Blaszkowiec drobnozarodnikowy (Lenzites betulina (L.) Fr.) – gatunek grzybów z rodziny żagwiowatych (Polyporaceae)[1]. Czasami opisywany jest jako Lenzites betulinus (L.) Fr. (synonim)[2].
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Lenzites, Polyporaceae, Polyporales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1753 r. Karol Linneusz nadając mu nazwę Agaricus betulinus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1838 r. Elias Fries, przenosząc go do rodzaju Lenzites[1].
Synonimów naukowych ma około 90[3].
Nazwę polską podał S. Domański i in. w 1967 r. W piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten ma również inne polskie nazwy: bedłka brzozowa, blaszkowiec brzozowy, siatkowiec brzozowy, siatkowiec wiotki, skórzak brzozowy, skórzak różnobarwny[2].
Jednoroczny. Pojedynczy owocnik ma kształt konsolowaty lub półkulisty, szerokość 2–8 cm, grubość 0,3-1,5 cm, do podłoża przyrasta bokiem lub centralnie. Zazwyczaj owocniki występują gromadnie, dachówkowato, lub pozrastane są bokiem lub nasadą. Powierzchnia jest nierówna, filcowato-owłosiona, koncentrycznie strefowana i pręgowana, wskutek czego przypomina niektóre gatunki wrośniaków. Górna powierzchnia owocnika ma kolor brudnobiały, słomkowożółty, szary, płowy. Czasami porastają ją glony i wówczas jest zielona. Brzeg owocnika w tym samym kolorze lub ochrowobrunatny, cienki i równy[4].
Blaszkowaty. Blaszki promieniście wyrastają z nasady, w większości są gładkie, czasami poszarpane. W jednym owocniku jest ich na 1 cm 12-15, wyjątkowo do 17 (licząc na brzegu owocnika). U nasady są połączone anastomozami. Barwa blaszek od białej przez jasnoszarą do jasnoorzechowej[4].
Ma grubość do 1 cm, jest skórzasty, biały lub jasnobrązowy. Smak i zapach niewyraźny[5].
Biały. Zarodniki bezbarwne, cylindryczne z zaostrzoną podstawą i wygięte na kształt przecinka. Powierzchnia gładka, rozmiar 4,5-6,5 × 2-3 μm. W hymenium znajdują się nieliczne grubościenne cystydy o słomkowożółtej barwie i wrzecionowatym kształcie[4].
Z wyjątkiem wyższych położeń górskich występuje na całym terenie Polski i jest pospolity, można go spotkać nie tylko w lasach, ale także w zaroślach, parkach, ogrodach[5].
Rośnie w lasach liściastych i mieszanych na pniach i pniakach obumarłych drzew, rzadko na żywych drzewach. Występuje także poza lasami na drewnie użytkowym, np. na drewnianych płotach, mostkach, itp[4]. Stwierdzono występowanie na brzozie brodawkowatej (Betula verrucosa) oraz drzewach należących do rodzajów olsza (Alnus), buk (Fagus), dąb (Quercus)[2].
Grzyb niejadalny, saprotrof, rzadko pasożyt drzew osłabionych lub uszkodzonych. Wywołuje białą zgniliznę drewna. Ochrona drewna użytkowego przed tym grzybem polega na impregnacji środkami grzybobójczymi[4].
Jest wykorzystywany w tradycyjnej medycynie chińskiej do leczenia bólu kości udowych, udaru mózgu, przeziębień. Badania naukowe wykazały, że zawarte w tym grzybie związki chemiczne mają działanie przeciwbakteryjne, przeciwnowotworowe, immunosupresyjne i antyoksydacyjne. Wodny wyciąg wykazuje słabe działanie przeciwnowotworowe w odniesieniu do złośliwego mięsaka[6].
W 1955 niemiecki naukowiec Lohwag wykazał, że blaszkowca drobnozarodnikowego można hodować na pożywce z agaru z domieszką trocin buka[6].
Może być pomylony z innymi nadrzewnymi gatunkami grzybów, gdyż jest bardzo zmienny morfologicznie i bardzo różnorodnie ubarwiony. Górną powierzchnią przypomina wrośniaki (szczególnie wrośniaka różnobarwnego i w. szorstkiego), łatwo jednak go od nich odróżnić, gdyż wrośniaki w hymenoforze nie mają blaszek, lecz rurki z drobnymi porami[4].
Blaszkowiec drobnozarodnikowy (Lenzites betulina (L.) Fr.) – gatunek grzybów z rodziny żagwiowatych (Polyporaceae). Czasami opisywany jest jako Lenzites betulinus (L.) Fr. (synonim).
.JPG)
_Fr_183517.jpg)
_Fr_183518.jpg)
