dcsimg

Ptaszniki (pająki) ( полски )

добавил wikipedia POL
Commons Multimedia w Wikimedia Commons

Ptaszniki[1][2] (Mygalomorphae) – infrarząd pająków z grupy Opisthothelae. Obejmuje ponad 2600 gatunków klasyfikowanych obecnie w około 300 rodzajach i 15 rodzinach. Do Mygalomorphae należą przeważnie pająki duże, długowieczne (15–30 lat), żyjące pod ziemią. Grupa ta obejmuje również największe żyjące obecnie pająki – ptasznikowate. Jest powszechnie uznawana za starodawną, monofiletyczną linię ewolucyjną pająków[3]. Wykazują one pewne cechy prymitywne dla pająków, np. obecność dwóch par płucotchawek i prosto zbudowane kądziołki przędne[4]. Najstarszym znanym przedstawicielem Mygalomorphae jest Rosamygale grauvogeli, którego skamieniałości odkryto w datowanych na anizyk osadach we francuskim departamencie Wogezy[5], jednak datowanie molekularne sugeruje, że Mygalomorphae pojawiły się już około 300 mln lat temu[6].

Filogeneza

Większość analiz filogenetycznych jest zgodna, że najbardziej bazalną grupą Mygalomorphae jest Atypoidea, stanowiąca takson siostrzany dla wszystkich pozostałych Mygalomorphae[7][8][6][4]. Pokrewieństwo pozostałych grup pozostaje w dużej mierze kwestią sporną. Analizy przeprowadzone przez Hedina i Bonda (2006) oraz Ayoub i in. (2007) sugerują ponadto, że rodziny Hexathelidae i Dipluridae tworzą parafiletyczną grupę znajdującą się u podstawy drzewa filogetycznego Mygalomorphae nienależących do Atypoidea[8][6]. Wątpliwy jest również monofiletyzm innych rodzin: Ctenizidae, Nemesiidae i przede wszystkim Cyrtaucheniidae. Według analizy przeprowadzonej przez Bonda i współpracowników (2012) Cyrtaucheniidae składa się z co najmniej czterech odrębnych linii ewolucyjnych: siostrzanej dla kladu Theraphosidae + Barychelidae, siostrzanej dla Nemesiidae, zagnieżdżonej wewnątrz Nemesiidae oraz monofiletycznej grupy podniesionej do rangi osobnej rodziny Euctenizidae. Prawdopodobnie również rodzina Microstigmatidae jest zagnieżdżona wewnątrz Nemesiidae[4].

Uproszczony kladogram Mygalomorphae według Hedina i Bonda (2006)[8]
Mygalomorphae

Atypoidea



Bipectina


Cyrtaucheniidae



Ctenizidae



Idiopidae



Actinopodidae



Migidae






Microstigmatidae



Nemesiidae




Barychelidae



Theraphosidae






?Paratropididae



Hexathelidae ?*



Dipluridae ?*




Uproszczony kladogram Mygalomorphae według Bonda i współpracowników (2012)[4]
Mygalomorphae

Atypoidea


Avicularioidea

Hexathelidae I




Dipluridae




Paratropididae





Actinopodidae



Hexathelidae II



Bipectina Crassitarsa Theraphosoidina

Cyrtaucheniidae I („homostolines”)




Theraphosidae



Barychelidae







Cyrtaucheniidae II



Nemesiidae (incl. Microstigmatidae, Cyrtaucheniidae III)





Domiothelina

Migidae




Ctenizidae


Euctenizoidina

Idiopidae



Euctenizidae











Systematyka

Do Mygalomorphae należy 16 rodzin (za Platnick N.I., 2013)[9]: Atypidae (gryzielowate), Antrodiaetidae, Mecicobothriidae, Hexathelidae, Dipluridae, Cyrtaucheniidae, Ctenizidae, Euctenizidae, Idiopidae, Actinopodidae, Migidae, Nemesiidae, Microstigmatidae, Barychelidae, Theraphosidae (ptasznikowate), Paratropididae.

Przypisy

  1. Heiko Bellmann: Przewodnik kieszonkowy: Pająki. Henryk Grabarczyk (tłum.). Warszawa: Multico O. W., 1998, s. 36.
  2. Paweł Cieślak: Ptaszniki. Hodowla w terrarium. Warszawa: Agencja Wydawnicza „Egros”, s. 12, seria: Hobby.
  3. Jason Bond, Hedin Marshal: Mygalomorphae. Tarantulas, trapdoor spiders & kin (ang.). Tree of Life Web Project. [dostęp 9 września 2009].
  4. a b c d Jason E. Bond, Brent E. Hendrixson, Chris A. Hamilton, Marshal Hedin. A reconsideration of the classification of the spider infraorder Mygalomorphae (Arachnida: Araneae) based on three nuclear genes and morphology. „PLoS ONE”. 7 (6): e38753, 2012. DOI: 10.1371/journal.pone.0038753 (ang.).
  5. Paul A. Selden, Jean-Claude Gall. A Triassic Mygalomorph spider from the northern Vosges, France. „Palaeontology”. 35 (1), s. 211–235, 1992 (ang.).
  6. a b c Nadia A. Ayoub, Jessica E. Garb, Marshal Hedin, Cheryl Y. Hayashi. Utility of the nuclear protein-coding gene, elongation factor-1 gamma (EF-1γ), for spider systematics, emphasizing family level relationships of tarantulas and their kin (Araneae: Mygalomorphae). „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 42 (2), s. 394–409, 2007. DOI: 10.1016/j.ympev.2006.07.018 (ang.).
  7. Jonathan A. Coddington, Herbert W. Levi. Systematics and evolution of spiders (Araneae). „Annual Review of Ecology and Systematics”. 22, s. 565–592, 1991. DOI: 10.1146/annurev.es.22.110191.003025 (ang.).
  8. a b c Marshal Hedin, Jason E. Bond. Molecular phylogenetics of the spider infraorder Mygalomorphae using nuclear rRNA genes (18S and 28S): Conflict and agreement with the current system of classification. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 41 (2), s. 454–471, 2006. DOI: 10.1016/j.ympev.2006.05.017 (ang.).
  9. Norman I.N.I. Platnick Norman I.N.I., Families [w:] The World Spider Catalog, Version 14.0 [online], American Museum of Natural History., DOI: 10.5531/db.iz.0001 [dostęp 2013-08-13] (ang.).???
лиценца
cc-by-sa-3.0
авторски права
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
изворно
посети извор
соработничко мреж. место
wikipedia POL

Ptaszniki (pająki): Brief Summary ( полски )

добавил wikipedia POL

Ptaszniki (Mygalomorphae) – infrarząd pająków z grupy Opisthothelae. Obejmuje ponad 2600 gatunków klasyfikowanych obecnie w około 300 rodzajach i 15 rodzinach. Do Mygalomorphae należą przeważnie pająki duże, długowieczne (15–30 lat), żyjące pod ziemią. Grupa ta obejmuje również największe żyjące obecnie pająki – ptasznikowate. Jest powszechnie uznawana za starodawną, monofiletyczną linię ewolucyjną pająków. Wykazują one pewne cechy prymitywne dla pająków, np. obecność dwóch par płucotchawek i prosto zbudowane kądziołki przędne. Najstarszym znanym przedstawicielem Mygalomorphae jest Rosamygale grauvogeli, którego skamieniałości odkryto w datowanych na anizyk osadach we francuskim departamencie Wogezy, jednak datowanie molekularne sugeruje, że Mygalomorphae pojawiły się już około 300 mln lat temu.

лиценца
cc-by-sa-3.0
авторски права
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
изворно
посети извор
соработничко мреж. место
wikipedia POL