Pískorypka vrbová (Andrena vaga) je blanokřídlý hmyz z čeledi pískorypkovitých.
Je dlouhý 11-14 milimetrů, přičemž samičky jsou o něco větší než samečkové. Žije v Evropě zejména podél říčních údolí, ale i na okrajích silnic a v zahradách, zejména v písčitých a bahnitých oblastech. Léta od března do května.
V tomto článku byl použit překlad textu z článku Weiden-Sandbiene na německé Wikipedii.
Obrázky, zvuky či videa k tématu pískorypka vrbová ve Wikimedia Commons
Pískorypka vrbová (Andrena vaga) je blanokřídlý hmyz z čeledi pískorypkovitých.
Je dlouhý 11-14 milimetrů, přičemž samičky jsou o něco větší než samečkové. Žije v Evropě zejména podél říčních údolí, ale i na okrajích silnic a v zahradách, zejména v písčitých a bahnitých oblastech. Léta od března do května.
Die Auen- oder Weidensandbiene (Andrena vaga) ist eine Sandbiene aus der Familie der Andrenidae.
Die Bienen werden 11 bis 14 Millimeter lang, wobei die Männchen etwas kleiner als die Weibchen sind. Kopf sowie Thorax sind mit einer weißgrauen Behaarung versehen. Der Hinterleib ist schwarz gefärbt und besitzt nur eine sehr geringe Behaarung. Die Männchen besitzen säbelförmige Oberkiefer und nicht knotige Fühler. Sie haben im Vergleich mit den Weibchen helle Beine. Bei den hinteren Beinpaaren der Weibchen besitzen die Trochanter (Schenkelringe) eine Haarlocke (Flocculus), sie haben am Kopf eine samtartige Behaarung (Foveae) und ein gut ausgebildetes Pygidium.
Die Tiere kommen im gemäßigten Europa nördlich bis an den Polarkreis vor. Sie leben vor allem entlang von Flusstälern an sandigen und lehmigen Flächen, aber auch an Wegrändern und in Gärten und sind stellenweise häufig zu finden. Sie fliegen sehr früh von März bis Mai. In Großbritannien galt sie 68 Jahre als verschollen, bevor sie 2014 in der Grafschaft Kent wiederentdeckt wurde.[1]
Die Tiere kommen im Frühjahr meist schon Anfang März hervor, wobei die von dem Parasiten Stylops melittae befallenen Tiere besonders früh erscheinen. Dann kann der Eindruck entstehen, als sei eine komplette Kolonie befallen. Die Männchen schlüpfen im Allgemeinen etwas früher als die Weibchen und fliegen emsig auf der Suche nach Weibchen dicht am Boden umher. Die Weibchen graben nach der Paarung einen 25–60 Zentimeter tiefen Gang in den Boden. An geeigneten Stellen bilden die Tiere Kolonien mit bis zu mehrere Tausend Individuen, in denen allerdings jedes Weibchen ihr eigenes Nest gräbt. Pro Quadratmeter findet man dann etwa 50 dieser separaten Nester. Die Nester bestehen aus einem Gang, der sich am Ende in Nebengänge verzweigt, an deren Ende nach und nach bis zu 10 Brutzellen angelegt werden. Über dem Eingang wird ein etwa fünf Zentimeter hoher Haufen aus Sand aufgehäuft. Ihren Namen verdanken die Weidensandbienen ihrer Spezialisierung auf den Pollen und Nektar von Weiden, den sie anschließend für ihre Brut sammeln. Man zählt sie zu den Beinsammlern, weil sie den Pollen mit verzweigten Haaren an ihren Hinterbeinen transportieren. Bei jedem Verlassen des Nestes wird der Eingang mit Sand zugeschüttet. Ein Klumpen aus Pollen, vermischt mit Nektar, wird in die Brutkammer eingetragen und ein Ei darauf gelegt. Die Zelle wird anschließend mit Sand verschlossen und der Bau einer weiteren Zelle beginnt. Im April oder Mai wird das Nest endgültig vollendet und das Weibchen stirbt. Die Larven ernähren sich von dem Gemisch und sind bereits am Ende des Frühjahrs ausgewachsen und spinnen in der Brutzelle einen Kokon. Darin verharren sie regungslos, bis sie sich im Hochsommer verpuppen. Sie überwintern in ihren Zellen und schlüpfen erst im nächsten Frühjahr.
Die Auen- oder Weidensandbiene (Andrena vaga) ist eine Sandbiene aus der Familie der Andrenidae.
Andrena vaga, the grey-backed mining bee, is a species of solitary bee which is found in most of Europe but which is very rare in Great Britain, where it may be recolonizing in the south-east after previously being extirpated. It specialises in feeding on the pollen of willows.
A. vaga is a large mining bee, 13-15mm in length,[1] which has the entire thorax clothed in grey hairs, sometimes showing a slight buff tinge, the scopae and hind femorae have white hairs. It also has patches of white hairs on the abdomen sides.[2] On closer examination the surface of the cuticle can be seen to be shiny metallic black. The face is covered with brownish hairs[1] It resembles the ashy mining bee (Andrena cineraria). Males have the entire upper surface of the thorax covered in grey hair and pale hair on the hind tibia. When it can be seen, sternite 8 will show a downwards curve at its tip.[2] The males have the sides and top of the face coloured white, with the bottom having long white hairs, it has long mandibles and rounded cheeks.[1]
A. vaga is found in Europe as far north as 66°N,[1] although it is found only in southern Scandinavia,[3] east to Iran, Kyrgyzstan and Kazakhstan.[4] In Great Britain, A. vaga was only known from only four records prior to 2009, almost all from south-east England, with the latest being in 1946, then in the 21st century it was recorded again in south-eastern England, in Kent and Hampshire, where they were recorded as breeding, and the species was recorded as moving to inland sites from the coast, suggesting that it was spreading.[5]
A. vaga occurs in pastures and meadows, often near water, as well as heathland and woody glades[1]and coastal areas with loose soil, always in the vicinity of various species of willows (Salix).[5]
A. vaga is univoltine, the adults are on the wing in early Spring, during March and April,[5] sometimes as early as late February in more southerly warmer regions.[1] They are oligolectic and feed on and collect the pollen from willow trees of the genus Salix.[1][5] Where it is common A. vaga often forms large nest aggregations which may have as many as 10,000 nests. The nests are excavated in rather hard ground, often where there is sparse vegetation and where the substrate has either and even or sloping surface; the female excavated a vertical nest burrow.[5] These are often located in sites which are subject to flooding and floods can have a significant impact on the populations of this species.[6]
In mainland Europe the cuckoo-bee Nomada lathburiana is a cleptoparasite of A. vaga.[5] Sphecodes gibbus has been suggested as another cleptoparasite of this species but that is regarded as unlikely.[7] The strepsipteran Stylops melittae has been recorded as a parasitoid of A. vaga.[1]
Andrena vaga, the grey-backed mining bee, is a species of solitary bee which is found in most of Europe but which is very rare in Great Britain, where it may be recolonizing in the south-east after previously being extirpated. It specialises in feeding on the pollen of willows.
Andrena vaga est une espèce d'abeilles de la famille des Andrenidae. Elle est présente en Europe et en Asie.
Cette espèce vit généralement dans des biotopes humides, notamment sur le bord des rivières et dans les prairies[2].
Cette abeille est solitaire, la femelle vit dans un nid qu'elle creuse dans le sol. Lorsqu'elle sort de son nid, elle couvre généralement l'entrée avec du sable. Ce comportement, courant chez les andrènes, permet probablement de protéger les œufs contre les parasites et les prédateurs. Il pourrait également servir à maintenir une température constante à l'intérieur du nid. L'entrée n'est pas recouverte les jours où la température est très élevée[3].
La femelle peut éventuellement creuser une « fausse entrée » non loin de son nid, permettant probablement d'orienter les parasites et les prédateurs sur une mauvaise piste. Cette technique se révèle être particulièrement efficace sur Nomada lathburiana. Il arrive que la femelle se prenne à son propre piège et commence à creuser à l'emplacement de la mauvaise entrée, avant de retrouver la bonne[3].
Cette espèce est considérée comme oligolectique, elle butine principalement les saules (saule pourpre, Saule blanc, Saule marsault, Saule à oreillettes, S. pentandra, S. nigricans)[2].
Elle a cependant été observée sur d'autres plantes, notamment des Apiaceae (berce de Sibérie), Asteraceae (Taraxacum officinale), Caryophyllaceae (œillet des chartreux, silène à petites feuilles), Poaceae (Koeleria glauca), Ranunculaceae et Rosaceae (Prunus, Crataegus, Malus, Spiraea)[2].
Andrena vaga est l'hôte de l'abeille cléptoparasite Nomada lathburiana et des coléoptères Meloe decorus, Meloe proscarabaeus et Meloe violacea[2].
Andrena vaga est une espèce d'abeilles de la famille des Andrenidae. Elle est présente en Europe et en Asie.
De grijze zandbij (Andrena vaga) is een bij uit het geslacht van de zandbijen (Andrena).
De grijze zandbij is een van de grootste zandbijen.[1] Het vrouwtje wordt 13 tot 15 millimeter lang. Het mannetje is kleiner en wordt 10 mm.[2] De bij is zwart met een egaal lichtgrijze, donzige beharing over het gehele borststuk en kop. Het achterlijf is kaal en zwartglanzend. Het mannetje, dat duidelijk kleiner is dan het vrouwtje, lijkt een witte snor te hebben.[3]
De bij heeft een vrij korte tong en bezit verzamelharen voor het stuifmeeltransport aan de achterpoten. De voorvleugels hebben drie submarginale cellen en een zeer zwak gekromde basale ader die schuin van het midden tot aan de rand van de vleugel loopt. De soort vliegt van maart tot en met mei, met de piek halverwege april. Vanaf de tweede helft van mei worden ze niet meer waargenomen. Als voedsel wordt stuifmeel van de wilg gebruikt; de zandbij is een soortspecifieke specialist. De vliegperiode is dan ook beperkt tot de bloeitijd van de wilgen,[4] maar zodra de paardenbloem bloeit wordt daar ook wel stuifmeel gehaald. De soort leeft in pioniersvegetaties.
Grijze zandbijen hebben geen angel en kunnen dan ook niet steken.
De grijze zandbij komt voor in een groot deel van het Palearctisch gebied. Ze is wijdverspreid in Noord-, West- en Centraal-Europa. In Nederland is hij vrij zeldzaam. De bij is een pionier en in staat om snel een geschikte plek te bewonen. De populatie in Nederland is al jarenlang stabiel. De exacte aanwezigheid in België is nog niet erg duidelijk.[5] Zeker is wel dat er op verschillende plaatsen grote groepen van voorkomen, onder meer op de Kesselse Heide.
De grijze zandbij leeft vooral in zandgrond in heide, bos of zandputten, in open plekken nabij dijken en rivieren. Het leefgebied is steeds in de omgeving van wilgen; deze bevinden zich gemiddeld in een straal van 250 meter eromheen.
In maart zijn de eerste mannetjesbijen waar te nemen. Ze worden een paar dagen voor de vrouwtjes actief. Op zoek naar vrouwtjes vliegen ze laag over de grond. Als een vrouwtje verschijnt, vliegen ze ernaartoe en proberen soms meerdere mannetjes tegelijk ermee te paren. De enige functie van de mannetjes is paren. Nadien sterven ze dan ook.
De vrouwtjes graven dan een nest met aan het eind 6 tot 10 broedcellen. Na het uitgraven van een broedcel gaat ze op zoek naar wilgenstuifmeel en nectar. Iedere keer dat ze het nest verlaat, sluit ze het af met zand. Het stuifmeel brengt ze mee als dikke gele bollen aan haar achterpoten en het nectar in de krop. In het nest kneedt ze van het stuifmeel en nectar een bolletje. Daarop legt ze een eitje. Zodra de broedcellen gevuld zijn, stopt ze met werken en sterft ook zij. De volwassen dieren leven dus minder dan een jaar.
Uit de eitjes komen larven. Deze spinnen zich tijdens de zomer in en vormen een cocon. Daarin ontwikkelt ze zich tot een volwassen bij en overwintert in haar cocon tot het volgende voorjaar. Dan graaft ze zich naar boven en begint een nieuwe cyclus.
De grijze zandbij is een solitaire bij, wat wil zeggen dat ze alleen in een nest wonen. Dit wil niet zeggen dat hun nesten volledig geïsoleerd liggen. Integendeel, vaak leven ze in kolonies van soms meer dan 50 nesten per vierkante meter. Honderden dieren kunnen in elkaars buurt wonen.
Alleen de vrouwtjes graven een nest. Dit is herkenbaar aan het hoopje zand, gelijkend op een molshoopje, dat tot 5 cm hoog kan zijn. De ingang zit meestal niet helemaal in het midden.[6] De nesten lopen 25 tot 50 centimeter loodrecht omlaag en vertakken dan in meerdere zijgangen waar aan het einde de verbrede broedcellen zich bevinden. Vaak zijn er veel nesten bij elkaar, die jarenlang gebruikt worden.
De roodharige wespbij is bekend als nestparasiet van deze soort, waarschijnlijk is ook de pantserbloedbij dat. De wespbij zwerft gedurende de dag rond bij de nesten van de grijze zandbij en legt in een onbewaakt ogenblik de eitjes in het nest. Daarom worden deze bijen koekoeksbijen genoemd. Omdat deze eitjes iets eerder uitkomen dan die van de zandbij eet deze eerst de larve ervan op en daarna het voedsel.
De gewone wolzwever (Bombylius major) parasiteert ook op de grijze zandbij. Vrouwtjes van de gewone wolzwever vliegen laag over de nesten van de zandbij. Ze blijven even voor een nestingang zweven en schieten dan met een slingerbeweging van het achterlijf een ei in de nestingang.
De grijze bij kan onderscheiden worden van enkele gelijkende soorten:[7]
De pluimvoetbij maakt eveneens kleine zandhoopjes. Deze verschijnen echter pas in de zomer, nadat die van de grijze zandbij verdwenen zijn. De pluimvoetbij zelf is geel behaard, in tegenstelling tot de grijs-witte beharing van de grijze zandbij.
De asbij is ongeveer even groot als de grijze zandbij, maar heeft een zwarte haarband op het borststuk.
Sälgsandbi (Andrena vaga) är en art i insektsordningen steklar som tillhör överfamiljen bin och familjen grävbin.
Ett stort, svart sandbi med ljusgrå päls på huvud och mellankropp. Honan kan bli 13 till 15 mm lång; hanen är påtagligt mindre.[2]
Sälgsandbiet återfinns längs flodstränder, fördämningar, sand-, grus- och lertäkter, där den bygger sina larvbon på mark med liten eller ingen vegetation, vanligen i större eller mindre kolonier. Som det svenska namnet antyder är arten specialiserad på videväxter. Biet är tidigt; det övervintrar som fullbildad insekt och flyger under tidig vår till försommar, hanarna kan komma fram så tidigt som i slutet av februari.[2]
Arten parasiteras av gökbiet sälggökbi (Nomada lathburiana) och möjligen också blodbiet Sphecodes gibbus[2]. Den kan också angripas av inälvsparasiten Stylops mellitae.[3]
Sälgsandbiet förekommer i Europa mellan 42° och 66°N.[2] Vissa fynd har även gjorts i Asien.[4].
Sälgsandbi (Andrena vaga) är en art i insektsordningen steklar som tillhör överfamiljen bin och familjen grävbin.
Andrena vaga là một loài ong trong họ Andrenidae. Loài này được Panzer miêu tả khoa học đầu tiên năm 1799.[1]
Andrena vaga là một loài ong trong họ Andrenidae. Loài này được Panzer miêu tả khoa học đầu tiên năm 1799.
_2.jpg)
