Physalis alkekengi ye una especie de planta yerbácea perteneciente a la familia Solanaceae.
Ye una planta yerbácea perenne con rizoma de 5-11 dm d'altor. Tarmu erecto y ríxidu de color verde acoloratáu. Les fueyes peciolaes, ovales y apuntiaes de color verde y de 5-8 cm de llargor. Les flores son solitaries y colgantes cola corola de color blancu crema. El frutu ye una baga globulosa de color coloráu escarlata paecida a la cereza y ta envolubrada por una vesícula costellada de color coloráu escarlata en forma de "llinterna xaponesa". Floria en primavera y branu.
Estender polos terrenes caliares d'Eurasia. Tamién abonda nos parques y xardinos y ye utilizáu pa faer sebes y terremplénes.
Los romanos llamaben a esta planta helicacabum. Dioscórides comenta "Topara otru Solanu llamáu propriamente halicacabo y vexiguilla. El so fructo ye roxo, redondu y llisu, y semejangte a los granos d'uves: el cual ta zarráu en ciertos hollejos redondos, a manera de vexiguillas. El dichu fructo bevido. resuelve la ictericia, siendo provocatible d'orina". Llaguna añede: "La llamada halicacabo en griegu. dicir en llatín vesicaria: y esta ye la que llamen Alkankegi los árabes. Les vexigas de alkankegi empiecen a bermegear por fin n'agostu".[1]
Contién fisalines (principios amargosos de naturaleza esteroídica); fisaleno (carotenoide); ácidu cítricu; y vitamina C.[1]
Tradicionalmente, les sos bagues consideráronse comestibles, con un discretu efeutu laxante.[1]
Les fueyes y tarmos emplegar como depurativu del reñón y del fégadu, y como tónicu xeneral dempués d'un procesu febril, como la malaria. Rellátase una cierta pesadez de la rexón gástrica y estriñimientu en casu d'alministrar dosis descomanadamente altes, a persones especialmente sensibles.[1]
La planta emplegóse na homeopatía como tintura de bagues madures.[2]
Anguaño, haise documentáu que los raigaños y bagues contienen sustances que la so ingestión puede afectar negativamente a la salú. Nos raigaños, constatóse la presencia d'alcaloides tropanos. Les bagues tienen efeutos antiestrogénicos.[3]
Physalis alkekengi describióse por Linneo y espublizóse en Species Plantarum 1: 183, nel añu 1753.[4]
alkakengi: epítetu
Physalis: nome xenéricu que deriva de la pallabra griega: phusa, que'l so significáu ye daqué según "angüeña"
Esta páxina forma parte del wikiproyeutu Botánica, un esfuerciu collaborativu col fin d'ameyorar y organizar tolos conteníos rellacionaos con esti tema. Visita la páxina d'alderique del proyeutu pa collaborar y facer entrugues o suxerencies. Physalis alkekengi ye una especie de planta yerbácea perteneciente a la familia Solanaceae.
Adi yergilası (lat. Physalis alkekengi)[1] - yergilası cinsinə aid bitki növü.[2]
SOLANALES SIRASI
Solanaceae Juss . – BADIMCAN ÇİÇƏKLİLƏR FƏSİLƏSİ
Physalis L. – Yergiləsi cinsi
Bu cins Azərbaycanda 2 növlə təmsil olunmuşdur, onlardan 1-i dərman bitkisidir.
Physalis alkekengi L. - Adi yergiləsi - Физалис обыкновенный – Ordinary ground cherry
Uzun, sürünən, budaqlı, odunlaşmış, yeraltı zoğları olan çoxillik ot bitkisidir. Gövdəsi 25-60 (80) sm düz, budaqlı, bəzən
sadədir; aşağı hissəsi çılpaq, orta hissəsi az, təpəsi isə sıx tüklənmişdir. Yarpaqları saplaqlı, uzunluğu 4-12 sm, eni 2.5-6.5 sm yumurtavari, enli yumurtavaridir; qıraqları bəzən azacıq diş-dişli, hər iki tərəfdən çox seyrək tüklüdür. Çiçəkləri tək-tək, qoltuqdadırlar. Çiçəkyanı kasacıqları 4–7 mm uzunluqda üçdilimlidir, sıx tüklənmişdir. Tacı 20 mm, ağımtıl, sıx tükləşmişdir. Giləmeyvəsi 1.2-1.5 sm uzunluqda, narıncı, toxumları 2.5 mm qədər, tumurcuqvari, sarı və ya ağımtıl rəngdədir. May-avqust aylarında çiçəkləyir, iyun-sentyabrda meyvə verir.
Adi yergiləsi boreal coğrafi tipinin avropa sinfinə aiddir. Skandinaviya, Atlantik və Orta Avropa, Aralıq dənizi, Balkan-Kiçik-
Asiya, Şimali Amerika, Rusiya, Ukrayna, Orta Asiya və Qafqazda yayılmışdır. Kür-Araz ovalığı və Abşerondan başqa Azərbaycanın bütün rayonlarında arandan orta dağ qurşağına kimi (dəniz səviyyəsindən 1800 m qədər) bitir.
Kseromezofitdir, meşə-kol və alaq bitkilik tiplərində rast gəlir. Meşələrdə, kolluqlarda, alaq kimi bostanlarda, bağlarda, üzümlüklərdə və boş sahələrdə tək-tək bitir.
Alkaloid, flavonoid, piyli yağlar, C vitamini, steroid, fenolkarbon və üzvü turşular, habelə karotinoidlərlə zəngindir.
Müxtəlif ölkələrin farmakopeyasına daxil olan ofisinal dərman bitkisidir. Eksperimental, Koreya və xalq təbabətində geniş tətbiq edilir. Azərbaycanın orta əsrlər təbabətində istifadə
olunmuşdur. Əsasən mədə-bağırsaq, dəri, böyrək, sidik kisəsi, qaraciyər, sarılıq, nəfəs yolları, revmatizm, malyariya, anqina, qadın xəstəlikləri, irinli yara və xoralar, eləcə də kəskin respirator infeksiyalar zamanı istifadə olunur. Antiseptik, kardiotonik, diuretik, ödqovucu, qansaxlayıcı, bəlğəmqətirici, ağrıkəsici, yarasağaldıcı, qusdurucu və iltihab proseslərinə qarşı təsirə malikdir.
Müalıcə məqsədi ilə bitkinin çiçəkləri, yarpaqları, budaqları, meyvələri və toxumları istifadə edilir.
Cövhər və dəmləmə.
Meyvələrindən şorabalar, mürəbbələr və şəkərlənmiş meyvələr hazırlanır. Dekorativ və boyaq bitkisir.
Adi yergilası (lat. Physalis alkekengi)[1] - yergilası cinsinə aid bitki növü.[2]
İkiləpəlilər ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. Adi yergilası (lat. Physalis alkekengi) - yergilası cinsinə aid bitki növü.
SOLANALES SIRASI
Solanaceae Juss . – BADIMCAN ÇİÇƏKLİLƏR FƏSİLƏSİ
Physalis L. – Yergiləsi cinsi
Bu cins Azərbaycanda 2 növlə təmsil olunmuşdur, onlardan 1-i dərman bitkisidir.
Physalis alkekengi L. - Adi yergiləsi - Физалис обыкновенный – Ordinary ground cherry
Physalis minima (lat. Physalis minima) - badımcankimilər fəsiləsinin yergilası cinsinə aid bitki növü.
İkiləpəlilər ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. Physalis minima (lat. Physalis minima) - badımcankimilər fəsiləsinin yergilası cinsinə aid bitki növü.
_(%E0%A6%AC%E0%A6%A8_%E0%A6%A4%E0%A6%AA%E0%A6%B0%E0%A6%BF%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BE)_WLB_DSC_0_030.jpg)
Planhigyn blodeuol yw Llusern bapur sy'n enw benywaidd. Mae'n perthyn i'r teulu Solanaceae. Mae i'w gael ym mhob cyfandir oddigerth i Antartig. Mae'r amrywiaeth fwyaf i'w gael yng Nghanolbarth a De America, fodd bynnag. Yr enw gwyddonol (Lladin) yw Physalis alkekengi a'r enw Saesneg yw Japanese-lantern.[1] Ceir enwau Cymraeg eraill ar y planhigyn hwn gan gynnwys Suran Godog.
Planhigyn blodeuol yw Llusern bapur sy'n enw benywaidd. Mae'n perthyn i'r teulu Solanaceae. Mae i'w gael ym mhob cyfandir oddigerth i Antartig. Mae'r amrywiaeth fwyaf i'w gael yng Nghanolbarth a De America, fodd bynnag. Yr enw gwyddonol (Lladin) yw Physalis alkekengi a'r enw Saesneg yw Japanese-lantern. Ceir enwau Cymraeg eraill ar y planhigyn hwn gan gynnwys Suran Godog.
Physalis lagascae ist eine Pflanzenart aus der Gattung der Blasenkirschen (Physalis) in der Familie der Nachtschattengewächse (Solanaceae).
Physalis lagascae sind bis zu 1,5 m hoch werdende Sträucher, deren Sprossachse mit langen, vielzelligen Trichomen besetzt sind. Die Laubblätter sind ganzrandig oder weisen einen leicht gebogenen Rand auf, die Blattspreiten sind eiförmig bis lanzettlich, die größeren Blätter sind 2 bis 10 cm lang und 1 bis 3,5 cm breit. Die Spitze ist spitz zulaufend bis eng zugespitzt, die Basis ist stumpf, abgerundet oder gelegentlich auch zugespitzt. Auf beiden Seiten der Blätter finden sich relativ lange Haare. Die Blattstiele sind 0,5 bis 2,5 cm lang.
Die Blüten stehen einzeln an 2 bis 5 cm langen Blattstielen, der Kelch hat während der Blühphase eine Länge von 3 bis 4 mm, ist mit langen, abstehenden Haaren besetzt und besitzt dreieckige, 0,6 bis 1,5 mm lange Kelchzähne. Die Krone ist 5 bis 7 mm lang, besitzt im Zentrum einen dunkleren Fleck aus für gewöhnlich nicht einzeln auszumachenden Punkten, teilweise erscheint die Blüte auch ungefleckt. Auf der Innenseite ist die Krone behaart. Die Staubfäden sind 1,5 mm lang, die Staubbeutel sind bläulich oder violett und 1,2 bis 1,5 mm lang.
Die Frucht ist eine 5 bis 7 mm große Beere, die von einem sich auf 1,5 bis 2 cm verlängernden Kelch umschlossen wird und an einem 3 bis 5 mm großen Stiel steht. Der Kelch hat einen zehnkantigen Querschnitt und eine Breite von 1 bis 1,5 cm. Er ist vor allem an den Rippen mit langen, abstehenden Haaren besetzt, so dass an der Basis der Haare entlang der Rippen kleine Zähne entstehen.
Die Art wächst an grasigen Hängen in Höhen von 900 bis 1.500 m. Das Verbreitungsgebiet erstreckt sich über Mexiko, El Salvador, Honduras, Panama und Martinique.
Physalis lagascae ist eine Pflanzenart aus der Gattung der Blasenkirschen (Physalis) in der Familie der Nachtschattengewächse (Solanaceae).
Chrisse `d inmuër o Inmuër in cajhe, Inmuër in gaÿole (Physalis alkekengi)
Li lantiene, c' est ene plante des djårdéns, ki l' frut rshonne a ene lantiene lampe.
No d' l' indje e sincieus latén : Physalis alkegenki
ಗುಪ್ಪಟ್ಟೆ ಗಿಡ ರಸ್ತೆಬದಿ ಹಾಗೂ ಖಾಲಿ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಕಂಡುಬರುವ ಸಸ್ಯ. ಇದು ಸೊಲನೇಶಿಯೆ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ಸೇರದೆ. ಇದರ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಹೆಸರು ಪೈಸೇಲಿಯ ಮಿನಿಮ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಗದ್ದೆ ಹಣ್ಣಿನ ಗಿಡ ಹಾಗೂ ಆಂಗ್ಲ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ನೇಟಿವ್ ಗೂಸ್ಬೆರ್ರಿ ಮತ್ತು ಫೋರೆಸ್ಟ್ ಕ್ರೇಪ್ ಗೂಸ್ಬೆರ್ರಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.[೧]
ಈ ಸಸ್ಯವು ಭಾರತ,ಮಲೇಶಿಯ,ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ ಹಾಗೂ ಬಲೂಚಿಸ್ತಾನ್ದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತದೆ.[೨]
ಈ ಗಿಡವು ೨೦-೫೦ಸೆಂ.ಮೀ ಎತ್ತರ ಇರುತ್ತದೆ. ತಿಳಿನೇರಳೆ ಕಂದು ಮಿಶ್ರಿತ ಬಣ್ಣದ ಕಾಂಡ ,ಬಿಳಿಬಣ್ಣದ ಹೂವು ಹಾಗೂ ಹಸಿರು ಬಣ್ಣದ ಎಲೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇದರ ಪದರ ಬಲೂನಿನಂತೆ ಕಾಣುತ್ತದೆ. ಅದರ ಒಳಗೆ ಇರುವ ಗೋಲಿಯಾಕಾರದ ಕಾಯಿ ಚೆರ್ರಿ ಟೊಮಾಟೊಗಳಂತೆ ಕಾಣುತ್ತದೆ. ಫಿನೋಲಿಕ್ಸ್, ಆಲ್ಕಲೋಯಿಡ್, ಸ್ಟೀರೋಯಿಡ್, ಫ್ಲೇವನೋಯಿಡ್, ಎಂಬ ರಾಸಾಯನಿಕ ಸಂಯುಕ್ತಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇದರ ಹಣ್ಣು, ಬೇರು, ಎಲೆ ವಿಷಕಾರಿಯಲ್ಲದಿದ್ದರೂ ಹಣ್ಣಿನ ಸುತ್ತ ಇರುವ ಪದರ ವಿಷಯುಕ್ತವಾಗಿದೆ. ಇದು ಹಣ್ಣನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು ಸಸ್ಯದ ರಕ್ಷಣಾತಂತ್ರವಾಗಿದೆ.
ಸಂಪೂರ್ಣ ಸಸ್ಯವನ್ನು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಚಿಕಿತ್ಸಾ ಪದ್ಧತಿಯಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ತಲೆನೋವು, ಕಿವಿನೋವು, ಕೀಲುನೋವು ಮುಂತಾದ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಗಳ ನಿವಾರಣೆಯಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಗುಪ್ಪಟ್ಟೆ ಗಿಡ ರಸ್ತೆಬದಿ ಹಾಗೂ ಖಾಲಿ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಕಂಡುಬರುವ ಸಸ್ಯ. ಇದು ಸೊಲನೇಶಿಯೆ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ಸೇರದೆ. ಇದರ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಹೆಸರು ಪೈಸೇಲಿಯ ಮಿನಿಮ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಗದ್ದೆ ಹಣ್ಣಿನ ಗಿಡ ಹಾಗೂ ಆಂಗ್ಲ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ನೇಟಿವ್ ಗೂಸ್ಬೆರ್ರಿ ಮತ್ತು ಫೋರೆಸ್ಟ್ ಕ್ರೇಪ್ ಗೂಸ್ಬೆರ್ರಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.
Physalis angulata is an erect herbaceous annual plant belonging to the nightshade family Solanaceae. Its leaves are dark green and roughly oval, often with tooth shapes around the edge. The flowers are five-sided and pale yellow; the yellow-orange fruits are borne inside a balloon-like calyx. It is native to the Americas, but is now widely distributed and naturalized in tropical and subtropical regions worldwide.
The plant produces edible fruit that can be eaten raw, cooked, jammed, etc. However, all other parts of the plant are poisonous.[2] Members of the Toba-Pilagá ethnic group of Gran Chaco traditionally eat the ripe fruits raw.[3]
Physalis angulata is an erect herbaceous annual plant belonging to the nightshade family Solanaceae. Its leaves are dark green and roughly oval, often with tooth shapes around the edge. The flowers are five-sided and pale yellow; the yellow-orange fruits are borne inside a balloon-like calyx. It is native to the Americas, but is now widely distributed and naturalized in tropical and subtropical regions worldwide.
The plant produces edible fruit that can be eaten raw, cooked, jammed, etc. However, all other parts of the plant are poisonous. Members of the Toba-Pilagá ethnic group of Gran Chaco traditionally eat the ripe fruits raw.
La alkekengo (Physalis alkekengi), estas parenco de Perua Fizalido (Physalis peruviana), facile identigebla pro la granda, heloranĝa ĝis ruĝa papereca kovraĵo ĉirkaŭ ĝia frukto (bero), kiu similas al ĉina paperlanterno (vidu la suban foton). Ĝi estas indiĝena de suda Eŭropo orienten al suda Azio ĝis Japanio.
Ĝi estas herbeca perena planto kreskante ĝis 40–60 cm alto, kun spirale aranĝitaj folioj 6–12 cm longaj kaj 4–9 cm larĝaj. La floroj estas blankaj (vidu la apudan foton), kun kvinloba korolo de 10–15 mm, kun plenblovita baza kaliko kiu maturiĝas al papereca oranĝkolora fruktkovraĵo, 4–5 cm longa kaj larĝa.
Ĝi estas populara ornama planto, kvankam ĝi povas esti trokreskema kun ĝia vasta radika sistemo kun ĝermoj kelkdistance de la loko kie ĝi estas plantita.
La alkekengo (Physalis alkekengi), estas parenco de Perua Fizalido (Physalis peruviana), facile identigebla pro la granda, heloranĝa ĝis ruĝa papereca kovraĵo ĉirkaŭ ĝia frukto (bero), kiu similas al ĉina paperlanterno (vidu la suban foton). Ĝi estas indiĝena de suda Eŭropo orienten al suda Azio ĝis Japanio.
Ĝi estas herbeca perena planto kreskante ĝis 40–60 cm alto, kun spirale aranĝitaj folioj 6–12 cm longaj kaj 4–9 cm larĝaj. La floroj estas blankaj (vidu la apudan foton), kun kvinloba korolo de 10–15 mm, kun plenblovita baza kaliko kiu maturiĝas al papereca oranĝkolora fruktkovraĵo, 4–5 cm longa kaj larĝa.
Harilik füüsal (Physalis alkekengi) on maavitsaliste sugukonda kuuluv taimeliik.
Taim kasvab looduslikult Lõuna-Euroopast Lõuna- ja Ida-Aasiani. Kultuurtaimena kasvatatakse ka Eestis.[1]
Harilik füüsal (Physalis alkekengi) on maavitsaliste sugukonda kuuluv taimeliik.
Taim kasvab looduslikult Lõuna-Euroopast Lõuna- ja Ida-Aasiani. Kultuurtaimena kasvatatakse ka Eestis.
Planda ilbhliantúil atá dúchasach d'oirdheisceart na hEorpa is an Áise. Ríosómach. Na bláthanna bán, le spotaí dorcha ina lár. Na cailísí bolgach seasmhach, 5 cm ar fhad, ag éirí páipéarach geal dearg nuair a bhíonn siad ag torthú (is iad seo na laindéir a úsáidtear i léirithe bláthanna), ag iniamh caoire deirge inite.
O alquequenxe[1] (Physalis alkekengi) é unha planta vivaz herbácea pertencente á familia Solanaceae que acada até un metro de altura, caracterizada por posuír uns froitos (chamados alquequenxes ou tomates de capucho) de cor entre laranxa e vermella, recubertos por un cáliz a xeito de capucho da mesma cor, de sabor agradábel e aínda que bastente acedo, os cales son moi ricos en vitamina C así como en ácidos cítrico e málico, caroteno, fisalieno, aínda que tamén presentan indicios de alcaloides[2].
É unha planta herbácea perenne con rizoma de 5-11 dm de altura. Talo erecto e ríxido de cor verde avermellada. As follas pecioladas, ovais e apuntadas ce cor verde e de 5–8 cm de lonxitude. As flores son solitarias e pénsiles coa corola de cor branca crema. O froito (alquequenxe ou tomate de capucho) é unha baga globulosa de cor encarnada semellante á cereixa e está envolvida por unha vesícula ou cascabullo costelado de cor vermella en forma de "lanterna xaponesa". Florea na primavera e no verán.
Esténdese polos terreos calcarios de Eurasia. Tamén prolifera nos parques e xardíns e é utilizado para facer sebes e terrapléns.
Os romanos chamaban a esta planta de helicacabum. Dioscórides comenta "Áchase outro solano chamado propiamente halicacabo e vexiguilla. O seu froito é roxo, redondo e liso, e semellante aos grans de uvas: o cal está encerrado en certos follos redondos, a maneira de vexiguiñas. O dito froito bebido arranxa a ictericia, sendo provocativo de urina". Laguna engade: "A chamada de halicacabo en grego dise en latín vesicaria: e esta é a que chaman Alkankegi os árabes. As vexigas de alkankegi comezan a vermellar por fin en agosto".[3]
Contén fisalinas (principios amargos de natureza esteroídica); fisaleno (carotenoide); ácido cítrico; e vitamina C.[3]
Tradicionalmente, as súas bagas eran consideradas comestíbeis, cun discreto efecto laxante.[3]
As follas e talos empregáronse coma depurativo do ril e do fígado, e coma tónico xeral despois dun proceso febril, coma a malaria. Relátase un certo peso da rexión gástrica e estrinximento en caso de administrar doses excesivamente altas, a persoas especialmente sensíbeis.[3]
A planta tense empregado na homeopatía coma tintura de bagas maduras.[4]
Actualmente, documentouse que as raíces e bagas conteñen substancias cuxa inxestión pode afectar negativamente á saúde. Nas raíces, tense constatado a presenza de alcaloides tropanos. As bagas posúen efectos antiestroxénicos.[5]
Physalis alkekengi foi descrita por Carl von Linné e publicado en Species Plantarum 1: 183, no ano 1753.[6]
alkekengi: epíteto
Physalis: nome xenérico que deriva da verba grega: phusa, cuxo significado é algo así coma "bóchega", polos cascabullos ou capuchos do froito.
O alquequenxe (Physalis alkekengi) é unha planta vivaz herbácea pertencente á familia Solanaceae que acada até un metro de altura, caracterizada por posuír uns froitos (chamados alquequenxes ou tomates de capucho) de cor entre laranxa e vermella, recubertos por un cáliz a xeito de capucho da mesma cor, de sabor agradábel e aínda que bastente acedo, os cales son moi ricos en vitamina C así como en ácidos cítrico e málico, caroteno, fisalieno, aínda que tamén presentan indicios de alcaloides.
Šumska mjehurica (ljoskavac, pljuskavac, lat. Alkekengi officinarum, sin. Physalis alkekengi) biljka je iz porodice Solanaceae. Plodovi ove biljke jestivi su u zrelom stanju. Koristi se i kao ljekovita biljka. Kod nas raste po šumama i zapuštenim mmjestima.
Plodovi sadrže oko 43,4 mg% askorbinske kiseline. Čašice plodova sadrže oko 0,12 % fizalina A i B.Biljka sadrži saponine, flavonoide i alkaloide.[1]
Čaške plodova(mjehuri),koje su vrlo gorke koriste se kod angine,kašlja,te za poticanje mokrenja.Plodovi kod angine,gonoreje,visokog tlaka.
Grlič,Lj. Samoniklo jestivo bilje,Zagreb 1980
Šumska mjehurica (ljoskavac, pljuskavac, lat. Alkekengi officinarum, sin. Physalis alkekengi) biljka je iz porodice Solanaceae. Plodovi ove biljke jestivi su u zrelom stanju. Koristi se i kao ljekovita biljka. Kod nas raste po šumama i zapuštenim mmjestima.
Dźiwja měchawka (Physalis alkekengi) je rostlina ze swójby wrónidłowych rostlinow (Solanaceae).
Dźiwja měchawka je trajne zelo, kotrež docpěje wysokosć wot 25 hač do 60 cm.
Srjedźnozelene łopjena su třiróžkate-jejkojte, wótre. Wone docpěja dołhosć wot 10 cm.
Kćěje wot meje hač do awgusta. Małke kćenja su běłe a w srjedźišću žołte. Króna je nazeleń běła a docpěje šěrokosć wot 15 hač do 25 mm. Keluch je za čas kćěwa oranžočerwjeny, ma formu lampiona a docpěje dołhosć wot něhdźe 4 cm.
Płody su čerwjene a wišeńwulke jahody. Zrałe jahody su jědźne.
Rosće we łučinowych lěsach a w žiwych płotach winicow.
Rostlina je w južnej Europje a Japanskej domjaca.
Dźiwja měchawka (Physalis alkekengi) je rostlina ze swójby wrónidłowych rostlinow (Solanaceae).
Paprastoji dumplūnė (lot. Physalis alkekengi, angl. Chinese Lantern) – bulvinių (Solanaceae) šeimos, dumplūnių (Pysalis) genties daugiametis augalas. Kitose kalbose dar vadinamas kinišku arba japonišku žibintu, žiemine vyšnia.
Natūraliai auga Pietų Europoje, Artimuosiuose Rytuose, Pietų Azijoje, Kinijoje, Japonijoje. Kaip dekoratyvinis auginamas Lietuvoje.
Aukštis 40-60 cm, lapai 6-12 cm ilgio. Žydi vasaros pradžioje, baltais 10-15 mm skersmens žiedais. Vėliau sukrauna vaisių – oranžinę uogą, apgaubtą 4-5 cm ilgio „gobtuvu“ (panašiu į kinišką žibintą). Paprastoji dumplūnė auginama darželiuose, naudojama sausoms puokštėms. Šis augalas dažnai dauginasi kaip piktžolė, giminingas kiauliauogei.
Dėl vaisių valgymo yra įvairių nuomonių, medicininiai šaltiniai teigia, kad augalai yra silpnai nuodingi[1], dažniausiai naudojami dėl vaistinių savybių, nes yra silpnai toksiški ir dirgina virškinamąjį traktą. Šalutinis poveikis gali būti persileidimas ir pilvo skausmai, todėl vartoti reikia atsargiai. Augaluose yra daug steroidų fizalinų, solanokapsino (steroidinis alkaloidas), pagal savo poveikį panašus į solaniną ir atropiną.
Kiti šaltiniai teigia, kad jei augalas yra prinokęs, iš jo galima virti uogienes ir jis nepavojingas[2].
.png){kind=small}
Mažeikių krašto enciklopedija. Interaktyvi.Paprastoji dumplūnė (lot. Physalis alkekengi, angl. Chinese Lantern) – bulvinių (Solanaceae) šeimos, dumplūnių (Pysalis) genties daugiametis augalas. Kitose kalbose dar vadinamas kinišku arba japonišku žibintu, žiemine vyšnia.
Natūraliai auga Pietų Europoje, Artimuosiuose Rytuose, Pietų Azijoje, Kinijoje, Japonijoje. Kaip dekoratyvinis auginamas Lietuvoje.
Aukštis 40-60 cm, lapai 6-12 cm ilgio. Žydi vasaros pradžioje, baltais 10-15 mm skersmens žiedais. Vėliau sukrauna vaisių – oranžinę uogą, apgaubtą 4-5 cm ilgio „gobtuvu“ (panašiu į kinišką žibintą). Paprastoji dumplūnė auginama darželiuose, naudojama sausoms puokštėms. Šis augalas dažnai dauginasi kaip piktžolė, giminingas kiauliauogei.
Pianta àuta fin a 60 cm. Caraterìstich ël frut, na specie ëd povron ross groson, con na sfera rossa andrinta. A fioriss da magg a luj.
A chërs ant le sev e ij bòsch, fin a 1000 méter. A l'é scapà a le coltivassion.
A l'é considerà diurética e depurativa.
A l'é dovrà an pastissarìa la sfera sentral dël frut, coatà ëd cicolata.
Physalis alkekengi L.
Pianta àuta fin a 60 cm. Caraterìstich ël frut, na specie ëd povron ross groson, con na sfera rossa andrinta. A fioriss da magg a luj.
AmbientA chërs ant le sev e ij bòsch, fin a 1000 méter. A l'é scapà a le coltivassion.
ProprietàA l'é considerà diurética e depurativa.
Cusin-aA l'é dovrà an pastissarìa la sfera sentral dël frut, coatà ëd cicolata.
Physalis lagascae là loài thực vật có hoa trong họ Cà. Loài này được Roem. & Schult. miêu tả khoa học đầu tiên năm 1819.[1]
Bài viết liên quan đến phân họ thực vật Solanoideae này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia bằng cách mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn. Physalis lagascae là loài thực vật có hoa trong họ Cà. Loài này được Roem. & Schult. miêu tả khoa học đầu tiên năm 1819.
.JPG)
