Asparagus inggih punika salah satunggaling nama janganan ingkang taksih kalebet satunggal spésies jinis tetaneman génus Asparagus mliginipun saking pang ingkang taksih enèm saking Asparagus officinalis.
Asparagus kathah dipuntanem ing Amérika, mliginipun ing Amérika Lor/Amérika Lèr, lan kathah sumber ingkang nyebataken bilih asparagus asaliun saking Amérika Lèr. Laladan-laladan ingkang dipuntanemi asparagus tuladhanipun inggih punika Lembah California, Sacramento, New Jersey, Carolina Kidul, lan Illinois.
Asparagus punika taneman ingkang dipundhahar bungipun, déné bung ingkang dipunpendhet punika bung ingkang ageng ingkang wernanipun pethak lan gadhah karakter empuk lan lema-lema. Asparagus padatanipun dipuncawisaken dados janganan ingkang seger boten kedah dipunmasak rumiyin utawi dados dhaharan ing kalèng.
Asparagus sampun dangu dipun-ginakaken dados bahan tetedhan amargi raosipun ingkang éco lan gadhah sipat diuretik. Kanthi sipat diuretik kasebat, asparagus gadhah khasiyat kanggé nglancaraken saluran urin saéngga saged ndadosaken ginjel makarya kanthi saé.[1] Asparagus punika sumber ingkang paling saé saking kandhutan asem folat nabati, lan kalorinipun andhap sanget, boten ngewrat lemak utawi kolesterol, saha unsur natriumipun namung sakedhik. Taneman punika ugi kalebet sumber rutin, inggih punika satunggaling senyawa ingkang saged damel langkung kiyat dhindhing kapiler.
Asparagus punika ngewrat sodium ingkang sakedhik. Asparagus ugi dados sumber ingkang paling saé kanggé vitamin B6, kalsium, magnesium, lan seng, ugi dados sumber ingkang saé sanget kanggé serat, protéin, vitamin A, vitamin c, vitamin K, vitamin E, thiamin, riboflavin, rutin, niacin, asem folat, wesi, fosfor, kalium, tembaga, mangan lan selenium. Asam amino asparagina punika pikantuk saking taneman asparagus punika.[2]
Pangipun asparagus ingkang wadon langkung lema lan padhet isinipun tinimbang pang asparagus ingkang jaler. Asparagus ingkang langkung empuk inggih punika asparagus ingkang wenanipun ijem utawi pethak, sanès ingkang tipis. Asparagus boten saged dimbu ing wekdal ingkang dangu, ingkang saé langsung dipunsayur ing dinten punika utawi ing wekdal paling dangu tigang dinten.
Punika rantaman manéka warna kandhutan gizi ingkang kawrat wonten ing asparagus:[3]
Kandhutan Gizi Asparagus per 100 g (3.5 oz)
Asparagus është grup në familjen Asparagaceae. Janë diku mbi 120 anëtar të këtij grupi që kryesisht vijen nga bota e vjetër që nga të dy hemisferat e planetit. Shumë lloje të këtij grupi nga Afrika janë kategorizuar si antarë të grupeve Protasparagus dhe Myrsiphyllum. Lloji më i njohuri i këti grupi është Shpargulli mjekësor ( lat. Asparagus officinalis L.) apo si i thonë në krahinat shqiptare : ferrëbutë (Malësi e Madhe). pipe, fermi, shpargull, gjethemprehtë, aparenji (Shqipëri e Jugut),
Asparagus
Asparagus
Asparagus
Asparagus është grup në familjen Asparagaceae. Janë diku mbi 120 anëtar të këtij grupi që kryesisht vijen nga bota e vjetër që nga të dy hemisferat e planetit. Shumë lloje të këtij grupi nga Afrika janë kategorizuar si antarë të grupeve Protasparagus dhe Myrsiphyllum. Lloji më i njohuri i këti grupi është Shpargulli mjekësor ( lat. Asparagus officinalis L.) apo si i thonë në krahinat shqiptare : ferrëbutë (Malësi e Madhe). pipe, fermi, shpargull, gjethemprehtë, aparenji (Shqipëri e Jugut),
Asparagus inggih punika salah satunggaling nama janganan ingkang taksih kalebet satunggal spésies jinis tetaneman génus Asparagus mliginipun saking pang ingkang taksih enèm saking Asparagus officinalis.
Asparagus kathah dipuntanem ing Amérika, mliginipun ing Amérika Lor/Amérika Lèr, lan kathah sumber ingkang nyebataken bilih asparagus asaliun saking Amérika Lèr. Laladan-laladan ingkang dipuntanemi asparagus tuladhanipun inggih punika Lembah California, Sacramento, New Jersey, Carolina Kidul, lan Illinois.
Asparagus punika taneman ingkang dipundhahar bungipun, déné bung ingkang dipunpendhet punika bung ingkang ageng ingkang wernanipun pethak lan gadhah karakter empuk lan lema-lema. Asparagus padatanipun dipuncawisaken dados janganan ingkang seger boten kedah dipunmasak rumiyin utawi dados dhaharan ing kalèng.
Sarsabil, sparja (Asparagus) — lolaguldoshlar oilasiga mansub oʻsimliklar turkumi; sabzavot va manzarali ekin. Yevropa, Osiyo va Afrikada 150 turi bor. Oʻzbekistonda 2 turi yovvoyi holda uchraydi. Kaltabarg S. (A. brachyphyllus Turez.), fors (A. persicus Baker.) koʻp yillik, chirmashib oʻsadigan oʻt. Ikkala turi ham boshqa belgilari bilan bir-biriga oʻxshash, boʻyi 50—150 sm. Barglari mayda, barg qoʻltigʻida ninasimon koʻrinishda. Shakli oʻzgargan shoxchalar — kladodiylar hosil qiladi. Mevasi rezavor, rangi qizil. May oyida gullab, iyunda meva beradi. Toʻqaylarda oʻsadi. Dorivor S. (A. offcinalis) Yevropaning markaziy va jan. qismida, Kavkazorti va Shim. Kavkazda keng tarkalgan. Sabzavot sifatida ekiladi; uning yosh novdalari ovqatga ishlatiladi. Tarkibida 2% oqsil, 2,4% uglevodlar (klechatkadan tashqari), vitaminlar B, B2, PP, provitamin A mavjud. S.-dan asparagin olinadi. Hosildorligi 30—35 s/ga. S. ekilgan maydonlardan 10—15 yil hosil olinadi. S. asparagus nomi bilan manzarali oʻsimlik sifatida ham oʻstiriladi. [1]
Sarsabil, sparja (Asparagus) — lolaguldoshlar oilasiga mansub oʻsimliklar turkumi; sabzavot va manzarali ekin. Yevropa, Osiyo va Afrikada 150 turi bor. Oʻzbekistonda 2 turi yovvoyi holda uchraydi. Kaltabarg S. (A. brachyphyllus Turez.), fors (A. persicus Baker.) koʻp yillik, chirmashib oʻsadigan oʻt. Ikkala turi ham boshqa belgilari bilan bir-biriga oʻxshash, boʻyi 50—150 sm. Barglari mayda, barg qoʻltigʻida ninasimon koʻrinishda. Shakli oʻzgargan shoxchalar — kladodiylar hosil qiladi. Mevasi rezavor, rangi qizil. May oyida gullab, iyunda meva beradi. Toʻqaylarda oʻsadi. Dorivor S. (A. offcinalis) Yevropaning markaziy va jan. qismida, Kavkazorti va Shim. Kavkazda keng tarkalgan. Sabzavot sifatida ekiladi; uning yosh novdalari ovqatga ishlatiladi. Tarkibida 2% oqsil, 2,4% uglevodlar (klechatkadan tashqari), vitaminlar B, B2, PP, provitamin A mavjud. S.-dan asparagin olinadi. Hosildorligi 30—35 s/ga. S. ekilgan maydonlardan 10—15 yil hosil olinadi. S. asparagus nomi bilan manzarali oʻsimlik sifatida ham oʻstiriladi.
Szparaga (Asparagus L.) – to je szlach roscënów z rodzëznë szparagòwatëch (Asparagaceae). Òna rosce na Kaszëbach.
Çavmark[1], meroje[1] an jî melajo (navê zanistî yê latînî Asparagus) navê komek riwekan ji famîleya çavmarkan (Asparagaceae) ye. Pincareke biharê ye. Li Kurdistanê jî heşîn dibe.
Li dora 100 cureyên wê hene, lê li Ewropa û Asyayê nêzîk 15-20 cure tên dîtin. Pirranî li Afrîkayê heşîn dibe.
Di axa dewlemend de aj dide. Ji aliyê vîtamînên C, A û B1, B2 ve baş e. Li Serhedê û gelek deveran pirr tê zanîn, avsîra wê jî tê çêkirin.
Di bijîşkiya gelêrî ya kurd de cihê wê girîng e, dibêjin performansa seksê zêdetir dike. Lê xebat û lêkolînên zanistiyê nînin, hebin jî em nizanin.
Dibe ku di ferhenga kurdî de bi navên din hatibin binavkirin. Ji dirûvê wan û binavkirinên zimanên din, hin ji melajoyan ev in:
Çavmark, meroje an jî melajo (navê zanistî yê latînî Asparagus) navê komek riwekan ji famîleya çavmarkan (Asparagaceae) ye. Pincareke biharê ye. Li Kurdistanê jî heşîn dibe.
Li dora 100 cureyên wê hene, lê li Ewropa û Asyayê nêzîk 15-20 cure tên dîtin. Pirranî li Afrîkayê heşîn dibe.
Аспарагус (латинокс Aspáragus) - Аспарагус касыксонь тъналсь. Сидеста васьфневи Asparagus officinalis сортсь. Аспарагусть тишень эди пялекофкснень сортонза, модалдонь оцю юр мархта эди кувака почкат. Аспарагусть почконза пяк танцти деликатессь.
Аспарагус (латинокс Aspáragus) - Аспарагус касыксонь тъналсь. Сидеста васьфневи Asparagus officinalis сортсь. Аспарагусть тишень эди пялекофкснень сортонза, модалдонь оцю юр мархта эди кувака почкат. Аспарагусть почконза пяк танцти деликатессь.
ఆస్పరాగస్' (Asparagus) is a genus in the plant family Asparagaceae, subfamily Asparagoideae.[1] It comprises up to 300 species. Most are evergreen long-lived perennial plants growing from the understory as lianas, bushes or climbing plants. The best-known species is the edible Asparagus officinalis, commonly referred to as just asparagus. Other members of the genus are grown as ornamental plants.
ఆస్పరాగస్' (Asparagus) is a genus in the plant family Asparagaceae, subfamily Asparagoideae. It comprises up to 300 species. Most are evergreen long-lived perennial plants growing from the understory as lianas, bushes or climbing plants. The best-known species is the edible Asparagus officinalis, commonly referred to as just asparagus. Other members of the genus are grown as ornamental plants.
ሰሪቲ፣ ሰሪቴ ወይም ቀስተኒቻ (Asparagus) በኢትዮጵያና በዓለም ውስጥ የሚገኝ ተክል ወገን ነው። የሴት ቀስት የሰሪቲ ዝርያ (A. Africanus) ነው።
በባህል መድሃኒት፣ የሰሪቲ ድንቼ ሥር ለአቀዥቃዥና ለአባለዘር በሽታ እንደ ጠቀመ ተዘግቧል።[1]
«የሴት ቀስት» ዝርያ ሥር በዶሮ ወጥ ተጨምሮ ለአለመቻል እንዲጠቅም ተብሏል።[2]
