Guidance for identification (German text)
Mycena tintinnabulum is a European species of agaric fungus in the family Mycenaceae. The mycelium, but not the fruit body, is bioluminescent.[4][5]
Mycena tintinnabulum is a European species of agaric fungus in the family Mycenaceae. The mycelium, but not the fruit body, is bioluminescent.
De wintermycena (Mycena tintinabulum) is een klein paddenstoeltje uit het geslacht Mycena. Het is een klein en teer paddenstoeltje dat zeer temperatuursgevoelig is. Het paddenstoeltje verschijnt tussen oktober en april[2] op de stronken van levende en dode loofbomen, vaak op beukenhout.[3]
De wintermycena heeft een hoed met een doorsnee van 0,5 tot 2,5 cm,[4] meestal kastanjebruin van kleur maar soms ook wittig, blauwig, donkergeel of geelbruin. Aan de basis van de steel, die een diameter van 1–3 mm heeft, bevinden zich pluizige haartjes.[5] De myceliumdraden aan de steelvoet kleuren bij daglicht bleekgeel, maar geven licht in het donker. De sporen zijn elliptisch tot cilindrisch van vorm en meten 5 tot 7 bij 2,5-3 micrometer. Het zijn basidiosporen. De wetenschappelijke naam van de wintermycena luidt tintinnabulum, letterlijk klein belletje betekenend.[3]
In Nederland wordt het paddenstoeltje zeer zelden gevonden en staat het in de Nederlandse Rode lijst van paddenstoelen te boek als "ernstig bedreigd". Recent werd de paddenstoelensoort voor de eerste keer in de provincie Overijssel gespot op het landgoed Twickel, beroemd om zijn zeldzame paddenstoelen en een plek waar geregeld voor Nederland nieuwe paddenstoelensoorten worden ontdekt.[3] Ook in andere landen, zoals Noorwegen, is het paddenstoeltje zeldzaam.[6]
Bronnen, noten en/of referentiesGrzybówka dzwoneczkowata (Mycena tintinnabulum (Paulet) Quél.) – gatunek grzybów należący do rodziny grzybówkowatych (Mycenaceae)[1]
Pozycja w klasyfikacji: Mycena, Mycenaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi (według Index Fungorum)[1].
Takson ten został zdiagnozowany taksonomicznie w 1793 r. przez Pauleta jako Hypophyllum tintinnabulum. Do rodzaju Mycena został przeniesiony przez Queleta w 1872 r.
Nazwę polską nadała Maria Lisiewska w 1987 r[3].
Średnica 0,5-2cm, u młodych tępo dzwonkowaty, później stożkowaty, w końcu rozpostarty. Środek kapelusza zwykle płaski. Blaszki prześwitują, wskutek czego kapelusz jest promieniście prążkowany. Jest higrofaniczny; w stanie wilgotnym jest lepki. Powierzchnia naga, gładka, jedwabiście błyszcząca, o barwie brązowej, sepii, szarobrązowej, lub ciemnoczerwonobrązowej, czasami ciemno czekoladowobrązowej[4].
Blaszkowy, blaszki przyrośnięte i nieco zbiegające ząbkiem, o pofałdowanych ostrzach.Występują międzyblaszki. Początkowo blaszki mają barwę jasnoszarą z różowawym odcieniem, później mięsistoróżowawą[4][5].
Wysokość 1-7 cm, grubość 1-3 mm, rurkowaty, wygięty, twardy i chrząstkowaty. Powierzchnia gładka, w stanie wilgotnym nieco lepka, w stanie suchym błyszcząca. Barwa bladoszara, beżowa, u podstawy często czerwonawa i przechodzi w nibykorzeń pokryty odstajcymi, białymi strzępkami[4][5].
Bardzo cienki, beżowoszary o niewyraźnym, gorzkim smaku. Ma zapach podobny do obierek ziemniaków lub chloru. Zapach szybko zanika[5].
Biały. Zarodniki elipsoidalne lub pestkowate z niewyraźnym dziobkiem, o gładkiej powierzchni, amyloidalne i hialinowe. Wielkość 4-5,5 x od 2,5-3,5 µm[6].
Grzybówka dzwoneczkowata występuje głównie w Europie, poza tym w USA znana jest z nielicznych tylko stanowisk[7]. W Polsce jest dość rzadka[5].
Rośnie w różnego typu lasach, parkach i alejach na martwym drewnie; na pniakach, powalonych pniach i konarach drzew liściastych[4]. Obserwowano ją na drewnie olszy szarej, brzóz, buków, dębów i wierzb. Szczególnie często występuje na drewnie olch i wierzb. Owocniki wytwarza od sierpnia do grudnia[3]. Jest to jeden z nielicznych gatunków grzybów, które pojawiają się bardzo późną jesienią i w zimie podczas bezmroźnych okresów. Zwykle wyrasta w zwartych kępach, czasami nawet w liczbie kilkudziesięciu owocników[5].
Saprotrof[3]. Grzyb niejadalny ze względu na małe rozmiary i gorzkawy smak[5].
Na martwym drewnie wyrasta kilka gatunków podobnych grzybówek, jednak późna pora pojawiania się grzybówki dzwoneczkowatej i tworzenie zwartych kęp łatwo pozwala ją odróżnić od innych grzybówek[5]. W zimie na martwym drewnie występuje kępami także płomiennica zimowa, różni się ona jednak wyglądem[4].
Grzybówka dzwoneczkowata (Mycena tintinnabulum (Paulet) Quél.) – gatunek grzybów należący do rodziny grzybówkowatych (Mycenaceae)
