbyrðis og hefur það oft komið fyrir þegar refir hafa sloppið úr búri.
Hin tegundin er silfurrefir og er það litarafbrigði af rauðref (Vulpes vulpes). Þar að auki eru ræktaðir svonefndir gullrefir sem einnig er litarafbrigði af rauðref. Rauðrefir og þar með silfurrefir geta átt afkvæmi með heimskautaref en þau eru ófrjó vegna þess að þetta eru aðeins skyldar tegundir (eins og múlasnar). Talsvert hefur verið um það að silfurrefir hafi sloppið frá refabúum hérlendis en þeir hafa ekki tímgast í náttúrunni svo vitað sé. Ein undantekning er þó, vitað er að silfurrefur æxlaðist með villtum íslenskum ref í Lóni, Kelduhverfi 1945 og er það eina dæmið sem þekkt er í heiminum um að rauðrefur og heimskautarefur hafi æxlast úti í náttúrunni.[10]
Heimskautarefur eða fjallarefur (fræðiheiti: vulpes lagopus, áður alopex lagopus), einnig nefndur tófa eða refur á íslensku, er tegund refa af ættkvísl refa (vulpes) sem tilheyrir hundaætt (canidae). Heimskautarefurinn er eina landspendýrið í íslensku dýraríki, sem hefur borist til Íslands án aðstoðar manna. Dýrafræðingar hafa greint ellefu undirtegundir heimskautarefsins en ekki eru allir fræðimenn sammála um þær greiningar. Tófur má finna um allar Norðurslóðir. Tegundin er í útrýmingarhættu í Noregi, Svíþjóð og Finnlandi og á eyjum við austur Síberíu.
La volpe artica (Vulpes lagopus, Linnaeus, 1758) è una piccola volpe nativa della regione artica. A lungo considerata l'unica specie appartenente al genere Alopex, è ora classificata all'interno di Vulpes,[2] che sarebbe altrimenti parafiletico.[1]
La grandezza di questo mammifero può variare dai 53 ai 55 cm, con un peso di circa 4 kg.
Le orecchie sono piccole e rotondeggianti, il manto è bianco d'inverno molto folto.
La volpe artica ha una dieta molto varia: la sua principale fonte di cibo è il lemming, ma può cibarsi anche di lepri artiche, carogne, uccelli (frequentemente passeriformi e pernici, ma anche uccelli marini come l'uria e migratori come l'oca canadese)[1] e uova. Da aprile a maggio sono possibili casi di predazione su cuccioli di foca dagli anelli, poiché questi animali sono confinati sulla neve e relativamente indifesi.
Le volpi artiche tendono a formare coppie monogame nella stagione della riproduzione. I piccoli nascono all'inizio dell'estate e vengono cresciuti in grosse tane: le cucciolate sono infatti molto numerose rispetto alla media dei mammiferi; la riproduzione è legata alla disponibilità di cibo,[1] e nelle annate di abbondanza la volpe artica può avere fino a 19 piccoli, il numero più alto conosciuto nell'ordine Carnivora.[3]
Le volpi artiche sono diffuse nelle aree circumpolari, attraverso tutto l'Artico tra cui Russia, Canada, Nunavut, l'estremo nord dell'Alaska, Groenlandia e Svalbard, così come nelle zone subartiche e alpine dell'Islanda, nell'entroterra montuoso della Scandinavia e sulle colline lapponi della Finlandia. Vivono principalmente nella tundra e nelle aree costiere.
La lista rossa IUCN classifica la volpe artica come "a rischio minimo" (LC) perché ha un areale ampio e la sua capacità riproduttiva permette che le popolazioni (il cui numero di esemplari tende ordinariamente a fluttuare in ciclo con la popolazione di lemming) non siano per lo più messe in serio pericolo dai cacciatori. È comunque ritenuto necessario monitorare sia la caccia che le interazioni tra la volpe artica e la volpe rossa, il cui areale si sta espandendo.[1]
Lo stato di conservazione della specie è buono, tranne che in Fennoscandia, dove è fortemente a rischio nonostante decenni di protezione legale dalla caccia; in questa area è di importanza crescente l'impatto sulle popolazioni della rogna sarcoptica e dell'inquinamento.[1]
La volpe artica (Vulpes lagopus, Linnaeus, 1758) è una piccola volpe nativa della regione artica. A lungo considerata l'unica specie appartenente al genere Alopex, è ora classificata all'interno di Vulpes, che sarebbe altrimenti parafiletico.
Vulpes lagopus (a Graeco λαγῶς 'lepus' + ποῦς 'pes'), vulgo vulpes arctica,[1] est vulpis species indigena regionis Arcticae et hemisphaerii borealis. Quae vulpes, solae generis vulpium, sunt communes in arborea tundra biomea.
Vulpes lagopus est inter 50 et 75 centimetra longa sine cauda, quae ipsa est 20-40 centimetra longa. Aestate pellis est badia; hieme inalbat densetque. Aures huius vulpis parvae sunt et rotundae, ne calor corporalis ex eis effugiat. Pedes sunt adusque pelle adoperti ad adusta vitanda.
Pellis vulpis viventis in regionibus calidioribus est, potius quam alba, cana vel caesia. Haec res tamen tantum 1 % Vulpum lagoporum afficit.
Vulpes lagopus in regionibus polaribus habitat, intra circulum arcticum et praecipue prope litora in Canada, Groenlandia, Russia, Islandia, aquilonia Scandinavia. Ultra limitem arborum versatur. Plerasque insulas arcticas habitat, non autem totas insulas Alascae. Undevicensimo saeculo exeunte Vulpes lagopus diligentiis pellis in nonnullas insularum Aleutiarum, in quibus non vixerat, intromissa est.
Hae vulpes in glacie usque ad polum septentrionalem adspecta est.
Fossilia testificata sunt comprensionem Vulpis lagopi maiorem olim fuisse, quam est hodie. Vixit adeo in austris Europaeis, sicut in Francia, Germania, Britanniarum Regno, Polonia, Helvetiaque.
Quamquam longe aucupata pro sua pelle Vulpes lagopus paucum metum hominum praebet. Nonnullae vulpes enim visae sunt castris accedentes ad cadavera phocarum auferenda.
Hora admissionis inter menses Martii Aprilisque tendit. Post gravitatem 51-57 dierum, crescunt circa undecim vulpeculae. Puerperium in caverna sicca niveque libera conficitur. Tum mare custodiente venanteque quinque aut sex hebdomades familia in caverna habet. Vulpeculae, caecae et 55 grammatum pondo, non exeunt de caverna nisi post tres hebdomades.
Sunt quattuor subspecies Vulpis lagopi:[2]
Vulpes lagopus (a Graeco λαγῶς 'lepus' + ποῦς 'pes'), vulgo vulpes arctica, est vulpis species indigena regionis Arcticae et hemisphaerii borealis. Quae vulpes, solae generis vulpium, sunt communes in arborea tundra biomea.
Poliarinė lapė (lot. Alopex lagopus, sin. Vulpes lagopus, angl. Arctic fox, vok. Polarfuchs) – šuninių (Canidae) šeimos vertingas kailinis žinduolis.
Kūno ilgis, įskaitant apie 35 cm uodegą, yra 65-90 cm. Svoris apie 5 kg.
Būdingos dvi spalvinės atmainos: žiemą kailis baltas, slepiantis sniego ir ledo fone (baltoji lapė) ir šviesiai rudas, melsvo atspalvio kailis (žydroji lapė). Pirmoji atmaina daugiau paplitusi tundroje, o antroji – pajūrio ir krūmingose buveinėse. Pirmoji visą laiką būna palša, o antroji žiemą pabąla. Poliarinių lapių krūtinė ir pilvas dažniausiai būna blyškios pilkai baltos spalvos.[1]
Gyvena poromis, priklausant nuo to, kiek yra maisto, ypač lemingų. Dėka savo storo kailio ir plaukuotų letenų poliarinė lapė gali išgyventi iki –50 °C temperatūroje. Lapės guolius daro tundroje. Pustant išsikasa urvą sniege.
Nėštumas 50-56 dienos. Atveda 7-10 jauniklių balandžio mėnesį. Minta daugiausia graužikais, paukščiais, jų kiaušiniais, išmestais į krantą ruonių lavonais, lemingais, tačiau gaudo ir paukščius, o bado prispirtos maitinasi ir vaisiais, sėklomis, vabzdžiais, žuvimis, visokiomis atliekomis. Jos priklauso šuninių šeimai, tačiau yra mažesnės, ir, užuot vijusios grobį, dažnai jį puola kaip katės. Didžiausias poliarinių lapių priešas – žmogus, medžiojantis jas dėl gražaus kailio. Kailinis gyvūlėlis auginamas ir žvėrininkystės fermose.
Poliarinė lapė (lot. Alopex lagopus, sin. Vulpes lagopus, angl. Arctic fox, vok. Polarfuchs) – šuninių (Canidae) šeimos vertingas kailinis žinduolis.
Kūno ilgis, įskaitant apie 35 cm uodegą, yra 65-90 cm. Svoris apie 5 kg.
Būdingos dvi spalvinės atmainos: žiemą kailis baltas, slepiantis sniego ir ledo fone (baltoji lapė) ir šviesiai rudas, melsvo atspalvio kailis (žydroji lapė). Pirmoji atmaina daugiau paplitusi tundroje, o antroji – pajūrio ir krūmingose buveinėse. Pirmoji visą laiką būna palša, o antroji žiemą pabąla. Poliarinių lapių krūtinė ir pilvas dažniausiai būna blyškios pilkai baltos spalvos.
Gyvena poromis, priklausant nuo to, kiek yra maisto, ypač lemingų. Dėka savo storo kailio ir plaukuotų letenų poliarinė lapė gali išgyventi iki –50 °C temperatūroje. Lapės guolius daro tundroje. Pustant išsikasa urvą sniege.
Nėštumas 50-56 dienos. Atveda 7-10 jauniklių balandžio mėnesį. Minta daugiausia graužikais, paukščiais, jų kiaušiniais, išmestais į krantą ruonių lavonais, lemingais, tačiau gaudo ir paukščius, o bado prispirtos maitinasi ir vaisiais, sėklomis, vabzdžiais, žuvimis, visokiomis atliekomis. Jos priklauso šuninių šeimai, tačiau yra mažesnės, ir, užuot vijusios grobį, dažnai jį puola kaip katės. Didžiausias poliarinių lapių priešas – žmogus, medžiojantis jas dėl gražaus kailio. Kailinis gyvūlėlis auginamas ir žvėrininkystės fermose.
Polārlapsa (Vulpes lagopus) ir lapsu ģints (Vulpes) suņu dzimtas (Canidae) plēsējs. Polārlapsa ir neliela auguma lapsa, kas apdzīvo aukstos Arktikas galējos ziemeļus, un ir bieži sastopama tundras biomā.
Polārlapsa dzīvo aiz polārā loka un ir atrodama visās ziemeļu teritorijās: Grenlandē, Krievijā, Kanādā, Aļaskā un Svalbārā, kā arī Islandē un Skandināvijas ziemeļos.[1] Kopumā polārlapsas populācijai ir labi izdzīvošanas apstākļi, izņemot Skandināviju, kur lapsas savā laikā tika intensīvi izmedītas. Skandināvijā šobrīd par spīti stingrajam medību aizliegumam polārlapsu paliek arvien mazāk.[2] Kopumā Norvēģijā, Zviedrijā un Somijā varētu būt apmēram 120 pieaugušu polārlapsu. Arī Krievijas Mednija salā polārlapsu populācija ir zaudējusi 90%, jo 1970. gadu starp lapsām no suņiem izplatījās ausu ērcīte. Lapsas tika ārstētas, bet joprojām ērcīte nav likvidēta.[3]
Polārlapsa ir vienīgais iedzimtais plēsīgais zīdītājs Islandē. Tā Islandi ir sasniegusi pēdējā ledus laikmeta laikā, kad okeāns bija aizsalis. Polārlapsas savvaļā apdzīvo Krievijas arktiskās salas, un kontinentā tās ir sastopamas reti. Tās ir iecienīts kažokzvērs, ko audzē lapsu fermās. Kopumā polārlapsu daudzums ir diezgan mainīgs, jo tas ir atkarīgs no lemingu daudzuma. Polārlapsas labos gados var ātri atjaunot savu populāciju, bet tās bieži mirst jaunas. Polārlapsas pazaudē teritoriju arī rudajām lapsām, jo tās ir lielākas un spēcīgākas. Savvaļā vilki ir galvenie plēsēji, kas regulē rudo lapsu skaitu mežos, bet samazinoties vilku skaitam, rudo lapsu skaits ir strauji pieaudzis un sāk izplesties ziemeļu virzienā.
Polārlapsa ir neliela lapsa, tās ķermeņa garums bez astes ir apmēram 55 cm, astes garums 31 cm, augstums skaustā apmēram 25—30 cm, svars 4—5,5 kg. Polārlapsai ziemas periodā uzaug biezs, silts kažoks, visbiezākais kažoks no visiem zīdītājiem.[4] Polārlapsa spēj dzīvot Arktikas ziemā, kur temperatūra var noslīdēt līdz -70°C. Ķermeņa siltumu palīdz saglabāt arī zemādas tauku kārta. Ķepas polārlapsai klātas ar pūkainu, biezu vilnu, tādā veidā ķepas ir pasargātas no salšanas un netiek zaudēts arī ķermeņa siltums. Viss ķermenis kopumā ir veidots tā, lai pēc iespējas mazākas būtu virsmas caur kurām varētu zaudēt siltumu, tās nelielais ķermenis ir izteikti apaļš, tai ir īss purns un kājas, mazas, biezām pūkām klātas ausis. Izejot medībās, tās pūkainās ķepas ļauj lapsai pārvietoties pa sniega virsu. Polārlapsai ir ļoti laba dzirde, tā sadzird zem sniega vismazāko troksni. Ja lapsa kaut ko sadzird, tā ierokas dziļi sniegā, līdz medījums ir atrasts.
Polārlapsas pēc krāsas iedalās divos veidos: baltās polārlapsās un pelēkās polārlapsās jeb sudrablapsas. Polārlapsas kažoka krāsa mainās atkarībā no sezonas: baltajām polārlapsām kažoks ziemā ir balts un lapsa kļūst uz sniega gandrīz neredzama, vasarā tas ir tumši brūns ar gaišu vēderu. Sudrablapsām kažoks ziemā ir divkrāsains, pavilna koši melna, bet akota spalva dalīta divās krāsās - pamatne melna, spalvu gali sudrabaini pelēki, tonis var variēt no gaiša, silti pelēka līdz pat tumšam, zilgani pelēkam tonim, vasarā kažoks variē starp tumši brūnu un pelēku.
Polārlapsa pamatā ēd jebkādu gaļu, ko var atrast un nomedīt, ieskaitot lemingus, polāros zaķus, rāpuļus un abiniekus, olas, putnus un maitas gaļu. Lemingi ir galvenais barības avots, katru dienu lapsas ģimene var apēst vairākus dučus lemingu. Aprīlī un maijā polārlapsas dodas medīt arī roņu mazuļus, kamēr tie guļ uz ledus un ir relatīvi neaizsargāti. Ja polārlapsa var saķert zivis, tad arī tās tiek apēstas. Ja polārlapsa nav varējusi kaut ko nomedīt, tā neatsakās no gaļas paliekām, kas atlikušas no lielo plēsēju, piemēram, polārlāča nogalināto dzīvnieku kauliem. Lapsai ir jāuzmanās no polārlāča, jo pati var kļūt par tā medījumu.
Lapsām ir tendence veidot monogāmus pārus. Grūsnības periods ilgst 52 dienas un, vasarai sākoties, piedzimst, 6—7 lapsēni, bet to skaits var būt līdz pat 11. Mazuļus abi vecāki audzina kopīgi. Kamēr lapsēni ir mazi, tie tiek slēpti alā, kas var būt diezgan plašs un sarežģīts alu labirints, savienojoties vairāku paaudžu apdzīvotām alām. Iepriekšējās vasaras jaunās polārlapsas mēdz palikt kopā ar vecākiem un palīdzēt audzināt jaunāko paaudzi. Lapsēni iesākumā ir tumši brūni, bet paaugoties tie iegūst balto kažoku.
Polārlapsai ir 5 pasugas:
Polārlapsa (Vulpes lagopus) ir lapsu ģints (Vulpes) suņu dzimtas (Canidae) plēsējs. Polārlapsa ir neliela auguma lapsa, kas apdzīvo aukstos Arktikas galējos ziemeļus, un ir bieži sastopama tundras biomā.
Rubah Artik (Vulpes lagopus), juga dikenali sebagai rubah putih, rubah kutub, atau rubah salji, ialah sejenis rubah kecil yang asli di rantau Artik Hemisfera Utara dan kerap diseluruh biom tundra Artik.[1][3] Ia tersesuai dengan baik terhadap kehidupan dalam persekitaran sejuk. Ia mempunyai bulu tebal dalam yang berwarna perang pada musim panas dan berwarna putih pada musim sejuk. Ia berpurata saiz pada sekitar 85.3 cm (33.6 in) bagi panjang badan, dengan rupa bentuk badan yang pada amnya bundar untuk meminimumkan peleasan haba badan.
Ia memangsakan mana-mana haiwan kecil yang dapat dicari, termasuk lemming, vole, anak anjing laut bergelang, ikan, dan burung laut. Ia juga akan memakan bangkai, beri, dan rumpai laut. Ia membentuk pasangan monogami semasa musim pembiakbakaan dan biasanya tinggal bersama-sama dalam kumpulan keluarga berbilang generasi di dalam sarang bawah tanah kompleks.
Rubah Artik (Vulpes lagopus), juga dikenali sebagai rubah putih, rubah kutub, atau rubah salji, ialah sejenis rubah kecil yang asli di rantau Artik Hemisfera Utara dan kerap diseluruh biom tundra Artik. Ia tersesuai dengan baik terhadap kehidupan dalam persekitaran sejuk. Ia mempunyai bulu tebal dalam yang berwarna perang pada musim panas dan berwarna putih pada musim sejuk. Ia berpurata saiz pada sekitar 85.3 cm (33.6 in) bagi panjang badan, dengan rupa bentuk badan yang pada amnya bundar untuk meminimumkan peleasan haba badan.
Ia memangsakan mana-mana haiwan kecil yang dapat dicari, termasuk lemming, vole, anak anjing laut bergelang, ikan, dan burung laut. Ia juga akan memakan bangkai, beri, dan rumpai laut. Ia membentuk pasangan monogami semasa musim pembiakbakaan dan biasanya tinggal bersama-sama dalam kumpulan keluarga berbilang generasi di dalam sarang bawah tanah kompleks.
De poolvos (Vulpes lagopus) is een zoogdier dat behoort tot de familie van de hondachtigen (Canidae). De wetenschappelijke naam van de soort werd als Canis lagopus in 1758 gepubliceerd door Carl Linnaeus.[2] De soort wordt door sommige auteurs in een apart geslacht Alopex geplaatst. Deze vos leeft hoofdzakelijk op de toendra.
Het dier wordt 30 centimeter hoog en 2 tot 6 kilogram zwaar. De staart is 25 tot 40 centimeter lang. Vrouwtjes zijn kleiner dan mannetjes. Mannetjes worden 55 tot 75 centimeter lang, vrouwtjes 50 tot 65 centimeter.
De vachtkleur varieert. In de zomer is het dier meestal grijsachtig bruin, in de winter wit. Er zijn ook rookkleurig grijze dieren, die blauwvossen genoemd worden. Blauwvossen blijven het gehele jaar door grijzig bruin, maar krijgen 's winters een blauwere vacht. Het is een kleurvariëteit, en blauwvossen worden vaak geboren in een nestje met "witte" poolvossen. Zo'n vijf procent van alle poolvossen zijn blauwvossen. Het percentage is hoger in gebieden waar minder sneeuw ligt, als aan de kust.
Er zijn twee ruiperioden, mei-juni en september. In de eerste periode verliest hij zijn wintervacht, in de tweede zijn zomervacht. De rui begint vanaf de rug, en bij sommige dieren (vooral mannetjes en zich niet voortplantende vrouwtjes) zijn delen van de wintervacht achtergebleven in de staart en op de flanken.
Poolvossen verschillen van gewone vossen door de kortere oren en de kortere snuit, de rondere kop en de dikkere vacht. Zijn soortnaam "lagopus", wat "konijnenpoot" betekent, slaat op de harige voetzolen.
De poolvos leeft vooral van kleine zoogdieren, vooral lemmingen en andere woelmuizen. Het aantal poolvossen lijkt afhankelijk van het aantal lemmingen, en in slechte lemmingjaren kunnen jonge dieren hun broertjes of zusjes doden en eten om aan voedsel te komen. Ook sneeuwhazen, vogels (bijvoorbeeld ganzen, zeekoet, sneeuwhoen, steltlopers) en eieren worden regelmatig gegrepen, en hij eet ook insecten, bessen en vruchten. Het dier is zowel 's nachts als overdag (bijvoorbeeld in de lange arctische zomer) actief. In een goed lemmingjaar kan de poolvos een dozijn lemmingen per dag eten. Ook de jongen van de ringelrob worden aangevallen, als deze in een sneeuwhol zitten en relatief hulpeloos zijn. Poolvossen begraven voedsel op goed verstopte plaatsen.
Als er 's winters voedselschaarste aanbreekt, trekken de dieren naar voedselrijkere gebieden, als de kust of zuidelijk gelegen gebieden. Ze kunnen dan wel honderden kilometers ver trekken, alleen of in groepjes. Daar eten ze vooral aas (bijvoorbeeld resten van door ijsberen gedode zeehonden, maar ook aangespoelde vis) en ook schelpdieren.
Poolvossen kunnen tot wel -50 °C overleven.
Poolvossen leven in paartjes of kleine groepen, meestal bestaande uit één mannetje en verscheidene vrouwtjes met hun jongen, maar ook andere combinaties zijn bekend (bijvoorbeeld twee mannetjes en meerdere vrouwtjes). Waarschijnlijk zijn alle vrouwtjes in een groep aan elkaar verwant. Poolvossen zijn meestal monogaam; een mannetje krijgt over het algemeen jongen bij slechts één vrouwtje, ook als er meerdere vrouwtjes in de burcht wonen. De andere dieren helpen mee met het opvoeden van de jongen.
Een poolvos leeft in een burcht, die bestaat uit een uitgebreid gangenstelsel met meerdere uitgangen en vier tot twaalf ingangen, die soms al eeuwen in gebruik zijn en 30 m² groot kunnen zijn. In zo'n gebied groeit meestal meer vegetatie dan in de omliggende streken, doordat de grond vruchtbaarder wordt door de uitwerpselen en etensresten van de poolvossen. De burchten liggen meestal meer dan een kilometer van elkaar af. Soms verblijven ze echter in de buitenlucht, en werpen daar ook hun jongen. Dit komt vooral voor in piekjaren, waarin de meeste geschikte gebieden om een burcht te vestigen al in gebruik zijn genomen.
De paartijd duurt van maart tot april. Na een draagtijd van 53 tot 54 dagen worden de jongen in mei en juni geboren. Poolvossen krijgen voor zoogdieren van hun grootte vrij grote worpen: tien tot twaalf welpen is normaal. Soms bestaat een worp uit wel achttien dieren. In IJsland zijn worpen kleiner: gemiddeld vijf à zes dieren per worp.
De jongen worden blind geboren, met een donkerbruine vacht. Na 14 tot en met 16 dagen gaan de oogjes openen. Rond deze tijd kunnen de witte vossen van de blauwvossen worden onderscheiden: witte vossen hebben grijze haren binnenin de oren en rond de snuit. Als de dieren drie weken oud zijn, krijgen ze hun eerste vaste voedsel. Vanaf die tijd wordt er voedsel gebracht door beide ouders en eventuele helpers. Na vier tot tien weken worden de jongen gespeend. In de herfst verlaten ze het nest, alhoewel af en toe vrouwtjes (en soms mannetjes) achterblijven. Deze dieren helpen het volgende jaar mee met de opvoeding van de jongen.
De poolvos is geslachtsrijp na tien maanden. Het dier wordt maximaal elf jaar in het wild, en vijftien in gevangenschap. Het sterftecijfer onder jongen is hoog, behalve in jaren met veel lemmingen.
De poolvos leeft op de gehele arctische toendra van Noord-Amerika, Noord-Europa en Noord-Azië. Ook wordt hij aangetroffen in de alpiene toendra van het gebergte van Scandinavië. Hij is ingevoerd op de Aleoeten. De meest noordelijke populatie leeft in noordelijk Groenland, 88° NB, de zuidelijkste op het meest zuidelijke punt van de Hudsonbaai, 53° NB. Soms waagt hij zich op het pakijs, om ijsberen te volgen.
Tijdens de laatste ijstijd kwam de poolvos in een groter gebied voor, blijkens fossiele vondsten in grote delen van Europa en Siberië.
Van de poolvos worden de volgende acht ondersoorten onderscheiden:[3]
De poolvos wordt bejaagd voor het bont, zowel door pelsjagers als door inheemse volkeren als de Inuit en de Saami. De poolvos heeft deze intensieve jacht goed doorstaan, mede door het hoge aantal jongen per worp. Tegenwoordig is de pelsjacht veel minder intensief dan vroeger. Poolvossen worden al meer dan zeventig jaar veelvuldig gehouden in pelsdierfokkerijen. De op de boerderijen gefokte poolvossen zijn groter dan wilde dieren, en zeldzame kleurvariëteiten als de blauwvos worden hier meer gekweekt. Ontsnappingen van deze dieren kunnen voor genetische vervuiling zorgen.
De poolvos is een vrij algemene diersoort, met een circumpolaire verspreiding. In Scandinavië is de soort echter bijna uitgestorven. Er leven hier slechts nog zo'n 120 dieren. Waarschijnlijk gaat hun aantal achteruit door concurrentie met de vos, die door de achteruitgang van de wolf, de grootste natuurlijke vijand van de vos, nu in groten getale voorkomt in Scandinavië.
Van de populatie op Medny (een eiland ten oosten van Rusland) zijn minder dan 100 vossen over (10 à 15 procent van het oorspronkelijke aantal). De oorzaak hiervan is een ziekte, overgedragen door teken die als parasieten werden ingevoerd met honden in de jaren 70 van de 20ste eeuw. Ondertussen krijgen de overgebleven vossen een antiparasitair middel, maar hun toekomst oogt nog steeds onzeker. Recentelijk is de mogelijkheid geopperd dat de afname van deze populatie verband zou kunnen houden met het voorkomen van hoge concentraties kwik in het zeevoedsel.[4]
Bronnen, noten en/of referentiesDe poolvos (Vulpes lagopus) is een zoogdier dat behoort tot de familie van de hondachtigen (Canidae). De wetenschappelijke naam van de soort werd als Canis lagopus in 1758 gepubliceerd door Carl Linnaeus. De soort wordt door sommige auteurs in een apart geslacht Alopex geplaatst. Deze vos leeft hoofdzakelijk op de toendra.
Fjellreven (Alopex lagopus), også kjend som melrakke, kvitrev og polarrev, er ein liten reveart som held til i heile det nordlege polarområdet, lenger sør hovudsakleg i fjella. Bestanden har gått kraftig tilbake i Noreg i moderne tid, og er på raudlista rekna som kritisk truga.
Den fullvaksne reven er 45–67 cm lang med ein hale på om lag 30 cm i tillegg. Han veg mellom 2,4 og 8,0 kg. Kroppen og beina er korte og fasongen avrunda for å halda varmetapet så lite som mogleg. Øyra er små og avrunda. Heile dyret, også fotsolane, er dekt av hår, og pelsen er den tjukkaste noko arktisk dyr har, sett i tilhøve til storleiken. Dyret toler ekstrem kulde, og kan la seg snø ned i svært dårleg vêr.
Det finst to ulike typar pelsfarge som begge skifter med årstidene. Den eine er kvit om vinteren, den andre blågrå eller brun. Kvitreven er mest vanleg, ein reknar med at rundt 95 % av alle fjellrevane har denne fargetypen. Om sommaren blir desse revane brune på ryggen og låra, medan undersida blir gul. Blåreven er einsfarga også om sommaren, og varierer mellom lyse- og mørkebrunt.
Reven er tilpassa eit hardt liv i eit kaldt klima. Han toler lange periodar med svolt, et alt han kjem over, og kan gå langt for å få tak i føde. Mat som blir til overs om hausten kan han lagra i urer og steinsprekkar. Ellers et reven òg kadaver, gjerne restar av dyr drepne av isbjørn.
Levetida i vill tilstand er 6-10 år. Paringstida er i mars og april med eit svangerskap på rundt 50 dagar. Ungane blir avvende når dei er rundt ein og ein halv månad gamle, og ein og ein halv månad etter dette har dei fleste forlate hiet.
Dyra er territorielle, men kan dela hi, og desse kan vera store og gamle. Ein har funne at hia i Noreg i gjennomsnitt er 363 m² store og har 27 opningar. Hia skil seg gjerne frå resten av landskapet ved å vera frodigare, grunna mange års gjødsling frå dyra.
Fjellreven held til i arktiske strøk og på alpin tundra. Han finst i Skandinavia ned til høgfjellet sør i Noreg, i fjellstrøka i Sverige, nord i Finland og lengst nord på Kolahalvøya i Russland og austover gjennom dei arktiske delane av Sibir heilt til Kamtsjatkahalvøya nord i Stillehavet, og i arktiske område av Nord-Amerika. Dessutan finn ein reven på ei rekkje øyar i nordområda, som Grønland, Island, Jan Mayen, Svalbard, Spitsbergen, Barentsøya/Edgeøya, Bjørnøya og andre arktiske øyar.
Den største bestanden i Noreg inneheld 15–30 dyr og lever på Børgefjell. Dette er kanskje den einaste funksjonelle gruppa av fjellrev i landet.
Som i Noreg er arten truga i Sverige, Finland, på Bjørnøya og Jan Mayen. På Svalbard og Island og i Canada og Russland finst det fleire revar. Her finst likevel ei anna fare; oppsamling av miljøgifter i dyra, som mellom anna kan føra til sterilitet.
Reven blei freda i Noreg i 1930, men talet er framleis svært lågt, og på det norske fastlandet fanst det berre rundt 50 revar i 2004. Truleg har den brutale fangsten før fredinga og matmangel etterpå ført til dette låge talet. Dei siste åra har vore betre for fjellreven og 2011 vart det dokumentert 40 kull og fødd minimum 270 kvelpar. I underkant av halvparten av kulla er fødd av tisper som er sett ut i Dovrefjell, Sylane og Finse gjennom Avlsprogrammet for fjellrev.[1]
Den vakre, mjuke pelsen til fjellreven har lenge vore ettertrakta. Mellom 1880 og 1910 blei det fanga rundt to tusen revar årleg, og arten blei nesten utrydda. Forskarar trur at dette førte bestanden under det kritiske nivået for arten. Dei få revane som blei igjen klarte ikkje å halda kontakten med kvarandre, og populasjonen blei ikkje større. Bestanden kan òg ha blitt skada ved innavl.
I tillegg kjem konkurranse frå raudreven, ein større og sterkare art, som har utvida leveområdet sitt sidan 1870-åra på grunn av ei auke i gjennomsnittstemperaturen sidan då, og som ikkje har naturlege fiendar no når ulven er nær utrydda. Denne reven kan òg ha blitt lokka opp i fjellet på grunn av fleire kadaver av sau og reinsdyr.
Fjellreven er den einaste arten i slekta Alopex. Det er gjort framlegg om å klassifisera han i revefamilien, med namnet Vulpes lagopus, men nemninga Alopex er stort sett framleis halden i hevd. Det latinske ordet lagopus tyder harelabb og viser til dei hårete potane til reven.
Wikimedia Commons har multimedia som gjeld: Fjellrev Fjellreven (Alopex lagopus), også kjend som melrakke, kvitrev og polarrev, er ein liten reveart som held til i heile det nordlege polarområdet, lenger sør hovudsakleg i fjella. Bestanden har gått kraftig tilbake i Noreg i moderne tid, og er på raudlista rekna som kritisk truga.
Fjellrev (Vulpes lagopus, tidligere Alopex lagopus), også kjent som polarrev og arktisk rev, samt som pelsvariantene hvitrev og blårev, er et lite rovpattedyr i hundefamilien, og arten tilhører reveslekta (Vulpes). Artens nærmeste nålevende slektning er kitrev (Vulpes macrotis). Arten er beskrevet i minst elleve underarter, men flere er omdiskuterte. Internasjonalt regnes arten som livskraftig, men lokalt kan den være truet. I Norge er arten både oppført på nasjonal rødliste[3] og oppnevnt som en prioritert art[4]. På Svalbard regnes fjellreven som livskraftig[5].
Fjellreven er grunnlag for dyr avlet frem til pelsdyroppdrett. Særlig blårev som gir god pris for pelsen.[6] Avlsdyr til oppdrett av blårev ble hentet til Norge fra Alaska, Grønland, Svalbard og Jan Mayen på 1930-tallet.[7]
I Norge ble fjellreven fredet i 1930. Mot slutten av 1990-tallet ble arten ansett som utryddet på Dovrefjell, der det siste kjente ville kullet ble født i 1994. Som et ledd i å redde fjellreven i Norge, ble det på høsten i 2005 satt i drift en avlsstasjon for fjellrev på Sæterfjellet i Oppdal. Dyr fra flere små og isolerte fjellrevbestander i Skandinavia ble fanget inn og satt her. Dyr fra dette arbeidet er siden blitt reintrodusert i norsk natur, med god suksess.[8]
Som art regnes den som direkte truet i Norge, Sverige og Finland, der den står oppført på nasjonal rødliste over truede arter. I Norge har arten status som kritisk truet.[3] Den 23. januar 2015 ble det av Kongen i statsråd bestemt at fjellreven i Norge skulle få status som prioritert art.[9] Av beslutningen følger også Forskrift om fjellrev som prioritert art etter naturmangfoldloven.[4]
Det ble i 2014 født 321 valper av 46 fjellrevpar i Norge. Det er det høyeste antall ungekull som er registrert siden det nasjonale overvåkingsprogrammet for fjellrev startet i 2003.[10]
Fjellreven er tilpasset arktisk klima og har tett, varmeisolerende pels, som består av cirka 70 % underull og dekkhår som snø og is ikke fester seg til. Arten tåler ekstrem kulde, faktisk ned mot under minus 35°C uten at individet må øke forbrenningen. Derfor er pelskvaliteten gjerne best i tidsrommet desember – februar. Fjellrev er den eneste revearten som har runde ører. I forhold til rødreven har den et relativt kortere snuteparti.
Fjellreven er cirka 25 % mindre enn rødreven og blir derfor ofte fortrengt der begge finnes. I Norge veier en fjellrev cirka 2,5–5,0 kg, mens fjellrev på Svalbard, der 84–97 % er hvitrev, gjerne veier 3,0–3,5 kg i snitt. Kroppslengden er cirka 46–73 cm, målt fra snutespissen til haleroten. Halen utgjør i tillegg cirka 25–52 cm. Oppdrettet fjellrev kan i størrelse ikke sammenlignes med viltlevende fjellrev. De blir gjerne mye større og ofte dobbelt så tunge.
I vill tilstand kan fjellreven bli opp mot 6–10 år gammel, og i fangenskap opp mot 20 år. For vill fjellrev er imidlertid snittalderen mer typisk 3–4 år.
Det er flere måter å dele inn fjellrev på. Innen forskning er det vanlig å skille mellom kyst- og innlandsrever, fordi næringsgrunnlaget er forskjellig. Innlandsrever er typisk spesialister på lemen (Lemmus lemmus) og er avhengige av sykliske smågnagerbestander som varierer i tetthet med 3-5 års perioder. Kystrevene lever på øyer eller i kystnære områder med fuglefjell, der det ikke finnes lemen. Disse revene regnes som generalister og opportunister, som finner maten sin både i den terrestriske og marine næringskjeden. Innenfor systematikken skiller man også mellom geografiske typer, men om dette hersker det fortsatt stor uenighet. Det er imidlertid en viss enighet om fem av typene, som noen omtaler som egne underarter. Andre kan i beste fall kalles varianter.
Fjellreven finnes også i fargevariantene hvit (såkalt hvitrev) og blå (såkalt blårev), hvorav hvit er mest vanlig. Forskerne regner med at omkring 95 % av alle fjellrever er hvitrever. Blårev finnes hovedsakelig på øyer som Jan Mayen, Island og Grønland.
Hvitreven utgjør 97–99 % i hele det cirkumpolare utbredelsesområde. Den er ensfarget hvit om vinteren, men blir brun på ryggen og lårene og gul i buken om sommeren. Hvitreven holder til i snørike områder. Selv om den er nærmest helt hvit vinterstid er den altså ikke en albino. Oppdrettet hvitrev har ofte innslag fra elementer som gjør den gråere i hodet enn vill hvitrev.
Det er også observert sandfarget fjellrev, blant annet i Dividalen i Troms og i Sverige. Dette er trolig hvitrev som mangler brunt pigment, men denne mutasjonen er ikke styrt av det samme genet som styrer hvit og blå farge. Noen beholder sandfargen gjennom vinteren, mens andre blir hvite vinterstid.
Blårev er en slags samlebeskrivelse for alle de andre fargevarietetene. Den stålblå fargen er et resultat av en spontan mutasjon. Blåreven holder stort sett til på snøfattige øyer i arktiske strøk, noe som trolig er årsaken til den mørke pelsen, siden den gir bedre kamuflasje. Den finnes ikke naturlig i Norge. Blårevpels er mest ettertraktet og best betalt.
Blåreven feller gjerne vinterpelsen i mai i arktiske strøk og har sommerdrakt fram til september. Oppdrettet blårev gir gjerne et lysere (mer sølvfarget) inntrykk enn vill blårev. I oppdrett blir den normalt større og lysere enn ville individer.
Det er beskrevet en rekke varianter og underarter av fjellrev, men kun fem av dem nyter en viss grad av internasjonal anerkjennelse. Disse listes nedenfor.
I tillegg har disse blitt beskrevet, men de er trolig altså kun varianter av ovennevnte underarter.
Fjellreven holder til i arktiske strøk og på alpin tundra, både i kyst- og innlandsstrøk. Utbredelsen er sirkumpolar. Den forekommer i Skandinavia ned til høyfjellet i det sydlige Norge, i fjellstrøkene i Sverige, nord i Finland og lengst nord på Kolahalvøya i Russland og østover gjennom de arktiske delene av Sibir helt til Kamtsjatkahalvøya nord i Stillehavet, og i arktiske områder av Nord-Amerika. Arten finnes dessuten på en rekke øyer i nordområdene, for eksempel på Grønland, Island, Jan Mayen, Svalbard, Spitsbergen, Barentsøya/Edgeøya, Bjørnøya og andre arktiske øyer.
Siden 1994 er det i norsk sammenheng påvist yngling av fjellrev på Finse, på Dovrefjell, i Lierne, på Børgefjell, på Saltfjellet, i Narvik, i Indre Troms, på Kjølifjellet, i Alta, på Ifjordfjellet og på Varangerhalvøya. Ynglingen gir også et godt geografisk bilde av hvor det finnes fjellrev i Norge.
Fjellreven er en opportunist som spiser nærmest alt den kommer over, herunder også kadavre. I polare strøk er den kjent for å utnytte restene etter byttedyr tatt av isbjørn (typisk sel), som den gjerne følger etter. På fastlandet er den viktigste matkilden smågnagere, og da spesielt lemen. Kadavre av reinsdyr er også viktig, spesielt i år med lite lemen. Hare, fugl, egg, bær, planter og matavfall fra mennesker blir også spist.
Fjellreven hamstrer mat når det er overskudd. Den deler opp maten i mindre biter og graver den ned for senere bruk. Hamstringen er nødvendig for å kunne overleve, spesielt siden tilgangen på føde svinger sterkt gjennom året. Forskere har fastslått at fjellreven bruker både luktesans og hukommelsen for å finne igjen maten.
Fjellreven er dagaktiv og lever i monogame parforhold eller i små familiegrupper. Parene holder trolig sammen livet ut og forsvarer reviret sammen hele året, mot sine artsfrender. Revirene er ofte svært store, som regel mellom 8 000 000 og 60 000 000 dekar. Grensene markeres med urin og avføring. Rever som har forlatt foreldrene, men ennå ikke dannet egne parforhold og revir, kalles flytere. Dette er typisk ungdyr, som fyller opp tomme territorier eller overtar når en av foreldrene dør. .
Selv om arten kan reprodusere utenom såkalte smågnagerår, så finnes det en sterk sammenheng. I gode lemenår kan fjellreven føde opp mot 25 valper, selv om dette er sjelden. I år med normal næringstilgang fødes gjerne 3–6 valper i snitt.
Paringstiden er i mars – april og valpene fødes ca. 50 dager seinere. De forlater gjerne hiet første når de er ca. fire uker gamle. Da er de gjerne sjokoladebrune i fargen og har en kort hale. Ved åtte ukers alderen har de gjerne fått de voksnes pelsfarge. Halen har vokst noe, men er fortsatt relativt kort og tynn. Etter tolv uker begynner halen å ligne på de voksnes haler, selv om noe fortsatt gjenstår. Valpene har nå også gjerne begynt å utforske terrenget rundt hiet, og tar seg ofte små turer på egen hånd.
Fjellrevens hi kan være svært store og er ofte gamle. Hiene skiller seg ut fra omgivelsene ved at årelang bruk og gjødsling har gjort området rundt frodigere. I en undersøkelse gjort i Norge var størrelsen på hiet i snitt 363 m² og hadde hele 27 åpninger. Fjellreven har et mer avslappet forhold til revir enn mange andre arter i hundefamilien, slik at flere rever av og til kan dele hi.
Bestanden av fjellrev teller flere hundretusen dyr og er på ingen måte truet, selv om den lokalt kan være det. I Fennoskandia er imidlertid bestanden truet. Den fikk en kraftig knekk på slutten av 1800-tallet og ble nesten utryddet. På slutten av 1990-tallet ble fjellreven ansett som utryddet på Dovrefjell. Siste kjente kull av vill fjellrev på Dovrefjell ble født i 1994. Siden høsten 2005 har en avlsstasjon for fjellrev vært i drift på Sæterfjellet i Oppdal. Dyr fra flere av de små, isolerte fjellrevområdene i Norge og Sverige er fanget inn og satt her.[1]
Fjellreven er direkte truet som art i Norge. De fleste rovpattedyrbestander i Fastlands-Norge har vært i samme situasjon, men til forskjell fra disse har ikke fjellrevbestanden klart å ta seg opp igjen, selv etter å ha blitt fredet så tidlig som i 1930.
I dag finnes det omkring 100–200 voksne individer i Norge, Sverige og Finland til sammen, hvorav trolig færre enn 50 holder til i Norge. I tillegg kommer valpene, som i Norge trolig utgjør ca. 80–100 dyr. Dette betyr at fjellreven står i fare for å bli utryddet i dette området.
Årsaken til at bestanden kollapset var høye skinnpriser og skuddpremier, noe som førte til en omfattende jakt. I perioden 1879 – 1911 ble det trolig skutt mer enn 2000 fjellrev hvert år.
Forskjellen i bestandsutvikling mellom den fennoskandiske bestanden og bestander ellers i utbredelsesområdet er et mysterium for mange forskere. Man har heller ikke funnet et fullgodt svar på problemet, men de fleste er enige om at svaret kanskje ligger i en eller flere av følgende årsaksområder:
Da norske myndigheter ble kjent med at fjellreven var i ferd med å bli utryddet i Norge, ble det bevilget økonomiske midler og igangsatt flere prosjekter for å redde den. Dessverre har det vært en viss uenighet om hva som er den beste løsningen, slik at ulike miljøer har igangsatt ulike løsninger for å rette på problemet:
Dette er et stort norsk avlsprosjekt, iscenesatt av NINA. Tanken bak prosjektet er å fange vill fjellrev og la disse formere seg i fangenskap, for så å sette ut avkommet. Rev i fangenskap vil således også kunne utgjøre en genetisk reserve.
Det ble fanget inn 9 rever som ble plassert ved Dal forsøksgård i Asker. Forholdene var imidlertid av en slik karakter at tispene ikke ble brunstige, så i 2003 ble to par flyttet til nye og mer egnede lokasjoner.
Et par ble plassert hos Langedrag Naturpark. Det resulterte i et valpekull. Det andre paret ble plassert ved en revegård i Namsskogan, der tispa døde. Sommeren ble 2005 ble en ny avlsstasjon tatt i bruk på Oppdal, noe som trolig vil revene bedre vilkår og bedre resultater.
Dal forsøksgård er siden nedlagt og tre av tispene flyttet til det nye avlsanlegget i Oppdal. Den siste tispa er flyttet til Langedrag Naturpark, der hun har fått plass sammen med hannen som var der fra før. Tispa med valper er derfor flyttet til en ny lokasjon ved naturparken. Det har også blitt fanget inn flere viltlevende valper, men prosjektet som sådan er under sterk kritikk fra mange kanter, og har som sådan heller ikke gitt andre resultater enn det ene kullet så langt. I november 2005 nektet Statens forsøksdyrutvalg å godkjenne stasjonen og deler av prosjektet.
Utfordringen med avlsprosjektet er todelt.
Dette var et finsk/svensk/norsk fireårig prosjekt støttet av EU. Det startet opp i juli 1998 og endte i desember 2002. Prosjektet som sådan drev med støtteforing av fjellrev og rødrevkontroll. Erfaringen så langt er at støtteforing vinterstid gir økt kullstørrelse, og sommerforing gir en større grad av overlevelse hos valpene.
Problemet er at støtteforing også kan gi bedre vilkår for rødreven, så kontroll og avskyting er nødvendig. Prosjektet var imidlertid en stor suksess, spesielt sammenlignet med avlsprosjektet i Norge. Norske myndigheter har da også satt i gang med tilsvarende virksomhet i Finnmark.
Dette var et fireårig statsfinasiert samarbeidsprosjekt som organiseres av fire frivillige organisasjoner: Den Norske Turistforening, Norges Naturvernforbund, Norges Jeger- og Fiskerforbund og WWF-Norge, med støtte fra Direktoratet for naturforvaltning.
Primæroppgaven for prosjektet er å skape interesse for, og formidle kunnskap om de vilkår som er nødvendig for at fjellreven skal komme tilbake i vår fauna. I så måte har prosjektet opprettet er glimrende og svært interessant nettsted som forteller om fjellreven.
Det er for tidlig å si om fjellreven lar seg redde på fastlandet. Forhåpentlig vil ny forskning gi oss bedre svar på hva som må gjøres for å redde arten i Norge, Sverige og Finland.
Tabell over yngleresultater i Norge siden år 2000:
År 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Ynglinger (kull) 2 15 9 2 14 21 5 16 Steder – – – Varanger (1)Fjellrev kan smittes av reveskabb og dø av følgesykdommer. Reveskabb er påvist i skandinaviske fjellområder. Man frykter allikevel mest at den arktisk stammen av rabies skal inntreffe. Fjellrev er nemlig bærer av rabies i store deler av utbredelsesområdet, og siden revirene er så store kan det tenkes at den frykta sykdommen også vil spre seg til våre trakter med tiden (SEFALO-prosjektet). Andre sykdommer som kan inntreffe er valpesyke, hjerne- og lever betennelse, parvovirus-infeksjon og nosematose (innvendig parasitt). Dessuten er det beskrevet trikinose hos fjellrev fra hele Arktis. Trikinen er en rundorm som setter seg i de mest aktive musklene i vertsdyret.
Fjellrev (Vulpes lagopus, tidligere Alopex lagopus), også kjent som polarrev og arktisk rev, samt som pelsvariantene hvitrev og blårev, er et lite rovpattedyr i hundefamilien, og arten tilhører reveslekta (Vulpes). Artens nærmeste nålevende slektning er kitrev (Vulpes macrotis). Arten er beskrevet i minst elleve underarter, men flere er omdiskuterte. Internasjonalt regnes arten som livskraftig, men lokalt kan den være truet. I Norge er arten både oppført på nasjonal rødliste og oppnevnt som en prioritert art. På Svalbard regnes fjellreven som livskraftig.
Fjellreven er grunnlag for dyr avlet frem til pelsdyroppdrett. Særlig blårev som gir god pris for pelsen. Avlsdyr til oppdrett av blårev ble hentet til Norge fra Alaska, Grønland, Svalbard og Jan Mayen på 1930-tallet.
Multimedia w Wikimedia Commons 
Hasło w Wikisłowniku Lis polarny[4][5][6], piesiec[7][6][5], piesak[5] (Vulpes lagopus) – gatunek drapieżnego ssaka z rodziny psowatych, występujący na obszarach na północ od kręgu polarnego.
Lisy te można spotkać zarówno nad morzem, w dolinach, jak i wysoko na grzbietach górskich. Są to zwierzęta terytorialne. Najczęściej występuje w ubarwieniu letnim brązowo-szarym, a zimą śnieżnobiałym lub stalowoniebieskim, choć spotyka się też lisy czarne przez cały rok. Żywi się ptakami (szczególnie ich pisklętami), małymi ssakami (np. lemingami), jajami, rybami i padliną. Przez zimę do wiosny często podążają za niedźwiedziami polarnymi, podobnie jak szakale za lwami, licząc na pozostałości z ich zdobyczy. Nory lęgowe kopie w ziemi, na zboczach, pomiędzy kamieniami. Ciąża trwa 49-57 dni. W maju lub czerwcu samica rodzi 2-8, maksymalnie 12 szczeniąt, ważących 40-80 g. Śmiertelność młodych jest duża i dochodzi do 50%, praktycznie lisica odchowuje 3-4 szczenięta. Szczenięta zaczynają widzieć po 14 dniach,[8] matka natomiast żywi je mlekiem przez 8-10 tygodni.
Lisy polarne mają na ogół spokojniejsze usposobienie i są bardziej łagodne od lisów pospolitych[9].
Badania chromosomów i mtDNA wskazują bliskie pokrewieństwo lisa polarnego z gatunkami rodzaju Vulpes (Vulpes macrotis lis długouchy i Vulpes velox lis płowy), co - zdaniem naukowców - nie daje podstaw do wydzielania lisa polarnego w odrębnym rodzaju Alopex. W pracach Geffen et al. (1992), Mercure et al. (1993), Baker et al. (2003) i Wozencraft (in Wilson & Reeder 2005) zaproponowano nazwę Vulpes lagopus.
Hodowlę fermową lisa polarnego zapoczątkowano w Ameryce Północnej w 1897 roku. W Polsce pierwsza ferma lisów polarnych została założona w 1938[11].
W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody i Jej Zasobów został zaliczony do kategorii LC (niższego ryzyka) pod nazwą Alopex lagopus[12].
Młody lis polarny
Lis polarny w letniej szacie, Svalbard
Lis polarny w trakcie zmiany futra z zimowego na letnie, Svalbard
Lis polarny, piesiec, piesak (Vulpes lagopus) – gatunek drapieżnego ssaka z rodziny psowatych, występujący na obszarach na północ od kręgu polarnego.
Lisy te można spotkać zarówno nad morzem, w dolinach, jak i wysoko na grzbietach górskich. Są to zwierzęta terytorialne. Najczęściej występuje w ubarwieniu letnim brązowo-szarym, a zimą śnieżnobiałym lub stalowoniebieskim, choć spotyka się też lisy czarne przez cały rok. Żywi się ptakami (szczególnie ich pisklętami), małymi ssakami (np. lemingami), jajami, rybami i padliną. Przez zimę do wiosny często podążają za niedźwiedziami polarnymi, podobnie jak szakale za lwami, licząc na pozostałości z ich zdobyczy. Nory lęgowe kopie w ziemi, na zboczach, pomiędzy kamieniami. Ciąża trwa 49-57 dni. W maju lub czerwcu samica rodzi 2-8, maksymalnie 12 szczeniąt, ważących 40-80 g. Śmiertelność młodych jest duża i dochodzi do 50%, praktycznie lisica odchowuje 3-4 szczenięta. Szczenięta zaczynają widzieć po 14 dniach, matka natomiast żywi je mlekiem przez 8-10 tygodni.
Lisy polarne mają na ogół spokojniejsze usposobienie i są bardziej łagodne od lisów pospolitych.
A raposa-do-ártico (AO 1945: raposa-do-árctico; Vulpes lagopus), também conhecida por raposa-polar, é uma pequena raposa nativa das regiões árticas do hemisfério norte e comum em todo o bioma de tundra ártica.[2] Está bem adaptada para viver em ambientes frios e é mais conhecida por seu pelo espesso e quente, que também é usado como camuflagem. Na natureza, a maioria dos indivíduos não vive além do primeiro ano, mas alguns sobrevivem até 11 anos.[3]
Embora tenha sido previamente atribuído ao seu próprio gênero monotípico Alopex, evidências genéticas recentes agora o colocam no gênero Vulpes junto com a maioria das outras raposas.[2][4]
A raposa-do-ártico adulta mede de 46 a 68 cm de comprimento,[5] e a altura até os ombros é de 25–30 cm; os machos geralmente pesam de 3,2–9,4 kg e as fêmeas 1,4-3,2 kg.[6] A cauda é espessa e mede cerca de 30 cm em ambos os sexos, representando um terço do comprimento total da cabeça e do corpo.[7]
A espécie vive em alguns dos extremos mais frígidos do planeta, mas não começa a tremer até que a temperatura caia para -70°C.[8] Tem pequenas orelhas revestidas de pelo que ajudam a reter o calor. As patas são relativamente grandes para evitar que o animal afunde na neve fofa e têm pelo lanudo nas patas que funciona como isolante e antiderrapante. As dimensões gerais do crânio são mais curtas e planas do que as das raposas-vermelhas. A caixa craniana excede a região facial em comprimento, o que dá um aspecto de focinho curto à cabeça. A região facial é curta e larga. Os caninos são relativamente curtos e fracos, assim como a mordida.[9]
Sua pelagem é densa e em várias camadas, funcionando como isolante térmico. A camada de pelo externo da raposa cobre uma densa e espessa camada de pelo inferior. Existem duas formas de cores geneticamente distintas: branca e "azul".[10] A cor da pelagem das raposas árticas azuis e brancas difere sazonalmente, e para ambas as formas, há duas mudas por ano, na primavera e no outono. O morfo branco tem camuflagem sazonal, sendo branco no inverno e marrom-acinzentado no verão. A variação azul costuma ser azul escuro, marrom ou cinza o ano todo. Embora o alelo azul seja dominante sobre o alelo branco, 99% da população de raposas árticas é o morfo branco.[11]
A raposa-do-ártico tem distribuição circumpolar e ocorre em habitats de tundra ártica no norte da Europa, norte da Ásia e América do Norte. Sua distribuição inclui Groenlândia, Islândia, Fenoscândia, Svalbard, Jan Mayen (onde foi caçada até a extinção)[12] e outras ilhas no Mar de Barents, norte da Rússia, ilhas no Mar de Bering, Alasca e Canadá no extremo sul da Baía de Hudson. No final do século XIX, foi introduzido nas Ilhas Aleutas a sudoeste do Alasca. No entanto, a população das Ilhas Aleutas está sendo erradicada em esforços de conservação para preservar a população de pássaros local.[1] Habita principalmente tundras e gelo à deriva, mas também está presente nas florestas boreais canadenses (nordeste de Alberta, norte de Saskatchewan, norte de Manitoba, norte de Ontário, norte do Quebec, e Newfoundland and Labrador)[13] e a Península de Kenai no Alasca. Eles são encontrados em elevações de até 3000 m acima do nível do mar e foram vistos no gelo marinho próximo ao Pólo Norte.[14]
A cor da pelagem da raposa também determina onde é mais provável que sejam encontradas. A morfologia branca vive principalmente no interior e se mistura com a tundra nevada, enquanto a morfologia azul ocupa as costas porque sua cor escura se mistura com as falésias e rochas.
Raposa-do-ártico em pelagem de inverno, Islândia
Raposa-do-ártico
As raposas-do-ártico permanecem ativas o ano todo. Seus hábitos são principalmente noturnos, mas seus padrões de atividade são flexíveis, de modo que podem se adaptar aos de suas presas.[7] Elas devem suportar uma diferença de temperatura de até 90–100°C entre o ambiente externo e sua temperatura interna.[15] Para evitar a perda de calor, a raposa do Ártico se enrola firmemente dobrando suas pernas e cabeça sob o corpo e atrás de sua cauda peluda. Esta posição dá à raposa a menor relação entre área de superfície e volume e protege as áreas menos isoladas. As raposas-do-ártico também se mantêm aquecidas escapando do vento e residindo em suas tocas.[16] Embora as raposas do Ártico sejam ativas o ano todo e não hibernem, elas tentam preservar a gordura reduzindo sua atividade locomotora;[17] elas aumentam suas reservas de gordura no outono, às vezes aumentando seu peso corporal em mais de 50%. Isso fornece maior isolamento durante o inverno e uma fonte de energia quando os alimentos são escassos.
Raposas-do-ártico são monogâmicas e ambos os pais cuidarão da prole. Quando predadores e presas são abundantes, são mais propensas a serem promíscuas (exibidas em machos e fêmeas) e apresentam estruturas sociais mais complexas. O acasalamento ocorre de fevereiro a maio e a gestação dura cerca de 51–54 dias. O número de raposas-do-ártico depende da disponibilidade de alimento e varia conforme o número de suas presas. A espécie tem o maior tamanho de ninhada conhecido na ordem Carnivora,[18] podendo gerar 3 a 25 filhotes. Os filhotes altriciais pesam 60-90 g ao nascer e nascem cegos e os olhos e ouvidos não se abrem até os 14–16 dias de idade. A maturidade sexual ocorre em 9-10 meses.[7]
As raposas-do-ártico são onívoras e oportunistas, mas a composição exata da dieta varia por região, estação e ano. Na maioria das regiões, os pequenos roedores, principalmente os lêmingues e ratos, e outros pequenos mamíferos fazem parte da dieta. Também apanham caranguejos e peixes na costa, bem como aves marinhas e seus ovos.[9] A carne putrefata é uma parte importante da sua dieta, principalmente durante o inverno;[8] elas seguem os ursos polares para se banquetearem com os restos das suas matanças de focas. As raposas-do-ártico também comem material vegetal, incluindo bagas, gramíneas, várias plantas herbáceas e algas.[8] Em épocas de fartura, armazenam as sobras de carne em suas tocas, alinhando ordenadamente aves sem cabeça ou cadáveres de mamíferos. Essas reservas são consumidas nos meses de inverno.
A raposa-do-ártico (AO 1945: raposa-do-árctico; Vulpes lagopus), também conhecida por raposa-polar, é uma pequena raposa nativa das regiões árticas do hemisfério norte e comum em todo o bioma de tundra ártica. Está bem adaptada para viver em ambientes frios e é mais conhecida por seu pelo espesso e quente, que também é usado como camuflagem. Na natureza, a maioria dos indivíduos não vive além do primeiro ano, mas alguns sobrevivem até 11 anos.
Embora tenha sido previamente atribuído ao seu próprio gênero monotípico Alopex, evidências genéticas recentes agora o colocam no gênero Vulpes junto com a maioria das outras raposas.
Vulpea polară (Vulpes lagopus) este o specie de animale carnivore din familia Canidae care trăiesc în regiunile polare de tundră. Animalul este adaptat la clima rece, având o blană deasă, iar talpa labelor fiind acoperită cu blană. Lungimea vulpilor este între 65 și 90 de cm, având înălțimea de circa 30 cm. și o greutate de 5 kg. Femelele sunt aproape la fel de mari ca masculii. Culoarea vulpilor diferă după anotimp, vara având culoarea blănii neagră pe spate și picioarele fiind de culoare brună, pe când iarna, culoarea de camumflaj albă, alb-cenușie. Vulpile polare au botul și urechile scurte, blana deasă le permite vulpilor să supraviețuiască la temperaturi scăzute ce ating -80 °C.
Vulpile polare trăiesc de obicei în emisfera nordică, la nord de cercul polar (Scandinavia, Insula Spitzbergen, Islanda, Rusia de Nord, Canada de Nord, Alaska și Groenlanda). Habitatul lor fiind regiunile de tundră, putând fi văzute și pe gheața Oceanului Arctic, se presupune că în căutare de hrană, vulpile pot parcurge distanțe de peste 2000 de km.
Hrana vulpilor constă din lemingi (Lemmus lemmus) sau alte rozătoare polare (Lemmus sibiricus, Microtus oeconomus, Myodes rufocanus). Mai consumă și insecte, fructe, ouă și pui de păsări, ca și cadavre de animale, fiind un însoțitor al urșilor polari.
Vulpea polară (Vulpes lagopus) este o specie de animale carnivore din familia Canidae care trăiesc în regiunile polare de tundră. Animalul este adaptat la clima rece, având o blană deasă, iar talpa labelor fiind acoperită cu blană. Lungimea vulpilor este între 65 și 90 de cm, având înălțimea de circa 30 cm. și o greutate de 5 kg. Femelele sunt aproape la fel de mari ca masculii. Culoarea vulpilor diferă după anotimp, vara având culoarea blănii neagră pe spate și picioarele fiind de culoare brună, pe când iarna, culoarea de camumflaj albă, alb-cenușie. Vulpile polare au botul și urechile scurte, blana deasă le permite vulpilor să supraviețuiască la temperaturi scăzute ce ating -80 °C.
Líška polárna (Vulpes lagopus alebo Alopex lagopus) je psovitá šelma, v minulosti klasifikovaná ako jediný druh rodu Alopex, ale zistilo sa, že rod Alopex patrí do rodu Vulpes.
Žije v severných častiach Európy, Ázie a Ameriky, na ďalšie miesta bola vysádzaná kvôli obchodu s kožušinami. Jej srsť je v zime hustá a dlhá, bielej alebo sivobielej farby. Letná srsť je krátka a menej riedka, sivej alebo čiernej farby. V zime jej snehobiela srsť slúži ako dokonalé ochranné sfarbenie. V lete srsť zhnedne alebo zosivie, aby sa líška ľahšie skryla medzi kameňmi a rastlinami. S letom líšky menia svoje životné územie. Na jar a v lete sa rozmnožujú. Samica je ťarchavá 49 – 56 dní. Vo vrhu je okolo 3 – 12 mláďat, ale to je veľmi vzácne. Leto trávia v tundre a na zimu sa sťahujú na ľadové polia. Potrava líšky polárnej je predovšetkým tvorená z vtákov, drobných hlodavcov a vyberania vtáčích hniezd, priživuje sa aj na zvyškoch koristi ľadových medveďov.
Polárne líšky žijú v trvalých pároch. V tomto období obývajú líšky podzemné brlohy: ich nory zo 4 až 13 východmi tvoria labyrint o ploche 30 m². Líšky sa k svojim norám vracajú každé leto a rozširujú ich.
Commons ponúka multimediálne súbory na tému Líška polárna
Wikidruhy ponúkajú informácie na tému Líška polárna
Wikislovník ponúka heslo Líška polárna
Líška polárna (Vulpes lagopus alebo Alopex lagopus) je psovitá šelma, v minulosti klasifikovaná ako jediný druh rodu Alopex, ale zistilo sa, že rod Alopex patrí do rodu Vulpes.
Žije v severných častiach Európy, Ázie a Ameriky, na ďalšie miesta bola vysádzaná kvôli obchodu s kožušinami. Jej srsť je v zime hustá a dlhá, bielej alebo sivobielej farby. Letná srsť je krátka a menej riedka, sivej alebo čiernej farby. V zime jej snehobiela srsť slúži ako dokonalé ochranné sfarbenie. V lete srsť zhnedne alebo zosivie, aby sa líška ľahšie skryla medzi kameňmi a rastlinami. S letom líšky menia svoje životné územie. Na jar a v lete sa rozmnožujú. Samica je ťarchavá 49 – 56 dní. Vo vrhu je okolo 3 – 12 mláďat, ale to je veľmi vzácne. Leto trávia v tundre a na zimu sa sťahujú na ľadové polia. Potrava líšky polárnej je predovšetkým tvorená z vtákov, drobných hlodavcov a vyberania vtáčích hniezd, priživuje sa aj na zvyškoch koristi ľadových medveďov.
Dĺžka tela: cca 60 cm Dĺžka chvosta: cca 40 cm Výška: cca 30 cm Hmotnosť: 4,5 – 8 kgPolárne líšky žijú v trvalých pároch. V tomto období obývajú líšky podzemné brlohy: ich nory zo 4 až 13 východmi tvoria labyrint o ploche 30 m². Líšky sa k svojim norám vracajú každé leto a rozširujú ich.
Polarna lisíca ali pesec (znanstveno ime Alopex lagopus ali Vulpes lagopus) je majhna lisica, ki živi v hladnih arktičnih območjih severne poloble. Prilagojena je na življenje v ekstremno hladnih razmerah in temperaturnih razlikah tudi do 100 °C. Njihova povprečna življenjska doba v divjini je zgolj 3-4 leta. Prehranjuje se z majhnimi glodavci, mladiči tjulnjev, ribami, ptiči, mrhovino, jagodičevjem in žuželkami. Njeni naravni plenilci so orli, polarni medvedi, rosomahi, navadne lisice in grizliji. Najdemo jih v tundrskem ali subpolarnem podnebju na severnih delih Evrope, Azije in Amerike. Je edini avtohtoni kopenski sesalec na Islandiji.
Povprečna dolžina samca polarne lisice je 46-68 cm, samic pa 41-55 cm. Na nekaterih območjih ni razlike v velikosti med samci in samicami. Povprečna višina je 25-30 cm, povprečna dolžina repa pa 30 cm. Samci tehtajo 3,2 -9,4 kg, samice pa 1,4-3,2 kg. Oblika telesa polarne lisice je predvsem okrogla, saj tako preprečuje uhajanje telesne temperature. Pokrite so z debelim toplim kožuhom, ki je pozimi snežno bele barve, poleti pa rjavo-sive.
Najbolj pogost vir prehrane polarnih lisic so lemingi, arktični glodavci. Kjer lemingov ni, kot na nekaterih območjih Kanade, pa se prehranjujejo predvsem s pticami selivkami, na Islandiji z ribami. Zaradi ekstremnih razmer so polarne lisice vsejede živali, zato na njihovem jedilniku najdemo tudi jagodičevje, jajca, morsko travo in mrhovino, ki jo za seboj pustijo večji plenilci, kot so polarni medvedi in volkovi. V ekstremnih razmerah se prehranjujejo tudi z iztrebki. Ob pomanjkanju hrane si polarne lisice delajo zalogo in skladiščijo lastno maščobo. Na začetku zime imajo polarne lisice 14740 kJ shranjene energije samo iz maščob. Povprečna lisica na dan potrebuje približno 471 kJ za preživetje. Ker so spretne kradljivke ptičjih jajc, si z njimi delajo zalogo za čez zimo. Na uro lahko ukradejo 2,7 - 7,3 gosjih jajc, s katerimi se prehranjujejo celo zimo, saj so izotopne raziskave pokazale, da se energijska vrednost jajc v 60 dneh zniža le za 11 %.
Polarne lisice se parijo spomladi. Breje so približno 52 dni, v enem leglu je lahko tudi do 25 mladičev, vendar je vse odvisno od količine hrane. V ekstremnih razmerah se polarne lisice ne razmnožujejo. Z mladiči živijo v podzemnih brlogih, velikih tudi do 1000 m2, ki služijo več generacijam. Najraje zbirajo brloge, ki imajo več vhodov in tunelov v primeru napada plenilcev. Kvaliteta brloga je lisicam bolj pomembna kot bližina hrane. Polarne lisice živijo v monogamnih skupnostih, kjer oba starša skrbita za mladiče, ki po 3-4 tednih prvič zapustijo brlog.
Stanje ohranjenosti vrste je načeloma dobro, saj naj bi po ocenah strokovnjakov v divjini živelo več sto tisoč polarnih lisic. Svetovna populacija polarnih lisic ni ogrožena, ogroženi sta dve subpopulaciji. Težave se pojavljajo v Skandinaviji, kjer so polarne lisice sicer zaščitene pred lovom, vendar na Norveškem, Finskem in Švedskem skupaj živi zgolj 200 odraslih lisic. Prav tako število polarnih lisic vpada sorazmerno z vpadom njihovega plena. Zaradi podnebnih sprememb so bile polarne lisice primorane migrirati v toplejše kraje, kjer, zaradi majhnega števila volkov, dominirajo navadne lisice. Največji vpliv na drastičen vpad populacije je imela prodaja krzna. Na začetku 20. stoletja so cene krzna narasle in lov na polarne lisice je postal popolnoma nenadzorovan. Posledica lova leta 1997 je privedla do zgolj 60 odraslih lisic na Švedskem, 11 odraslih lisic na Finskem in približno 50 lisic na Norveškem. Stanje po skoraj 90. letih ostaja enako.
Polarna lisíca ali pesec (znanstveno ime Alopex lagopus ali Vulpes lagopus) je majhna lisica, ki živi v hladnih arktičnih območjih severne poloble. Prilagojena je na življenje v ekstremno hladnih razmerah in temperaturnih razlikah tudi do 100 °C. Njihova povprečna življenjska doba v divjini je zgolj 3-4 leta. Prehranjuje se z majhnimi glodavci, mladiči tjulnjev, ribami, ptiči, mrhovino, jagodičevjem in žuželkami. Njeni naravni plenilci so orli, polarni medvedi, rosomahi, navadne lisice in grizliji. Najdemo jih v tundrskem ali subpolarnem podnebju na severnih delih Evrope, Azije in Amerike. Je edini avtohtoni kopenski sesalec na Islandiji.
Fjällräv (Vulpes lagopus) är en art i familjen hunddjur som förekommer i Arktis och angränsande områden.
Fjällräven placerades tidigare i det egna släktet Alopex (Kaup, 1829), men placeras idag i släktet Vulpes, tillsammans med bland annat rödräven.[1][2] Fjällräven kallas också för polarräv.
Det gamla släktnamnet Alopex är det grekiska ordet för räv. Artepitet är bildat av de grekiska orden lagos (hare) och pous (fot).[3]
Fjällräven har en kroppslängd som mäter 50–85 cm och en svans på 28–55 cm. Dess mankhöjd är 28 cm och den väger 3–8 kg.[4] Öron, nos, ben och svans är kortare än hos rödräv, och vinterpälsen är tjockare.[5] Fjällräv förekommer i åtminstone två färgvarianter. Den ena är sommartid brungrå på huvud, rygg och benens utsidor, medan kroppssida, buk, benens insidor och det mesta av svansen är gråaktigt vit. Vinterpälsen är helvit. Den andra färgtypen är ljusgrå eller stålblå, och är även känd som blåräv. Den vita färgtypen är recessiv. En tredje, sällsynt färgform har observerats, där individerna är blekgula, mer eller mindre sandfärgade.[4] Fjällräven har en mycket isolerande päls och klarar ner mot 70 minusgrader.[6] Även trampdynorna är håriga för att skydda mot kylan.
Fjällräven lever på tundra och förekommer cirkumpolärt i arktiska Skandinavien, Sibirien, Kanada, Alaska och på Grönland, Svalbard och andra arktiska öar.[7] Några djur besöker även isflak i Norra ishavet och når ibland Nordpolen.[1] I Skandinavien förekommer den främst i fjällvärlden, men speciellt ungdjuren kan under näringssök vandra över långa avstånd, upp till 1 000 km har konstaterats.[8]
Fjällräven äter främst smågnagare, speciellt lämlar. I områden med regelbunden tillgång på fjällämmel är fjällräven i hög grad beroende av tillgången på denna. Fjällräven äter också växter, bär, insekter och as.[4] Den livnär sig ofta på kadaver som större rovdjur lämnat efter sig; på Norra ishavet följer den exempelvis ofta isbjörnen på ett säkert avstånd och äter resterna av björnens måltider.[9]
Fjällrävar bygger en lya i en kulle av sand eller lera. Om detta inte är möjligt tar de en liten bergsskreva istället. Boet är stort, i medeltal 277 m², och kan användas i hundratals år. Det kan ha flera ingångar, vanligtvis ett 40-tal upp till 150 (Curry-Lindahl anger 172 som maxantal[9]).[8]
Fjällräven parar sig i mars till maj, men endast goda gnagarår. I områden med riklig tillgång på föda, fortplantar den sig dock varje år.[5] Kullstorleken är starkt beroende av tillgången på föda, med stora antal under så kallade lämmelår, men ligger vanligtvis mellan 5 och 10 ungar; goda år kan den gå upp till 25. Dräktigheten varar i 49–57 dagar. Det händer, när näringstillgången är mycket god, att en andra kull föds i juli till augusti.[4][10]
Fjällräven blir könsmogen vid 9 månaders ålder, men parar sig i regel inte första gången förrän den är 1 till 2 år gammal. Den kan nå en ålder av 7–8 år.[8]
Det förekommer att fjolårsungar stannar kvar och hjälper till med uppfödningen av nästa kull.[8] Fjällräven lever med stor sannolikhet i livslånga parförhållanden[10], även om vissa experter begränsar sig till att konstatera att de är monogama under parningssäsongen[9].
Fjällrävspäls har varit en eftertraktad vara, vilket genom historien lokalt har lett till intensiv jakt[11]. I Sverige fridlystes arten 1928, men beståndet har trots det inte återhämtat sig.[8]. I Norge fridlystes den 1930 och i Finland 1940[7] Den jagas fortfarande på Island, eftersom den betraktas som ett hot mot fårnäringen.[10] Även på Svalbard jagas den, men varken där eller på Island förefaller den hotad, utan tycks snarast vara stadd i viss ökning[7].
Brist på föda, framförallt vid uteblivna lämmelår har en negativ påverkan på kullstorlek samt överlevnad hos valpar.
Tidigare lades förgiftade beten ut till varg, något som anses ha bidragit till nedgången för fjällräv. Både kungsörn och rödräv (som har ökat i fjällområdena och hela Arktis[8]) tar fjällräv, den senare är även en konkurrent om födan. Den minskande populationen har lett till inavel och genetisk utarmning, men även att par får svårt att hitta varandra.[7]
Fjällräven är också hotad av rävskabb, som troligtvis har spritts med rödräv, och på sina håll rabies.[8]
Beståndet i Skandinavien och på Island är ganska litet men i Nordamerika, Sibirien och på Grönland finns det fortfarande ett stort antal individer och fjällräven som art anses inte hotad. I Sverige och Norge är fjällräven upptagen på respektive lands förteckning av rödlistade arter som akut hotad.[8][12] Fjällräven var nära att försvinna helt under slutet av 1990-talet i Sverige, men 2013 fanns det uppskattningsvis 120 fullvuxna fjällrävar i Sverige.[13]
För att försöka rädda arten i Sverige togs ett åtgärdsprogram fram av Naturvårdsverket 1998. Det har sedan förnyats 2005.[8] Förutom informationsinhämtning och förmedling, är de åtgärder som vidtas följande:
Man försöker också samordna åtgärderna tillsammans med Finland, men även Norge.[8][14]
Wikimedia Commons har media som rör Fjällräv.
Fjällräv (Vulpes lagopus) är en art i familjen hunddjur som förekommer i Arktis och angränsande områden.
Kutup tilkisi (Vulpes lagaopus veya Alopex lagopus), köpekgiller (Canidae) familyasına dahil Alopex cinsi içinde yer alan tek tür olup, arktik bölgelere özgü küçük bir tilkidir.
Bu tilkinin kürkü kışın beyaz, yazın koyu kahverengidir. Göz kamaştırıcı kürkünü ele geçirmek için avcılar can atar. Kutup tilkisi uzun, bol tüylü ve dolgun kuyruğunu şiddetli soğuklarda bir atkı ya da yorgan gibi kullanır. Koku alma yetisi çok gelişmiştir. Hızlı bir koşucu, iyi bir yüzücüdür, Kuzey Kutbu'nda kış başlangıcında, mart-nisan aylarında doğru kutup tilkisi çifti gelecekteki yavruları için barınak hazırlarlar. Aslında bu barınaklar kuşaktan kuşağa miras kalır. Bazılarının 300 yıl kadar kullanıldığı saptanmıştır.[1] Kutup tilkisi köpekgiller arasında bir kerede en fazla yavru dünyaya getirendir. Yavru sayısı ortalama 11'dir; bazen 22'ye çıktığı olur. Erkek tilki avlanıp yiyecekleri (küçük kemirgenler, kuşlar, bazı meyveler, leşler) yuvaya taşırken, dişi yavrularıyla ilgilenir. Yavrular aşağı yukarı 4 aylıkken yuvadan ayrılırlar. Bu süre içinde çift birlikte yaşarlar. Kutup tilkisinin insanlardan başka başlıca düşmanları vaşak ve kutup ayısıdır.
Kutup tilkisi
Bu şablon nesli tükenmiş türleri içermemektedir.
Köpek ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz. Kutup tilkisi (Vulpes lagaopus veya Alopex lagopus), köpekgiller (Canidae) familyasına dahil Alopex cinsi içinde yer alan tek tür olup, arktik bölgelere özgü küçük bir tilkidir.
Bu tilkinin kürkü kışın beyaz, yazın koyu kahverengidir. Göz kamaştırıcı kürkünü ele geçirmek için avcılar can atar. Kutup tilkisi uzun, bol tüylü ve dolgun kuyruğunu şiddetli soğuklarda bir atkı ya da yorgan gibi kullanır. Koku alma yetisi çok gelişmiştir. Hızlı bir koşucu, iyi bir yüzücüdür, Kuzey Kutbu'nda kış başlangıcında, mart-nisan aylarında doğru kutup tilkisi çifti gelecekteki yavruları için barınak hazırlarlar. Aslında bu barınaklar kuşaktan kuşağa miras kalır. Bazılarının 300 yıl kadar kullanıldığı saptanmıştır. Kutup tilkisi köpekgiller arasında bir kerede en fazla yavru dünyaya getirendir. Yavru sayısı ortalama 11'dir; bazen 22'ye çıktığı olur. Erkek tilki avlanıp yiyecekleri (küçük kemirgenler, kuşlar, bazı meyveler, leşler) yuvaya taşırken, dişi yavrularıyla ilgilenir. Yavrular aşağı yukarı 4 aylıkken yuvadan ayrılırlar. Bu süre içinde çift birlikte yaşarlar. Kutup tilkisinin insanlardan başka başlıca düşmanları vaşak ve kutup ayısıdır.
Раніше песця виносили до окремого роду (Alopex), проте сучасні таксономічні системи поміщають її до роду лисиця (Vulpes), як і решту лисиць[2]. Етимологія: грец. λαγώς — «заєць», грец. πούς — «ступня». Слово песець є результатом семантичної видозміни на давньоруському ґрунті слова пьсьць — «щеня», від пьсь — пес[3].
Песець — порівняно невелика тварина родини хижих, що нагадує звичайну, або руду лисицю. Довжина тіла 50—75 см, хвоста — 25—30 см, висота в плечах — 20—30 см; маса — 6—10 кг. На відміну від звичайної лисиці, тіло у песця приземисте, морда трохи коротша; вуха заокруглені, слабо виступають із зимової шерсті (що оберігає їх від обмороження). Наукова видова назва — lagopus — у перекладі з грецької мови означає «заяча лапа», оскільки підошви лап у песців покриті жорстким волоссям.
Це єдиний представник родини псових, який проявляє чітко виражений сезонний диморфізм забарвлення. За забарвленням розрізняють дві морфи: звичайного білого (взимку — чисто білий, влітку — бурий) і блакитного песця. У останнього зимовий наряд темний: від пісочного і світло—кавового до темно—сірого з блакитнуватим відблиском і навіть коричневого зі сріблом. Блакитні песці зустрічаються у всіх популяціях, але на материку вони рідкісні, а на деяких островах, навпаки, переважають. Весняне линяння песців, як правило, починається в березні-квітні і триває до 4 місяців. Осіннє — з вересня по грудень. Найдовше зимове хутро у песців буває в січні—лютому.
Типи забарвлення хутра:
Блакитна морфа у зимовому хутрі
Біла морфа у зимовому хутрі
Блакитна морфа у літньому хутрі
Біла морфа у літньому хутрі
Песець поширений за північним полярним колом, на узбережжі й островах Північного Льодовитого океану, в тундровій і частково лісотундровій зонах. Це типовий представник фауни материкових Норвегії, Швеції, Фінляндії, Росії, Аляски, Канади і таких островів, як Гренландія, Ісландія і Свальбард. Під час зимової міграції песець заходить до Південної Фінляндії, південної частини Прибайкалля, низовин Амура. Песець має дуже слабо виражену географічну мінливість, що обумовлено великою рухливістю песця та постійним змішуванням популяцій.
Типовим житлом песцеві служать відкриті тундри з горбистим рельєфом. На піщаних пагорбах і берегових терасах він риє нори, що мають вигляд складних підземних лабіринтів з багатьма (до 60—80) входами. Нори ніколи не бувають далі за півкілометра від води. Відповідних місць для будівництва нір у тундрі мало, тому песці використовують їх роками, іноді впродовж 15—20 років поспіль, а з перервами — сотні та навіть тисячі років, тому деякі горби бувають суцільно зриті. Рідше песці селяться серед розсипів каменів або в купах річкових відкладень на узбережжі. Взимку песець нерідко задовольняється простим лігвом у снігу.
Песець всеїдний, до складу його корму входить більше сотні видів тварин і близько 25 видів рослин. Проте основу його харчування складають дрібні гризуни, особливо лемінги, а також птахи. Також песець харчується як викинутою на берег, так і здобутою рибою, а також рослинною їжею: ягодами (чорницею, морошкою), травами, водоростями (наприклад, морською капустою). Не відмовляється песець і від падалі. На узбережжі песець часто супроводжує білих ведмедів і йому дістається частина м'яса вбитих тюленів. Нарешті, він поїдає звірів, що потрапили в капкани, не роблячи винятків навіть для інших песців. Улітку запасає в лігві надлишки їжі на зиму.
У песця добре розвинені слух і нюх; дещо слабше — зір. Голос — гавкаючий.
Як правило, ці звірі моногамні, хоча іноді (наприклад, на Командорських островах) спостерігаються випадки полігамії. Типова сім'я песців складається з самця, самки, молодих самок з попереднього посліду і дитинчат поточного року. Зазвичай сім'ї живуть окремо, проте можуть селитися й колоніями по 2—3 сім'ї. Площа ділянки проживання сім'ї песців коливається від 2 до 30 км². Значну частину року песець проводить кочуючи у пошуках їжі. До початку шлюбного сезону песці повертаються в ті місцевості, звідки відкочували восени, і або займають готові нори, або викопують нові.
Тічка відбувається в березні—квітні та супроводжується бійками самців. Вагітність триває 49—57 днів; у посліді 7—12 і більше дитинчат (найбільше число серед хижих). Самець разом із самкою піклується про потомство. Білі песці народжуються покритими темним, димчасто—бурим хутром, блакитні — майже коричневі. Очі розплющуються на 9—18 день; у віці 6 місяців досягають розміру батьків. Статева зрілість наступає вже наступного року, хоча повного розвитку досягають лише на другий рік.
Чисельність песців схильна до різких коливань залежно від наявності кількості кормів (особливо лемінгів). Великий вплив на чисельність місцевих популяцій роблять міграції. Щоосені велике число тварин, що населяють тундру, прямує вздовж морського узбережжя та річкових долин на південь. Навесні песці поступово повертаються назад. У голодні роки ці переселення приймають особливо масовий характер. Багато з кочівних тварин гине.
Песця переслідують деякі крупніші хижаки. На нього нападають інші лисиці, росомахи й вовки, молодих песців хапають орлани та полярні сови. Молоді песці часто гинуть від глистових інвазій, дорослі — від дикування (вірусного арктичного енцефаліту тварин), рідше — від сказу. Середня тривалість життя песців у природі — 6—10 років, максимальна — 16,3 років[4].
Серед дослідників не існує згоди щодо поділу виду на підвиди, різні системи класифікації пропонують поділ на від 4 до 10 підвидів. Один із запропонованих варіантів наведений нижче:
Cáo Bắc Cực (Vulpes lagopus), còn có tên cáo trắng hay cáo tuyết, là một loài cáo nhỏ có nguồn gốc từ vùng Bắc Cực ở Bắc bán cầu và thường sống tại quần xã ở đài nguyên Bắc Cực.[1][3] Loài cáo này thích nghi tốt với môi trường lạnh. Chúng sở hữu bộ lông dày có màu nâu vào mùa hạ và chuyển sang màu trắng vào mùa đông. Chiều dài cơ thể vào khoảng 46 đến 68 cm (18 đến 27 in) cùng với thân hình cong tròn giúp chúng giảm thiểu được sự truyền nhiệt từ cơ thể ra ngoài không khí.
Cáo Bắc Cực ăn thịt mọi sinh vật nhỏ mà chúng tìm thấy, bao gồm chuột Lemming, chuột đồng, hải cẩu đeo vòng non, các loài cá, thủy cầm và cả chim biển. Chúng còn ăn các xác thối, quả mọng, rong biển, côn trùng và những loài động vật không xương sống nhỏ khác. Cáo Bắc Cực hình thành những đôi đơn giao phối trong mùa sinh sản và chúng sẽ ở cùng nhau để nuôi dưỡng con non trong các hang dưới lòng đất. Đôi khi, những thành viên khác trong gia đình sẽ giúp chúng thực hiện công việc này.
Cáo Bắc Cực sống tại những nơi cực kỳ lạnh giá trên hành tinh nhưng vẫn không bị run cho đến khi nhiệt độ xuống tận −70 °C (−94 °F). Giúp chúng thích nghi để sống sót trong cái lạnh là bộ lông dày, nhiều lớp và có tính cách nhiệt cao,[4][5] một hệ thống trao đổi nhiệt ngược chiều ở máu tuần hoàn tại bàn chân giúp duy trì nhiệt độ lõi cơ thể, và là một nguồn cung chất béo dồi dào. Loài cáo này có tỉ lệ diện tích bề mặt so thể tích thấp nhờ có thân hình săn chắc, mõm và chân ngắn, cùng đôi tai ngắn, dày. Càng ít diện tích bề mặt tiếp xúc với cái lạnh Bắc cực đồng nghĩa với việc càng ít nhiệt truyền từ cơ thể ra ngoài không khí. Lông mọc trên lòng bàn chân giúp cách nhiệt cũng như bước đi trên băng tuyết. Cáo Bắc Cực có thính giác cực nhạy định vị chính xác nơi những con vật nhỏ đang chuyển động dưới tuyết. Khi nắm bắt được vị trí con mồi, sẽ lao tới và vồ lấy nạn nhân xuyên qua lớp tuyết. Lông đổi màu theo mùa: đa số sẽ có màu trắng vào mùa đông để ẩn mình dưới tuyết trong khi vào mùa hạ sẽ có màu xám - nâu hoặc nâu sẫm. Tuy nhiên, trong vài quần thể, vài cá thể đôi khi sẽ có lông xám pha chút xanh nhạt vào mùa đông và trở nên nhạt hơn trong mùa hè.[4][6]
Cáo Bắc Cực không ngủ đông và hoạt động quanh năm. Chúng tích trữ chất béo trong mùa thu và đôi khi tăng trọng lượng cơ thể lên đến hơn 50 %. Điều này giúp cách nhiệt cho cơ thể trong suốt mùa đông cũng như một nguồn cung năng lượng dồi dào khi thức ăn khan hiếm. Chúng sống trong các hang lớn không rã đông, bề mặt hơi nâng lên. Đó là một hệ thống đường hầm phức tạp rộng khoảng 1.000 m2 (1.200 sq yd) và thường nằm ở những ngọn đồi ngoằn nghoèo, rặng núi dài tạo nên bởi vật liệu trầm tích lắng đọng trong vùng trước đây phủ băng. Hang có rất nhiều ngõ ngách và có thể đã tồn tại suốt nhiều thập kỷ cũng như được sử dụng qua nhiều thế hệ nhà cáo.[7]
Cáo Bắc Cực có xu hướng hình thành cặp đơn giao phối, một cái – một đực, trong mùa sinh sản và duy trì một phần lãnh thổ xung quanh hang. Giao phối thường diễn ra từ tháng 4 đến tháng 5 và thai kỳ kéo dài khoảng 52 ngày. Trung bình một lứa, cáo cái đẻ từ 5 đến 8 cáo con nhưng đặc biệt có thể nhiều đến 25 con non (lứa đẻ nhiều nhất trong cả bộ Carnivora).[8] Cáo non sẽ được cả cha lẫn mẹ chăm sóc, sẽ rời hang khi được 3 đến 4 tuần tuổi và cai sữa khi được 9 tuần tuổi.[7]
Cáo Bắc Cực nhìn chung sẽ ăn thịt bất kỳ động vật nhỏ mà chúng tìm thấy, bao gồm chuột Lemming, chuột đồng, gặm nhấm khác, thỏ đồng, chim, trứng và cả xác thối. Chúng tìm ăn xác mồi chết dư thừa từ kẻ săn mồi lớn hơn như sói hay gấu trắng Bắc Cực và khi thức ăn khan hiếm, cáo thậm chí còn ăn phân của mình. Ở khu vực cáo sinh sống, chuột Lemming là con mồi phổ biến nhất[7] và một gia đình nhà cáo có thể ăn hàng tá chuột Lemming mỗi ngày. Tại vài điểm thuộc Bắc Canada, một lượng lớn chim di cư kéo đến theo mùa cũng là nguồn cung thức ăn dồi dào. Trên bờ biển Iceland hay những đảo khác, thức ăn chủ yếu cũng là chim. Suốt tháng 4 và tháng 5, cáo Bắc Cực còn săn hải cẩu đeo vòng non khi mà cáo con còn trong hang tuyết và chưa thể tự săn mồi. Cá bơi dưới băng cũng là một phần của chế độ ăn, cáo còn ăn quả mọng và rong biển, do đó chúng được xem là loài động vật ăn tạp.[9] Chúng chuyên săn trứng chim các loại, chỉ trừ trứng của những loài chim lớn nhất lãnh nguyên.[10] Khi thức ăn dư thừa, cáo sẽ chôn vùi phần dư để dự trữ.
Chiều dài trung bình từ phần đầu đến hết thân của cáo đực 55 cm (22 in), với khoảng từ 46 đến 68 cm (18 đến 27 in), trong khi cáo cái trung bình 52 cm (20 in) với khoảng từ 41 đến 55 cm (16 đến 22 in).[4][11] Ở một số vùng, không có khác biệt về kích thước giữa đực và cái. Đuôi dài khoảng 30 cm (12 in) ở cả đực và cái. Chiều cao bờ vai khoảng 25 đến 30 cm (9,8 đến 11,8 in).[12] Cân nặng trung bình của cáo đực khoảng 3,5 kg (7,7 lb), trong phạm vi 3,2 đến 9,4 kg (7,1 đến 20,7 lb), trong khi cáo cái trung bình 2,9 kg (6,4 lb), trong phạm vi 1,4 đến 3,2 kg (3,1 đến 7,1 lb).[4]
Vulpes lagopus là loài 'cáo thực sự' thuộc chi Vulpes của tông cáo Vulpini. Loài được liệt vào phân họ Caninae thuộc họ hữu nhũ Canidae. Mặc dù trước đó cáo Bắc Cực được xếp riêng biệt vào chi đơn diện Alopex, nhưng gần đây những bằng chứng về di truyền học khiến loài được xếp vào chi Vulpes cùng với phần lớn những loài cáo khác.[3][13]
Cáo Bắc Cực[14](Fig. 10)
Cáo tuyết ban đầu được Carl Linnaeus mô tả trong tác phẩm 10th edition of Systema Naturae vào năm 1758 với danh pháp Canis lagopus. Loại mẫu vật được thu hồi từ Lapland, Thụy Điển. Danh pháp vulpes là tiếng Latin của từ "fox" (cáo).[16] Danh pháp lagopus có nguồn gốc từ tiếng Hy Lạp cổ đại λαγως (lagos, "thỏ đồng") và πους (pous, "chân"), đề cập đến lông trên chân cáo tương tự như những gì được thấy trên loài thỏ ở khí hậu lạnh.[15]
Bên cạnh phân loài đề cử, Vulpes lagopus lagopus, có bốn phân loài khác của loài cáo này:
Cáo tuyết phân bố gần miền cực và sinh sống trong môi trường lãnh nguyên Bắc cực ở Bắc Âu, Bắc Á và Bắc Mỹ. Phạm vi gồm có Greenland, Iceland, Fennoscandia, Svalbard, Jan Mayen và vài đảo khác ở biển Barents, bắc Nga, nhiều đảo ở biển Bering, Alaska và Canada xa về phía nam vịnh Hudson. Trong những năm cuối thế kỷ XIX, được du nhập vào quần đảo Aleut phía tây nam của Alaska. Cáo chủ yếu sống ở vùng lãnh nguyên và tảng băng trôi nhưng cũng có mặt trong rừng taiga ở Canada và bán đảo Kenai ở Alaska. Chúng được tìm thấy ở độ cao lên đến 3.000 m (9.800 ft) trên mực nước biển và đã được nhìn thấy trên băng biển gần với Bắc Cực.[17]
Cáo Bắc Cực là động vật có vú duy nhất có nguồn gốc từ Iceland.[18] Loài đã đến cô lập tại đảo ở bắc Đại Tây Dương kết thúc thời kỳ băng hà cuối cùng, băng qua biển đông lạnh. Trung tâm cáo Bắc Cực tại Súðavík chứa một triển lãm về cáo tuyết và tiến hành nghiên cứu về ảnh hưởng của du lịch với số lượng.[19] Phạm vi loài suốt thời cuối kỷ băng hà rộng lớn hơn hiện tại, và hóa thạch còn lại của cáo tuyết được tìm thấy nhiều ở miền bắc Âu và Siberia.[1]
Tình trạng bảo tồn loài cáo này nói chung tốt và ước tính có khoảng vài ngàn cá thể trong tổng số. IUCN đánh giá là "loài ít quan tâm".[1] Tuy nhiên quần thể tại lục địa Scandinavian có nguy cơ tuyệt chủng, mặc dù được bảo vệ hợp pháp khỏi săn bắn và bức hại trong nhiều thập kỷ. Ước tính số cáo trưởng thành trong tất cả các nước Na Uy, Thụy Điển và Phần Lan ít hơn 200 cá thể.[7]
Sự phong phú của cáo tuyết có xu hướng dao động trong một chu kỳ cùng với số chuột lemming và chuột đồng (một chu kỳ từ 3 đến 4 năm).[10] Quần thể đặc biệt dễ bị đe dọa nhiều năm khi số con mồi giảm sút, và nạn săn thú không kiểm soát được gần như loại trừ hai phân loài.[7]
Da cáo có màu xanh xám đen - một biểu hiện của gen lặn - đặc biệt có giá trị. Chúng được vận chuyển đến nhiều nơi khác nhau trước cả cáo hoang quần đảo Aleut trong những năm 1920. Chương trình đã thành công khi gia tăng số lượng cáo lông xanh, nhưng con mồi là ngỗng Canada Aleutian mâu thuẫn với mục tiêu bảo tồn loài cáo[20]
Cáo tuyết biến mất tại vùng đất có loài cáo đỏ lớn hơn. Điều này đã được quy cho biến đổi khí hậu - giá trị ngụy trang của bộ lông sáng giảm đáng kể khi tuyết ít phủ.[21] Cáo đỏ chiếm ưu thế khi phạm vi sống bắt đầu chồng chéo bằng cách giết cáo tuyết và con non.[22] Một lời giải thích khác cho việc gia tăng cáo đỏ có liên quan đến sói xám: Trong quá khứ, sói kiềm chế số lượng cáo đỏ xuống, nhưng sói xám bị săn bắt đến gần tuyệt chủng trong nhiều phạm vi trước đây, số lượng cáo đỏ phát triển lớn hơn, và chúng đã trở thành động vật ăn thịt đầu bảng của hệ sinh thái. Ở khu vực bắc Âu, có những chương trình cho phép săn bắn cáo đỏ trong phạm vi sống của cáo tuyết trước đây.
Cũng như nhiều loài săn khác, nguồn dữ liệu tốt nhất thống kê quy mô số lượng lớn và lịch sử đang săn tìm hồ sơ túi và bảng câu hỏi. Một số nguồn tiềm năng của lỗi trong bộ sưu tập dữ liệu đó.[23] Ngoài ra, con số rất khác nhau giữa các năm do sự biến động số lượng cá thể lớn. Tuy nhiên, tổng số lượng cáo tuyết phải dựa theo thứ tự của hàng trăm ngàn động vật.[24]
Số lượng thế giới không bị đe dọa, nhưng hai nhóm quần thể cáo tuyết đang có. Một là tại đảo Medny (quần đảo Commander, Nga), giảm khoảng 85-90%, khoảng 90 loài động vật, là kết quả của bệnh ghẻ lở gây ra bởi ve ký sinh tai từ chó du nhập trong những năm 1970.[25] Số lượng hiện đang được điều trị bằng thuốc chống ký sinh trùng, nhưng kết quả vẫn chưa chắc chắn.
Quần thể khác bị đe dọa là một trong Fennoscandia (Na Uy, Thụy Điển, Phần Lan và bán đảo Kola). Số này giảm mạnh bắt đầu thế kỷ 20 do kết quả của giá cả lông cáo cực cao, gây ra săn bắn tràn lan làm quần thể giảm sút.[26] Quần thể đã duy trì mật độ thấp hơn 90 năm qua, với mức giảm thêm trong suốt thập kỷ qua.[27] Tổng dự báo số lượng năm 1997 là khoảng 60 cáo trưởng thành ở Thụy Điển, 11 ở Phần Lan và 50 ở Na Uy. Từ Kola, có dấu hiệu tình huống tương tự, cho thấy số lượng khoảng 20 cáo trưởng thành. Quần thể Fennoscandian, số khoảng 140 cáo lớn giao phối. Ngay cả sau khi chuột lemming địa phương nhiều, số cáo tuyết có xu hướng giảm trở lại mức nguy hiểm gần như bất khả thi.[24]
Cáo tuyết được phân là một "sinh vật ngoại lai bị cấm" dưới luật cấm chất độc hại và sinh vật ngoại lai năm 1996 của New Zealand nhằm ngăn chặn loài cáo này nhập khẩu vào đất nước.[28]
Cáo Bắc Cực (Vulpes lagopus), còn có tên cáo trắng hay cáo tuyết, là một loài cáo nhỏ có nguồn gốc từ vùng Bắc Cực ở Bắc bán cầu và thường sống tại quần xã ở đài nguyên Bắc Cực. Loài cáo này thích nghi tốt với môi trường lạnh. Chúng sở hữu bộ lông dày có màu nâu vào mùa hạ và chuyển sang màu trắng vào mùa đông. Chiều dài cơ thể vào khoảng 46 đến 68 cm (18 đến 27 in) cùng với thân hình cong tròn giúp chúng giảm thiểu được sự truyền nhiệt từ cơ thể ra ngoài không khí.
Cáo Bắc Cực ăn thịt mọi sinh vật nhỏ mà chúng tìm thấy, bao gồm chuột Lemming, chuột đồng, hải cẩu đeo vòng non, các loài cá, thủy cầm và cả chim biển. Chúng còn ăn các xác thối, quả mọng, rong biển, côn trùng và những loài động vật không xương sống nhỏ khác. Cáo Bắc Cực hình thành những đôi đơn giao phối trong mùa sinh sản và chúng sẽ ở cùng nhau để nuôi dưỡng con non trong các hang dưới lòng đất. Đôi khi, những thành viên khác trong gia đình sẽ giúp chúng thực hiện công việc này.
Численность песцов подвержена резким колебаниям в зависимости от обилия кормов (особенно леммингов). Большое влияние на численность местных популяций оказывают миграции. Каждую осень множество зверей, населяющих тундры, направляется вдоль морских побережий и речных долин к югу. Весной песцы постепенно возвращаются назад. В голодные годы эти переселения принимают особенно массовый характер. Многие из кочующих зверей погибают.
Песца преследуют более крупные хищники. На него нападают лисицы, росомахи и волки; молодых песцов хватают орланы и белые совы. Молодняк часто гибнет от глистных инвазий, взрослые — от дикования (ВЭТЖ), реже — от бешенства.
Продолжительность жизни песцов в естественной среде обитания — 6—10 лет.
Песец — важный промысловый зверь, является источником ценного меха; на севере составляет основу пушного промысла. Особо ценятся шкурки голубого песца, который является также объектом клеточного разведения. На островах, окруженных незамерзающим морем, налажено полусвободное разведение — песцы живут на свободе и по сигналу прибегают на корм к специальным ловушкам. Фермы для разведения песцов имеются в северных и средних широтах Америки, Европы и Азии.
Ранее песцы выделялись в отдельный род Alopex (Kaup, 1829)[4], в настоящее время иногда включаются в род лисиц[5], первоначально — в род волков[6].
Самка песца со спутниковым передатчиком на острове Колгуев
Песец в зимней шубке в Московском зоопарке
Песец в летней шубке в Экзотик-парке
Численность песцов подвержена резким колебаниям в зависимости от обилия кормов (особенно леммингов). Большое влияние на численность местных популяций оказывают миграции. Каждую осень множество зверей, населяющих тундры, направляется вдоль морских побережий и речных долин к югу. Весной песцы постепенно возвращаются назад. В голодные годы эти переселения принимают особенно массовый характер. Многие из кочующих зверей погибают.
Песца преследуют более крупные хищники. На него нападают лисицы, росомахи и волки; молодых песцов хватают орланы и белые совы. Молодняк часто гибнет от глистных инвазий, взрослые — от дикования (ВЭТЖ), реже — от бешенства.
Продолжительность жизни песцов в естественной среде обитания — 6—10 лет.
北极狐（學名：'Alopex lagopus'）别名雪狐或白狐，在寒冷的北極凍原地區是常見的小型犬科動物，但由於其毛皮是市场上的高档貨，因此成了人们竞相猎捕的目标。
北极狐额面狭，吻部很尖，耳短而圆，颊后部生长毛，脚底部也密生长毛，所以适于在冰雪地上行走，尾毛蓬松，尖端白色，身体略小于赤狐。北极狐毛皮既长又软且厚，所以北极狐可忍受严寒。冬天毛色为纯雪白色，仅无毛的鼻尖和尾端黑色，自春天至夏天逐渐转变为青灰色，特称“青狐”。
雄性北极狐体长约55厘米，尾长31厘米，体重3.8公斤；雌性53厘米，30厘米，3.1公斤。肩高在25-30厘米之间。
北极狐的食物包括旅鼠、鱼、鸟类与鸟蛋、浆果和北极兔，有时也会漫游海岸捕捉贝类，但北極狐主食还是旅鼠。当北极狐闻到在旅鼠窝的气味或听到旅鼠窝里旅鼠的尖叫声时，它会迅速地挖掘位于雪下面的旅鼠窝，当扒得差不多时，北极狐会高高跳起，借着跃起的力量，用腿将旅鼠窝压塌，然后将窝里的旅鼠一网打尽。在极度饥饿的情况下，北极狐会自相攻击。
北极狐分布于北冰洋的沿岸地带及一些岛屿上的苔原地带，能在零下70°環境下，北极狐喜欢在丘陵地带筑巢，而北极狐的巢有几个出入口，当遇到暴风雪时，北极狐可以呆在窝里一连几天不出来。北极狐年年都为它的巢穴进行一些维修和扩展，以便能长期居住。夏天，当食物丰富时，北极狐会把部分食物储存在它的巢穴中。冬天，当巢穴中所储存的食物被消耗殆尽时，白狐会跟踪北极熊，拣食北极熊所吃剩的残羹剩饭。所以冬天里北极熊身后总会有2到3只白狐在悄悄地跟踪。但当北极熊非常饥饿时，它也会攻击北极狐。
成年的北極狐交配後，會組成一個家庭，由公北極狐去找食物，而北極狐被飢餓的北極熊攻擊時，失去公狐狸的家庭會另尋居住地或投靠別的北極狐，不少北極狐幼仔往往在這時候凍死。
分類 界 : 動物界 Animalia 門 : 脊索動物門 Chordata 亜門 : 脊椎動物亜門 Vertebrata 綱 : 哺乳綱 Mammalia 目 : ネコ目（食肉目）Carnivora 科 : イヌ科 Canidae 亜科 : イヌ亜科 Caninae 属 : キツネ属 Vulpes 種 : ホッキョクギツネ Vulpes lagopus 学名 Vulpus lagopus (Linnaeus, 1758)[1] シノニム Alpex lagopus (Linnaeus, 1758)
和名 ホッキョクギツネ（北極狐）
ホッキョクギツネ（北極狐、学名: Vulpes lagopus）は、哺乳綱ネコ目イヌ科に分類される北極地域原産の小型のキツネの1種。ツンドラの3つのバイオーム（生物群系）すべてに見られる。
かつてはホッキョクギツネ属 Alpex の唯一の種とされてきたが、現在の分類ではキツネ属 Vulpes に含まれ、北米に住むキットギツネ Vulpes macrotis に近縁である[2]。
王立協会が2014(平成26)年6月11日発行のProceedings of the Royal Society Bに掲載された論文によると、当種の起源はヒマラヤ-チベット高原にあるという。ヒマラヤと崑崙山脈で新発見のVulpes qiuzhudingiの化石(360-508万年前)が持つ高い肉食性を示す歯が、当種に極めて類似することがその根拠とされる。この発見は、これまでの最古の記録から300-400万年遡るという[3]。
体長46–68cm、尾長26–42cm。
寒さに圧倒的に強く、－70℃の世界でも少し寒がる程度である。極寒地で生息できるための仕組みとして、毛が深くて濃い（アカギツネの体毛は5割が下毛なのに対し、ホッキョクギツネは体毛の7割が下毛である。）ことや、足を凍結から守るための対向流熱交換系があること、体脂肪の十分な貯蔵が挙げられる。一般的に丸い体型をしていることや、マズル（鼻口部）や脚が短いこと、耳が小さくて分厚いことからわかるように、表面積と体積の比が低い。寒さに晒される表面積を小さくすることで、体温が逃げるのを防ぐ。
主にホッキョクグマの食べ残し（ホッキョクギツネもその餌食になり得るに関わらず）、自分でとった魚やレミング（タビネズミ、中でも割合が大きい）、ホッキョクウサギ、ライチョウ、ワモンアザラシの幼獣を食べる。他に爬虫両棲類や卵、アザラシ、セイウチ、クジラ、トナカイなどの死骸を食べることさえあり、概して見つけたものはなんでも食べる。一群れで毎日レミングを数十匹食べることがある。5月〜6月の間は雪の中の洞穴に閉じこめられていて比較的不自由な状態でいるワモンアザラシの幼獣を捕食する。ホッキョクギツネはときに流氷群をたどり、氷原が途切れているとそこを泳いで小さな島に渡る。そしてホッキョクグマののこしたアザラシの残骸や魚を食べている。彼らは嗅覚が鋭く死肉が2.5mの雪の中に埋もれていても見つけ出してしまう。またよくホッキョクグマの後について行動するのが見られる。獲物のおすそ分けに与かろうとしているようだ。
しかし彼らは残り物だけに満足しているのではない。時には雪に穴を掘り地表面で雪の下で活動しているレミングなどを待ち伏せる。レミングやハタネズミが少なくなると鳥を捕らえるようになる。ガンやカモ、海鳥、ライチョウ、そして小さなネズミ類さえも捕食する。ホッキョクグマの狩りを真似て自分でもワモンアザラシの幼獣を捕らえて食べることもある。ホッキョクグマは幼獣・成獣に関係なくワモンアザラシ以外のアザラシ類も捕食するが、ホッキョクギツネはワモンアザラシの幼獣のみを捕食する。ホッキョクギツネ同士で食べ物を奪い合ったり、また傷ついた個体を攻撃して食べてしまうことすらある。
人間の死体でも喜んで食べる。アリューシャン列島ではキツネが現地人の墓を掘り起こしてミイラ化した人間の皮を食べていたことを人類学者が報告している。1741年、探検家ベーリングが現在ベーリング島と呼ばれているところで座礁した。乗組員の大部分が壊血病に罹っており、重病者から先に島に上陸した。しかしホッキョクギツネにとっては動けない病人は絶好の餌食だった。ベーリングの隊員が2番目のボートで上陸したとき、病気で死にかかっている水夫仲間を襲っているホッキョクギツネを見たのである。
北極地域、つまりグリーンランドやロシア、カナダ、アラスカ、スヴァールバル諸島の辺境を含む北極圏全体、更に亜北極圏やアイスランド、スカンディナヴィア本土の山脈などの高山地域で見られる。
種の保護状況は良好であるが、法律による狩猟や虐待に対する保護が数十年も続いたが功を奏せず、絶滅寸前状態になっているスカンディナヴィア本土の個体群は例外である。ノルウェー・スウェーデン・フィンランド全体の推定総個体数は成獣120匹にすぎない。
ツンドラではアカギツネと競合関係にある。近年アカギツネが分布を広げたことにより数が減ってきている。アカギツネがホッキョクギツネの子供を捕食する例もある。
また、病気で幼体が死亡するケースもある。
ホッキョクギツネ（北極狐、学名: Vulpes lagopus）は、哺乳綱ネコ目イヌ科に分類される北極地域原産の小型のキツネの1種。ツンドラの3つのバイオーム（生物群系）すべてに見られる。
かつてはホッキョクギツネ属 Alpex の唯一の種とされてきたが、現在の分類ではキツネ属 Vulpes に含まれ、北米に住むキットギツネ Vulpes macrotis に近縁である。
王立協会が2014(平成26)年6月11日発行のProceedings of the Royal Society Bに掲載された論文によると、当種の起源はヒマラヤ-チベット高原にあるという。ヒマラヤと崑崙山脈で新発見のVulpes qiuzhudingiの化石(360-508万年前)が持つ高い肉食性を示す歯が、当種に極めて類似することがその根拠とされる。この発見は、これまでの最古の記録から300-400万年遡るという。
북극여우(학명: Vulpes lagopus, 동의어 Alopex lagopus) 또는 흰여우(영어: White fox)는 북극지방 툰드라(tundra) 지역에 서식하는, 여우의 한 종류이다.
학명은 "토끼발여우“를 의미한다. 북극여우의 앞발은 북극토끼의 발과 같이 빽빽한 털이 나있기 때문이다. 외관은 전형적인 여우처럼 보이나, 머리와 주둥이의 형태는 붉은여우보다 뭉툭하다. 몸길이의 신뢰할 만한 평균적 수치는 산출되지 않았지만, 대략 35cm 길이의 꼬리를 포함하여 65cm에서 90cm 사이의 몸길이를 지녔다. 어깨높이는 30cm, 몸무게는 15kg 안팎이다. 암컷은 수컷보다 약간 더 작다.
북극여우는 계절에 따라 털갈이로 털 색을 바꾸는 유일한 개과 동물로, 여름에는 머리, 등, 꼬리와 다리는 갈색, 옆구리와 배는 밝은 베이지색 털로 털갈이를 한다. 이 변화는 7~8월에 가장 두드러지며 겨울털에 비해 비교적으로 짧은 여름털은 툰드라에서 완벽한 보호색을 제공한다.
여름털은 모든 북극여우들이 동일하지만 겨울털은 하얀털을 가진 개체와 푸른색을 가진 개체로 나뉘며, 각각의 차이에 따라 "하얀여우"와 "푸른여우"라 불린다. 하얀여우는 겨우내 순수한 하얀털을 지니는 반면, 푸른여우는 밝은 회색에서 어두운 푸른색, 심지어 검은색까지 어두운 색의 털을 지닌다. 털색은 유전되며, 지역적으로도 차이가 난다.
캐나다의 누나부트지역과 노스웨스트지역에서는 하얀여우가 압도적으로 많이 서식하며 푸른여우의 개체수는 내륙에서 전체 북극여우의 1퍼센트 안 밖, 해안지역 및 극지 섬에서 5퍼센트만을 차지한다. 반면 알류산 열도와 프리빌로프 제도에서는 푸른여우가 많이 분포하고 있다. 남부 그린란드에서는 하얀여우와 푸른여우의 서식비율이 비슷하다. 일반적으로 푸른털 유전자가 우성인자임이 밝혀졌지만, 하얀여우는 더 나은 보호색 덕분에 자연선택에서 보존되었다. 북극여우는 사막여우와 달리 귀가 작다.
비교적 짧은 주둥이, 굉장히 큰 귀 그리고 긴 다리는 알렉산더의 법칙의 한 예이며 방한용의 빽빽한 솜털은 극한의 극지환경에서 1년내내 살기위한 북극여우 본질적인 특성을 보여준다. 하얀 겨울털은 원래 길이보다 더 풍성하게 보인다. 전체의 70퍼센트를 차지하는 솜털로 북극여우는 탁월한 보온효과를 얻는다. 실험을 통하여 북극여우는 섭씨 영하 800도에서도 생존할 수 있다는 것이 밝혀졌다.
북극여우는 극지주변, 수목한계선 북쪽에 서식하며, 북유럽(스칸디나비아, 스발바르 제도, 아이슬란드), 북아시아 (러시아, 시베리아), 아메리카북부 (캐나다, 알래스카(미국), 그리고 그린란드에 걸쳐 널리 서식하고 있다. 북극여우의 서식지는 주로 툰드라지대이나, 북극해의 빙하 위에서도 서식하고 있다. 때때로 북극여우는 먹이를 찾아 북방침엽수림까지 남하할 수도 있다. 일반적으로 북극여우들은 매우 활동적이며, 새로운 환경을 찾기위해 육지와 얼음 위를 장거리 이동할 수 있다. 원래 살던 서식지를 떠나 2000km를 이동한 여우 개체가 보고된 바 있다. 최근 2018년도 연구에서 에바 푸글라이(Eva Fuglei)및 아르노 타룩스(Arnaud Tarroux)등 노르웨이 극지연구소 연구원들은 어린 암컷 북극여우가 얼음 빙판경로 1,500km를 포함하는 장장 3,500km에 달하는 스발바르 제도 스피츠베르겐섬에서 출발하여 캐나다 엘즈미어섬에 이르는 약77일간의 장거리 이동을 보고한바있다.[1][2]
한편 이 연구에서는 환경파괴에 따른 지구온난화의 해빙현상 문제뿐만아니라 이에 따른 북극여우의 천적인 붉은여우 집단이 기후변화에 따른 북상으로 북극여우를 잡아먹는 생존투쟁의 위험도 보고한바있다.[3][4]
북극여우는 레밍과 그 외 설치류의 최대포식자 중 하나이다. 때문에 북극여우의 개체수의 증감은 레밍 개체수의 증감과 매우 밀접한 연관이 있다. 북극여우의 사냥감으로는 서식지에 따라 노르웨이레밍(Lemmus lemmus), 북극레밍(Dicrostonyx torquatus), 시베리아갈색레밍(Lemmus sibiricus), 툰드라밭쥐(Microtus oeconomus) 그리고 Graurötelmaus(Myodes rufocanus)등이 있다. 북극여우는 두꺼운 눈 속에 덮인 설치류 둥지와 그 터널 형식의 입구를 매우 뛰어난 후각을 이용해 찾아낼 수 있고, 또한 매우 빠르게 땅이나 눈을 파해칠 수 있어서 혹한기에 사냥하기 적합하다. 여름에는 눈이 녹은 툰드라에서 레밍을 사냥한다.
극지에서 산란을 하는 조류와 그들의 알, 병아리들 역시 북극여우의 중요한 사냥감이다. 해안에 사는 북극여우는 백사장에서 떠내려오는 동물의 사체, 물고기 그리고 패각아문 동물을 찾아 먹는다. 북극곰과 북극늑대들이 먹고 남은 찌꺼기들을 먹기도 한다. 그들은 풍족한 때에 혹한기를 대비해 주식을 숨겨놓는다. 북극여우는 청소동물이며, 위급할 때는 고기든 풀이든 가리지 않고 다 잘 먹는다. 그들은 곤충과 열매들 북극토끼, 그 외 동물들을 다 먹어치운다.
출산과 새끼의 양육을 위해 북극여우는 늦겨울에 보금자리를 짓는다. 그들은 최대 8개의 입구를 지닌 복잡한 터널 체계를 구축할 수 있도록 영구동토의 영향을 받지 않는 강가나 호수가의 진흙언덕 내지 모래언덕을 찾는다. 이러한 적합한 장소는 발견하기 어렵기 때문에 한 번 만들어진 보금자리는 대대로 물려 사용된다. 어떤 여우굴은 500년 동안 사용된 적이 있다. 보금자리를 위한 적합한 장소를 찾는 것은 북극늑대와 같은 다른 동물들에게도 어렵기 때문에 버려진 북극여우의 굴은 다른 동물들에게 사용되기도 한다.
한 여우 가족은 대개는 한 마리 수컷, 두 마리 암컷, 그리고 새끼들로 구성된다. 암컷 중 한 마리는 그 지난해 태어난 암컷 중 한 마리로, 부모와 떨어지지 않고 그 동생들을 돌보게 된다. 북극여우들은 일부일처제이며 평생토록 한 마리의 반려자와 함께 살아간다. 이러한 가족의 사냥반경은 최소 3 km²에서 30 km²이상으로 비교적 넓은 편이다. 그러나 북극 여우들은 일부다처제를 더 선호하는데 번식할 대상이 많아지기 때문이다.
새끼들은 3월과 4월에 수태된다. 만일 그 이전 겨울이 특별히 혹독했다면 수태는 연기되거나 아예 취소될 수 있다. 암컷은 1년에 한번씩 3 마리에서 9 마리까지 출산하나, 이따금 그 이상을 낳는 경우도 있다. 임신기간이 50일 정도이기 때문에 보통 새끼들은 5월 중순이나 6월 중순에 태어난다. 출산 규모는 식량사정이나 기후적 환경에 매우 큰 영향을 받는다. 해안에 사는 암컷은 내륙에 사는 암컷보다 평균적으로 더 적은 새끼를 낳는 경향이 있다. 신생아들은 주름지고 아직 미숙하다. 그들은 이빨없이 태어나며, 태어난 직후엔 보지도, 듣지도 못한다. 새끼때는 어두운 갈색의 털이 덮혀있다가 빠르게 성장하며 자랄 수록 털빛이 희어진다. 3주에서 4주 후에 새끼 북극여우들은 태어난 굴 밖으로 나오며, 대략 6주 후에는 젖을 땐다. 이 나이 때 새끼들은 매우 활동적이다. 8월 중순쯤에 그들은 우선 아비로부터, 그리고 조금 후엔 어미로부터 독립한다. 겨우내 그들은 흩어지고 홀로서기를 시작한다. 성적 성숙은 출생 10달 이후 나타난다.
일반적으로 북극여우는 대략 4년의 기대수명을 가지고 있다. 인간을 제외한다면 천적은 적다. 북극늑대가 북극여우들에게는 특히 위험하며, 북극곰 또한 위험할 수 있다. 위협 앞에서 북극여우는 대개 줄행랑을 치지만, 격렬하게 저항할 때도 있다.
북극여우를 가장 자주 죽음으로 몰아넣는 질병은 광견병이다. 뇌염과 개 홍역 또한 연중 발생빈도가 높아 치명적이다. 이 밖에도 대부분의 북극여우들은 외`내부 기생충에 감염되어있다. 북극여우들은 여우촌충의 숙주이며, 드물지 않게 진드기(옴)에 감염된다.
북극여우는 오랫동안 독립된 북극여우속(Alopex)으로 분류되어 왔으나 DNA분석을 통해 여우속(Vulpes)의 계통수에 속해있다는 것이 밝혀졌다. 북극여우의 가장 가까운 친척은 북아메리카의 스위프트여우(V. velox)이다.[5]
† 포클랜드늑대
남아메리카여우속개(회색늑대의 아종).jpg)
붉은늑대(코요테와 회색늑대의 혼종?)
19세기와 20세기 초에 고가치의 북극여우 겨울모피의 거래가 성행하였다. 북극여우의 모피는 이누이트와 유럽인의 주요 거래품목이었다. 북아메리카와 시베리아, 그린란드에서는, 북극여우가 드물어진 스칸디나비아나 아이슬란드와 비교해 그 개체수가 정상적으로 유지되고 있는 것으로 여겨진다. 하지만 과거와 마찬가지로 캐나다의 노스웨스트 준주와 누나부트 준주에서 북극여우는 여전히 모피공급원으로 여겨진다. 사냥철은 11월 초에서 4월초까지이다. 하지만 IUCN는 이러한 환경파괴적인 행위를 심각하게 우려하고 있다.
북극여우의 전체적인 상태는 IUCN에 의해 관심대상(least concern)으로 분류되었다. 그러나 2009년 12월 2009년 국제 연합 기후변화회의에 제출된 IUCN의 보고서는 북극여우가 지구 온난화에 의해 생존이 심각하게 위협받는 동물종이라는 것을 밝혔다.[9].
북극여우(학명: Vulpes lagopus, 동의어 Alopex lagopus) 또는 흰여우(영어: White fox)는 북극지방 툰드라(tundra) 지역에 서식하는, 여우의 한 종류이다.
_Arctic_Fox_Cranium.png)
.jpg)
_at_Svalbard.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
